Z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanym... - Interpretacja - IBPP4/443-1199/10/AZ

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 01.10.2010, sygn. IBPP4/443-1199/10/AZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z budową kanalizacji sanitarnej

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 18 sierpnia 2010r. (data wpływu 24 sierpnia 2010r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 września 2010r. (data wpływu 24 września 2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu inwestycyjnego pod nazwą xxx jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 sierpnia 2010r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu inwestycyjnego pod nazwą xxx. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 września 2010r. (data wpływu 24 września 2010r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP4/443-1199/10/AZ z dnia 7 września 2010r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Miasto zamierza realizować projekt inwestycyjny (zadanie) pod nazwą xxx, działanie R..

Podstawowym celem tej inwestycji jest dostosowanie systemu kanalizacji sanitarnej w mieście do wymogów prawa polskiego i unijnego. Realizacja projektu inwestycyjnego ma tym samym przyczynić się do poprawy stanu sanitarnego części miasta, podniesienia jakości życia mieszkańców, wyeliminowania zagrożeń dla gleb i zasobów wód na terenie nim objętym.

Przedmiotowe zadanie obejmuje budowę kanalizacji sanitarnej w dzielnicy D. w obrębie ul. W., Z. i N., która zostanie włączona do istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej. Będzie służyła odprowadzaniu głównie ścieków socjalno-bytowch. W wyniku zrealizowania inwestycji do systemu kanalizacji sanitarnej zostanie podłączonych 959 osób oraz 5 podmiotów gospodarczych.

Łącznie zakres inwestycji obejmuje budowę:

  • rurociągów tłocznych (PE śr. 50-110) - 486 mb,
  • rurociągów grawitacyjnych (PCV śr. 200-300) 6 264 mb,
  • przepompowni wraz z zasilaniem energetycznym - 5 szt.,
  • dróg dojazdowych do przepompowni - 950,6 m².

Zgodnie z obowiązkami nałożonymi ustawą z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności do jej zadań własnych należą sprawy: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Inwestorem będzie Gmina Miasto, poprzez Urząd Miasta, który będzie odpowiedzialny za realizację zadania, w tym za:

  • przeprowadzenie procedur zamówień publicznych,
  • prawidłową realizację prac inwestycyjnych, zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym projektu,
  • rozliczenie zadania,
  • działania promocyjne,
  • zachowanie celów i wskaźników projektu.

Powstała w wyniku realizacji inwestycji infrastruktura będzie własnością Gminy Miasta, a przyszłą eksploatacją i utrzymaniem tej infrastruktury będzie się zajmowało Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. jako Operator. Zadania te będą realizowane w oparciu o umowę (bezpłatnego użytkowania), która zostanie zawarta po zakończeniu realizacji i rozliczeniu inwestycji. Na jej podstawie Spółka będzie odpowiedzialna za bieżącą eksploatację i inne niezbędne prace.

Gmina Miasto jest większościowym udziałowcem spółki komunalnej. Udziały Miasta w tej Spółce to 29.866.000 zł z ogólnej wartości 44.920.500 zł, co stanowi 66,49 %. Pozostałe udziały należą do drugiego wspólnika Spółki Gminy Wiejskiej.

W piśmie z dnia 15 września 2010r. wyjaśniono, iż Gmina nie będzie realizować przyłączy do poszczególnych posesji. Realizacja zadania obejmuje budowę kolektora głównego i sieci rozdzielczej kanalizacji sanitarnej. Przyłącza wykonywać będą właściciele nieruchomości na własny koszt i własnym staraniem.

Budowa sieci kanalizacyjnej należy do zadań własnych gminy określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Nie zakłada się w planach realizacji inwestycji, aby osoby fizyczne, osoby prawne i inne właściciele nieruchomości partycypowały w kosztach budowy kanalizacji.

Dla realizacji tej inwestycji właściciele nieruchomości nie będą ponosić kosztów budowy sieci kanalizacji sanitarnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma i będzie miał prawo do odliczania podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma i nie będzie miał prawa do odliczania podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz.535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 wymienionej ustawy). Ponadto zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub części. Nieodpłatne świadczenie usług, polegające na nieodpłatnym przekazaniu w użytkowanie infrastruktury powstałej w wyniku realizacji projektu będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Miasto działalnością wykonywaną we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność w zakresie realizacji zadań publicznych. Dlatego też ww. czynność nieodpłatnego przekazania powstałego majątku, jako nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 86 ust 1 i 2 pkt 1 lit a ustawy z dnia 12 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymywanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. W świetle powyższego należy stwierdzić, że nie znajduje tu zastosowanie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT, ponieważ obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto w myśl art. 15 ust 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Budowa kanalizacji sanitarnej jest zadaniem mieszczącym się w katalogu zadań własnych realizowanych w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty, którą tworzą mieszkańcy gminy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, przy spełnieniu warunku, jakim jest wykorzystanie zakupu do realizacji czynności opodatkowanej. Wskazane prawo wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślenia również wymaga, iż podatnik w momencie nabycia towarów oraz usług winien określić, czy nabywane przez niego towary i usługi będą wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej. W konsekwencji, podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi z tytułu prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi.

Gmina stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Z powyższej konstrukcji prawnej, jednoznacznie więc wynika, iż osobowość prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, nie zaś Urząd Gminy. Urząd Gminy uczestnicząc w realizacji określonych zadań spoczywających na Gminie, a skutkujących obowiązkiem podatkowym, na przykład w zakresie podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako jednostka organizacyjna wspomagająca wykonywanie zadań przez gminę i nie jest zdolny do podejmowania samodzielnych działań we własnym imieniu i na własny rachunek w tym zakresie.

Jednocześnie ze względu na to, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy, Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty. Urząd Gminy nie jest uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy oraz własnego NIP) w ramach realizacji zadań Gminy. Zatem zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług powinna być Gmina. W konsekwencji w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług jako nabywca również winna wskazana zostać Gmina.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z treści wniosku wynika, iż Miasto zamierza realizować projekt inwestycyjny (zadanie) pod nazwą xxx.

W wyniku zrealizowania inwestycji do systemu kanalizacji sanitarnej zostanie podłączonych 959 osób oraz 5 podmiotów gospodarczych. Łącznie zakres inwestycji obejmuje budowę rurociągów tłocznych, rurociągów grawitacyjnych, przepompowni wraz z zasilaniem energetycznym, dróg dojazdowych do przepompowni.

Powstała w wyniku realizacji inwestycji infrastruktura będzie własnością Gminy Miasta, a przyszłą eksploatacją i utrzymaniem tej infrastruktury będzie się zajmowało Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. jako Operator. Zadania te będą realizowane w oparciu o umowę (bezpłatnego użytkowania), która zostanie zawarta po zakończeniu realizacji i rozliczeniu inwestycji. Na jej podstawie Spółka będzie odpowiedzialna za bieżącą eksploatację i inne niezbędne prace.

Gmina nie będzie realizować przyłączy do poszczególnych posesji. Realizacja zadania obejmuje budowę kolektora głównego i sieci rozdzielczej kanalizacji sanitarnej. Przyłącza wykonywać będą właściciele nieruchomości na własny koszt i własnym staraniem.

Nie zakłada się w planach realizacji inwestycji, aby osoby fizyczne, osoby prawne i inne właściciele nieruchomości partycypowały w kosztach budowy kanalizacji.

Dla realizacji tej inwestycji właściciele nieruchomości nie będą ponosić kosztów budowy sieci kanalizacji sanitarnej.

Z powyższego wynika, iż Gmina nie będzie wykorzystywać powstałej w wyniku inwestycji kanalizacji sanitarnej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, bowiem operatorem infrastruktury będzie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., stanowiące odrębny od Gminy podmiot. Wybudowana sieć kanalizacyjna zostanie przekazana Przedsiębiorstwu w bezpłatne użytkowanie.

Przekazanie wytworzonego w ramach realizacji projektu majątku do prowadzenia działalności Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji, w bezpłatne użytkowanie jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także wszelkie nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Z powyższego wynika, iż nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzeniem przez podatnika przedsiębiorstwa.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych tj. w tym przypadku budowa kanalizacji sanitarnej oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania sieci kanalizacyjnej podmiotowi, który te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a tym samym niepodlegajacą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony możliwe jest tylko gdy występuje niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pod nazwą xxx.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny, jednak z innej podstawy prawnej. Brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spowodowany tym, że w zakresie realizacji ww. inwestycji Gmina nie jest uznawana za podatnika podatku VAT (art. 15 ust. 6 ustawy) lecz tym, że zakupy towarów i usług w ramach realizacji projektu nie są związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach