Prawo do odliczenia podatku VAT lub ubiegania się o jego zwrot w związku z realizacją projektu. - Interpretacja - IPTPP2/443-270/12-2/JN

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 25.05.2012, sygn. IPTPP2/443-270/12-2/JN, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku VAT lub ubiegania się o jego zwrot w związku z realizacją projektu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2012 r. (data wpływu 23 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT lub ubiegania się o jego zwrot w związku z realizacją projektu pn. jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT lub ubiegania się o jego zwrot w związku z realizacją projektu pn. .

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT ze względu na uzyskiwanie przychodów z tytułu sprzedaży gruntów oraz wynajmu lokali. Gmina planuje przystąpić w roku 2012 do realizacji inwestycji pn. . Planowany koszt zadania wynosi xxx zł. W związku z występującym deficytem w budżecie na rok 2012, Gmina planuje złożyć wniosek o udzielenie pożyczki inwestycyjnej na realizację ww. zadania do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Występując z wnioskiem o dofinansowanie Gmina chce uwzględnić w budżecie przedmiotowego projektu jako koszt kwalifikowalny - koszt podatku VAT. Aby podatek VAT mógł zostać uznany jako koszt kwalifikowalny konieczne jest załączenie do wniosku opinii organu skarbowego w sprawie braku możliwości prawnej odzyskania podatku VAT w związku z realizacją ww. zadania.

Realizowany projekt nie ma związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego nie będzie dokonywać sprzedaży towarów i usług z tytułu zrealizowanej inwestycji tylko zakład budżetowy. Wszystkie czynności będą wykonywane przez Gminę nieodpłatnie. Czynności wykonywane przez Gminę nie będą miały charakteru świadczenia na rzecz oznaczonego podmiotu konkretnego usługobiorcy w ramach istniejącej więzi prawnej.

Po zakończeniu budowy zrealizowany projekt zostanie przekazany nieodpłatnie w użytkowanie gminnemu zakładowi budżetowemu Zakładowi, celem realizacji zadań publicznych zaopatrzenie w wodę. Gmina poniesie koszty budowy sieci wodociągowej rozdzielczej wraz z przyłączami, a koszty utrzymania wytworzonego środka trwałego będą spoczywać na zakładzie budżetowym. Z tytułu sprzedaży wody Zakład będzie świadczył odpłatne usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług. To zakład budżetowy będzie zawierał umowę z konkretnym podmiotem na dostarczenie wody. Rozliczenie z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego i naliczonego będzie prowadził zakład budżetowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gminie realizującej zadanie pn. przysługuje prawo od odliczeń podatku VAT naliczonego lub ubiegania się o jego zwrot...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73 poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku VAT czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z uwagi na to, że zadanie opisane we wniosku o wydanie interpretacji podatkowej mieści się w zakresie zadań własnych nałożonych ustawą ustrojową, tj. art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.) oraz ustawą szczegółową, tj. art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858 ze zm.), to w tym zakresie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania nałożone przepisami prawa, dla realizacji których została powołana nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a to wyklucza odzyskanie przez Gminę podatku naliczonego VAT na mocy przepisów regulujących opodatkowanie tym podatkiem.

Z kolei w myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednakże Gmina po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego nie będzie prowadziła sprzedaży towarów i usług z tytułu zrealizowanej inwestycji. Wytworzony środek trwały po zakończeniu budowy zostanie przekazany nieodpłatnie w użytkowanie na podstawie decyzji organu samorządowemu zakładowi budżetowemu, celem realizacji zadań publicznych zaopatrzenie w wodę. Gmina poniesie koszty budowy sieci wodociągowej rozdzielczej wraz z przyłączami, a koszty utrzymania wytworzonego środka trwałego będą spoczywać na samorządowym zakładzie budżetowym. Z tytułu sprzedaży wody samorządowy zakład budżetowy będzie świadczył odpłatne usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług. To samorządowy zakład budżetowy będzie zawierał umowę z konkretnym podmiotem na dostarczenie wody. Rozliczenie z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego i naliczonego będzie prowadził samorządowy zakład budżetowy. W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że realizując zadanie pn. nie przysługuje prawo do odliczeń podatku VAT naliczonego, a w konsekwencji również do ubiegania się o jego zwrot.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosownie do treści art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Według art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20 (niewystępujących w przedmiotowej sprawie).

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.) wynika, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym), w tym zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z treści wniosku wynika, że Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT ze względu na uzyskiwanie przychodów z tytułu sprzedaży gruntów oraz wynajmu lokali. Gmina planuje przystąpić w roku 2012 do realizacji inwestycji pn. . Planuje złożyć wniosek o udzielenie pożyczki inwestycyjnej na realizację ww. zadania do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Realizowany projekt nie ma związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego nie będzie dokonywać sprzedaży towarów i usług z tytułu zrealizowanej inwestycji tylko zakład budżetowy. Wszystkie czynności będą wykonywane przez Gminę nieodpłatnie. Czynności wykonywane przez Gminę nie będą miały charakteru świadczenia na rzecz oznaczonego podmiotu konkretnego usługobiorcy w ramach istniejącej więzi prawnej.

Po zakończeniu budowy zrealizowany projekt zostanie przekazany nieodpłatnie w użytkowanie gminnemu zakładowi budżetowemu Zakładowi, celem realizacji zadań publicznych zaopatrzenie w wodę. Gmina poniesie koszty budowy sieci wodociągowej rozdzielczej wraz z przyłączami, a koszty utrzymania wytworzonego środka trwałego będą spoczywać na zakładzie budżetowym. Z tytułu sprzedaży wody Zakład będzie świadczył odpłatne usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług. To zakład budżetowy będzie zawierał umowę z konkretnym podmiotem na dostarczenie wody. Rozliczenie z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego i naliczonego będzie prowadził zakład budżetowy.

Zadanie opisane we wniosku mieści się w zakresie zadań własnych nałożonych ustawą ustrojową, tj. art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz ustawą szczegółową, tj. art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków.

Odnosząc się do powyższego należy zauważyć, iż stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 oraz w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że przekazanie w nieodpłatne użytkowanie sieci wodociągowej rozdzielczej wraz z przyłączami Zakładowi nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż przekazanie do nieodpłatnego użytkowania odbędzie się w związku z wykonywaniem przez Gminę we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, zwolnionych od podatku VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca realizowany projekt nie ma związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowego projektu. Tym samym Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowego projektu Zainteresowany nie będzie miał również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 9 rozporządzenia Ministra Finansów dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 cyt. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia tych warunków, zatem nie będzie miał możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 9 ww. rozporządzenia.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT i ubiegania się o jego zwrot w związku z realizacją projektu pn. , ponieważ wydatki ponoszone w ramach realizacji projektu nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazać należy, że organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestie tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 186 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi