Interpretacja indywidualna z dnia 19.02.2015, sygn. ITPP1/443-1519/14/MS, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Temat interpretacji

Czy odsetki otrzymane w ramach umowy cash poolingowej podlegają opodatkowaniu?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2014 r. (data wpływu 5 grudnia 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania czy otrzymane odsetki w ramach umowy cash poolingowej podlegają regulacjom ustawy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 grudnia 2014 r. został złożony wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania czy otrzymane odsetki w ramach umowy cash poolingowej podlegają regulacjom ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka (D. Sp. z o.o. - zwana dalej Spółką) jest działającą według prawa polskiego spółką prawa handlowego. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej VAT i VAT UE oraz podatnikiem podatku dochodowego osób prawnych CIT.

W ramach struktury organizacyjnej Spółka jest członkiem międzynarodowej Grupy kapitałowej D. składającej się ze spółek zlokalizowanych w różnych krajach (zwanej dalej Grupą).

Spółka ma zostać objęta systemem wspólnego zarządzania płynnością Grupy tzw. cash pooling. Spółka jako polski podmiot prawny, odpowiednio zarejestrowany na terenie Polski i polski rezydent podatkowy, zamierza przystąpić do nierzeczywistego (wirtualnego) cash pooling tzw. notional cash pooling, połączonego z zasadą zero balancing cash pooling. Zero balancing tzw. zerowanie salda stosowane jest dla rachunku bankowego krajowego w walucie PLN, w korespondencji z rachunkiem bankowym zagranicznym w walucie PLN i odbywa się automatycznie na koniec każdego dnia roboczego poprzez fizyczny transfer środków z/na rachunek krajowy celem zerowania salda na nim istniejącego. Natomiast trzon systemu czyli national cash pooling polega na konsolidacji w znaczeniu ekonomicznym rachunków bankowych Uczestników systemu cash pooling, co w przypadku Spółki będzie realizowane w oparciu o umowy cash pooling i poprzez wirtualne kompensowanie sald zagranicznych rachunków bankowych wszystkich Uczestników systemu dokonywane przez Bank B. z siedzibą w B., oddział w H. (zwanego dalej Bankiem).

W systemie cash pooling, oprócz Spółki będą uczestniczyć także inne podmioty wchodzące w skład Grupy, które są bezpośrednio poprzez właściciela lub pośrednio spółki córki powiązane ze Spółką, gdyż tworzą razem Grupę kapitałową. Przystąpienie do systemu realizowane jest poprzez podpisanie indywidualnej umowy z tzw. Pool Leaderem oraz stosownych umów bankowych. Funkcje Pool Leadera tj. koordynatora systemu zarządzania płynnością w ramach struktury cash pooling będzie pełnić spółka z kraju UE H. tj. B. (zwana dalej Pool Leaderem), która pełni rolę centrum finansowo-rozliczeniowego Grupy. Jest to dla Spółki - spółka siostra. Istotą powyższego jest realizacja celu cash pooling stosowanego w Grupie kapitałowej między innymi w zakresie ustalenia skompensowanego poziomu odsetek dla Pool Leadera łącznie dla wszystkich kont bankowych Uczestników poprzez skompensowanie odsetek dodatnich i ujemnych i w zależności od kierunku nadwyżki uznanie na rzecz Pool Leadera lub obciążenia Pool Leadera tak ustalonymi odsetkami skumulowanymi przez Bank obsługujący system. Spółki uczestniczące w systemie cash pooling będą uznawane i/lub obciążane przez Pool Leadera odsetkami naliczonymi od poszczególnych sald kont bankowych Uczestników. W związku z powyższym, aby przystąpić do systemu cash pooling Spółka otworzy rachunki bankowe własne w walutach PLN oraz EURO w państwie Unii Europejskiej tj. H., tzw. rachunki zagraniczne, nierezydenta w znaczeniu terytorium H., a rachunki bankowe utworzone poza granicami kraju w sensie terytorium Polski, oraz dodatkowo otworzy rachunek krajowy w walucie PLN, rachunek krajowy polskiego rezydenta.

Analizując stan faktyczny należy zaznaczyć i stwierdzić, iż Spółka będzie realizowała system cash pooling przy zastosowaniu dwóch konstrukcji umów tzn. notional cash pooling oraz zero balancing cash pooling. Pierwsza konstrukcja odnosi się do rachunków bankowych zagranicznych w walutach PLN i EURO, natomiast druga do rachunku bankowego krajowego w walucie PLN.

W sensie ogólnym notional cash pooling charakteryzuje się brakiem fizycznego transferu środków pomiędzy rachunkami bankowymi Uczestników i Pool Leadera. Fundusze są przekazywane wyłącznie w sposób nierzeczywisty. Salda, które podlegają rozliczeniu, tzw. rachunki bankowe Uczestników (debetowe i/lub kredytowe), rzeczywiście są pozostawiane na własnych rachunkach bankowych Uczestników systemu, zaś odsetki naliczane są od kwoty netto skompensowanych zgromadzonych przez wszystkich Uczestników sald rachunków bankowych. Odnośnie rachunku krajowego w walucie PLN zastosowano natomiast zasadę zero balancing cash pooling, polegającą na tym, iż środki wydatkowane i/lub zgromadzone na rachunku krajowym będą na koniec każdego dnia zerowane, czyli transferowane (rozliczenie fizyczne) między rachunkiem krajowym w walucie PLN a rachunkiem zagranicznym w walucie PLN Spółki, który następnie będzie podlegał systemowi notional cash pooling na koniec dnia roboczego (rozliczenie wirtualnie).

W sensie ekonomicznym poprzez umowy bankowe i w ramach systemu cash pooling Grupa kapitałowa zamierza zoptymalizować zarządzanie środkami finansowymi Uczestników umowy Cash poolingu poprzez poprawę płynności jej Uczestników, zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi oraz zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego dla Grupy i poszczególnych jej Uczestników. Powyższe będzie realizowane także dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu sumy dziennych sald rachunków bankowych Uczestników (dodatnich i ujemnych). Dzięki takiemu rozwiązaniu wynik odsetkowy zewnętrzny Grupy jest bardziej korzystny, niż w przypadku oddzielnego inwestowania nadwyżek i ponoszenia kosztów finansowania przez posiadaczy poszczególnych rachunków poza tym systemem. W wyniku zawartych umów pewną kontrolę operacyjną dysponowania nad środkami zgromadzonymi na rachunkach krajowym i rachunkach zagranicznych będzie sprawował Pool Leader, według warunków i na zasadach ustalonych z Bankiem obsługującym system cash pooling dla Grupy tj. B. z siedzibą w B., oddział w H.. Rolą tego banku w systemie cash pooling jest zapewnienie technicznej struktury cash pooling.

Oprocentowanie posiadanych środków oraz oprocentowanie zadłużenia Spółki na rachunkach bankowych będzie naliczane według zasad rynkowych wynikających z umowy zawartej pomiędzy Bankiem obsługującym system cash pooling i Pool Leaderem, do której zamierza przystąpić Spółka. Naliczenie będzie następować dla każdej waluty oraz każdego rachunku bankowego osobno. Bank uzna lub obciąży rachunek odsetkowy Pool Leadera skompensowanymi odsetkami w ramach systemu cash pooling tzw. odsetki netto całej Grupy Cash poolowej. Natomiast uznania lub obciążenia naliczonymi odsetkami dodatnimi bądź ujemnymi poszczególnych Uczestników w tym Spółki, dokonywał będzie Pool Leader dla każdego Uczestnika i dla każdego rachunku bankowego osobno, przy zastosowaniu naliczeń Banku obsługującego tzw. odsetki brutto wszystkich Uczestników. Przedstawiając stan faktyczny należy zauważyć, iż jedynymi transakcjami przychodowymi i kosztowymi uzyskiwanymi przez Spółkę w odniesieniu do Pool Leadera będą otrzymywane i/lub płacone odsetki od rachunków bankowych, innych przychodów i kosztów na rzecz Pool Leadera Spółka nie będzie otrzymywała i ponosiła. Opłaty za obsługę systemu cash pooling Spółka będzie płaciła bezpośrednio do Banku obsługującego system zgodnie z warunkami zawartymi w umowach.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w tak przedstawionym stanie faktycznym otrzymane odsetki w ramach umowy cash pooling podlegają pod regulacje ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, dla rozstrzygnięcia powyższej kwestii niezbędne jest ustalenie czy przedstawione we wniosku zdarzenia przyszłe uregulowane są (i w jakim zakresie podlegają) przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Spółka zaznaczyła, że w sensie pieniężnym za wynagrodzeniem może mieć do czynienia ze zdarzeniem gospodarczym polegającym na otrzymaniu od Pool Leadera na zagraniczne rachunki bankowe odsetek naliczonych i należnych Spółce ustalonych według zasad rynkowych od sald dodatnich rachunku/ów bankowego/ych włączonego/ych do systemu cash pooling. W takim przypadku Pool Leader wypłaci Spółce w naliczonej przez Bank wysokości należne jej odsetki - cena za powyższe posiadane w okresie środki finansowe jest ustalona zgodnie z umową cash pooling na warunkach wynegocjowanych przez Pool Leadera z Bankiem obsługującym system cash pooling dla Grupy kapitałowej.

Analizując przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem podlegają w zakresie obowiązującym Spółkę odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika także w ramach działalności gospodarczej. W świetle przepisów obowiązujących i zawartych w art. 8 ustawy, każde świadczenie nie będące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Niemniej - zdaniem Spółki - dla stosowania ogólnych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług muszą być spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Oba warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dodatkowo, aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowo-skutkowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub gdy dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. W przypadku Spółki otrzymuje ona odsetki od Pool Leadera (spółki z Grupy), ale są one naliczane przez Bank obsługujący dla poszczególnych Uczestników i ich rachunków bankowych. Pool Leader płaci odsetki skompensowane powstałe z kumulacji nadwyżek i/lub niedoborów odsetek poszczególnych rachunków Uczestników. Następnie Pool Leader uznaje i obciąża poszczególnych Uczestników według naliczenia Banku odsetkami od każdego rachunku bankowego w systemie. Wynagrodzenie otrzymane jest w związku z posiadaniem na rachunku lub rachunkach nadwyżek finansowych i przynależnych im odsetek. W związku z takim zdarzeniem nie występują świadczenia wzajemne, a wynagrodzenie nie jest otrzymywane w związku z usługą. Pool Leader dokonuje jedynie rozdziału odsetek na poszczególnych Uczestników, a nie ustala i nalicza ich wysokość. Ponadto transakcja jest dokonywana poza terytorium kraju.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 przedmiotowej ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Umowa cash pooling w zaprezentowanym stanie faktycznym jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej Grupy kapitałowej. Umowa jest realizowana na prawie , a rachunki zagraniczne w walutach PLN i EURO, na których gromadzone są środki pieniężne, utworzone są przez Bank z siedzibą w B. poprzez oddział Banku w H. Umowa notional cash pooling sprowadza się do wirtualnego koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych Uczestników umowy w ramach rachunków zagranicznych i polega na zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali, przez Pool Leadera. Rzeczywisty transfer środków dokonywany w ramach rachunków bankowych będzie realizowany pomiędzy rachunkiem krajowym i zagranicznym w ramach waluty PLN. System pozwala na kompensowanie nierzeczywistych przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jednego z podmiotów uczestniczących z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów uczestniczących. Powyższe realizowane jest przez Bank obsługujący w ramach umowy nierzeczywistego cash pooling. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów zewnętrznych kredytowania działalności podmiotów z Grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych Grupy oraz optymalizacji przychodów z lokat. W ramach systemu cash pooling Uczestnicy wskazują w umowie z Bankiem podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem tj. Pool Leadera.

Przepływy środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników będą odbywać się na zasadzie wirtualnych rozliczeń w ramach nierzeczywistego cash pooling. Jedynym rzeczywistym transferem środków będzie transfer zero balancing pomiędzy rachunkiem krajowym PLN i rachunkiem zagranicznym PLN należącymi do Spółki (Wnioskodawcy). Transakcja ta będzie dokonywana automatycznie między ww. rachunkami. Odnośnie rachunku zagranicznego w walucie EURO to płatności będą dokonywane w ramach środków zgromadzonych pomiędzy Uczestnikami, Bankiem i Pool Leaderem następować będzie także świadczenie i obciążenie w ramach naliczania i obciążania odsetkami od salda ujemnego lub dodatniego od zgromadzonych na rachunkach środków pieniężnych wg zasad wynegocjowanych przez Pool Leadera z Bankiem organizującym system Cash pooling. Naliczenie będzie dokonywane przez Bank natomiast płatność odsetek dla poszczególnych uczestników będzie realizowana przez Pool Leadera. W przypadku nadwyżki środków na poszczególnych rachunkach Spółka będzie otrzymywać w ramach umowy środki pieniężne w postaci odsetek na warunkach umownych wynegocjowanych przez Bank z Pool Leaderem, natomiast w przypadku salda ujemnego rachunku bankowego zagranicznego Spółka będzie dokonywać transferu środków pieniężnych na rzecz Pool Leadera w wysokości i na warunkach rynkowych wynegocjowanych przez Bank z Pool Leaderem. Powyższe nadwyżki i niedobory środków będą realizowane na kontach zagranicznych w oparciu o umowę zawartą na prawie . Wstąpienie w prawa wierzyciela, określone jako subrogacja ustawowa, uregulowane zostało w art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości zapłaty:

1. jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi;
2. jeżeli przysługuje jej prawo, przed którym spłacona wierzytelność ma pierwszeństwo zaspokojenia;
3. jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod nieważnością wyrażona na piśmie;
4. jeżeli to przewidują przepisy szczególne.

Subrogacja służy zabezpieczeniu interesów osoby trzeciej, która dokonuje spłaty wierzyciela i w konsekwencji doprowadza do wygaśnięcia długu (do wysokości zapłaty).

W przypadku Spółki Uczestnicy Struktury nie otrzymują z tytułu operacji opisanych w stanie faktycznym wynagrodzenia, otrzymują jedynie wynagrodzenie w postaci odsetek od środków zgromadzonych na rachunkach zagranicznych w wysokości wynegocjowanej przez Bank z Pool Leaderem lub płacą odsetki od niedoborów na poszczególnych kontach zagranicznych. Powyższe odbywa się na zasadach ustalonych w umowie cash pooling, kwoty odsetek naliczane są przez Bank na poszczególnych Uczestników, dla Pool Leadera ustalona jest kwota skompensowanych odsetek niejako saldo sald.

Ponadto nie jest czynnością regulowaną na podstawie art. 8 ust. 2 ww. ustawy, tj. w zakresie, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W opisanej sytuacji Spółka nie będzie wykonywać również nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem nabywane (kompensowane w ramach umowy nierzeczywistego cash pooling środki pieniężne przez Pool Leadera) stanowiące wierzytelności nie będą służyć do celów innych niż działalność gospodarcza.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash pooling, czynności wykonywane przez Spółkę jako Uczestnika na podstawie opisanej umowy, umożliwiające Bankowi dokonywanie nierzeczywistych odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash pooling, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. A płatności otrzymywane lub płacone w postaci odsetek nie podlegają pod regulacje ustawy o podatku od towarów i usług. W sytuacji przedstawionej w stanie faktycznym z tytułu wykonywania tych czynności Spółka nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług a przedmiot, tj. odsetki otrzymywane lub płacone Pool Leaderowi nie stanowią przedmiotu opodatkowania regulowanego przepisami polskiej ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Na podstawie art. 15 ust. 1 powołanej ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych art. 15 ust. 2 ww. ustawy.

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Natomiast w myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z kolei przez sprzedaż zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 22 ustawy należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

W przedmiotowej sprawie Spółka zamierza przystąpić do systemu wspólnego zarządzania płynnością grupy kapitałowej, tj. do nierzeczywistego cash-poolingu tzw. notional cash pooling, połączonego z zasadą cash pooling zero-balancing stosowaną dla rachunku bankowego krajowego w walucie PLN, w korespondencji z rachunkiem bankowym zagranicznym w walucie PLN. System ten ma polegać na konsolidacji rachunków bankowych w ich znaczeniu ekonomicznym, co będzie realizowane w oparciu o umowy cash pooling i poprzez nierzeczywiste skompensowanie wszystkich sald rachunków bankowych uczestników systemu dokonane przez Bank B. oddział w H. W systemie cash pooling, oprócz Spółki będą uczestniczyć także inne podmioty wchodzące w skład Grupy, które są bezpośrednio lub pośrednio powiązane ze Spółką, gdyż tworzą razem grupę kapitałową. Przystąpienie do systemu realizowane jest poprzez podpisanie indywidualnej umowy z pool leaderem oraz stosownych umów bankowych.

Funkcje pool leadera, tj. koordynatora systemu zarządzania płynnością w ramach struktury cash pooling będzie pełnić spółka z kraju UE (H.) - B., która pełni rolę centrum finansowo-rozliczeniowego Grupy. Istotą powyższego jest realizacja celu cash poolingu stosowanego w grupie kapitałowej, między innymi w zakresie ustalenia skompensowanego poziomu odsetek dla pool leadera łącznie dla wszystkich uczestniczących kont bankowych poprzez skompensowanie odsetek dodatnich i ujemnych i w zależności od kierunku nadwyżki uznanie na rzecz pool leadera lub obciążenia pool leadera tak ustalonymi odsetkami skumulowanymi.

Ponadto wskazano, ze oprocentowanie posiadanych środków oraz oprocentowanie zadłużenia Spółki na rachunkach bankowych będzie naliczane według zasad rynkowych wynikających z umowy zawartej pomiędzy bankiem obsługującym system cash pooling i pool leaderem, do której zamierza przystąpić Spółka. Bank uzna lub obciąży rachunek odsetkowy pool leadera skompensowanymi odsetkami w ramach systemu cash pooling tzw. odsetki netto całej grupy cash poolowej. Natomiast uznania lub obciążenia naliczonymi odsetkami dodatnimi bądź ujemnymi poszczególnych uczestników, w tym Spółki, dokonywał będzie pool leader dla każdego uczestnika i dla każdego rachunku bankowego osobno, przy zastosowaniu naliczeń banku obsługującego tzw. odsetki brutto wszystkich uczestników.

Jednocześnie z wniosku wynika, że jedynymi transakcjami przychodowymi i kosztowymi uzyskiwanymi przez Spółkę będą otrzymywane i/lub płacone odsetki od rachunków bankowych. Spółka w planowanej do wdrożenia strukturze cash poolingu nie będzie pełniła funkcji tzw. Pool leadera (koordynującego), ale zwykłego uczestnika usługi cash poolingu. Spółka nie będzie uzyskiwała wynagrodzenia od pozostałych podmiotów uczestniczących w systemie.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy cash poolingu, należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika na podstawie opisanej umowy, umożliwiające bankowi za pośrednictwem pool leadera dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash pooling, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a płatności otrzymywane w postaci odsetek nie stanowią zapłaty w rozumieniu art. 29a ustawy, tym samym nie podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług

W sytuacji przedstawionej w stanie faktycznym z tytułu wykonywania tych czynności Spółka nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a odsetki otrzymywane od Pool Leaderowi nie stanowią przedmiotu opodatkowania regulowanego przepisami polskiej ustawy o podatku od towarów i usług.

Tut. organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego, tj. otrzymanych odsetek w ramach umowy cash poolingowej. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, tj. dotyczące odsetek płaconych pool leaderowi, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zauważyć należy również, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś Banku ani pozostałych Uczestników. Uwzględniając powyższe wskazać należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla Banku ani dla pozostałych Uczestników. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla Banku oraz pozostałych Uczestników Systemu.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy