Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 10.05.2006, sygn. II US pb IB / 415 - 33 / 74a/22 / 06 / KSz, Drugi Urząd Skarbowy w Białymstoku

Temat interpretacji

Stan faktyczny

Z pism podatnika wynika, że jest on biegłym sądowym i występuje w tym charakterze jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Podatnik wskazuje, że od października w 2005 roku nastąpił w jego przypadku obowiązek naliczania podatku VAT od otrzymanego wynagrodzenia za opinie, wtedy gdy podatnik przekroczył kwotę przychodu z tytułu prowadzenia działalności zawodowej jako rzeczoznawca majątkowy. Stosowne zawiadomienie podatnik złożył w urzędzie skarbowymi otrzymał decyzję, że jest "vatowcem". Ponieważ Minister Finansów wprowadził obowiązek naliczenia podatku VAT od faktur wystawionych na rzecz sądów przez biegłych sądowych, a sądy nie otrzymały wytycznych Ministra Sprawiedliwości o zmianie wynagrodzeń za wykonane opinie, chcąc być w porządku wobec Skarbu Państwa, od października do dnia dzisiejszego z przyznanego podatnikowi w kwocie netto wynagrodzenia otrzymanego z Sądu - po potrąceniu podatku, po odliczeniu kosztów uzyskania, podatnik naliczał podatek VAT w swojej dokumentacji finansowej od kwoty brutto, przekazywał i przekazuje należność (VAT-7), od kwoty brutto wynagrodzenia przyznawanego podatnikowi na podstawie postanowienia Sądu. Podatnik wskazuje, iż obowiązek przekazywania podatku VAT od wynagrodzenia za opinie sądowe następujez chwilą otrzymania wynagrodzenia (tak stanowi rozporządzenie Ministra Finansów). Po otrzymaniu wynagrodzenia (wpływ na konto podatnika), podatnik dokonuje wyliczenia podatku VAT - 22% i od kwoty brutto przekazuje na konto urzędu skarbowego. Od 1 marca 2006 roku nastąpiła zmiana obiegu dokumentów za opinie. Biegły przedkłada kalkulację, którą po zatwierdzeniu przez Sąd upoważnia go do wystawienia faktury i problemu nie ma. Dotyczy to jednak bieżących należności, natomiast po otrzymaniu wynagrodzenia za opinie wykonane w 2005 roku i w I kwartale 2006 roku przekazywany podatek VAT nie ma oparcia o faktury, a jedynieo rachunki wystawione dla Sądu zgodnie z dotychczasową zasadą, w których ten podatek nie figuruje. Opisany przypadek dotyczy tylko rozliczeń z Sądami, bowiem dla pozostałych podmiotów za wykonane usługi, od chwili gdy podatnik stał się "vatowcem", naliczany podatek VAT z faktur przekazywany jest co miesiąc zgodnie z przepisami. Podatnik zaznacza, że w wyżej opisany sposób podlegał i podlega dwukrotnemu opodatkowaniu; w jego przypadku - 22% podatek VAT oraz 40% - przy rozliczeniu rocznym PIT-36 od przyznanego mu wynagrodzenia /przykładowo za przyznane podatnikowi wynagrodzenie 1000 zł zapłacił on 22% - podatek VAT i obecnie przy rozliczeniu rocznym PIT-36 podatnik płaci podatek od dochodu od całej kwoty (22% + 40% = 62%)/.
W związku powyższym pytanie podatnika brzmi:
- czy w rozliczeniu rocznym PIT-36 za 2005 rok podatnik może odjąć przekazywany podatek VAT, który ze względu na nieunormowanie przepisów wykonawczych przez Ministerstwo Finansówi Ministerstwo Sprawiedliwości był - w przekonaniu podatnika - niesłusznie odprowadzany?

Stanowisko podatnika

Ze swojej strony podatnik proponuje następujący sposób rozliczania podatku. Sądy przekazały podatnikowi PIT, w którym podane są koszty uzyskania i naliczony podatek od wynagrodzeń jako zaliczka. Rozliczając rok 2005, do rocznego rozliczenia podatnik dołączyłby część opisową, w której poda wszystkie rachunki, od których naliczył i odprowadził VAT 22%. Po odjęciu podatku VAT podatnik odliczyłby koszty uzyskania i stosownie do przepisów podatkowych naliczyłby podatek 19, 30, 40% w zależności od wyliczonego uzyskanego przychodu. Ażeby była podstawa odprowadzenia podatku VAT, wystawione rachunki, od których podatnik naliczał podatek VAT - podatnik uznałby za faktury o wysokości wynagrodzenia brutto łącznie z VAT-em. Było by to zgodne z obecnymi wytycznymi Ministra Sprawiedliwości. Oczywiście pojawi się wtedy podatek z tytułu działalności, bo do przychodu firmy "Wycena Nieruchomości" zarachowuje się rachunki na zasadach faktur. Obecnie jak podatnik podał, rozliczając roczny podatek zapłaci on dodatkowo podatek od podatku VAT, co jest - zdaniem podatnika - sprzeczne z zasadą podwójnego opodatkowania. Podatnik nadmienia, że przez ponad pół roku na łamach prasy "Rzeczpospolita" i internetu toczyła się dyskusja o sposobiei celowości wprowadzenia przepisów, łącznie z sugestią, że biegłym za 2005 rok Skarb Państwa zwróci płacony podatek VAT.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych(Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, (...), są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zawarte zostały w art. 10 ust. 1 ustawy. W punkcie 2 tego artykułu jako źródło przychodów wymieniono działalność wykonywaną osobiście.

Przepis ten ulega uszczegółowieniu w zakresie pojęcia przychodów z działalności wykonywanej osobiście w art. 13 ustawy.

Z punktu 6 tego przepisu wynika, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności,a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych,a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Ze stanu faktycznego będącego przedmiotem zapytania wynika, że w przypadku podatnika mamy do czynienia z przychodem z tytułu wykonywania przez niego na zlecenie sądu opinii w charakterze biegłego w postępowaniu sądowym; tym samym przychód z tego tytułu należy zakwalifikować do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 6 ustawy.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1, z tytułu działalności określonej m.in. w art. 13 pkt 6, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowyw wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b). Z art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy wynika, że z tytułu określonego m.in. w art. 13 pkt 6 koszty uzyskania przychodów określa się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej przez płatnika, o którym mowa w ust. 1, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych /ust. 1a art. 41 ustawy/.

W świetle przepisów art. 42 ust. 1 ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do dnia 20 miejsca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, przesyłając równocześnie deklarację PIT-4. Z ust. 2 pkt 1 w/w przepisu wynika, że w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacjeo wysokości dochodu - PIT-8B.

Zauważyć należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie przychodów z działalności wykonywanej osobiście nie zawierają postanowień w zakresie wliczania bądź nie, do podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podatku od towarów i usług.

Natomiast kwestia ta została uregulowana w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Zgodnie z art. 155 tej ustawy w przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach, do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza sie należnego podatku od towarów i usług oraz zwróconej różnicy podatku od towarów i usług.

Zatem w świetle powołanego wyżej przepisu do opodatkowania uzyskanych przez podatnika w 2005 roku w charakterze biegłego sądowego przychodów z tytułu wykonywania opinii na zlecenie sądu,nie należy wliczać podatku od towarów i usług /w sytuacji gdy stał się on podatnikiem tego podatku/. Dlatego też w przypadku niezastosowania przez płatnika zasady wynikającej z ustawyo podatku od towarów i usług, by uniknąć podwójnego opodatkowania uzyskanych przez podatnika dochodów, należy w rocznym zeznaniu podatkowym za 2005 rok, pomniejszyć przedmiotowy przychód, o zapłacony przez podatnika podatek od towarów i usług. Dopiero w ten sposób ustalony przychód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związkuz tym, od tak ustalonego przychodu należy obliczyć koszty uzyskania przychodu i ich kwotę wykazać w zeznaniu podatkowym. Natomiast w zeznaniu tym powinna być uwzględniona zaliczka na podatek dochodowy w wysokości pobranej przez płatnika.

Mając powyższe na uwadze stanowisko podatnika w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego przez niego przychodu jest prawidłowe.