Brak opodatkowania zbycia nieruchomości niezabudowanych. - Interpretacja - ITPP1/443-373/13/JJ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 11.07.2013, sygn. ITPP1/443-373/13/JJ, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Temat interpretacji

Brak opodatkowania zbycia nieruchomości niezabudowanych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2013 r. (data wpływu 22 kwietnia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 1 lipca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania zbycia nieruchomości niezabudowanych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 1 lipca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości niezabudowanych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 27 marca 2007 r., zakupił Pan z żoną, do majątku wspólnego nieruchomość rolną (prawo własności niezabudowanej działki gruntu o numerze ewidencyjnym 36/4) o powierzchni 1,22 ha z zamiarem przeznaczenia jej na prywatną zabudowę mieszkaniową. Grunty te od dnia nabycia nie były przedmiotem najmu, dzierżawy, ani innej czynności o podobnym charakterze. Nie były także wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z chorobą żony zmuszony był Pan do zmiany planów i podjął decyzję o zbyciu przedmiotowej działki. Okazało się jednak, że nie ma nabywcy na jedną dużą działkę rolną i postanowił Pan dokonać podziału tejże działki na 11 mniejszych, aby odzyskać cenę za działkę. Dla działki 36/4 brak było miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Po rozpatrzeniu wniosku Wójt Gminy w dniu 20 kwietnia 2012 r. wydał decyzję o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie 10 budynków mieszkalnych jednorodzinnych wraz z podaniem propozycji podziału. Decyzją z dnia 21 czerwca 2012 r. Wójt Gminy orzekł o zatwierdzeniu podziału nieruchomości składającej się z działki nr 36/4 o pow. 1,22 ha na 10 działek (od numeru 36/5 do 36/14) pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i jedną działkę o numerze 36/15 pod drogę gminną, która przejdzie na własność Gminy bez odszkodowania z chwilą, kiedy decyzja zatwierdzająca podział stanie się ostateczna. Wskazuje Pan, iż jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą od roku 1989, w zakresie świadczenia usług edukacji z zakresu nauki jazdy i pilotażu (szkoła nauki jazdy). Nie wykonuje Pan działalności związanej z obrotem nieruchomościami (tj. kupna i sprzedaży) i innych rodzajów działalności związanej z obsługą rynku nieruchomościami. Jest Pan zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Pana żona nie pracuje, jest niepełnosprawna, posiada rentę chorobową. Posiada Pan z żoną małżeńską ustawową wspólność majątkową. Przedmiotowe działki nigdy nie były wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W uzupełnieniu do wniosku wskazuje Pan, iż oprócz podziału przedmiotowej nieruchomości, nie dokonał innych czynności dotyczących ulepszeń nieruchomości (nie dokonano przyłączy elektrycznych, gazowych, etc.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z planowaną sprzedażą wyżej opisanych działek powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług...

W Pana ocenie planowana sprzedaż nie podlega podatkowi od towarów i usług, ponieważ jest dokonywana w ramach zwykłego zarządu własnym majątkiem. Takie działanie nie mieści się w definicji podatnika ani definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej zwaną ustawą VAT). Zgodnie z tymi przepisami, podatnikami podatku VAT są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników. Definicja działalności gospodarczej przyjęta dla potrzeb podatku VAT jest definicją podmiotowo-przedmiotową, ponieważ odsyła do konkretnych czynności mieszczących się w zakresie działań producenta, handlowca, usługodawcy lub rolnika. Można więc przyjąć, że pojęcie działalności gospodarczej jest równoważne z pojęciem produkcji, handlu, usług oraz rolnictwa i obejmuje czynności związane z tymi rodzajami aktywności. Podatnikiem VAT jest więc jedynie podmiot występujący w danej transakcji jako producent, handlowiec, usługodawca lub rolnik. Z orzecznictwa TSUE oraz polskich sądów administracyjnych wynika, że warunkiem uznania danej osoby fizycznej za podatnika VAT jest jej stałe zaangażowanie w prowadzoną działalność gospodarczą. Aby móc przypisać określonym czynnościom cechy działalności gospodarczej, muszą być one wykonywane w sposób profesjonalny, a co za tym idzie dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Oznacza to, że osoba fizyczna dokonująca jednorazowej sprzedaży nieruchomości nie jest podatnikiem VAT. Polska nie skorzystała bowiem z możliwości objęcia podatkiem VAT osób dokonujących okazjonalnie (sporadycznie) sprzedaży gruntów (tak NSA w wyrokach z dnia 15 grudnia 2011 r., I FSK 1695/11; z dnia 24 października 2011 r.; I FSK 1482/10; I FSK 1583/10, z dnia 26 października 2011 r., I FSK 1554/10). Następnie zapadł wyrok NSA (z dnia 28 października 2011 r., I FSK 1554/10), w którym sąd uznał, że Mając na uwadze orzeczenie Trybunału z dnia 15 września 2011 r. należy uznać, że aktualne są w tej sprawie wywody zawarte w wyroku NSA z dnia 29 października 2007 r. (I FPS 3/07), wskazujące na kryteria, jakimi należy kierować się przy określaniu, czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządem majątkiem prywatnym. Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Wykonanie danej czynności (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) <...> nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku to tego gruntu. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna, sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych. WSA w Poznaniu, nawiązując w wyroku z dnia 12 października 2011 r. (I SA/Po 517/11) do ww. wyroku TSUE, wskazał, że podmiot, który działa aktywnie, aby sprzedać nieruchomość, staje się podatnikiem podatku VAT i zostaje potraktowany jak prowadzący działalność gospodarczą. Dotyczy to wyłącznie takich sytuacji, kiedy strona działa aktywnie angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE. Planowanej sprzedaży nie można zaliczyć do działalności handlowej. Jest ona incydentalna. Skoro grunt nie został nabyty w celu dalszej odsprzedaży dla celów zarobkowych, sprzedając działki korzystamy z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Reasumując, w Pana ocenie planowana sprzedaż nie podlega podatkowi VAT zarówno u Pana, jak i żony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 powołanej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W związku z powyższym, aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w 2007 r., zakupił Pan wraz z żoną, do majątku wspólnego niezabudowaną nieruchomość gruntową o powierzchni 1,22 ha z zamiarem przeznaczenia jej na prywatną zabudowę mieszkaniową. W związku z chorobą żony zmienił Pan plany i podjął decyzję o zbyciu przedmiotowej działki. Z powodu braku nabywcy na jedną dużą działkę postanowił Pan dokonać podział nieruchomości na 11 mniejszych działek. W dniu 20 kwietnia 2012 r. Wójt Gminy wydał decyzję o warunkach zabudowy. Natomiast w decyzji z dnia 21 czerwca 2012 r. Wójt zatwierdził podział nieruchomości pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i jedną działkę pod drogę gminną, która przejdzie na własność Gminy bez odszkodowania z chwilą, kiedy decyzja zatwierdzająca podział stanie się ostateczna. Grunty od dnia nabycia nie były przedmiotem najmu, dzierżawy, ani innej czynności o podobnym charakterze, nie były także wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym trudno uznać Pana za podatnika podatku od towarów i usług, w związku z planowaną sprzedażą przedmiotowych nieruchomości. Pomimo, iż grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy, to nie można uznać, że planując sprzedaż tych działek będzie działał Pan w charakterze handlowca. Nabycie gruntu nie nastąpiło bowiem w celach zarobkowych. W konsekwencji sprzedając dwie działki budowlane korzystać będzie Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem ww. czynności sprzedaży oznaczają działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Zamierza Pan dokonać zbycia gruntu należącego do majątku prywatnego.

Reasumując należy stwierdzić - mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe - że okazjonalna sprzedaż nieruchomości gruntowej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest normatywnych przesłanek, aby uznać Pana za podatnika tego podatku.

Podkreślić należy, iż powyższe orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, np. NSA z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I FSK 1658/11), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11) oraz WSA z dnia 1 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 670/11), z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), które zapadły na tle wyroku Trybunału.

Z powyższych wyroków wynika, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną), a ponieważ w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia ze zbiorem tych zorganizowanych działań okazjonalna sprzedaż nieruchomości gruntowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, iż w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Końcowo zauważyć należy, iż mając na uwadze, że jest Pan stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług zaznacza się, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla współwłaścicielki (Pana żony) nieruchomości gruntowej, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania w stosunku do Pana żony.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska nr 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy