Interpretacja indywidualna z dnia 25.04.2008, sygn. ILPP1/443-140/08-2/BD, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2008 r. (data wpływu: 31 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia na podstawie art. 12 i art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1116 ze zm.) dokonuje przeniesienia spółdzielczych praw lokatorskich i własnościowych do lokali w odrębną własność po wniesieniu wkładu budowlanego w wysokości przypadającej na lokal części kosztów budowy oraz spłaty kredytu zaciągniętego na budowę danego lokalu wraz z odsetkami.

Spółdzielnia posiada budynki wybudowane i zasiedlone po raz pierwszy w latach 1956 1984.

Przeniesienia praw na własność dotyczą lokali, w których ustanowienia praw lokatorskich lub własnościowych nastąpiły przed datą 1 maja 2004 r., a także po zmianie lokatora ustanowienia praw po raz kolejny nastąpiły po dacie 1 maja 2004 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku przeniesienia praw do lokali na własność, w których ustanowienie prawa lokatorskiego lub własnościowego nastąpiło przed datą 1 maja 2004 r. ma zastosowanie art. 153 ust. 2 i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast do przeniesienia praw do lokali, w których ustanowienie prawa po raz kolejny nastąpiło po dacie 1 maja 2004 r., zdaniem Spółdzielni można skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT wg art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jako towar używany, ponieważ od zakończenia budowy budynków minęło ponad 5 lat i w stosunku do tych budynków nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Powołany przepis wskazuje na zakwalifikowanie przez ustawodawcę wymienionych w nim praw spółdzielczych do kategorii towarów, a więc na skorzystanie z uprawnienia przewidzianego w art. 15 ust. 2 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347) stanowiącego, że państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości.

Tak więc przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo do odrębnej własności co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Spółdzielnia na podstawie art. 12 i art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1116 ze zm.) dokonuje przeniesienia spółdzielczych praw lokatorskich i własnościowych do lokali w odrębną własność.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

1. spłaty przypadającej na jego lokal części kosztów budowy będących zobowiązaniami spółdzielni, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego wraz z odsetkami z zastrzeżeniem pkt 2;
2. spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal, o ile spółdzielnia skorzystała z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków;
3. spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Ponadto stosownie do art. 12 ust. 1¹ ww. ustawy, Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.

W myśl art. 29 ust. 8 ustawy o VAT jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast stosownie do art. 153 ust. 2 ww. ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Powołany przepis wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenie praw lokatorskich w prawo własności, jeżeli łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed 1 maja 2004 r.

Zatem przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności na rzecz członków Spółdzielni, którzy nabyli to prawo przed dniem 1 maja 2004 r. i zasiedlili lokal przed tą datą nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wynika z opisu przedstawionego stanu faktycznego przeniesienia praw na własność dotyczą lokali, w których ustanowienia praw lokatorskich lub własnościowych nastąpiły przed datą 1 maja 2004 r. Po zmianie lokatora ustanowienia praw po raz kolejny nastąpiły po dacie 1 maja 2004 r.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zwalnia od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10 pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących, przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Przez towary używane, należy rozumieć, zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy, budynki, budowle lub ich części jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat. Jednak ustawodawca powołał w treści ww. przepisu zastrzeżenie w postaci art. 43 ust. 1 pkt 10, które związane jest z przepisem art. 43 ust. 7 i art. 29 ust. 8. Z powyższych przepisów wynika, że do obiektów budownictwa mieszkaniowego nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 tylko przepisy zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Stosownie natomiast do art. 43 ust. 7 zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.

Ustanowienie po dacie 1 maja 2004 r. ponownie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Do przekształcenia zaś tego prawa lokatorskiego w prawo własności będzie miał zastosowanie przepis art. 153 ust. 2 ustawy o VAT, jako, że pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego i ustanowienie do tego lokalu prawa lokatorskiego miało miejsce jednak przed 1 maja 2004 r.

Zasady zawierania z członkiem spółdzielni mieszkaniowej umowy o przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność określają przepisy art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Z brzmienia art. 17¹⁴ ust. 1 cyt. ustawy wynika, iż na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu:

1. spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami;
2. spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 1¹.

Ponadto, ust. 1¹ powołanego przepisu stanowi, iż spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.

Zgodnie z ust. 2 powołanego przepisu wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczystoksięgowym obciążają osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokalu.

Do tej formy przekształcenia nie znajduje zastosowania art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, który normuje jedynie przekształcenie lokatorskiego prawa spółdzielczego. Nie ma zatem również do tego przekształcenia zastosowania, wyłączenie ze zwolnienia od podatku, przewidziane w art. 43 ust. 7 ustawy. Oznacza to, że do tegoż przekształcenia stosuje się art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku dostawę obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Reasumując należy stwierdzić, że:

• przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności, ustanowionego po raz pierwszy i zasiedlonego przed 1 maja 2004 r. na mocy art. 153 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem,
• przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.