Temat interpretacji

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, dokonując weryfikacji w trybie art. 14b ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) - w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2004r. - informacji udzielonej Staroście przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Leżajsku pismem z dn. 28.12.2004r. znak: US.PP/443-33/04, o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wyjaśnia:

Pytanie Strony wyrażone w piśmie z dnia 01.12.2004 r. GN-0714/11/04, dotyczy zasad opodatkowania podatkiem VAT zamiany nieruchomości pomiędzy Skarbem Państwa a jednostkami samorządowymi - Powiatem oraz Gminą, w następujących przypadkach:

1. w wyniku zamiany Powiat otrzymuje od Skarbu Państwa nieruchomość niezabudowaną, natomiast Skarb Państwa otrzymuje w zamian nieruchomość zabudowaną,
2. w wyniku zamiany Gmina otrzymuje od Skarbu Państwa na własność nieruchomość będącą dotychczas w wieczystym użytkowaniu Gminy, natomiast Skarb Państwa otrzymuje w zamian nieruchomość.

W ocenie Wnioskującego opisane zamiany wykonywane są w oparciu o art. 14 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), i są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Zamiana jest umową cywilnoprawną, na podstawie której każda ze stron zobowiązuje się do przeniesienia na drugą stronę własności rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy (zgodnie z art. 603 ustawy z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny - Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W swojej funkcji ekonomicznej umowa zamiany jest zbliżona do umowy sprzedaży, a art. 604 Kodeksu Cywilnego nakazuje stosować do niej odpowiednio przepisy o sprzedaży. Zamiana nieruchomości skutkuje przeniesieniem prawa do rozporządzania zamienianymi nieruchomościami jak właściciel. Biorąc pod uwagę powyższe, zamianę nieruchomości w świetle ustawy o podatku od towarów i usług traktuje się jako odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Stosownie, bowiem do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast kierując się brzmieniem art. 2 pkt 6 ustawy VAT pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Wobec tego, iż zamiana nieruchomości następuje w drodze cywilnoprawnej, w odniesieniu do tejże czynności nie znajduje zastosowania zwolnienie, o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dn. 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 970 ze zm.). Zwolnienie to obejmuje czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Natomiast ze zwolnienia od podatku VAT korzysta dostawa terenów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę - z art. 43 ust. 1 pkt 9 cytowanej ustawy.

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, iż Powiat dokonuje - w ramach zamiany - "wydania" nieruchomości zabudowanej. Stosownie do art. 29 ust. 5 ustawy VAT w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W praktyce oznacza to, iż do dostawy nieruchomości zabudowanych stosować będzie się stawkę podatku VAT właściwą dla dostawy budynków na nich posadowionych. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Pojęcie towarów używanych zostało zdefiniowane art. 43 ust. 2 pkt 1 i 2 cytowanej ustawy. W świetle powołanego przepisu budynki, budowle lub ich części będą towarami używanymi, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło, co najmniej 5 lat. Jednocześnie z pkt 2 powołanego przepisu wynika, iż grunty nie mogą być towarem używanym. Reasumując, jeżeli w ramach zamiany Powiat dokonuje dostawy nieruchomości, na której posadowiony jest budynek używany, który korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, to wraz z budynkiem ze zwolnienia korzysta również dostawa gruntu. Natomiast dostawa nieruchomości zabudowanej obiektem, który nie stanowi towaru używanego w rozumieniu ustawy VAT, podlega opodatkowaniu tym podatkiem na zasadach ogólnych. Z kolei realizowana przez Gminę dostawa towarów, której przedmiotem jest nieruchomość niezabudowana (tak należy wnioskować wobec braku danych w tym zakresie w piśmie Strony), podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, chyba, że korzysta ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy VAT.