Temat interpretacji

Czy Gminie, w sytuacji opodatkowania wpłat mieszkańców na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 czerwca 2012 r. (data wpływu 8 czerwca 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 sierpnia 2012 r. (data wpływu 27 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z budową przydomowych oczyszczalni ścieków jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

• prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z budową przydomowych oczyszczalni ścieków.

Pismem z dnia 23 sierpnia 2012 r. (data wpływu 27 sierpnia 2012 r.) uzupełniono wniosek w zakresie doprecyzowania opisu zaistniałego stanu faktycznego oraz przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu).

Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Gmina realizuje w ramach wykonywania zadań własnych inwestycje . Inwestycje te finansowane są z wpłat mieszkańców gminy i środków pozyskanych w ramach pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Aby zrealizować w pełni cel budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, zawierane są umowy cywilno-prawne z mieszkańcami, na podstawie których są oni zobowiązani do dokonywania określonych wpłat na rachunek Gminy, w związku z tym partycypują w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Umowy zawierane mają poniższą treść:

Umowa Nr./ zawarta w dniu .. w Urzędzie Gminy w pomiędzy Gminą .. z siedzibą w ., zwaną Inwestorem reprezentowaną przez: .. Wójta Gminy .. a Panem/Panią posiadającym/posiadającą Pesel zwanym/zwaną w dalszej części umowy Partycypantem o następującej treści:

1. Gmina .. oświadcza, iż zobowiązuje się zrealizować inwestycję pt. ze środków własnych osób zainteresowanych oraz ze środków pozyskanych w ramach pożyczki.
2. Inwestycja zostanie zrealizowana do końca . r.
3. Szacunkowy koszt budowy standardowej przydomowej oczyszczalni ścieków dla 4-6 osobowej rodziny ok. 11.000 zł/szt.
4. Udział własny gospodarstwa w kosztach inwestycji określa się na 25% wartości inwestycji i obejmuje koszty dokumentacji projektowej, wykonawstwa robót wraz z wykonaniem inwentaryzacji geodezyjnej podwykonawczej oraz koszty nadzoru inwestorskiego.
5. Rzeczywisty koszt budowy przydomowej oczyszczalni ścieków zostanie określony po przeprowadzeniu postępowania przetargowego.
6. Kwotę udziału własnego Partycypant zobowiązuje się uiścić w 2-ch ratach:

• I rata w kwocie .. płatna w terminie do .
• II rata w wysokości określonej po przeprowadzeniu procedury przetargowej płatna w terminie wyznaczonym przez Inwestora.

Po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni będą one własnością Gminy. Gmina nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z utrzymaniem i obsługą tych oczyszczalni. Mieszkańcy będą korzystać z oczyszczalni na zasadach określonych w odrębnej umowie dzierżawy:

Umowa zawarta w dniu . w UG pomiędzy: Gminą .. zwaną w umowie Wydzierżawiającym reprezentowaną przez: Wójta Gminy . a zam. .. PESEL .. NIP .. zwanym Dzierżawcą, o następującej treści:

1. Wydzierżawiający oświadcza, że jest inwestorem montażu urządzeń przydomowej oczyszczalni ścieków wykonywanych ze środków finansowych pozyskanych z zewnątrz i udziału zainteresowanego w formie partycypacji na działce nr ew . położonej w które są przedmiotem dzierżawy.
2. Wydzierżawiający przekazuje a Dzierżawca przyjmuje w dzierżawę urządzenia przydomowej oczyszczalni ścieków firmy . o przepustowości l/dobę składającej się z:
   • osadnik - . szt.
   • drenaż o długości m.
   • przepompowni szt.
   • kopiec filtracyjny ..szt.
   • inne - .
   • Strony ustalają czynsz dzierżawny przedmiotu niniejszej umowy w kwocie 1,00 zł + 23% VAT rocznie.
   • Czynsz dzierżawny płatny będzie jednorazowo do dnia 31 grudnia każdego roku w wysokości 1,00 zł + 23% VAT
   • Zapłata należności przez Dzierżawcę nastąpi na podstawie faktury VAT wystawionej przez wydzierżawiającego
   • W przypadku zwłoki w płatnościach, Wydzierżawiającemu przysługują ustawowe odsetki.
   • Strony dopuszczają możliwość zmiany wysokości czynszu w formie aneksu.
   • Dzierżawca będzie korzystał z przedmiotu dzierżawy zgodnie z jego przeznaczeniem, oraz zgodnie z instrukcją obsługi urządzeń przydomowej oczyszczalni ścieków i warunkami gwarancji udzielonej przez producenta urządzeń i wykonawcę robót budowlano instalacyjnych.
   • Podatki, opłaty oraz inne należności związane z gruntem, na którym znajdują się urządzenia oczyszczalni ponosi Dzierżawca
   • Dzierżawca zobowiązuje się do użytkowania przedmiotu dzierżawy z zachowaniem należytej staranności.
   • Wszystkie koszty związane z eksploatacją, bieżącym utrzymaniem urządzeń, w tym niezbędne naprawy ponosi Dzierżawca.
   • Dzierżawca może zlecić na własny koszt obsługę urządzeń serwis regularnych czynności serwisowych Autoryzowanemu Serwisowo lub zapewnić stałą obsługę we własnym zakresie
   • Dzierżawca odpowiada w pełnej wysokości za szkodę spowodowaną zniszczeniem, uszkodzeniem lub inną przyczyną przedmiotu dzierżawy.
   • Umowę dzierżawy zawiera się na czas określony tj. z możliwością przedłużenia na okres następny w drodze aneksu.
   • W sprawach nie uregulowanych postanowieniami niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gminie, w sytuacji opodatkowania wpłat mieszkańców na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego...

Zdaniem Wnioskodawcy (przedstawionym w uzupełnieniu), faktury za opisy i wykonanie przydomowych oczyszczalni ścieków wykonawcy będą wystawiać na Gminę. Jeżeli właściciel nieruchomości nie uiści określonej wpłaty nie zostanie wykonana oczyszczalnia, zgodnie z postanowieniami umowy z poz. 68 wniosku ORD-IN.

Zdaniem Zainteresowanego, w przypadku opodatkowania wpłat mieszkańców podatkiem VAT Gmina będzie mogła skorzystać z obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług związanych z realizacją inwestycji , gdyż inwestycja ta jest realizowana przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych, gmina jest podatnikiem podatku VAT, a urządzenia wybudowane w ramach inwestycji będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych. Spełnione zatem zostaną warunki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak stanowi, art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

1. dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,
2. odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Gmina realizuje w ramach wykonywania zadań własnych inwestycje . Inwestycje te finansowane są z wpłat mieszkańców gminy i środków pozyskanych w ramach pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Aby zrealizować w pełni cel budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, zawierane są umowy cywilno-prawne z mieszkańcami, na podstawie których są oni zobowiązani do dokonywania określonych wpłat na rachunek Gminy, w związku z tym partycypują w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Zgodnie z pkt 8 umowy, warunkiem objęcia gospodarstwa podmiotową inwestycją jest uiszczenie kwoty udziału w określonych terminach. Po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni będą one własnością Gminy. Gmina nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z utrzymaniem i obsługą tych oczyszczalni. Mieszkańcy będą korzystać z oczyszczalni na zasadach określonych w odrębnej umowie dzierżawy, w której została ustalona wysokość czynszu dzierżawnego.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy min.: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3).

Powołane wyżej przepisy jednoznacznie wskazuje, iż zwolnieniem od podatku nie są objęte czynności realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego, wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.

W interpretacji IPTPP1/443-460/12-4/MG tut. Organ wskazał, iż czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę oczyszczalni podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przedmiotowej sprawie warunek ten zostanie spełniony, bowiem poniesione wydatki mają, jak wynika z wniosku, związek z wykorzystaniem realizowanej inwestycji do wykonywania przez Gminę czynności opodatkowanych. Tym samym Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. zadania inwestycyjnego w zakresie, w jakim realizowana inwestycja będzie służyła czynnościom opodatkowanym, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, Zainteresowanemu przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn.: .

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy zauważyć, iż zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.),, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Tak więc strony mogą dowolnie ustalać stosunki cywilnoprawne, jednakże postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane.

Należy podkreślić, że organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów cywilnoprawnych, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, a to może być stwierdzone jedynie w drodze postępowania podatkowego.

Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca w części E.1. wniosku ORD-IN zaznaczył jako przedmiot wniosku jeden zaistniały stan faktyczny i jedno zdarzenie przyszłe, oraz zadał dwa pytania, tut. Organ, mając na uwadze przedstawione przez Wnioskodawcę okoliczności sprawy, rozpatrzył przedmiotowy wniosek przyporządkowując przedmiot wniosku wg kolejności zadanych pytań, tj. w odniesieniu do opodatkowania wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków w zaistniałym stanie faktycznym, natomiast w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z budową przydomowych oczyszczalni ścieków w zdarzeniu przyszłym.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z budowa przydomowych oczyszczalni ścieków. Natomiast wniosek w części dotyczącej zaistniałego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków został rozpatrzony interpretacją nr IPTPP1/443-460/12-4/MG.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPP1/443-460/12-4/MG, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 405 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi