Interpretacja indywidualna z dnia 19.07.2013, sygn. ILPP5/443-101/13-2/KG, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Wyłączenie od opodatkowania premii pieniężnej wypłacanej Spółce przez Brokera

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 24 kwietnia 2013 r. (data wpływu 29 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania premii pieniężnej wypłacanej Spółce przez Brokera jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania premii pieniężnej wypłacanej Spółce przez Brokera.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest oddawanie pojazdów w leasing. W ramach powyższej działalności, w zakresie związanym z ubezpieczeniem ryzyk komunikacyjnych przedmiotu leasingu (ubezpieczenia komunikacyjne) Spółka zawiera z zakładami ubezpieczeń umowy generalnego ubezpieczenia. W przypadku powyższych ubezpieczeń, Spółka występuje równocześnie jako ubezpieczający oraz ubezpieczony.

Spółka oferuje również swoim klientom możliwość ubezpieczenia na wypadek różnego rodzaju zdarzeń, do których należy ubezpieczenie assistance oraz ubezpieczenie ochrony prawnej (ubezpieczenia dodatkowe). W przypadku ubezpieczeń dodatkowych Spółka zawiera umowy ubezpieczenia z zakładami ubezpieczeń, w ramach których występuje w roli ubezpieczającego, podczas gdy ubezpieczonymi są klienci Spółki.

W celu sprawnej obsługi procesu zawierania umów ubezpieczeń, Spółka planuje wdrożyć schemat współpracy z zakładami ubezpieczeń oraz pośrednikami ubezpieczeniowymi, w którym zarówno umowy ubezpieczeń komunikacyjnych jak i ubezpieczeń dodatkowych będą zawierane przez Spółkę za pośrednictwem brokera (Broker). W planowanym schemacie współpracy Broker będzie zatem odpowiedzialny za czynności pośrednictwa w zawieraniu umów ubezpieczenia pomiędzy Spółką a zakładami ubezpieczeń. W schemacie tym przewidziano również udział agenta (Agent), działającego na rzecz zakładów ubezpieczeń. Zarówno Broker jak i Agent będą wynagradzani za swoje usługi przez zakłady ubezpieczeń. Spółka nie będzie miała zatem wpływu na wysokość tego wynagrodzenia, gdyż będzie ono ustalane bezpośrednio przez pośredników ubezpieczeniowych z zakładami ubezpieczeń.

Z tytułu umów ubezpieczenia zawartych przez Spółkę za pośrednictwem Brokera Spółce przysługiwać będzie premia pieniężna. Premia ta wypłacana będzie przez Brokera a jej wysokość uzależniona będzie od wartości składek ubezpieczeniowych należnych zakładom ubezpieczeniowym z tytułu tych umów. Otrzymywana przez Spółkę premia nie będzie zatem uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego na rzecz Brokera.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy premia pieniężna wypłacana Spółce przez Brokera z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych przez Spółkę z zakładami ubezpieczeń za pośrednictwem Brokera powinna pozostawać poza zakresem opodatkowania VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, premia pieniężna otrzymywana od Brokera z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych przez Spółkę z zakładami ubezpieczeń za pośrednictwem Brokera nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie przez Spółkę jakichkolwiek usług opodatkowanych VAT i tym samym powinna pozostawać poza zakresem opodatkowania VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

W opinii Zainteresowanego, przedstawione wyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w przepisach ustawy o VAT, jak również dotychczasowych interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów. Poniżej Wnioskodawca szczegółowo uzasadnia swoje stanowisko.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT zalicza się, m.in. odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Należy zatem rozstrzygnąć czy w analizowanej sytuacji Spółka, w zamian za otrzymywaną premię pieniężną, dokonuje odpłatnej dostawy towarów bądź odpłatnego świadczenia usług na rzecz Brokera.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przy czym przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Bez wątpienia, w analizowanym zdarzeniu przyszłym, po stronie Spółki nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, a więc również do opodatkowanej VAT dostawy towarów. Należy zatem rozważyć czy w planowanym schemacie współpracy Spółki i pośredników ubezpieczeniowych dochodzi do świadczenia usług przez Spółkę w zamian za otrzymywaną od Brokera premię pieniężną.

W opinii Wnioskodawcy, otrzymywana przez Spółkę premia pieniężna mogłaby zostać uznana za podlegającą opodatkowaniu VAT jedynie w sytuacji, gdyby płatność ta miała charakter wynagrodzenia za wyświadczoną usługę. Tymczasem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS), aby można było mówić o zaistnieniu wynagrodzenia z tytułu podlegającego opodatkowaniu VAT świadczenia usług, konieczne jest łączne wystąpienie następujących przesłanek:

• świadczenie wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a więc usługodawcę i usługobiorcę powinien wiązać określony stosunek prawny;
• świadczenie wymaga zaangażowania przynajmniej dwóch stron transakcji połączonych ze sobą wzajemną relacją usługodawcy i usługobiorcy; w szczególności istnieje możliwość precyzyjnego wskazania bezpośredniego konsumenta, a więc beneficjenta świadczenia, który z tytułu tego zdarzenia odnosi korzyść;
• wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w zamian za zrealizowaną na rzecz usługobiorcy (beneficjenta) usługę; występuje związek pomiędzy usługą a płatnościami przez nią spowodowanymi.

Przykładowo w orzeczeniu w sprawie Tolsma (wyrok z dnia 3 marca 1994 r., sprawa C-16/93) stwierdzono, że przesłanką uznania danego zdarzenia za opodatkowane VAT świadczenie usługi za wynagrodzeniem jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem, z którego wynika świadczenie wzajemne, w postaci wynagrodzenia płatnego przez beneficjenta usługi na rzecz usługodawcy. Z kolei w wyroku w sprawie pomiędzy Kennemer Golf Country Club a Staatssecretaris van Financien stwierdzono, że musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem a otrzymywaną zapłatą. Świadczenia wynikające z relacji wiążących obie strony powinny być zatem wzajemne i ekwiwalentne.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, premia pieniężna będzie wypłacana Spółce przez Brokera w związku z zawieraniem przez Spółkę i zakłady ubezpieczeń umów ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ubezpieczeń dodatkowych. W ocenie Spółki brak jest zatem podstaw do uznania otrzymywanej przez Spółkę premii pieniężnej za wynagrodzenie wypłacane jej przez Brokera z tytułu jakiejkolwiek usługi świadczonej przez nią na rzecz Brokera. Spółka nie będzie bowiem wykonywać jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Brokera. Podstawą do wypłaty premii pieniężnej przez Brokera będą bowiem umowy ubezpieczenia zawarte za jego pośrednictwem pomiędzy Spółką a zakładami ubezpieczeń. Usługa ubezpieczenia będzie zatem świadczona bezpośrednio przez zakłady ubezpieczeń na rzecz Spółki. Wypłata premii nie będzie natomiast uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego przez Spółkę na rzecz Brokera. Innymi słowy, w opinii Wnioskodawcy, wypłacana Spółce premia pieniężna będzie świadczeniem jednostronnym.

Stanowisko Ministerstwa Finansów.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, iż znane mu są interpretacje indywidualne, w których w stanach faktycznych analogicznych do opisanego w niniejszym wniosku, Minister Finansów prezentował podobne do przedstawionego przez Spółkę stanowisko w zakresie traktowania na gruncie VAT premii pieniężnych otrzymywanych przez leasingodawców od brokerów pośredniczących w zawieraniu umów ubezpieczenia. Innymi słowy, w interpretacjach tych potwierdzono, że taka premia pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT (np. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacja indywidualna z dnia 13 stycznia 2012 r., sygn. IPPP1/443-1514/11-4/JL). Przykładowo, w interpretacji z dnia 30 czerwca 2011 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1-443-801/11-4/IGo) stwierdzono m.in., że wypłacane przez Brokera na rzecz Wnioskodawcy premie pieniężne nie są w żaden sposób związane ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego, gdyż za takie świadczenie nie można uznać zrealizowanej przez Zainteresowanego określonej wartości kwot opłacanych składek w miesięcznym okresie rozliczeniowym. Zatem należy uznać, iż w tych sytuacjach Wnioskodawca jako otrzymujący premie nie świadczy na rzecz Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. l ustawy o VAT, a zatem czynność ta u Wnioskodawcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Stanowisko to potwierdzono również w interpretacji indywidualnej z dnia 11 grudnia 2012 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (sygn. IPTPP2/443-841/12-2/IR), w której stwierdzono, że premie pieniężne (brokerskie) otrzymane przez Wnioskodawcę od Brokera z tytułu przystąpienia do umów ubezpieczenia zawartych z danym zakładem ubezpieczeń za pośrednictwem brokera ubezpieczeniowego, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości powyżej przedstawionego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. serii L Nr 347 str. 1 ze zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest oddawanie pojazdów w leasing. W ramach powyższej działalności, w zakresie związanym z ubezpieczeniem ryzyk komunikacyjnych przedmiotu leasingu (ubezpieczenia komunikacyjne) Spółka zawiera z zakładami ubezpieczeń umowy generalnego ubezpieczenia. W przypadku powyższych ubezpieczeń, Spółka występuje równocześnie jako ubezpieczający oraz ubezpieczony. Spółka oferuje również swoim klientom możliwość ubezpieczenia na wypadek różnego rodzaju zdarzeń, do których należy ubezpieczenie assistance oraz ubezpieczenie ochrony prawnej (ubezpieczenia dodatkowe). W przypadku ubezpieczeń dodatkowych Spółka zawiera umowy ubezpieczenia z zakładami ubezpieczeń, w ramach których występuje w roli ubezpieczającego, podczas gdy ubezpieczonymi są klienci Spółki. W celu sprawnej obsługi procesu zawierania umów ubezpieczeń, Spółka planuje wdrożyć schemat współpracy z zakładami ubezpieczeń oraz pośrednikami ubezpieczeniowymi, w którym zarówno umowy ubezpieczeń komunikacyjnych jak i ubezpieczeń dodatkowych będą zawierane przez Spółkę za pośrednictwem brokera (Broker). W planowanym schemacie współpracy Broker będzie zatem odpowiedzialny za czynności pośrednictwa w zawieraniu umów ubezpieczenia pomiędzy Spółką a zakładami ubezpieczeń. W schemacie tym przewidziano również udział agenta (Agent), działającego na rzecz zakładów ubezpieczeń. Zarówno Broker jak i Agent będą wynagradzani za swoje usługi przez zakłady ubezpieczeń. Spółka nie będzie miała zatem wpływu na wysokość tego wynagrodzenia, gdyż będzie ono ustalane bezpośrednio przez pośredników ubezpieczeniowych z zakładami ubezpieczeń. Z tytułu umów ubezpieczenia zawartych przez Spółkę za pośrednictwem Brokera Spółce przysługiwać będzie premia pieniężna. Premia ta wypłacana będzie przez Brokera a jej wysokość uzależniona będzie od wartości składek ubezpieczeniowych należnych zakładom ubezpieczeniowym z tytułu tych umów. Otrzymywana przez Spółkę premia nie będzie zatem uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego na rzecz Brokera.

Wskazać należy, że skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonywaniem dodatkowych czynności itp.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku, z tytułu świadczonych usług pośrednictwa (których przedmiotem będzie doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy Spółką a danym zakładem ubezpieczeń) Broker będzie otrzymywał wynagrodzenie w formie prowizji od danego zakładu ubezpieczeń. Wysokość prowizji będzie ustalana niezależnie od Wnioskodawcy, bezpośrednio pomiędzy Brokerem a zakładem ubezpieczeń. Zainteresowany nie będzie zobowiązany do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Brokera za usługi pośrednictwa. Jedynym warunkiem uprawniającym Spółkę do otrzymania premii pieniężnej będzie zawarcie przez nią - za pośrednictwem Brokera - umów ubezpieczenia z określonymi zakładami ubezpieczeń. Wysokość wypłacanej Spółce przez Brokera premii pieniężnej uzależniona będzie od wartości składek ubezpieczeniowych należnych zakładom ubezpieczeniowym z tytułu zawartych umów. Jak wynika z powyższego wypłata premii pieniężnych Wnioskodawcy przez Brokera nie będzie uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego przez Spółkę na rzecz Brokera. Tym samym, wypłata premii przez Brokera na rzecz Zainteresowanego stanowić będzie świadczenie jednostronne. Jedyną czynnością jaką wykona Spółka w związku z działalnością brokera ubezpieczeniowego będzie bowiem zakup usług ubezpieczenia.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że wypłacane przez Brokera premie pieniężne na rzecz Zainteresowanego, nie będą w żaden sposób związane ze spełnieniem przez niego świadczenia wzajemnego, gdyż za takie nie będzie można uznać zawarcia przez niego umów ubezpieczenia z określonymi zakładami ubezpieczeń. Zatem należy uznać, iż w niniejszej sprawie, Wnioskodawca jako otrzymujący premie pieniężne nie będzie świadczył na rzecz wypłacającego je Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Reasumując, premia pieniężna wypłacana Spółce przez Brokera z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych przez Spółkę z zakładami ubezpieczeń za pośrednictwem Brokera pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ponadto wskazać należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Wobec powyższego, udzielona interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawno-podatkową tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla jego kontrahenta (Brokera).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu