Temat interpretacji

Prawo podatkowe dotyczące podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko , przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2010 r. (data wpływu 26 lipca 2010 r.) uzupełnionym pismami z dnia brak daty sporządzenia (data wpływu 2 sierpnia 2010 r.) oraz z dnia 6 października 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania. Ww. wniosek został uzupełniony pismami z dnia brak daty sporządzenia (data wpływu 2 sierpnia 2010 r.) oraz z dnia 6 października 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) o opis zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą prawną i podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę, zbiorowego odprowadzania ścieków (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Zainteresowany w 2010 roku rozpoczyna realizację zadania inwestycyjnego. Inwestycja ta ma być sfinansowana przy udziale pożyczki z WFOŚiGW. W kosztach inwestycji uczestniczyć mają również mieszkańcy Gminy (osoby fizyczne), dla których budowane są oczyszczalnie. Między Gminą a mieszkańcami zostały zawarte umowy cywilnoprawne, w ramach których mieszkańcy zobowiązują się uczestniczyć w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i jest to ich udział własny w inwestycji. Wymagana kwota udziału własnego będzie wpłacona do kasy Urzędu Gminy. Dokonywane wpłaty nie są zapłatą za usługę, ale partycypacją w kosztach realizacji inwestycji. Zakres zadania będzie obejmował budowę 26 sztuk przydomowych oczyszczalni ścieków. Nieruchomości grunty zabudowane budynkami mieszkalnymi stanowią własność osób fizycznych. Po zakończeniu budowy przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną przekazane właścicielom nieruchomości. Zakończona inwestycja nie będzie więc wykorzystywana do czynności opodatkowanych. Zainteresowany po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni przekaże je na rzecz mieszkańców. Nie będzie ponosił żadnych wydatków związanych z utrzymaniem i obsługą tych oczyszczalni i nie będzie pobierał opłat, w związku z czym, nie występuje związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi.

Z uzupełnienia wniosku wynika, iż przydomowe oczyszczalnie ścieków budowane są dla mieszkańców, którzy dobrowolnie wystąpili do Gminy z wnioskiem o przeprowadzenie takiej inwestycji. Z osobami zainteresowanymi zostały zawarte umowy cywilnoprawne, na podstawie których określono prawa i obowiązki stron, jak również wysokość partycypacji w kosztach. Inwestycja realizowana jest tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną kwotę udziału własnego w przeprowadzanej inwestycji.

Na podstawie § 5 ust. 2 ww. umowy, przedmiotowe oczyszczalnie ścieków stanowić będą własność Wnioskodawcy przez okres 5 lat liczony od dnia zakończenia inwestycji. Usługobiorca będzie władał oczyszczalnią na zasadzie użyczenia (będzie zobowiązany do ponoszenia całości kosztów utrzymania i eksploatacji - § 6 umowy), a po ww. okresie Gmina przeniesie własność wybudowanej oczyszczalni na usługobiorcę. Przekazanie efektu projektu nastąpi nieodpłatnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gminie przysługuje prawo obniżenia i zwrotu podatku naliczonego z tytułu realizacji inwestycji dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma możliwości skorzystania z prawa obniżenia i zwrotu podatku VAT, ponieważ zakup robót dotyczących ww. zadania nie jest związany ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Ponadto zakończona inwestycja nie będzie wykorzystywana przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego, na podstawie zapisu art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających temu podatkowi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest osobą prawną i podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę, zbiorowego odprowadzania ścieków (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym). Zainteresowany w 2010 roku rozpoczyna realizację zadania inwestycyjnego. Inwestycja ta ma być sfinansowana przy udziale pożyczki z WFOŚiGW. W kosztach inwestycji uczestniczyć mają również mieszkańcy Gminy (osoby fizyczne), dla których budowane są oczyszczalnie. Między Gminą a mieszkańcami zostały zawarte umowy cywilnoprawne, w ramach których mieszkańcy zobowiązują się uczestniczyć w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i jest to ich udział własny w inwestycji. Wymagana kwota udziału własnego będzie wpłacona do kasy Urzędu Gminy. Dokonywane wpłaty wg Wnioskodawcy nie są zapłatą za usługę, ale partycypacją w kosztach realizacji inwestycji. Zakres zadania będzie obejmował budowę 26 sztuk przydomowych oczyszczalni ścieków. Nieruchomości grunty zabudowane budynkami mieszkalnymi stanowią własność osób fizycznych. Po zakończeniu budowy przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną przekazane właścicielom nieruchomości. Zainteresowany po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni przekaże je na rzecz mieszkańców. Nie będzie ponosił żadnych wydatków związanych z utrzymaniem i obsługą tych oczyszczalni i nie będzie pobierał opłat w związku z czym, nie występuje związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi.

Na podstawie § 5 ust. 2 ww. umowy, przedmiotowe oczyszczalnie ścieków stanowić będą własność Wnioskodawcy przez okres 5 lat liczony od dnia zakończenia inwestycji. Usługobiorca będzie władał oczyszczalnią na zasadzie użyczenia (będzie zobowiązany do ponoszenia całości kosztów utrzymania i eksploatacji - § 6 umowy), a po ww. okresie Gmina przeniesie własność wybudowanej oczyszczalni na usługobiorcę. Przekazanie efektu projektu nastąpi nieodpłatnie.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W wyżej powołanym przepisie mowa jest o czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do rozporządzania rzeczą jak właściciel (prawo do wyzbycia się, obciążania, korzystania z nabytych rzeczy). Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym.

Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych.

Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak wyżej zauważono, z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, iż mieszkańcy zobowiązują się uczestniczyć w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i jest to ich udział własny w inwestycji. Przydomowe oczyszczalnie ścieków budowane są dla mieszkańców, którzy dobrowolnie wystąpili do Gminy z wnioskiem o przeprowadzenie takiej inwestycji. Z osobami zainteresowanymi zostały zawarte umowy cywilnoprawne, na podstawie których określono prawa i obowiązki stron, jak również wysokość partycypacji w kosztach. Inwestycja realizowana jest tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną kwotę udziału własnego w przeprowadzanej inwestycji.

Odnosząc się do przedstawionych okoliczności sprawy przede wszystkim należy zaznaczyć, iż określony w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy zakres opodatkowania tym podatkiem obejmuje odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług. Jak już uprzednio zauważono, przepis art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojęcie dostawy towarów nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

Podkreślenia wymaga, iż zgodnie z definicją zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu prawo do rozporządzania jak właściciel nie można interpretować jako prawa własności. Idąc dalej należy wskazać, iż czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem dostawa towarów nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż oderwanie pojęcia dostawa towarów oraz ekonomicznych aspektów transakcji od skutków konwencjonalnych powstających na gruncie prawa podatkowego pozwala także na uznanie danej czynności za dostawę towarów nawet mimo pewnych nałożonych na nabywcę ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę (osobę fizyczną) korzyści i ciężarów związanych z towarem jest, co do zasady, wydanie towaru.

W rozpatrywanej sprawie niezależnie od faktu, iż Wnioskodawca przez okres 5 lat pozostawać będzie właścicielem ww. przydomowej oczyszczalni ścieków na gruncie prawa cywilnego nastąpi wydanie przedmiotu transakcji na rzecz osoby będącej uczestnikiem programu, która od tego momentu dysponować będzie przydomową oczyszczalnią ścieków jak właściciel.

Jak już uprzednio wyjaśniono, nie należy bowiem utożsamiać czynności cywilnoprawnej przenoszącej prawo własności z dostawą towarów w rozumieniu prawa podatkowego (ustawy o podatku od towarów i usług), gdyż z chwilą wydania towaru (przydomowej oczyszczalni ścieków) uczestnik programu dysponował będzie tym towarem jak właściciel, czyli władał nim w sensie ekonomicznym. Dana osoba fizyczna rozporządzając ww. towarem nie tylko będzie czerpała korzyści w postaci przysporzenia swego majątku, czy też korzyści ekonomiczne wynikające z faktu posiadania ww. oczyszczalni ścieków, ale również winna zapewnić niezbędną dbałość o utrzymanie oczyszczalni ścieków w należytym stanie.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż z chwilą faktycznego wydania ww. przydomowej oczyszczalni ścieków nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania tym towarem jak właściciel na rzecz uczestnika programu, tym samym uznać należy, iż dojdzie do dostawy towarów w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

Kwestią podlegającą ocenie w niniejszej sprawie jest ustalenie czy dostawa przydomowej oczyszczalni ścieków jest czynnością odpłatną bądź nieodpłatną.

Należy w tym miejscu podkreślić, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

W tym miejscu należy zauważyć, że wnoszone przez indywidualnych użytkowników udział własny w rzeczywistości nie spełniają definicji darowizny. Bowiem w myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. A zatem darowizna jest neutralna dla kwestii wysokości dofinansowania, gdyż jest to świadczenie dobrowolne niepowiązane z żadnym innym zdarzeniem. Natomiast jak wskazał Zainteresowany, inwestycja realizowana jest tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną kwotę udziału własnego w przeprowadzanej inwestycji, co oznacza, że nie są to wpłaty dobrowolne. Wpłaty te mają charakter zapłaty za budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Biorąc powyższe pod uwagę wnoszone przez mieszkańców (uczestników projektu) wpłaty nie mogą być uznane za darowizny.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wynika, iż w ramach projektu budowane będą oczyszczalnie ścieków przy budynkach mieszkalnych (użytkownicy indywidualni). Poszczególni mieszkańcy, u których będą budowane oczyszczalnie zobowiązują się uczestniczyć w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i jest to ich udział własny w inwestycji. Wymagana kwota udziału własnego będzie wpłacona do kasy Urzędu Gminy. Zamontowane instalacje będą własnością Gminy przez okres 5 lat liczony od dnia zakończenia inwestycji, natomiast po upływie tego okresu Wnioskodawca przeniesie własność wybudowanej oczyszczalni nieodpłatnie na usługobiorcę (na poszczególnych użytkowników indywidualnych). Przydomowe oczyszczalnie ścieków budowane są dla mieszkańców którzy dobrowolnie wystąpili do Gminy z wnioskiem o przeprowadzenie takiej inwestycji. Z osobami zainteresowanymi zostały zawarte umowy cywilnoprawne, na podstawie których określono prawa i obowiązki stron, jak również wysokość partycypacji w kosztach. Inwestycja realizowana jest tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną kwotę udziału własnego w przeprowadzanej inwestycji.

Zauważyć zatem należy, iż ww. wpłaty ponoszą wyłącznie osoby fizyczne, które następnie korzystać będą, jako uczestnicy inwestycji z przydomowych oczyszczalni. W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym. Tym samym, wnoszone wpłaty są niczym innym jak zaliczką na poczet przyszłego świadczenia (dostawy towarów oraz świadczenia usług) dokonywanego przez Wnioskodawcę.

W przedmiotowej sprawie stwierdzić zatem należy, iż świadczenia, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca w ramach ww. inwestycji, stanowić będą odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowią czynności podlegające opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla danego świadczenia.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż przekazanie środków finansowych przez osoby fizyczne podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowi zapłatę zaliczkę z tytułu dostawy towarów (budowy przydomowej oczyszczalni ścieków) w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto, art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w odniesieniu do podmiotów nie będących zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT. W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia są spełnione, gdyż Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT, a towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu pn. będą służyły czynnościom opodatkowanym tym podatkiem, gdyż jak wynika z opisu sprawy po stronie Gminy dojdzie do odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, realizowanej na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Zatem, Zainteresowany będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu.

Stosownie do postanowień art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż w sytuacji, gdy u podatnika występuje nadwyżka kwoty podatku naliczonego nad podatkiem należnym uprawnienia podmiotu: do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu bezpośredniego tej różnicy, mają charakter równorzędny i od podatnika zależy, z którego uprawnienia skorzysta.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy, zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 6, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej lub postępowania kontrolnego na podstawie przepisów o kontroli skarbowej. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, urząd skarbowy wypłaca podatnikowi należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

Stosownie do przepisu art. 87 ust. 6 ustawy, na wniosek podatnika, złożony wraz z deklaracją podatkową, urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić różnicę podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

1. faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.),
2. dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34, i zostały przez podatnika zapłacone,
3. importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji

   - przy czym przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a, 4a-4f stosuje się odpowiednio.

Z analizy powyższego przepisu wynika, iż na umotywowany wniosek podatnika i przy spełnieniu przez niego określonych warunków, podstawowy termin zwrotu może być skrócony z 60-dniowego do 25-dniowego.

Reasumując, Zainteresowany będzie miał prawną możliwość odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług (VAT) w związku z realizacją projektu pn. Budowa systemu ochrony wód powierzchniowych oczyszczalnie przydomowe, gdyż zakupione w ramach projektu towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz zwrotu różnicy tego podatku na rachunek bankowy, o ile wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad podatkiem należnym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu