Dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy Działek. - Interpretacja - 0114-KDIP1-3.4012.308.2023.1.MPA

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 2 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.308.2023.1.MPA

Temat interpretacji

Dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy Działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe. Uzupełnili go Państwo pismem z 28 lipca 2023 r. (data wpływu 28 lipca 2023 r.).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy Działek.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jesteście Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanymi jako podatnik czynny.

Zgodnie z art. 7 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności zadania własne obejmują m.in.: sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Jesteście właścicielem dwóch działek (dalej razem: Działki, Nieruchomości):

  • Działka nr 1 zabudowana zabytkowym pałacem (...) (dalej: Działka I) – zarówno budynek jak i działka zostały wpisane do rejestru zabytków oraz
  • Działka nr 2 zabudowana budynkiem willowym (dalej: Działka II) – działka została wpisana do rejestru zabytków.

Właścicielem Działki I staliście się Państwo na mocy decyzji komunalizacyjnej (...) z 22 maja 1991 r., natomiast właścicielem Działki II – na mocy aktu notarialnego nieodpłatnego nabycia od ówczesnej Agencji (...).

Przedmiotowe Nieruchomości były wykorzystywane przez gminną jednostkę budżetową – Szkołę Podstawową w (...), na cele realizacji jej zadań statutowych. Obecnie budujecie Państwo nowy budynek szkolny, a Nieruchomości zostały przeznaczone do sprzedaży.

Znajdujące się na Działkach budynki w postaci zabytkowego pałacu (...) oraz budynku willowego wybudowane zostały kilkadziesiąt lat temu.

Gmina nie ponosiła w ostatnich dwóch latach nakładów na budynki znajdujące się na Działkach, nie ponosiła również wydatków na ich ulepszenie o wartości przekraczającej 30% jej wartości początkowej.

Działki znajdują się na terenie objętym obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Działki znajdują się na terenie zakwalifikowanym jako ZP – tereny zieleni urządzonej – parkowej oraz UP1 – tereny usług publicznych.

Pytania

1. Czy dostawa Działki I opisanej we wniosku będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

2. Czy dostawa Działki II opisanej we wniosku będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast, przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się wszelkie czynności, polegające na przeniesieniu prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Ponadto, w myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 niniejszej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano tej czynności.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Gminy należą sprawy wodociągów i kanalizacji.

W wybranych przypadkach, w ramach wykonywania zadań własnych, Gmina występuje w roli podatnika VAT – podejmuje bowiem działania na podstawie umów cywilnoprawnych.

Natomiast o opodatkowaniu VAT danej czynności można mówić wówczas, gdy spełnione są następujące przesłanki:

  • wchodzi ona w przedmiotowy zakres ustawy o VAT (kryterium przedmiotowe) oraz
  • jest wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze (kryterium podmiotowe).

Biorąc pod uwagę powyższe, w przypadku Gminy – kiedy działa ona w charakterze podatnika VAT, należy dodatkowo przeanalizować przesłanki czy dana czynność jest objęta zakresem ustawy o VAT oraz czy mieści się w katalogu czynności opodatkowanych VAT, wskazanym w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, do gminnego zasobu nieruchomości należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego gminy.

Jak stanowi art. 13 ust. 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady pieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Natomiast, w myśl art. 3 pkt 2 ustawy prawo budowlane, pod pojęciem budynku należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Przedmiotem dostawy będą nieruchomości gruntowe zabudowane budynkami, tj. zabytkowym pałacem (...) dla Działki I oraz budynkiem willowym dla Działki II.

Tym samym, w Państwa opinii fakt, iż Nieruchomości posiadają naniesienia w postaci budynków oznacza, że zostały wypełnione przesłanki do uznania Działek za nieruchomości zabudowane.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, wskazane zostały przesłanki uprawniające do zwolnienia z VAT w przypadku dostawy m.in.: budowli przy spełnieniu określonych warunków.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest, co do zasady zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub ich użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z kolei przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa), posługują się pojęciem „pierwszego zasiedleniaˮ lecz go nie definiują. Niemniej jednak z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) można wywieść, iż pierwsze zasiedlenie należy rozumieć szeroko, jako pierwsze zajęcie budynku, używanieˮ.

W konsekwencji, z przytoczonych przepisów wynika, iż pierwsze zasiedlenie budowli lub ich części, po ich wybudowaniu, należy rozumieć jako pierwsze zajęcie budowli lub ich części oraz ich używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

Jak już wskazano, budynki znajdujące się na Działkach zostały wzniesione kilkadziesiąt lat temu. Dodatkowo, Gmina nie ponosiła w ostatnich dwóch latach nakładów/wydatków na ulepszanie opisywanych Nieruchomości o wartości przekraczającej 30% jej wartości początkowej.

Państwa zdaniem, dostawa Nieruchomości, wskazanych w opisie sprawy, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania VAT.

Powyższe wnioski wysnuwacie Państwo z interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Zdaniem Państwa, stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 18 sierpnia 2021 r. o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.406.2021.2.AMA, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) wskazał, że: „Jak wynika z okoliczności sprawy, budynki znajdujące się na działce nr 1 powstały w 1981 r., natomiast budynki posadowione na działce nr 2 powstały przed rokiem 1939. Gmina, po nabyciu ww. działek zabudowanych, nie ponosiła wydatków na ulepszenie budynków na nich położonych, które stanowiłyby co najmniej 30% ich wartości początkowej. Zatem doszło już do pierwszego zasiedlenia tych budynków, zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, w związku z powyższym, dostawa ww. budynków nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim.

Ponadto, jak wynika z okoliczności sprawy, pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2, a momentem ich sprzedaży, upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Zatem sprzedaż posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów we współwłasności w ww. budynkach znajdujących się na działkach nr 1 i nr 2, będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.”

Analogicznie w interpretacji indywidualnej z 15 stycznia 2020 r. o sygn. 0113-KDIPT1- 2.4012.633.2019.4.MO, DKIS podkreśla, że: „W analizowanej sprawie będą spełnione przesłanki z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż z całokształtu okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że planowane zbycie działek nr 3, 4, 5, 6 i 7 nie będzie dokonane w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, a także transakcja będzie dokonana po upływie okresu dłuższego niż dwa lata od pierwszego zasiedlenia. Ponadto, Sprzedający nie dokonywał ulepszeń przekraczających 30% wartości początkowej tych obiektów.

Tym samym dostawa budynków i budowli znajdujących się na ww. działkach nr 3, 4, 5, 6 i 7 będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, o ile strony nie zrezygnują z ww. zwolnienia. Ponadto należy stwierdzić, że skoro wszystkie budynki i budowle znajdujące się na działkach nr 3, 4, 5, 6 i 7 korzystają ze zwolnienia, to na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy również dostawa gruntów, na których znajdują się przedmiotowe budynki i budowle, będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.”

Również w interpretacji z 15 października 2019 r. o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.335.2019.2.KK, DKIS wskazał, że „Wnioskodawca wskazał, że w 1990 r. wyprowadzili się ostatni mieszkańcy dworu. Powyższe informacje świadczą jednoznacznie, że Pałac (dwór) był wybudowany i wykorzystywany do celów mieszkalnych. Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że w odniesieniu budynku doszło do pierwszego zasiedlenia i od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili transakcji jego sprzedaży miną co najmniej dwa lata. Ponadto z opisu technicznego sporządzonego dla Pałacu (dworku) wynika, że mimo znacznych zniszczeń, może zostać odbudowany pod nadzorem konserwatora zabytków. Tym samym do ww. transakcji sprzedaży budynku znajdzie zastosowanie zwolnienie z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.ˮ

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z 20 lipca 2017 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.236.2017.2.ŻR, w której DKIS stwierdził, że: „planowana sprzedaż budynku biurowo-usługowo-handlowego, budynku garażowo-magazynowego, wiaty magazynowej murowanej, wiaty magazynowej stalowo-murowanej oraz budynku portierni z wiatą magazynową nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, gdyż - jak wynika z opisu sprawy - powyższe budynki zostały już zasiedlone, a ich zajęcie (używanie) trwa dłużej niż 2 lata. Jednocześnie z uwagi na fakt, że Zainteresowany nie ponosił wydatków na ulepszenie ww. budynków, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiących co najmniej 30% ich wartości początkowej, zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Tym samym, w oparciu o art. 29a ust. 8 ustawy, zbycie gruntu, na którym posadowione są poszczególne budynki oraz ich części, również będzie korzystało ze zwolnienia od podatku.״

Również w interpretacji indywidualnej z 14 lipca 2017 r. o sygn. 0114-KDIP4.4012.185.2017.2.IGO DKIS podkreślił, że: „sprzedaż (...) nieruchomości zabudowanej będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ sprzedaż nieruchomości zabudowanej (...) nie odbędzie się w ramach pierwszego zasiedlenia, a od pierwszego zasiedlenia do planowanej sprzedaży nieruchomości zabudowanej upłynie okres dłuższy niż 2 lata - pierwsze zajęcie, używanie nieruchomości miało miejsce w momencie wydzierżawienia jej przez Sprzedawcę (...), a ponadto nie ponoszono wydatków na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej nieruchomości zabudowanej.״

Pragniecie Państwo również zwrócić uwagę na interpretację indywidualną z 7 lipca 2017 r. o sygn. 0114-KDIP1-1.4012.229.2017.1.LM, w której DKIS wskazał, że: „w odniesieniu do nabytej przez Wnioskodawcę nieruchomości zabudowanej budynkiem usługowym doszło do jej pierwszego zasiedlenia i od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynie co najmniej 2 lata. Jak wskazano w treści wniosku, budynek usługowy wykorzystywany był tylko do celów statutowych Wnioskodawcy do dnia 31 grudnia 2010 r. Zatem w odniesieniu do opisanej nieruchomości doszło do pierwszego zasiedlenia i od momentu pierwszego zasiedlenia do momentu dostawy upłynie okres dłuższy niż dwa lata.

Ponadto, co istotne, nie były ponoszone nakłady na ulepszenie przekraczające 30% wartości początkowej przedmiotowych budynków.

Tym samym sprzedaż przedmiotowej nieruchomości (...) będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.ˮ

W Państwa ocenie nie ma tutaj znaczenia, że Działki wraz z naniesieniem w postaci pałacu (...) na Działce I zostały wpisane do rejestru zabytków. W interpretacji indywidualnej z 18 kwietnia 2023 r. o sygn. 0114-KDIP1-1.4012.201.2023.1.AKA DKIS podkreślił, że: „Nieruchomość wpisana jest do rejestru zabytków. Po roku 1987 rozpoczął się remont bieżący tego budynku. Część wyremontowanych pomieszczeń na piętrze została wynajęta przez poprzedniego właściciela, a na podstawie umowy cesji Skarb Państwa w 2002 r. zobowiązał się zawrzeć umowę najmu z tą firmą. Obiekt był i jest użytkowany odpłatnie w ramach wynajmu lokali. Remont bieżący pomieszczeń na parterze tego budynku nigdy nie został ukończony. W 2019 r. ponieśliście Państwo wydatki w wysokości 651.900,50 zł na częściową wymianę stolarki okiennej i drzwiowej na parterze tego budynku. Kwota ta była w całości pokryta z dotacji celowej z budżetu państwa. W tej sytuacji nie odliczaliście Państwo podatku VAT z tytułu poniesionych wydatków na ten remont. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku lub jego części, a jego dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata.

Analizując informacje zawarte w opisie sprawy w kontekście definicji pierwszego zasiedlenia należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie sprzedaż budynku dworca nie będzie dokonany w ramach pierwszego zasiedlenia. Od momentu dokonanych ulepszeń do momentu sprzedaży upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

W związku z tym, sprzedaż budynku będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.״

Podobne stanowisko wyraził w analogicznej sprawie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 marca 2020 r. 0112-KDIL1-3.4012.38.2020.1.TK: „Zatem z uwagi na fakt, że od pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynął okres dłuższy niż 2 lata i jednocześnie nie ponoszono nakładów na ulepszenie przekraczających 30% wartości początkowej pałacu, to w odniesieniu do tego pałacu spełnione są przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – również sprzedaż gruntu, z którym związany jest ww. budynek, jest zwolniona od podatku.״

Biorąc pod uwagę powyższe, Państwa zdaniem dostawa Nieruchomości opisanych we wniosku będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach: rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży: rozumie się przez to - odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunty niezabudowane, jak i zabudowane, spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:

obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi natomiast art. 15 ust. 6 ustawy:

nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Państwa wątpliwości sprowadzają się do wskazania czy sprzedaż Działek wykorzystywanych przez Państwa na cele realizacji zadań statutowych w ramach prowadzonej Szkoły Podstawowej w (…):

  • nr I zabudowanej zabytkowym pałacem (...) (dalej: Działka I)
  • nr II zabudowanej budynkiem willowym (dalej: Działka II)

- będzie korzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Obecnie budujecie Państwo nowy budynek szkolny, a Działki zostały przeznaczone do sprzedaży.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Gmina dokonując sprzedaży nieruchomości – tj. czynności wykonywanej na podstawie umowy cywilnoprawnej – wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W związku z tym, sprzedaż Działki I i Działki II będzie podlegała opodatkowaniu, zgodnie z regulacją zawartą w art. 5 ust. 1 ustawy.

Jednakże wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w art. 43.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do używania. Zatem, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu obiekty te oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej – bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do użytkowania budynku, budowli lub ich części.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.

Przy czym, jeżeli przy sprzedaży nieruchomości nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów, tj. zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu), których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT oraz wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust.1 pkt 10a ustawy:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2) złożą:

a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1) imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2) planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

3) adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych.

W tym miejscu należy wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy zgodnie, z którym:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem dostawy podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli w VAT los podatkowy ww. obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy dostawa budynków, budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku VAT. Wskazany przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku VAT, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem ww. budynków usytuowanych na Działkach nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Z opisu sprawy wynika, że właścicielem Działki I zostaliście Państwo na mocy decyzji komunalizacyjnej z 22 maja 1991 r., a Działki II na podstawie nieodpłatnego nabycia od Agencji (...). Budynki w postaci zabytkowego pałacu (...) (posadowionego na Działce i) oraz budynku willowego (posadowionego na Działce II) wybudowane zostały kilkadziesiąt lat temu. Budynki wykorzystywane były w celu realizacji zadań statutowych przez gminną jednostkę budżetową. Wskazaliście Państwo, że nie ponosiliście w ostatnich dwóch latach nakładów na Budynki znajdujące się na Działkach oraz nie ponosiliście wydatków na ich ulepszenie o wartości przekraczającej 30% wartości początkowej.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że planowana dostawa Działek nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Gmina nie ponosiła w ostatnich dwóch latach ulepszeń przekraczających 30% wartości początkowej budynków.

Zatem dostawa budynków będzie korzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Dostawa gruntu, na którym ww. budynki są posadowione, również będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, co wynika z treści art. 29a ust. 8 ustawy.

Wobec zastosowania zwolnienia w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, bezzasadne jest badanie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)  z zastosowaniem art. 119a;

2)  w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)  z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).