Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach z tytułu realizacji zadań zlecanych w ramach inwestyc... - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.609.2018.2.JO

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 30.11.2018, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.609.2018.2.JO, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach z tytułu realizacji zadań zlecanych w ramach inwestycji.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2018 r. (data wpływu 2 października 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach z tytułu realizacji zadań zlecanych w ramach inwestycji jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach z tytułu realizacji zadań zlecanych w ramach.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, (dalej jako: Wnioskodawca) jest samodzielną i samofinansującą się jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną, występującą w obrocie prawnym we własnym imieniu i na własny rachunek. Za jej zobowiązania nie odpowiada Skarb Państwa, a Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.

Wnioskodawca działalność gospodarczą prowadzi w zakresie i na zasadach określonych w ustawie. Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług (VAT) oraz jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy zgodnie z art. 6 ustawy jest:

  1. budowa, przebudowa, utrzymanie i eksploatacja lotnisk oraz lotniczych urządzeń naziemnych;
  2. budowa, przebudowa, utrzymanie i eksploatacja infrastruktury okołolotniskowej;
  3. świadczenie usług lotniczych związanych ze startem, lądowaniem i parkowaniem statków powietrznych i innych związanych z obsługą operacji lotniczych;
  4. świadczenie usług lotniczych związanych z obsługą statków powietrznych, załóg, pasażerów oraz ładunków (towarów i poczty);
  5. świadczenie usług pozalotniczych związanych z działalnością lotniska, w szczególności usług gastronomicznych, handlu detalicznego, hotelarskich, promocji i reklamy oraz związanych z wynajmem powierzchni, obiektów i urządzeń;
  6. świadczenie usług zarządzania lotniskami;
  7. świadczenie usług zarządzania infrastrukturą lotniskową (lotniczą i pozalotniczą) i okołolotniskową.

Wnioskodawca prowadzi działalność zgodnie z następującymi planami działalności: pięcioletnim, corocznie aktualizowanym oraz rocznym, w skład, którego wchodzi plan finansowy obejmujący rok obrotowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym (art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy ). Nadzór, kontrolę oraz ocenę działalności Wnioskodawcy sprawuje Minister (dalej zwany jako: M.).

Należy podkreślić, że z racji sprawowanego nadzoru ministerialnego - w stosunku do działalności Wnioskodawcy - M może nałożyć: obowiązek wprowadzenia do planu pięcioletniego i planu rocznego, o których mowa w art. 9, określonego zadania lub wyznaczyć zadanie poza tymi planami (art. 23 ustawy).

Pełnomocnik ds. C (dalej zwany jako: pełnomocnik) wyznaczył Wnioskodawcę - na podstawie wspomnianego art. 23 ustawy i w związku z uchwałą Rady Ministrów z dnia 7 listopada 2017 r. w sprawie przyjęcia Koncepcji przygotowania i realizacji inwestycji dalej również zwana jako: przedsięwzięcie) - szereg zadań w zakresie realizacji przedsięwzięcia.

Poszczególne zadania zostały zlecone Wnioskodawcy aktualnie w trzech obszarach:

  1. w zakresie systemu koordynacyjno - zarządczego,
  2. w zakresie wytycznych do opracowania inwentaryzacji środowiskowych na potrzeby oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i sporządzenia raportu o odziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, a także
  3. w zakresie obsługi przedsięwzięcia pod względem public relations.

We wszystkich trzech ww. obszarach działalności zadaniem Wnioskodawcy będzie wybór oraz podpisanie umów z wykonawcami, którzy opracują w każdym z ww. obszarów niezbędne dokumenty. Jednocześnie nałożono na Wnioskodawcę obowiązek wprowadzenia do planu pięcioletniego i rocznego zleconych zadań. Wymaga podkreślenia, że w przyszłości na Wnioskodawcy mogą zostać nałożone inne, dalsze obowiązki (zadania zlecone w trybie art. 23 ustawy) związane z przedsięwzięciem, w tym również w innych obszarach, aniżeli wskazane powyżej.

Należy wskazać, że Wnioskodawca ma obowiązek podjąć się realizacji zadań zleconych przez M., co jest jego obowiązkiem wynikającym z przepisów ustawy. W celu realizacji zleconych zadań, Wnioskodawca poniesie różnego rodzaju wydatki i koszty, których wysokości na chwilę obecną nie można przewidzieć i oszacować. Płatności za usługi bądź dostawy będą realizowane w oparciu o przedłożone Wnioskodawcy faktury z wykazanymi kwotami podatku od towarów i usług (VAT) naliczonego (ze strony Wnioskodawcy, przy założeniu, że dane zdarzenie gospodarcze nie będzie objęte np. zwolnieniem z podatku od towarów i usług, bądź wyłączone spod opodatkowania tym podatkiem).

W celu potwierdzenia stanowiska Wnioskodawcy, iż będzie on uprawniony do pomniejszenia (i pomniejszania w przyszłości) kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z poszczególnych faktur za realizację zadań zleconych związanych z przedsięwzięciem oraz, że będzie uprawniony do zaliczenia (i zaliczania w przyszłości) ewentualnych wydatków z tego tytułu do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych Wnioskodawca występuje z niniejszym wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej w tym zakresie.& 

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

w zakresie podatku od towarów i usług:

Czy w świetle zaprezentowanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Wnioskodawca będzie miał prawo na bieżąco do obniżenia (obniżania w przyszłości) kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach przedłożonych (przedkładanych) Wnioskodawcy za realizację poszczególnych zadań zleconych (zlecanych) zgodnie z przepisem z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.; dalej zwana jako: ustawa o VAT)?

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług:

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle zaprezentowanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Wnioskodawca będzie miał prawo na bieżąco do obniżenia (obniżania w przyszłości) kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach przedłożonych (przedkładanych) Wnioskodawcy za realizację poszczególnych zadań zleconych zgodnie z przepisem z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy można bowiem na bieżąco odliczać naliczony podatek VAT, gdy są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych w podatku od towarów i usług. W przypadku natomiast np. ewentualnego zaniechania realizacji przedsięwzięcia w ramach C, wówczas podatnik (Wnioskodawca) winien dokonać - co do zasady - stosownych korekt. Tymczasem jednak, jeżeli do zaniechania realizacji inwestycji doszłoby w wyniku niezależnych od podatnika okoliczności to wówczas nie ma on obowiązku korygowania odliczonego podatku (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 sierpnia 2010 r. sygn. akt. I FSK 1067/09, prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 8 lutego 2012 r., sygn. akt I SA/Kr 1842/11). Ponadto w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: TSUE) podkreślono prawo do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy działalność związana z zakupami z przyczyn ekonomicznych nie zostanie rozpoczęta (zob. wyrok TSUE z dnia 29 lutego 1998 r. C-110/94 w sprawie Intercommunale voor Zeewaterontzilting (INZO) v. Państwo Belgijskie).

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Na kwotę podatku naliczonego składa się między innymi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT). Podstawowym warunkiem skorzystania z uprawnienia do odliczenia podatku od towarów i usług (VAT) z otrzymanych faktur jest związek nabywanych towarów lub usług z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jest to uprawnienie wynikające z istoty podatku od towarów i usług, a TSUE wskazywał, że prawo do odliczenia podatku stanowi podstawową zasadę, na której opiera się system podatku VAT (zob. Jacek Matarewicz; Art. 86, w: Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz).

Podstawowym warunkiem dla możliwości odliczenia podatku naliczonego jest związek nabywanych towarów i usług z działalnością opodatkowaną danego podatnika. Przy czym, jak wskazuje orzecznictwo TSUE związek między podatkiem naliczonym a czynnością opodatkowaną powinien być - co do zasady - bezpośredni i ścisły (zob. np. wyr.: z dnia 6 kwietnia 1995 r. w sprawie C-4/94 BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise, Zb. Orz. 1995, s. I-983, z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98 Commissioners of Customs and Excise v. Midland Bank plc, Zb. Orz. 2000, s. I-4177; z dnia 8 lutego 2007 r w sprawie C-435/05 Investrand BV v. Staatssecretaris van Finanën, Zb. Orz. 2007, s. I-1315; w: T Michalik VAT. Komentarz. Wyd. 14, Warszawa 2018). W związku z tym, że w przepisie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie określono jednak rodzaju związku nabywanych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi przyjmuje się, że związek ten może być pośredni, a ponadto dany zakup może być związany z wykonywaniem czynności nieopodatkowanej, która jednak jest potrzebna do wykonywania czynności opodatkowanych W orzecznictwie TSUE wskazuje się na prawo do odliczenia podatku również w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy daną transakcją a czynnościami opodatkowanymi prawo do odliczenia zostaje zatem również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika (zob. wyroki w sprawach C-98/90 Midland Bank z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz, Zb. Orz. 2005, s I-4357; w: T Michalik Komentarz do art. 86 ustawy o VAT). W wyroku TSUE z dnia 14 września 2017 r. w sprawie Iberdrola Inmobiliaria Real Estate Investments EOOD (C-132/16) rozstrzygnięto, czy prace wykonane na rzecz jednostki samorządu terytorialnego nieodpłatnie przez inny podmiot w budynku należącym do tej jednostki (a więc nie stanowiącej majątku podatnika) mogą być podstawą do zastosowania odliczenia naliczonego podatku VAT przez wykonawcę. Uznano, że podatnik ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od usług wybudowania lub ulepszenia obiektu osoby trzeciej o ile same usługi są wykorzystywane przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Istotny w świetle opisanego zdarzenia przyszłego jest również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 czerwca 2004 r. (sygn. akt FSK 87/04;) w którym stwierdzono, że zasada potrącalności podatku naliczonego powinna być interpretowana szeroko. Podobnie stwierdzono również w orzeczeniu TSUE w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV oraz w sprawie C-110/94 Intercommunale voor Zeewaterontzilting (INZO) - w likwidacji. W innym rozstrzygnięciu TSUE (z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz, C-465/03, Zb. Orz. 2005. s I-4357, Ibidem) potwierdzono, że niektóre czynności z punktu widzenia przepisów ustawy o VAT są nieistotne, a podatnik i tak zachowuje prawo do obniżenia podatku należnego. W polskim systemie prawnym ww. stanowisko zostało potwierdzone między innymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 marca 2007 r (sygn. akt I FSK 557/06). Powyższe orzeczenia - na zasadzie analogii - powinny mieć również zastosowanie w przypadku odpłatnego świadczenia usług i/lub odpłatnej dostawy towarów na rzecz Wnioskodawcy w związku ze zleconymi (zlecanymi) przez M. zadaniami w ramach przedsięwzięcia. Należy również zwrócić uwagę na prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 13 maja 2014 r. (sygn. akt I SA/Go 112/14) dotyczący zakwestionowania odmowy prawa gminy do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach zakupowych na poczet inwestycji wodno-kanalizacyjnych, pomimo że opodatkowana sprzedaż usług dostarczania wody i odbierania ścieków nie była wykonywana bezpośrednio przez tą gminę a przez jej jednostkę organizacyjną - zakład budżetowy. W ww. orzeczeniu potwierdzono prawo gminy do odliczenia podatku należnego, pomimo, że Gmina i zakład budżetowy byli odrębnymi podatnikami VAT, a przekazanie infrastruktury Gminie nastąpiło na podstawie czynności niepodlegającej opodatkowaniu. Stwierdzono, że świadczenie usług bez przekazanej infrastruktury byłoby niemożliwe. Podobne prawomocne orzeczenie zostało wydane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w dniu 4 marca 2014 r. (sygn. akt I SA/Bd 119/14).

W rozstrzygnięciach organów podatkowych można również zlokalizować korzystne interpretacje indywidualne w zbliżonych stanach faktycznych do przedstawionego w niniejszym wniosku. Przykładowo w Interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 września 2009 r. (znak: IBPP1/443-581/09/MS) potwierdzono prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących zakupione usługi audytu prawnego oraz wyceny spółki, w sytuacji gdy bezpośrednim zlecającym wykonanie audytu oraz wycenę spółki był wnioskodawca - spółka I na nią zostaną wystawione faktury VAT, a zlecającym ww. zadania spółce był Urząd Miejski. Zdaniem Wnioskodawcy ww. interpretacją można posiłkować się w niniejszym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, ponieważ również i w tym przypadku zadania zlecone wynikają z obowiązujących przepisów prawa, a Wnioskodawca będzie partycypował w realizacji przedsięwzięcia, które zgodnie z przepisem z art. 1 oraz z art. 2 pkt 3) ustawy ma polegać na przygotowaniu i realizacji inwestycji, przez którą rozumie się budowę C wraz z urządzeniami i obiektami niezbędnymi do jego funkcjonowania, w szczególności urządzeniami i obiektami do obsługi ruchu lotniczego.

Zdaniem Wnioskodawcy ww. orzeczenia oraz powołane orzecznictwo krajowe i TSUE można - na zasadzie analogii - zastosować w niniejszym przypadku stanowiącym przedmiot wniosku o interpretację indywidualną. Poniesienie przez Wnioskodawcę wydatków związanych z realizacją inwestycji (przedsięwzięcia) w postaci budowy C na podstawie zadań zleconych przez M będzie miało co najmniej pośredni związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych przez Wnioskodawcę. Zatem Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT z faktur wystawionych przez dostawców towarów i wykonawców poszczególnych usług. Prawo do odliczenia kwot podatku naliczonego od kwoty podatku należnego w poprzednich fazach obrotu stanowi realizację podstawowej zasady konstrukcyjnej podatku VAT - zasady neutralności - wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz z art. 1, art. 187, art. 168, art. 169 Dyrektywa Rady 2006/112A/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej z dnia 28 listopada 2006 r .W związku z powyższym Wnioskodawca nie powinien być obciążony w całości ciężarem zapłaty podatku naliczonego.

Dodatkowo za odliczeniem podatku VAT przemawia racjonalność gospodarowania przez Skarb Państwa i jednostki mu podległe, gdyż w tym konkretnym przypadku podatnik będzie mógł zrealizować więcej zadań związanych z C., gdyż będzie mógł odliczać około 42% wydatków (w uproszczeniu: 23% VAT + 19% podatku dochodowego od osób prawnych = 42%), a przecież Wnioskodawca może tylko określoną kwotę przeznaczyć na realizację zadań związanych z C., dopóki Rząd nie przedstawi kompleksowych rozwiązań finansowania budowy C. Do tego czasu można byłoby już wykonywać więcej (a w uproszczeniu o 42%) zadań zleconych przygotowując inwestycję, co wiązałoby się również z przyśpieszeniem realizacji C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Powołane wyżej przepisy dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego, stanowią implementację przepisów wspólnotowych odnoszących się do tego zagadnienia.

Podstawowym aktem określającym ramy prawne opodatkowania podatkiem od wartości dodanej od dnia 1 stycznia 2007 r. jest Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, a wcześniej Szósta Dyrektywa Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku 77/388/EWG (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1, z późn. zm.).

Do fundamentalnych cech podatku od wartości dodanej, wynikających z postanowień art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, należy zaliczyć zasadę neutralności podatku. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ust. 2 art. 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami art. 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazane w ust. 2, prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Szczegółowe zasady realizacji prawa do odliczenia podatku zawierają przepisy Tytułu X Dyrektywy. Z tego powodu należy uznać, że przepisy tego Tytułu należą bez wątpienia do najistotniejszych regulacji Dyrektywy VAT. Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej, nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku, są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT, jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Zgodnie z art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednik art. 17 ust. 2 Szóstej Dyrektywy), jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia następujących kwot od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić:

  1. VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika;
  2. VAT należnego od transakcji uznanych za dostawy towarów i świadczenie usług zgodnie z art. 18 lit. a) i art. 27;
  3. VAT należnego od wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. b) pkt (i);
  4. VAT należnego od transakcji uznanych za wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów zgodnie z art. 21 i 22;
  5. VAT należnego lub zapłaconego z tytułu importu towarów na terytorium tego państwa członkowskiego.

W tym miejscu należy podkreślić również, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie stwierdzał, iż prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów podatku VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D. A. Rompelman i E. A. Rompelman-Van Deelen, z którego wynika, że regulacja dotycząca odliczenia, ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

Dopełnieniem tej tezy jest orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia podatku VAT zostaje zachowane. W świetle powołanego wyroku należy stwierdzić, że w przypadku gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy jak to ujął Trybunał z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, jego prawo do odliczenia w związku z nabyciem tego towaru zostaje zachowane.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że wskazane wyżej przepisy ustawy oraz orzeczenia, umożliwiają podatnikowi, w ramach działalności opodatkowanej, odliczenie podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług stanowiących inwestycje z przeznaczeniem na działalność opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, akcentowany jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 1995 r., (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto, w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, Trybunał przesądził, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

W tym miejscu należy wskazać, że art. 1 ustawy określa przedmiot działalności, organizację i funkcjonowanie przedsiębiorstwa państwowego, zwanego dalej Wnioskodawca.

W myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy, Wnioskodawca jest samodzielną i samofinansującą się jednostką organizacyjną prowadzącą działalność w zakresie i na zasadach określonych w ustawie i statucie. Przy czym Wnioskodawca występuje w obrocie we własnym imieniu i na własny rachunek (art. 4 ust. 1 cyt. ustawy), natomiast Skarb Państwa nie odpowiada za zobowiązania Wnioskodawcy, a Wnioskodawca nie odpowiada za zobowiązania Skarbu Państwa (art. 4 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 6 ustawy przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest:

  1. budowa, przebudowa, utrzymanie i eksploatacja lotnisk oraz lotniczych urządzeń naziemnych;
  2. budowa, przebudowa, utrzymanie i eksploatacja infrastruktury okołolotniskowej;
  3. świadczenie usług lotniczych związanych ze startem, lądowaniem i parkowaniem statków powietrznych i innych związanych z obsługą operacji lotniczych;
  4. świadczenie usług lotniczych związanych z obsługą statków powietrznych, załóg, pasażerów oraz ładunków (towarów i poczty);
  5. świadczenie usług pozalotniczych związanych z działalnością lotniska, w szczególności usług gastronomicznych, handlu detalicznego, hotelarskich, promocji i reklamy oraz związanych z wynajmem powierzchni, obiektów i urządzeń;
  6. świadczenie usług zarządzania lotniskami;
  7. świadczenie usług zarządzania infrastrukturą lotniskową (lotniczą i pozalotniczą) i okołolotniskową.

Działalność, o której mowa w art. 6, Wnioskodawca prowadzi z uwzględnieniem zadań realizowanych na rzecz bezpieczeństwa oraz obronności państwa, a w przypadkach, o których mowa w art. 6 pkt 1 i 3, także z uwzględnieniem uprawnień instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej (art. 7 cyt. ustawy).

Art. 5 tej ustawy stanowi, że Wnioskodawca prowadzi samodzielną gospodarkę finansową i rachunkowość na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy Wnioskodawca prowadzi działalność zgodnie z następującymi planami działalności:

  1. pięcioletnim, corocznie aktualizowanym;
  2. rocznym, w skład którego wchodzi plan finansowy obejmujący rok obrotowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym.

Minister właściwy do spraw transportu zatwierdza plany, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w terminie 45 dni od dnia otrzymania ich projektów (art. 9 ust. 3).

Natomiast art. 23 ustawy stanowi, że Minister właściwy do spraw transportu ma prawo nałożyć na Wnioskodawcę obowiązek wprowadzenia do planu pięcioletniego i planu rocznego, o których mowa w art. 9, określonego zadania lub wyznaczyć zadanie poza tymi planami.

Jak wyżej wskazano, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku VAT na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, ma związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie i na zasadach określonych w ustawie. Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług (VAT).

Wnioskodawca prowadzi działalność zgodnie z planami działalności wskazanymi w art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy . Nadzór, kontrolę oraz ocenę działalności Wnioskodawcy sprawuje Minister (M). Należy podkreślić, że z racji sprawowanego nadzoru ministerialnego - w stosunku do działalności Wnioskodawcy - M. może nałożyć: obowiązek wprowadzenia do planu pięcioletniego i planu rocznego, o których mowa w art. 9, określonego zadania lub wyznaczyć zadanie poza tymi planami (art. 23 ustawy). Pełnomocnik ds. C wyznaczył Wnioskodawcę - na podstawie wspomnianego art. 23 ustawy i w związku z uchwałą Rady Ministrów szereg zadań, w zakresie realizacji przedsięwzięcia.

Poszczególne zadania zostały zlecone Wnioskodawcy aktualnie w trzech obszarach:

  1. w zakresie systemu koordynacyjno - zarządczego,
  2. w zakresie wytycznych do opracowania inwentaryzacji środowiskowych na potrzeby oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i sporządzenia raportu o odziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, a także
  3. w zakresie obsługi przedsięwzięcia pod względem public relations.

We wszystkich trzech ww. obszarach działalności zadaniem Wnioskodawcy będzie wybór oraz podpisanie umów z wykonawcami, którzy opracują w każdym z ww. obszarów niezbędne dokumenty. Jednocześnie nałożono na Wnioskodawcy obowiązek wprowadzenia do planu pięcioletniego i rocznego zleconych zadań. Wymaga podkreślenia, że w przyszłości na Wnioskodawcy mogą zostać nałożone inne, dalsze obowiązki (zadania zlecone w trybie art. 23 ustawy) związane z przedsięwzięciem, w tym również w innych obszarach, aniżeli wskazane powyżej.

Należy wskazać, że Wnioskodawca ma obowiązek podjąć się realizacji zadań zleconych przez M., co jest jego obowiązkiem wynikającym z przepisów ustawy. W celu realizacji zleconych zadań, Wnioskodawca poniesie różnego rodzaju wydatki i koszty, których wysokości na chwilę obecną nie można przewidzieć i oszacować. Płatności za usługi bądź dostawy będą realizowane w oparciu o przedłożone Wnioskodawcy faktury z wykazanymi kwotami podatku od towarów i usług (VAT) naliczonego (ze strony Wnioskodawcy, przy założeniu, że dane zdarzenie gospodarcze nie będzie objęte np. zwolnieniem z podatku od towarów i usług, bądź wyłączone spod opodatkowania tym podatkiem).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy Wnioskodawca będzie miał prawo na do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach przedłożonych (przedkładanych) Wnioskodawcy za realizację poszczególnych zadań zleconych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika w sposób jednoznaczny, że na podstawie przepisów ustawy Wnioskodawca prowadzi opodatkowaną działalność m.in. w zakresie: budowa, przebudowa, utrzymanie i eksploatacja lotnisk oraz lotniczych urządzeń naziemnych, infrastruktury okołolotniskowej; świadczenie usług lotniczych świadczenie usług pozalotniczych związanych z działalnością lotniska (usług gastronomicznych, handlu detalicznego, hotelarskich, promocji i reklamy oraz związanych z wynajmem powierzchni, obiektów i urządzeń); świadczenie usług zarządzania lotniskami; świadczenie usług zarządzania infrastrukturą lotniskową (lotniczą i pozalotniczą) i okołolotniskową. Przy czym, jak wskazał Wnioskodawca jest samodzielną i samofinansującą się jednostką organizacyjną, która prowadzi samodzielną gospodarkę finansową oraz rachunkowość na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Ponadto, Skarb Państwa nie odpowiada za zobowiązania Wnioskodawcy. Obecnie w związku z uchwałą Rady Ministrów z dnia 7 listopada 2017 r. w sprawie przyjęcia Koncepcji przygotowania i realizacji inwestycji Pełnomocnik ds. C zlecił Wnioskodawcy szereg zadań do realizacji w związku z ww. przedsięwzięciem. Zlecone zadania obejmują obszary: w zakresie systemu koordynacyjno - zarządczego, w zakresie wytycznych do opracowania inwentaryzacji środowiskowych na potrzeby oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i sporządzenia raportu o odziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, a także w zakresie obsługi przedsięwzięcia pod względem public relations. W celu realizacji zleconych zadań Wnioskodawca poniesienie różnego rodzaju wydatki, których wysokość na chwilę obecną nie można oszacować. Wobec powyższego należy stwierdzić, że istnieje związek pomiędzy działalnością Wnioskodawcy a realizacją zleconych zadań przez Ministra w ramach inwestycji C.

W konsekwencji Wnioskodawca będzie miał prawo na bieżąco do obniżenia (obniżania w przyszłości) kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach przedłożonych (przedkładanych) Wnioskodawcy za realizację poszczególnych zadań zleconych (zlecanych), zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, pod warunkiem niezaistnienia negatywnych przesłanek zawartych w art. 88 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ informuje, że w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Podkreślić należy także, że powołane przez Wnioskodawcę wyroki, przyjęto jako element argumentacji Strony, oraz że zaprezentowane w nich tezy, nie stoją w sprzeczności ze stanowiskiem Organu.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej