W zakresie opodatkowania udzielenia Pożyczek na rzecz Pracowników, zwolnienia od podatku VAT udzielenia Pożyczek Pracownikom i powstania obowiązku podatkowego z tytułu udzielanych Pracownikom Pożyczek.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1) ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 6 kwietnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 kwietnia 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2276/18 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 27 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 2060/19,

2) stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

- prawidłowe – w zakresie opodatkowania udzielenia przez Państwa Pożyczek na rzecz Pracowników,

- prawidłowe – w zakresie zwolnienia od podatku VAT udzielenia Pożyczek przez Państwa Pracownikom,

- prawidłowe – w zakresie powstania po stronie Państwa obowiązku podatkowego z tytułu udzielanych Pracownikom Pożyczek.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 11 kwietnia 2018 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania udzielenia przez Państwa Pożyczek na rzecz Pracowników, zwolnienia od podatku VAT udzielenia Pożyczek przez Państwa Pracownikom i powstania po stronie Państwa obowiązku podatkowego z tytułu udzielanych Pracownikom Pożyczek.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Sp. z o. o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest działającą na terytorium Polski spółką należącą do międzynarodowego koncernu produkującego między innymi ….. Wnioskodawca jest dystrybutorem ww. produktów na rynku polskim. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka wprowadziła program, w oparciu o który pracownicy Wnioskodawcy (dalej: Pracownicy) są uprawnieni do nabycia akcji innej spółki wchodzącej w skład grupy kapitałowej, do której należy Wnioskodawca (dalej odpowiednio: Program i Akcje).

W związku z wprowadzonym przez Spółkę Programem, Wnioskodawca udziela i zamierza udzielać w przyszłości Pracownikom pożyczek (dalej: Pożyczki), z których Pracownicy mogą sfinansować zakup Akcji w ramach Programu. Z tytułu udzielenia Pożyczki Spółka nie pobiera i nie będzie pobierać od Pracowników żadnego wynagrodzenia, czy to w postaci prowizji, czy w postaci odsetek. Środki na wypłatę Pożyczek nie pochodzą z żadnego zgromadzonego na ten cel kapitału lub funduszu, ale są finansowane przez Wnioskodawcę ze środków obrotowych Spółki. Możliwość otrzymania Pożyczki oraz zasady i warunki ich udzielania są dostępne i jednolite dla wszystkich Pracowników, którzy zdecydują się na taką formę finansowania udziału w Programie.

Pytania

1) Czy udzielanie przez Spółkę Pożyczek na rzecz Pracowników podlega zakresowi opodatkowania VAT?

2) w razie pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 - Czy do czynności udzielenia Pożyczek przez Wnioskodawcę Pracownikom powinno mieć zastosowanie zwolnienie z VAT?

3) Kiedy powstanie po stronie Spółki obowiązek podatkowy w VAT z tytułu udzielanych Pracownikom Pożyczek?

Państwa stanowisko w sprawie

Mając na względzie przedstawione okoliczności, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że:

1) udzielanie przez Spółkę Pożyczek na rzecz Pracowników podlega zakresowi opodatkowania VAT;

2) udzielenie Pożyczek przez Wnioskodawcę Pracownikom podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT;

3) obowiązek podatkowy w VAT po stronie Spółki z tytułu udzielanych Pracownikom Pożyczek powstanie z chwilą ich udzielenia.

Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych

  2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Co do zasady, udzielanie pożyczek stanowi czynność, która może zostać uznana za świadczenie usług w rozumieniu ustawy VAT. Przy czym należy zaznaczyć, że czynność taka objęta jest VAT, o ile w związku z jej udzieleniem pożyczkodawca (tu: Spółka) występuje w charakterze podatnika, tj. podmiotu, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy VAT).

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługobiorców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W opinii Wnioskodawcy, czynności udzielania przez Spółkę Pożyczek na rzecz Pracowników powinny być traktowane jako czynności wykonywane w ramach prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Przemawia za tym przede wszystkim okoliczność, iż udzielane Pożyczki są finansowane ze środków obrotowych Spółki, tj. pochodzą z majątku zgromadzonego w toku prowadzonej działalności, którym Spółka obecnie dysponuje i w konsekwencji powinny być traktowane jako forma udostępniania kapitału Spółki podmiotom trzecim. Ponadto Pożyczki są i będą udzielane systematycznie w ramach szerszego Programu będącego częścią prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej (realizowanego w jej ramach).

Okoliczność, iż Spółka nie jest podmiotem specjalizującym się w zakresie udzielania pożyczek/kredytów (tj. Spółka nie jest bankiem czy inną instytucją finansową), a udzielanie Pożyczek wykracza poza zakres czynności zgłoszonych obecnie przez Wnioskodawcę jako przedmiot jego działalności w KRS, nie powinno mieć w tym przypadku żadnego znaczenia. Przyjmuje się bowiem, że udzielenie pożyczki przez podatnika VAT nieprowadzącego działalności finansowej w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych, ze środków zgromadzonych w toku prowadzonej przez niego działalności gospodarczej powinno być uznawane za zdarzenie podlegające opodatkowaniu VAT, nawet w przypadku, gdy zdarzenie to ma charakter jednorazowy/incydentalny/sporadyczny (Przy czym, zdaniem Wnioskodawcy, w omawianych okolicznościach świadczone przez Spółkę usługi udzielania Pożyczek nie mają takiego charakteru) i dotyczy stosunków z podmiotami powiązanymi.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zob. np. wyrok z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie EDM, C-77/01) oraz w wyrokach polskich sądów administracyjnych (zob. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego [dalej: NSA] z 4 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 696/12), a także w aktualnych interpretacjach organów podatkowych. Tytułem przykładu można wskazać na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej [dalej: DIS] w Warszawie z 1 marca 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-137/16-2/EK), który uznał, że „(...) udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy czynności te nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Bez znaczenia pozostaje to, że tego rodzaju czynności nie są objęte ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym zakresem działalności prowadzonym na podstawie odrębnych przepisów.”

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, Spółka udzielając w ramach Programu Pożyczek na rzecz Pracowników, będzie działać w tym zakresie w charakterze podatnika VAT.

W dalszej kolejności należy wskazać, iż, co do zasady, opodatkowaniu VAT podlegają czynności (usługi) wykonywane za odpłatnością. Natomiast w niniejszych okolicznościach, Wnioskodawca udziela Pożyczek z tytułu których nie uzyskuje od Pracowników wynagrodzenia czy to w postaci odsetek, czy to w postaci prowizji. Stąd, należy uznać, iż udzielanie Pożyczki stanowi na gruncie VAT czynność nieodpłatną. Nieodpłatne świadczenie usług podlega zakresowi opodatkowania VAT tylko wtedy, gdy spełnione są przesłanki wskazane w art. 8 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy VAT (vide: treść przepisu powyżej).

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszych okolicznościach, należy uznać, iż Pożyczki udzielane są na cele osobiste Pracowników. Pracownicy otrzymują bowiem dzięki udzielonej Pożyczce możliwość sfinansowania zakupu Akcji w ramach Programu. Zatem, główną intencją zapewnienia świadczenia w postaci udzielania Pożyczek przez Wnioskodawcę jest zaspokojenie osobistych potrzeb Pracowników w postaci umożliwienia im nabycia Akcji oraz uzyskania przez Pracownika z tego tytułu określonych korzyści w przyszłości (nie powinno zatem budzić wątpliwości, iż Pożyczki mają służyć przede wszystkim celom osobistym Pracowników, a nie celom działalności gospodarczej Wnioskodawcy).

Wobec powyższego, należy wskazać, że udzielanie przez Wnioskodawcę nieodpłatnych (nieoprocentowanych) Pożyczek Pracownikom spełnia warunki wskazane w art. 8 ust. 2 ustawy VAT i w konsekwencji podlega zakresowi opodatkowania VAT.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż jego stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych organów podatkowych wydanych w analogicznych stanach faktycznych. Tytułem przykładu wskazać należy:

    - interpretację indywidualną DIS w Łodzi z dnia 12 lutego 2016 r. (sygn. IPTPP2/4512-625/15-2/SM), z której wynika, że: „Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, iż skoro Wnioskodawca z tytułu planowanego udzielania pożyczek swoim pracownikom nie uzyska wynagrodzenia w postaci odsetek, to tym samym czynność ta nie będzie stanowiła odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Jednocześnie treść wniosku wskazuje, że wykonana usługa nie będzie służyła celom działalności Wnioskodawcy, bowiem przeznaczona będzie na potrzeby osobiste pracowników (...) stwierdzić należy, iż planowana czynność udzielania nieoprocentowanych pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu w związku z uznaniem ich za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy”,

    - interpretację indywidualną DIS w Warszawie z dnia 1 marca 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-137/16-2/EK), w której stwierdzono, że „udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Jednocześnie treść wniosku wskazuje, że wykonywana usługa nie służy celom działalności gospodarczej Wnioskodawcy, ponieważ pożyczki dla pracowników są udzielane w celu finansowania udziału w programie, a wiec służą celom osobistym pracowników. W konsekwencji, oznacza to, że czynność udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w związku z uznaniem jej za świadczenie usług na mocy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT”.

Zatem, z uwagi na okoliczność, iż (i) Spółka udzielając Pracownikom Pożyczek w ramach Programu działa w charakterze podatnika oraz (ii) środki finansowe przekazane przez Spółkę w związku z udzielanymi Pożyczkami mają na celu zaspokojenie potrzeb osobistych Pracowników, usługi świadczone przez Spółkę w postaci udzielania nieodpłatnych (nieoprocentowanych) Pożyczek na rzecz Pracowników powinny podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy VAT.

Ad. 2

Zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy VAT podstawowa stawka VAT wynosi obecnie 23%. Niemniej w ustawie VAT ustawodawca przewidział sytuacje, w których świadczenie określonych w przepisach usług podlega zwolnieniu z VAT.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT zwolnione z podatku VAT jest świadczenie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Przy czym zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy VAT zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Przepisy ustawy VAT nie określają co należy rozumieć pod pojęciem „pożyczka”, stąd należy w tym zakresie odwołać się do regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) (dalej: KC). Zgodnie z art. 720 § 1 KC przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Ze wskazanej regulacji wynika, że w wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

W ocenie Wnioskodawcy powyższe zwolnienie powinno niewątpliwie zostać odniesione do świadczeń realizowanych przez Spółkę na rzecz Pracowników. Spółka wypłaca bowiem na rzecz Pracowników określone kwoty tytułem przyznanych Pożyczek, z których następnie Pracownicy finansują zakup Akcji w ramach Programu. Kwoty Pożyczek są wypłacane, a następnie zwracane przez Pracowników. Nie powinno zatem ulegać wątpliwości, iż Pożyczki udzielane Pracownikom stanowią pożyczki, o których mowa w przepisach KC.

Ponadto należy podkreślić, że powyższe zwolnienie ma charakter przedmiotowy, co oznacza, że możliwość jego zastosowania jest niezależna od statusu pożyczkodawcy czy pożyczkobiorcy. Niniejsze w szczególności oznacza, iż brak jest podstaw dla ograniczenia możliwości stosowania ww. zwolnienia jedynie do podmiotów prowadzących działalność finansową czy bankową, które w ramach prowadzonej działalności udzielają pożyczek lub kredytów.

Dodatkowo należy wskazać, że na możliwość zastosowania ww. zwolnienia z VAT nie powinna również wpływać okoliczność, iż Wnioskodawca udziela Pożyczek nieodpłatnie, tj. nie otrzymuje od Pracowników wynagrodzenia czy to w postaci odsetek od przyznanej kwoty Pożyczki czy prowizji za udzielenie Pożyczki. Brak jest bowiem w ustawie VAT przepisów, które stanowiłyby przeszkodę do stosowania zwolnień z opodatkowania VAT także do czynności nieodpłatnych.

W kontekście powyższych uwag, uznać należy za spełnione przesłanki warunkujące możliwość zastosowania zwolnienia z VAT dla usług udzielania przez Wnioskodawcę Pożyczek na rzecz Pracowników określone w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT. Jednocześnie z uwagi na to, iż w zakres świadczonych przez Wnioskodawcę usług nie wchodzą i nie będą wchodzić: (i) czynność ściągania długów, w tym factoringu, (ii) usługi doradztwa oraz (iii) usługi w zakresie leasingu, w omawianych okolicznościach nie znajdzie zastosowania art. 43 ust. 15 ustawy VAT wyłączający możliwość stosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż jego stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych organów podatkowych wydanych w analogicznych stanach faktycznych. Tytułem przykładu wskazać należy:

    - interpretację indywidualną DIS w Warszawie z 1 marca 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-137/16-2/EK), zgodnie z którą: „udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Jednocześnie treść wniosku wskazuje, że wykonywana usługa nie służy celom działalności gospodarczej Wnioskodawcy, ponieważ pożyczki dla pracowników są udzielane w celu finansowania udziału w programie, a więc służą celom osobistym pracowników. W konsekwencji, oznacza to, że czynność udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w związku z uznaniem jej za świadczenie usług na mocy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

(...) zamierzona czynność udzielania pracownikom pożyczek w celu finansowania udziału w programie, stanowić będzie czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT”.

    - interpretację indywidualną DIS w Warszawie z 29 lutego 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-135/16- 2/AW), w której stwierdzono, że: „Z uwagi na przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że zamierzona czynność udzielania pracownikom pożyczek w celu finansowania udziału w programie, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT”.

    - interpretację indywidualną DIS w Katowicach z 8 października 2014 r. (sygn. IBPP2/443- 639/14/AB), z której wynika, że: „Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że zamierzona czynność udzielania pracownikom przez Wnioskodawcę nieoprocentowanych pożyczek ze środków obrotowych Spółki bez jakiegokolwiek wynagrodzenia z tytułu udzielenia pożyczki stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednocześnie z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powojowego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, czynność ta korzysta ze zwolnienia z opodatkowania”.

Zatem, biorąc pod uwagę, że (i) spełnione zostały warunki przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT oraz (ii) nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość stosowania ww. przepisu określone w art. 43 ust. 15 ustawy VAT, udzielanie Pracownikom Pożyczek stanowi nieodpłatne świadczenie usług, podlegające zwolnieniu z VAT.

Ad. 3

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Przy czym jednocześnie w kolejnych ustępach art. 19a ustawy VAT ustawodawca wskazał przypadki, kiedy obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych. Jedna z nich została określona w art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy VAT, zgodnie z którym, z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

Biorąc pod uwagę fakt, iż świadczone przez Spółkę na rzecz Pracowników usługi udzielania Pożyczek podlegają, zdaniem Wnioskodawcy, zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, moment powstania obowiązku podatkowego z ich tytułu powinien być ustalany, co do zasady, w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e, tj. według daty otrzymania przez Spółkę całości lub części zapłaty.

Przy czym, biorąc pod uwagę okoliczność, iż udzielane przez Spółkę Pożyczki są nieodpłatne (nieoprocentowane), Wnioskodawca nie otrzymuje i nie będzie otrzymywał w przyszłości od Pracowników wynagrodzenia z tytułu ich udzielania czy to w postaci odsetek, czy to prowizji. Skoro więc w niniejszych okolicznościach, Spółka nie otrzymuje zapłaty z tytułu świadczonych Pracownikom usług udzielania Pożyczek, niemożliwym jest określenie momentu powstania obowiązku podatkowego z powyższego tytułu w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy VAT. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, w takiej sytuacji zastosowanie powinna znaleźć ogólna zasada określania momentu powstania obowiązku podatkowego, tj. obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wykonania usługi.

W orzecznictwie sądów administracyjnych i organów podatkowych przyjmuje się, iż określenie momentu wykonania usługi powinno następować na podstawie obiektywnych przesłanek, z uwzględnieniem specyfiki i charakteru danej usługi.

Ponadto wskazuje się, iż za moment wykonania usługi należy uznać moment faktycznego wykonania wszystkich działań i czynności składających się na daną usługę, do wykonania których na rzecz usługobiorcy usługodawca zobowiązał się w umowie (tj. moment faktycznego zakończenia aktywności podatnika w związku ze świadczeniem danej usługi na rzecz usługobiorcy).

Zdaniem Wnioskodawcy, w omawianych okolicznościach za moment wykonania przedmiotowych usług uznać należy moment udzielenia przez Spółkę Pożyczki na rzecz Pracownika (tj. de facto moment jej wypłaty na rzecz Pracownika). Spółka wprowadzając Program, w ramach którego Pracownicy mają możliwość nabycia Akcji, zobowiązała się do udzielenia na ich rzecz Pożyczek, które umożliwią sfinansowanie zakupu Akcji. Zatem, biorąc pod uwagę, iż za moment wykonania usługi powinien być przyjęty moment, w którym usługodawca (tu: Wnioskodawca) wykona wszelkie ciążące na nim zobowiązania, w niniejszych okolicznościach należy przyjąć, że zobowiązania wynikające z łączącego strony stosunku prawnego zostaną zrealizowane przez Wnioskodawcę w momencie udzielenia Pracownikom Pożyczek. To właśnie w tym momencie, zdaniem Spółki, wykonane zostają wszystkie czynności składające się na określone świadczenie, a na Spółce nie ciążą już żadne dodatkowe zobowiązania względem Pracowników.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu udzielania Pożyczek, jest moment udzielenia Pożyczki na rzecz Pracownika (w konsekwencji w rozliczeniu za ten okres Spółka powinna wykazać podstawę opodatkowania z niniejszego tytułu do celów VAT).

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 6 kwietnia 2018 r., wydałem interpretację indywidualną znak 0111-KDIB3-1.4012.263.2018.1.KO, w której uznałem Państwa stanowisko w zakresie zasad opodatkowania udzielonych przez Spółkę pracownikom nieodpłatnych pożyczek w związku z wprowadzonym Programem za nieprawidłowe

Interpretację doręczono Państwu 12 lipca 2018 r.

Skarga na interpretację indywidualną

10 sierpnia 2018 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. Skarga wpłynęła do mnie 17 sierpnia 2018 r.

Wnieśli Państwo o uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości, na podstawie art. 146 § 1 w związku z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy PPSA oraz zasądzenie od strony przeciwnej kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego, na podstawie art. 200 oraz art. 205 ustawy PPSA.

Postępowanie przed sądem administracyjnym

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 25 kwietnia 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 2286/18.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 27 stycznia 2023 r., sygn. akt I 2060/19 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 27 stycznia 2023 r. (data wpływu do tut. Organu 21 kwietnia 2023 r.)

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.), ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

   - uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

   - ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jednakże ustawodawca w drodze wyjątku jako odstępstwo od wskazanej powyżej zasady, w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy przewidział również przypadki, w których czynności o charakterze nieodpłatnym zrównane są z ww. czynnościami odpłatnymi.

Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych przepisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

  - w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych (warunki te muszą być spełnione łącznie),

  - w przypadku świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem, dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Określony w ustawie zakres opodatkowania wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT,

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wprowadzili Państwo program, w oparciu o który pracownicy Państwa są uprawnieni do nabycia akcji innej spółki wchodzącej w skład grupy kapitałowej, do której należą Państwo.

W związku z wprowadzonym przez Państwo Programem, Państwo udzielają i zamierzają udzielać w przyszłości Pracownikom pożyczek, z których Pracownicy mogą sfinansować zakup Akcji w ramach Programu. Z tytułu udzielenia Pożyczki Państwo nie pobierają i nie będą pobierać od Pracowników żadnego wynagrodzenia, czy to w postaci prowizji, czy w postaci odsetek. Środki na wypłatę Pożyczek nie pochodzą z żadnego zgromadzonego na ten cel kapitału lub funduszu, ale są finansowane przez Państwo ze środków obrotowych Spółki. Możliwość otrzymania Pożyczki oraz zasady i warunki ich udzielania są dostępne i jednolite dla wszystkich Pracowników, którzy zdecydują się na taką formę finansowania udziału w Programie.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii czy udzielanie przez Państwa Pożyczek na rzecz Pracowników podlega zakresowi opodatkowania VAT oraz czy do czynności udzielenia Pożyczek przez Państwa Pracownikom powinno mieć zastosowanie zwolnienie z VAT.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem,

przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Z zasady czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy zauważyć, że udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy czynności te nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Bez znaczenia pozostaje to, że tego rodzaju czynności nie są objęte ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym zakresem działalności prowadzonym na podstawie odrębnych przepisów. Państwo jako osoba prawna nie wykonuje czynności należących do sfery prywatnej i nie zarządza majątkiem prywatnym. Wszystkie czynności Państwa Spółki (Wnioskodawcy) związane są z jej działalnością gospodarczą.

Zatem Państwo (Spółka) z tytułu udzielenia pożyczek występują w charakterze podatnika podatku od towarów i usług o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Państwo zamierzają udzielać nieoprocentowanych pożyczek. Tym samym z tytułu udzielanych pożyczek pracownikom nie uzyskają Państwo wynagrodzenia w postaci odsetek, jak i również wynagrodzenia w postaci prowizji. Zatem czynność ta nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Jednocześnie treść wniosku wskazuje, że wykonana usługa nie służy celom działalności gospodarczej Państwa, ponieważ pożyczki dla Pracowników są udzielane w celu finansowania udziału w Programie, a wiec służą celom osobistym pracowników.

W konsekwencji, oznacza to, że czynność udzielania pracownikom nieodpłatnych (nieoprocentowanych) pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w związku z uznaniem jej za świadczenie usług na mocy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług  dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy,

zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W związku z powyższym zamierzona czynność udzielania pracownikom pożyczek, z których pracownicy mogą finansować zakup akcji w ramach Programu, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu VAT w związku z zrównaniem jej z odpłatnym świadczeniem usług na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy. Jednakże z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, z zapadłym w niniejszej sprawie, wyroku z 25 kwietnia 201 r. sygn. akt III SA/Wa 2276/18 wskazał, że „W pierwszej kolejności należy zauważyć, że Skarżąca w pytaniu pierwszym złożonego wniosku pytała, czy udzielanie nieodpłatnych pożyczek swoim pracownikom, w celu zakupu akcji podmiotu z tej samej grupy kapitałowej, podlega zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Udzielenie odpowiedzi na to pytanie wymagało ustalenia, czy przedmiotowo jest to czynność podlegająca opodatkowaniu, zaś podmiotowo, czy jest to czynność wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Skarżąca przedstawiając swoje stanowisko w tej sprawie słusznie wskazała, że działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 Uptu. Z kolei przedmiotowo, opisane świadczenie stanowi nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste pracowników podatnika, co zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 Uptu stanowi czynność traktowaną na równi z odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa wart. 8 ust. 1 Uptu. Opisana we wniosku czynność udzielania pożyczek niewątpliwie stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na pierwsze pytanie Skarżącej należało zatem bezsprzecznie udzielić odpowiedzi twierdzącej.(…)

Wbrew stanowisku DKIS, opisane czynności nieodpłatnego udzielania pożyczek pracownikom mieszczą się zatem w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego czy stanowią czynność opodatkowaną, czy tez czynność zwolnioną.

Z tych powodów DKIS udzielił wadliwej odpowiedzi na pytanie pierwsze, gdyż winien uznać, że stanowisko Skarżącej było prawidłowe.

Na marginesie należy jedynie dodać, że DKIS, uznając opisane czynności za zwolnione, potwierdził de facto prawidłowość stanowiska Skarżącej w odniesieniu do pytania drugiego, choć wskazywał, że nie udziela odpowiedzi na pytanie drugie i trzecie.”

NSA w wyroku z 6 lipca 2022 r. sygn. akt I FSK 314/19, który rozstrzygał w niniejszej sprawie, wskazał, że:

„10. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Organ dokonał nieprawidłowej wykładni przepisów, co zasadnie podniósł w zaskarżonym wyroku Sąd pierwszej instancji. Najpierw bowiem dokonał kwalifikacji czynności nieodpłatnego udzielania pożyczek na rzecz pracowników jako usługi mieszczącej się w regulacji objętej art. 8 ust 1 w związku z art. 8 ust. 2 pkt 2 oraz art. 5 ust 1 pkt 1 ustawy o VAT a następnie - z uwagi na stwierdzenie, że takie usługi w ustawie o VAT podlegają zwolnieniu na podstawie art. 43 ust 1 pkt 38 tej ustawy - wywiódł, że opisane czynności nie podlegają zakresowi ustawy o VAT.

11. Tymczasem ocena, że dana czynność spełnia warunki świadczenia usług, które objęte są (co do zasady) opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług nie może podlegać modyfikacji z uwagi na ustalenie wtórne, że skoro - na podstawie ustawy o VAT - korzysta ze zwolnienia, to nie wchodzi w zakres obowiązywania tej ustawy. Treść art. 8 ust 2 pkt 2 ustawy o VAT nie daje podstaw do stwierdzenia, że wyłączone są z niego usługi korzystające ze zwolnienia. Podniesiony w interpretacji cel regulacji, który zrównuje w zasadach opodatkowania usługi odpłatne z nieodpłatnymi, jest również zachowany w przypadku, gdy podpadają one pod zwolnienie podatkowe, albowiem skutki podatkowe takiej regulacji nie kończą się wraz z zapłatą (lub nie) podatku. Ochrona zasady neutralności, braku naruszenia konkurencji, powszechności opodatkowania czy opodatkowania konsumpcji jest również realizowana w przypadku usług podlegających opodatkowaniu VAT lecz korzystających z ustawowego zwolnienia od tego podatku.

12. Zasadnie więc Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym wyroku zarzucił Organowi pominięcie kwestii, że „wykonywanie czynności zwolnionych nie oznacza wykonywania czynności spoza zakresu opodatkowania tym podatkiem [...] zwolnienia z opodatkowania dotyczą zawsze czynności podlegających opodatkowaniu danym podatkiem”. Organ nie kwestionował statusu Skarżącej w rozumieniu art. 15 ust 1 i 2 ustawy o VAT przy wykonywaniu przedmiotowych usług.

13. W świetle powyższego należało uznać za niezasadne zarzuty materialnoprawne skargi kasacyjnej sformułowane w pkt 2 jej petitum, w tym szczególnie zarzut niewłaściwego zastosowania art. 43 ust 1 pkt 38 ustawy o VAT albowiem Sąd pierwszej instancji nie oceniał zastosowania tego przepisu, lecz sposób dokonywania przez Organ wykładni art. 8 ust 2 pkt 2 ustawy o VAT przez ten przepis.”

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i ww. stanowisko WSA w Warszawie w wyroku z 25 kwietnia 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2276/18 oraz NSA w wyroku z 27 stycznia 2023 r. znak I FSK 2060/19, należy stwierdzić, że czynność udzielania pracownikom nieodpłatnych (nieoprocentowanych) pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w związku z uznaniem jej za świadczenie usług na mocy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 i 2 jest prawidłowe.

Wątpliwości Państwa dotyczą również kwestii ustalenia czy kiedy powstanie po stronie Państwa obowiązek podatkowy w VAT z tytułu udzielanych Pracownikom Pożyczek.

Zgodnie z zasadą ogólną, zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT,

obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Niemniej jednak – w art. 19a ust. 5 ustawy – dla niektórych usług ustawodawca w sposób szczególny określił moment powstania obowiązku podatkowego.

Stosownie do art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy,

obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.

Według art. 19a ust. 6 ustawy,

w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT,

podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy,

w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

W przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą usługodawca otrzymał lub ma otrzymać czyli odsetki od udzielonej pożyczki oraz inne należności np. prowizje należne w związku z zawarciem umowy pożyczki, stanowiące otrzymane wynagrodzenie z tytułu udostępnienia pożyczkobiorcy kapitału.

Ustawodawca w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług dla usług udzielania pożyczek wskazał, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 tj. w przypadku świadczenia usług polegających na udzielaniu pożyczek obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

Natomiast Państwo w opisie sprawy wskazali, że z tytułu udzielania pożyczek nie pobierają i nie będą pobierać od pracowników żadnego wynagrodzenia w postaci prowizji czy też odsetek.

Zatem z powyższego wynika, że Państwo nie otrzymują, ani nie będą otrzymywać żadnego wynagrodzenia z tytułu udzielania pożyczek. Tak, więc w niniejszej sytuacji obowiązek podatkowy nie będzie powstawał z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy. W tej sytuacji zastosowanie będzie miała ogólna zasada określenia momentu powstania obowiązku podatkowego tj. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi.

W związku z powyższym obowiązek podatkowy z tytułu udzielania pracownikom pożyczek, od których Państwo nie pobierają i nie będą pobierać żadnego wynagrodzenia w postaci prowizji czy też odsetek, powstaje z chwilą wykonania usługi tj. udzielenia pożyczki, na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

  - stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

  - zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji, uchylonej ww. wyrokiem WSA w Warszawie z 25 kwietnia 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2276/18 tj. w dniu 9 lipca 2018 r.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.