Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

W opinii Spółki czynności, które będą wykonywane przez nią (Ubezpieczającego) na rzecz Ubezpieczyciela w ramach umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (umowy ubezpieczenia grupowego) stanowią usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek i w konsekwencji będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 Nr 177, poz. 1054) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów według art. 7 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust 1 ustawy o VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Według art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednocześnie, zarówno w samej ustawie o VAT, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do tej ustawy, dla niektórych czynności przewidziano stawki obniżone lub nawet zwolnienie z opodatkowania. Zakres i zasady stosowania zwolnień od podatku VAT w odniesieniu do określonych towarów i usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Powyższe oznacza, że zwolnieniem od podatku od VAT objęte są następujące świadczenia:

• usługi ubezpieczeniowe,
• usługi reasekuracyjne,
• usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych,
• usługi pośrednictwa w świadczeniu usług
• usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Z przedmiotowego katalogu świadczeń objętych zwolnieniem od podatku VAT wyłączone zostało zbywanie praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Wyłączenie to pozostaje jednakże bez znaczenia dla niniejszej sprawy.

Jak wspomniano wyżej, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnienie z VAT ma zastosowanie do usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Aby Spółka mogła skorzystać z powyższego zwolnienia z VAT muszą zatem wystąpić łącznie dwa warunki:

1. występowanie określonego podmiotu w roli ubezpieczającego, który zawiera umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, oraz
2. wykonywanie przez ten podmiot świadczeń związanych z zawartą umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, tj. na rzecz osób trzecich będących ubezpieczonymi.

Mając na uwadze podniesione powyżej kwestie Spółka wskazuje, że dla stwierdzenia czy wykonywane przez nią czynności objęte będą zwolnieniem od podatku VAT istotne znaczenie ma ustalenie, czy Spółka jest podmiotem zawierającym umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ponieważ ustawa o VAT nie precyzuje co należy rozumieć pod pojęciem umów ubezpieczenia na cudzy rachunek w celu dokładnego zdefiniowania tego pojęcia należy sięgnąć do regulacji prawa cywilnego.

Z art. 805 § 1 Kodeksu Cywilnego wynika, że przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Natomiast zgodnie z art. 808 Kodeksu Cywilnego, ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek.

W takim przypadku ubezpieczający nie jest ubezpieczonym i jednocześnie ubezpieczony nie musi być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu. Z drugiej strony ubezpieczony jest uprawniony do żądania należnego świadczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Dodatkowo może żądać by ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz ogólnych warunkach ubezpieczenia w zakresie, w jakim dotyczą jego praw i obowiązków.

Powołane regulacje wskazują, iż umowa ubezpieczenia na cudzy rachunek jest konstrukcją prawną, w której ubezpieczający zawiera z ubezpieczycielem umowę w celu ochrony interesu osoby trzeciej - ubezpieczonego, przy czym ubezpieczyciel świadczy ochronę ubezpieczeniową bezpośrednio na rzecz ww. osoby trzeciej, na której rachunek została zawarta umowa. Osoba trzecia nie musi być jednoznacznie wskazana w zawartej z ubezpieczycielem umowie ubezpieczenia.

Biorąc pod uwagę powyższe Spółka stwierdza, że Umowa, którą zamierza zawrzeć z Ubezpieczycielem będzie umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, o której mowa w art. 808 Kodeksu Cywilnego. W ramach tej Umowy Spółka będzie bowiem pełnić rolę ubezpieczającego, który ubezpiecza osoby trzecie - użytkowników Sieci Bankomatów (Ubezpieczonych). W konsekwencji, pierwszy ze wspomnianych powyżej warunków stosowania zwolnienia z VAT zostanie spełniony.

Ponadto, w Umowie wskazane zostaną czynności, które ma wykonywać Spółka (Ubezpieczający) na rzecz Ubezpieczyciela. Czynności te będą konieczne do prawidłowego świadczenia usług ubezpieczeniowych przez Ubezpieczyciela. Inaczej mówiąc usługi, które będzie wykonywać Spółka jako ubezpieczający w zakresie współpracy przy realizacji umowy ubezpieczenia grupowego świadczone będą na rzecz Ubezpieczyciela w celu należytego wykonania tej umowy. Zatem usługi, które będzie świadczyć Spółka są nierozerwalnie związane z umową ubezpieczenia grupowego. Pozwolą one Ubezpieczycielowi m.in. na otrzymanie niezbędnych danych do zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej, a także na prawidłowe wykonanie ciążących na nim obowiązków w przypadku zajścia zdarzenia przewidzianego w umowie ubezpieczenia. W konsekwencji, należy uznać, że usługi Spółki będą niezbędne dla prawidłowego świadczenia usług ubezpieczenia przez Ubezpieczyciela, a jednocześnie będą ściśle i konstrukcyjnie związane z funkcją ubezpieczającego, jaką będzie pełnić Spółka w ramach zawieranych umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Należy zatem uznać, iż przedmiotowe usługi, mające na celu prawidłowe wykonanie umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, tj. na rachunek klientów Spółki, będą służyć zapewnieniu im (ubezpieczonym) ochrony ubezpieczeniowej. Bezsprzecznie zatem będą to usługi wykonywane w ramach umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek. Oznacza to, że również drugi wskazany powyżej warunek zostanie spełniony.

Skoro zatem, jak wskazano powyżej, oba warunki stosowania przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwolnienia z podatku VAT dla usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek zostaną spełnione w analizowanym zdarzeniu przyszłym, to należy uznać, że czynności, które będą wykonywane przez Spółkę (Ubezpieczającego) na rzecz Ubezpieczyciela w ramach umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (umowy ubezpieczenia grupowego) stanowią usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek i w konsekwencji będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Dodatkowo, Spółka pragnie wskazać, że prezentowane w niniejszym wniosku stanowisko znajduje uzasadnienie w linii orzeczniczej Ministra Finansów działającego za pośrednictwem Dyrektorów Izb Skarbowych wydających interpretacje indywidualne. Pomimo, że art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT wszedł w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2011 r., zdążyła już się wykształcić linia orzecznicza, zgodnie z którą usługi takie jak te, które będzie wykonywać Spółka są objęte zwolnieniem od podatku VAT. Stanowisko takie zostało wyrażone m.in. w:

• interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 lutego 2012 r. nr IPPP1/443-1711/11-2/ISz,
• interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 stycznia 2012 r. nr ILPP2/443-1505/11-3/EN,
• interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 7 grudnia 2011 r. nr ILPP2/443-1295/11-2/AKr,
• interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 maja 2011 r. nr IPPPl/443-353/11-2/AW,
• interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 15 lipca 2011 r. nr IPTPP2/443-38/11-4/BM.

Spółka pragnie podkreślić, że ma świadomość, iż przywołane powyżej interpretacje prawa podatkowego zostały wydane w indywidualnych sprawach podatników, niemniej powołuje je ze względu na podobieństwo tych spraw do zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku.

Podsumowując, w opinii Spółki czynności, które będą wykonywane przez nią (Ubezpieczającego) na rzecz Ubezpieczyciela w ramach umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (umowy ubezpieczenia grupowego) stanowią usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek i w konsekwencji będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Ad. 2.

W opinii Spółki pobranie od Ubezpieczonego kosztu ubezpieczenia nie stanowi dla Ubezpieczającego czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów według art. 7 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust 1 ustawy o VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Co do zasady, dla zaistnienia usługi w rozumieniu ustawy o VAT konieczne jest wystąpienie stosunku wzajemności, w ramach którego jedna strona dokonuje określonego świadczenia, a w zamian otrzymuje od drugiej strony ekwiwalent tego świadczenia (najczęściej w postaci wynagrodzenia). Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć przy tym charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było uznać, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Mając powyższe na uwadze, dana czynność stanowi usługę i podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach relacji zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

W konsekwencji, w celu oceny skutków na gruncie podatku VAT pobierania przez Spółkę kosztu ubezpieczenia od Ubezpieczonego, należy rozstrzygnąć czy pobierana kwota stanowi wynagrodzenie z tytułu jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego przez Ubezpieczającego na rzecz Ubezpieczonego.

Jak wspomniano wyżej, w celu realizacji Umowy z Ubezpieczycielem i wprowadzenia do Sieci Bankomatów nowego produktu - ubezpieczenia - Spółka będzie musiała uzupełnić system transakcyjny bankomatu o funkcjonalność umożliwiającą m.in.:

• poinformowanie osób korzystających z Sieci Bankomatów o możliwości przystąpienia do ubezpieczenia przez umieszczenie informacji o ochronie ubezpieczeniowej i zasadach przystąpienia do umowy ubezpieczenia na ekranach bankomatów,
• zapoznanie się z warunkami ubezpieczenia oraz z SWU osobom zainteresowanym przystąpieniem do ubezpieczenia,
• wyrażenie woli przystąpienia do ubezpieczenia przez osoby korzystające z Sieci Bankomatów oraz zgody na poniesienie kosztów ubezpieczenia,
• zebranie danych niezbędnych do objęcia ochroną ubezpieczeniową posiadacza Karty, który wyraził chęć przystąpienia do ubezpieczenia.

Należy podkreślić, że Użytkownicy Sieci Bankomatów, którzy wyrażą wolę objęcia ich ochroną ubezpieczeniową będą obciążani tylko i wyłącznie kosztami ubezpieczenia w wysokości ustalonej w Umowie. Innymi słowy Spółka nie będzie obciążać Ubezpieczonego żadnymi innymi opłatami / kosztami w związku z realizacją transakcji w bankomacie.

Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości, że Spółka, w związku zawarciem Umowy będzie wykonywać szereg czynności, które z punktu widzenia podatku VAT będą stanowić świadczenie usług. Czynności te jednak stanowią usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek i będą wykonywane na rzecz Ubezpieczyciela a nie Ubezpieczonych. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, za świadczenie tych usług Spółka otrzyma wynagrodzenie od Ubezpieczyciela, a nie od Ubezpieczonego. Nie można zatem uznać, że pobranie przez Spółkę kosztu ubezpieczenia od Ubezpieczonego stanowi wynagrodzenie za wykonanie wspomnianych czynności - jak już wskazano, są one wykonywane na rzecz Ubezpieczyciela a nie Ubezpieczonego.

Jednocześnie, w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia to Ubezpieczyciel, a nie Ubezpieczający będzie zobowiązany do wypłaty stosownego odszkodowania. Zatem, wyłącznie Ubezpieczyciel, będący stroną umowy ubezpieczenia i zobowiązany do wypłaty odszkodowania, będzie traktowany jako podmiot wykonujący czynności ubezpieczeniowe z tytułu objęcia Ubezpieczonego ochroną ubezpieczeniową. Należy podkreślić, że Ubezpieczyciel nie będzie wykonywał czynności ubezpieczeniowych nieodpłatnie, lecz w zamian za wynagrodzenie w postaci składki ubezpieczeniowej. Składka ubezpieczeniowa zostanie zapłacona na rzecz Ubezpieczyciela przez Ubezpieczającego. Ubezpieczyciel będzie zobowiązany do zadeklarowania dla celów podatku VAT otrzymanego wynagrodzenia za świadczone przez siebie usługi zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. W konsekwencji, równowartość pobranych od Ubezpieczonych kosztów ubezpieczenia zostanie rozpoznana dla celów podatku VAT przez Ubezpieczyciela. Nie można zatem uznać, że Ubezpieczający będzie jednocześnie zobowiązany do wykazania tych kwot w swoich rozliczeniach z tytułu podatku VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, nie ulega wątpliwości, że pobranie przez Spółkę kosztu ubezpieczenia od Ubezpieczonego będzie pozostawać poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, ponieważ kwota ta nie będzie stanowić dla Spółki ani wynagrodzenia za czynności wykonywane w ramach Umowy - za te czynności Spółka będzie otrzymywać wynagrodzenie od Ubezpieczyciela, ani za świadczenie usług ubezpieczeniowych - usługi te świadczone będą bowiem przez Ubezpieczyciela.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie