Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 26 lutego 2008 r. (data wpływu: 9 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez Gminę za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 kwietnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez Gminę za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od lipca 2002 r. Gmina pobiera opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych na terenie miasta w Strefie Płatnego Parkowania na podstawie przepisów art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad wprowadzenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych (Dz. U. Nr 51, poz. 608 ze zm.). Możliwość wprowadzenia powyższych opłat wynika z ustawy o drogach publicznych, która stanowi, że korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Zgodnie z art. 40a cyt. ustawy, opłaty określone w art. 13 ust. 1 są przekazywane odpowiednio do budżetów lub na wyodrębniony rachunek bankowy Centralnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Gromadzenie środków uzyskanych z opłat za parkowanie oraz forma ich przechowywania środek specjalny do czasu ich wydatkowania na utrzymanie dróg publicznych są więc przewidziane w ustawie o drogach publicznych.

Podstawowym celem opłat za parkowanie jest poprawa organizacji i płynności ruchu drogowego. Opłaty powodują skrócenie czasu parkowania przez wymuszenie na parkujących szybkiego załatwienia sprawy i udostępnienia miejsca parkingowego innym kierowcom. Jest to więc element inżynierii ruchu drogowego i jednocześnie rekompensata za ingerencję w pas drogowy. Powyższe potwierdzają przepisy ustawy o drogach publicznych. Stosownie do art. 13b ust. 1 ww. ustawy opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo. W myśl ust. 2 powołanego przepisu strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach charakteryzujących się znacznym deficytem miejsc postojowych, jeżeli uzasadniają to potrzeby organizacji ruchu, w celu zwiększenia rotacji parkujących pojazdów samochodowych lub realizacji lokalnej polityki transportowej, w szczególności w celu ograniczenia dostępności tego obszaru dla pojazdów samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej.

Deklarując podatek należny Wnioskodawca opiera się na stanowisku Lubuskiego Urzędu Skarbowego w Zielonej Górze, wyrażonym w piśmie znak I-2/443-14/04-EL z dnia 25 marca 2004 r. Według pisma Lubuskiego Urzędu Skarbowego w Zielonej Górze opłaty za parkowanie w Strefie Płatnego Parkowania stanowią zapłatę za usługę udostępniania przez zarządcę dróg publicznych części pasa drogowego dla celów parkowania. Przedmiotowa opłata jest traktowana jako należność za usługę parkowania. Wspomniana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty za parkowanie w Strefie Płatnego Parkowania nie mają charakteru cywilnoprawnego, ale są rodzajem daniny publicznej. Opłaty za parkowanie mają charakter świadczenia przymusowego, bezzwrotnego o cechach opłaty lokalnej. Chodzi tu więc o świadczenia publicznoprawne. Parkowanie na drogach nie może uchodzić za świadczenie usług parkingowych. W opinii Wnioskodawcy Gmina nie jest podatnikiem VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza stosownie do art. 15 ust. 2 cyt. ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przytoczonych przepisów wynika, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Organy władzy publicznej są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Chodzi tu zatem o wszystkie realizowane przez te organy (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. sprzedaży (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy.

Na podstawie § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Trzeba zauważyć, że jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty oraz województwa) są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, a zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz są objęte zwolnieniem z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca pobiera w trybie administracyjnym opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania, wnoszone przez użytkowników dróg. Tym samym nie mamy tu do czynienia z czynnościami wykonywanymi na podstawie umów cywilnoprawnych.

Opłata parkingowa za parkowanie na drogach publicznych stanowi obrót gminy i mieści się w dochodach własnych, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.). Dochodami publicznymi są daniny publiczne, do których zalicza się: podatki, składki, opłaty oraz inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw niż ustawa budżetowa, zwanych dalej odrębnymi ustawami.

W myśl art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 6 ust. 1 cyt. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy).

Powołane przez Wnioskodawcę rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad wprowadzenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych (Dz. U. Nr 51, poz. 608 ze zm.) najpierw zostało zmienione wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 grudnia 2002 r., sygn. akt P 6/02, a następnie zostało uchylone ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 200, poz.1953 ze zm.)

Przepis art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) stanowi, że organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Zarządcami dla poszczególnych kategorii dróg są:

1. krajowych Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2. wojewódzkich zarząd województwa;
3. powiatowych zarząd powiatu;
4. gminnych wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Według art. 13 ust. 7 cyt. ustawy zarząd drogi lub w przypadku jego braku zarządca drogi pobiera opłaty za parkowanie pojazdów na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania ponoszonych przez użytkowników dróg na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 1. W myśl art. 13b ust. 3 i ust. 4 ww. ustawy, w brzmieniu nadanym przez wspomnianą wcześniej ustawę o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, ustalenie strefy płatnego parkowania, ustalenie wysokości stawek opłaty oraz określenie sposobu pobierania opłaty należy do kompetencji rady gminy (rady miasta).

Reasumując należy stwierdzić, że opłaty pobierane przez Gminę za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania mieszczą się w zakresie wykonywania zadań własnych gminy. Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami (np. przepisami ustawy o drogach publicznych) stosownie do § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.