Interpretacja indywidualna z dnia 07.09.2015, sygn. IPPP1/4512-665/15-2/RK, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Zwolnienie z podatku VAT usług prowadzenia ewidencji zdematerializowanych obligacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2015 r. (data wpływu 2 lipca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług prowadzenia ewidencji zdematerializowanych obligacji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lipca 2015 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usługi prowadzenia ewidencji zdematerializowanych obligacji.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

A. S.A. z siedzibą w Warszawie jest domem maklerskim w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U.2014.94 j.t. z późn. zm.) W ramach świadczonych przez siebie usług A. prowadzi dla emitentów ewidencję obligacji, o której jest mowa w art. 5a ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz 739,913). Ewidencja ta obejmuje: wystawienie zaświadczeń będących potwierdzeniem nabycia obligacji, odnotowanie zmian stanu posiadania obligacji w ewidencji oraz obsługa wypłaty odsetek i wykupu obligacji. Obligacje zapisywane w ewidencji prowadzonej przez A. S.A. nie mają formy dokumentu.

Podkreślić należy, że umowa zobowiązująca do przeniesienia praw z obligacji niemających formy dokumentu, przenosi te prawa z chwilą dokonania w ewidencji zapisu wskazującego osobę nabywcy i liczbę nabytych obligacji. Ewidencja prowadzona jest dla obligacji nie posiadających formy dokumentu (zdematerializowanych).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny A. S.A. zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że świadczenie przez nią usługi prowadzenia ewidencji zdematerializowanych obligacji podlega zwolnieniu od podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W opinii Spółki, usługi w zakresie przechowywania instrumentów finansowych w formie zdematerializowanej podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług za wynagrodzeniem na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Pobieranie wynagrodzenia za przechowywanie papierów wartościowych oraz innych instrumentów finansowych stanowi zatem świadczenie usług za wynagrodzeniem w rozumieniu ustawy o VAT. Zgodnie jednak z art. 43 ust.1 pkt 41 zwolnione od podatku zostały usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Ustawa o VAT nie definiuje i nie rozróżnia papierów wartościowych zapisanych na nośnikach elektronicznych, czyli w formie zdematerializowanej, oraz papierów posiadających postać zmaterializowaną. Prowadzenie rachunku papierów wartościowych zdematerializowanych nie stanowi przechowywania w rozumieniu prawa cywilnego. Zgodnie z art. 835 Kodeksu cywilnego, przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. W konsekwencji, przedmiotem przechowywania mogą być jedynie rzeczy ruchome (materialne), tj. materialne postaci akcji, udziałów, obligacji bądź innych instrumentów finansowych. W świetle powyższego, usługą podlegającą opodatkowaniu VAT jest przechowywanie papierów wartościowych w ich materialnej postaci, zaś przechowywanie papierów wartościowych w formie zdematerializowanej jest usługą zwolnioną z opodatkowania VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Podstawowa stawka podatku w myśl art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Niemniej jednak jak wynika z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Jednakże w treści ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku oraz zwolnienie od podatku VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przy czym, z w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1. tytuł prawny do towarów;
2. tytuł własności nieruchomości;
3. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4. udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5. prawa majątkowe, których instrumentami są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Z 2014 r. poz. 94 z późn. zm.) instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe. Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego (art. 3 pkt 1 lit.a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

Stosownie do postanowień art. 3 pkt 20 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi przez depozyt papierów wartościowych rozumie się prowadzony przez Krajowy Depozyt lub spółkę, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa| w art. 48 ust. 1 pkt 1, system rejestracji zdematerializowanych papierów wartościowych, obejmujący rachunki papierów wartościowych i konta depozytowe prowadzone przez podmioty upoważnione do tego przepisami ustawy.

Zgodnie z art. 69 ust. 2 i 4 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, działalność maklerska, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 3 i art. 70, obejmuje wykonywanie czynności polegających na:

1. przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych;
2. wykonywaniu zleceń, o których mowa w pkt 1, na rachunek dającego zlecenie;
3. nabywaniu lub zbywaniu na własny rachunek instrumentów finansowych;
4. zarządzaniu portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych;
5. doradztwie inwestycyjnym;
6. oferowaniu instrumentów finansowych;
7. świadczeniu usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieraniu i wykonywaniu innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe;
8. organizowaniu alternatywnego systemu obrotu.

Działalnością maklerską jest również wykonywanie przez firmę inwestycyjną czynności polegających na (art 69 ust 4 ww. ustawy):

1. przechowywaniu lub rejestrowaniu instrumentów finansowych, w tym prowadzeniu rachunków papierów wartościowych oraz prowadzeniu rachunków pieniężnych;
2. udzielaniu pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, jeżeli transakcja ma być dokonana za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki;
3. doradztwie dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią;
4. doradztwie i innych usługach w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw;
5. wymianie walutowej, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską w zakresie wskazanym w ust. 2;
6. sporządzaniu analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych;
7. świadczeniu usług dodatkowych związanych z subemisją usługową lub inwestycyjną;
8. wykonywaniu czynności określonych w pkt 1-7 oraz w ust. 2, których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych, wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d-f oraz i, jeżeli czynności te pozostają w związku z działalnością maklerską.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest domem maklerskim w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi W ramach świadczonych przez siebie usług Wnioskodawca prowadzi dla emitentów ewidencję obligacji, o której jest mowa w art. 5a ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach. Obligacje zapisane w prowadzonej ewidencji nie mają formy dokumentu.

Ewidencja ta obejmuje: wystawienie zaświadczeń będących potwierdzeniem nabycia obligacji, odnotowanie zmian stanu posiadania obligacji w ewidencji oraz obsługa wypłaty odsetek i wykupu obligacji. Ewidencja prowadzona jest dla obligacji nie posiadających formy dokumentu (zdematerializowanych).

Umowa zobowiązująca do przeniesienia praw z obligacji niemających formy dokumentu, przenosi te prawa z chwilą dokonania w ewidencji zapisu wskazującego osobę nabywcy i liczbę nabytych obligacji.

Przepisy ustawy o podatku od towarów usług nie wyjaśniają co należy rozumieć pod pojęciem przechowywania, dlatego w celu wyjaśnienia powyższej definicji należy posłużyć się przepisami ustawy Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.). Zgodnie z art. 835 KC przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Z powyższego przepisu wynika, że przedmiotem umowy przechowania mogą być wyłącznie rzeczy ruchome, a więc przedmioty materialne. Ponieważ przedmiotem umowy są rzeczy oddane na przechowanie, z chwilą ich oddania zawsze dochodzi do ich indywidualizacji. Przedmiotem umowy mogą być rzeczy oznaczone zarówno co do tożsamości, jak i co do gatunku, jednak umowa dotyczy zawsze rzeczy zindywidualizowanych, przechowawca bowiem ma obowiązek zwrotu tej samej rzeczy, która została mu oddana na przechowanie.

Zatem należy uznać, że przedmiotem przechowania instrumentów finansowych winny być (zgodnie z powyższym wyjaśnieniem) wyłącznie rzeczy ruchome w postaci materialnej. Oznacza to, że wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy dotyczy wyłącznie przechowywania instrumentów finansowych w formie materialnej. Jak wskazano w opisie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi przechowywania papierów wartościowych wyłącznie w formie zdematerializowanej poprzez prowadzenie ewidencji papierów wartościowych, które nie posiadają formy dokumentu.

Zatem należy uznać, że omawiane usługi nie dotyczą przechowywania instrumentów finansowych w ich materialnej postaci. Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz przedstawiony opis stanu faktycznego należy uznać, że opisane przez Wnioskodawcę usługi ewidencjonowania papierów wartościowych -obligacji w postaci zdematerializowanej korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, gdyż nie stanowią usług przechowywania tych instrumentów finansowych.

Reasumując, usługi świadczone przez Wnioskodawcę obejmujące swym zakresem prowadzenie ewidencji zdematerializowanych obligacji podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 337 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie