Interpretacja indywidualna z dnia 24.11.2016, sygn. 2461-IBPP3.4512.575.2016.2.KS, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

brak opodatkowania wycofania z ewidencji środków trwałych nieruchomości przeznaczonych do najmu prywatnego, wyłączenia z opodatkowania stosownie do art. 6 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy aportu wnoszonego do spółki kapitałowej jeśli jego przedmiotem będzie przedsiębiorstwo, z którego zostaną wyłączone nieruchomości

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 5 sierpnia 2016 r. (data wpływu 23 sierpnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z 26 października 2016 r. (data wpływu 2 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania wycofania z ewidencji środków trwałych nieruchomości przeznaczonych do najmu prywatnego oraz wyłączenia z opodatkowania stosownie do art. 6 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy aportu wnoszonego do spółki kapitałowej jeśli jego przedmiotem będzie przedsiębiorstwo, z którego zostaną wyłączone nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania wycofania z ewidencji środków trwałych nieruchomości przeznaczonych do najmu prywatnego, wyłączenia z opodatkowania stosownie do art. 6 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy aportu wnoszonego do spółki kapitałowej jeśli jego przedmiotem będzie przedsiębiorstwo, z którego zostaną wyłączone nieruchomości. Wniosek został uzupełniony pismem z 26 października 2016 r. (data wpływu 2 listopada 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie organu z 17 października 2016 r. znak: 2461-IBPP3.4512.575.1.2016.KS oraz 2461-IBPB-1-1/4511-503.1.2016.WRz.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

A.C. (Wnioskodawca) prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą A. C. PPH A.C. Podstawowa działalność gospodarcza przedsiębiorstwa Wnioskodawcy polega na produkcji arkuszy fornirowych i płyt wykonanych na bazie drewna (kod PKD 16.21.Z). Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim z J. C. Na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej z dnia 4 października 2011 r. nastąpiło zniesienie ustroju wspólności majątkowej Wnioskodawcy. Jednocześnie, na podstawie umowy o częściowym podziale majątku wspólnego zawartej w dniu 4 października 2011 r. wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność przedsiębiorstwo pod nazwą A.C. PPH A.C. W związku z tym wskazana powyżej działalność gospodarcza stanowi majątek osobisty A.C. w rozumieniu przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Wnioskodawca posiada nadany Numer Identyfikacji Podatkowej ... W skład majątku Wnioskodawcy (w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) wchodzą nieruchomości, w tym nieruchomości zabudowane, ruchomości i prawa majątkowe i niemajątkowe. Przy nabyciu części uprzednio opisanych składników (nie dotyczy to nieruchomości nabytych na podstawie aktu notarialnego bez wystawienia przez sprzedającego faktury VAT, a przekazanych do przedsiębiorstwa oświadczeniem) podatnik skorzystał z uprawnienia do odliczenia podatku VAT. Natomiast niektóre budynki stanowiące część składową nieruchomości były remontowane (remonty bieżące), niektóre były budowane i odliczany był podatek VAT.

Składniki majątku były wykorzystywane w działalności gospodarczej, w części zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, w części wprowadzane do ewidencji środków trwałych i amortyzowane.

Wnioskodawca planuje:

1. wszystkie nieruchomości, co do których przysługuje Wnioskodawcy prawo własności wycofać z prowadzonej działalności gospodarczej z dniem 31 grudnia 2016 r. (na dzień bilansowy 31 grudnia 2016 r. nieruchomości nie będą stanowić majątku przedsiębiorstwa i nie będą ujęte w bilansie przedsiębiorstwa); od tego dnia przedmiotowe nieruchomości stanowić będą wyłączną własność Wnioskodawcy, jako osoby fizycznej,
2. całość swojego przedsiębiorstwa istniejącego dnia 1 stycznia 2017 r. (zgodnie z bilansem przedsiębiorstwa sporządzonym na dzień 31 grudnia 2016 r.) wnieść, jako aport do spółki kapitałowej - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (o nazwie X), w której będzie jednym z udziałowców; w efekcie zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w dotychczasowej formie i doprowadzić do wykreślenia obecnego podmiotu z rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej,
3. Wnioskodawca, jako osoba fizyczna zamierza wynajmować (lub wydzierżawiać) wszystkie nieruchomości o których mowa w punkcie 1) powyżej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie X.

Spółka X jako nabywca całości przedsiębiorstwa Wnioskodawcy będzie kontynuować działalność gospodarczą w przedmiocie produkcji arkuszy fornirowych i płyt wykonanych na bazie drewna (kod PKD 16.21.Z)

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytania:

1. Czy wycofanie nieruchomości z ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej i przeznaczenie jej do wynajmu prywatnego będzie podlegało podatkowi od towarów i usług stosownie do art. ustęp 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy od towarów i usług?
2. Czy w przypadku, gdy aportem do spółki X z ograniczoną odpowiedzialnością będzie całe, istniejące w dniu 1 stycznia 2017 r. przedsiębiorstwo (bez nieruchomości wycofanych w dniu 31 grudnia 2016 r. stosownie do opisu) to jego wniesienie nie będzie podlegało podatkowi od towarów i usług stosownie do art. 6 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy od podatku od towarów i usług w związku z art. 55¹ kodeksu cywilnego? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Stanowisko Wnioskodawcy:

W zakresie przedstawionych pytań podatnik przedstawia następujące stanowiska:

W odniesieniu do pytania ad 1.

Wnioskodawca uważa, że czynność wycofania nieruchomości z ewidencji środków trwałych, a tym samym z działalności gospodarczej nie jest odpłatną dostawą towarów i nie jest również przekazaniem towarów na cele osobiste podatnika, w sytuacji, gdy nieruchomości tę będą przedmiotem najmu lub dzierżawy (takie stanowisko potwierdzające brak opodatkowania wycofania z ewidencji środków trwałych nieruchomości przeznaczonych do najmu prywatnego zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 1 marca 2016 r., znak IBPP3/4512-861/15/KG).

W odniesieniu do pytania 2 (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wniesienie aportu w postaci całego przedsiębiorstwa (w którym w dniu wnoszenia aportu prawo do dysponowania nieruchomościami w spółce z o.o. o nazwie X będzie wynikało z zawartych umów najmu lub dzierżawy) nie będzie podlegało podatkowi od towarów i usług.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu VAT nie podlega zbycie przedsiębiorstwa. Należy wskazać, że termin zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, tj. sprzedaż, zamiana, darowizna, a także przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu). Z tego względu wniesienie do spółki X aportu w postaci całego dotychczasowego przedsiębiorstwa wnioskodawcy należy rozumieć jako transakcję zbycia określoną w art. 6 pkt 1 ustawy podatku od towarów i usług. Natomiast pojęcie przedsiębiorstwa należy rozumieć zgodnie z definicją zawartą w art. 55¹ kodeksu cywilnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się w świetle art. 8 ust. 1 ustawy każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy ().

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W powyższym przepisie przyjęto generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny
jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Natomiast zużycie towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy dokonywane jest na rzecz podmiotów i na cele wymienione w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, pod warunkiem, że przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Ponadto wskazać należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz, przy czym jak wynika z § 2 tego samego artykułu czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu.

Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, prywatny najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie produkcji arkuszy fornirowych i płyt wykonanych na bazie drewna. W skład majątku Wnioskodawcy (w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) wchodzą nieruchomości, w tym nieruchomości zabudowane, ruchomości i prawa majątkowe i niemajątkowe. Przy nabyciu części uprzednio opisanych składników (nie dotyczy to nieruchomości nabytych na podstawie aktu notarialnego bez wystawienia przez sprzedającego faktury VAT, a przekazanych do przedsiębiorstwa oświadczeniem) podatnik skorzystał z uprawnienia do odliczenia podatku VAT. Natomiast niektóre budynki stanowiące część składową nieruchomości były remontowane (remonty bieżące), niektóre były budowane i odliczany był podatek VAT.

Wnioskodawca planuje wycofać z prowadzonej działalności gospodarczej z dniem 31 grudnia 2016 r. wszystkie nieruchomości, co do których przysługuje Wnioskodawcy prawo własności. Od tego dnia jak wynika z treści wniosku przedmiotowe nieruchomości stanowić będą wyłączną własność Wnioskodawcy, jako osoby fizycznej. Następnie Wnioskodawca zamierza wnieść aportem całość swojego przedsiębiorstwa do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (o nazwie X), w której będzie jednym z udziałowców, a w efekcie zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w dotychczasowej formie i doprowadzić do wykreślenia obecnego podmiotu z rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej. Wnioskodawca, jako osoba fizyczna, zamierza wynajmować (lub wydzierżawiać) wszystkie nieruchomości spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie X. Spółka X jako nabywca całości przedsiębiorstwa będzie kontynuować działalność gospodarczą Wnioskodawcy.

Na tle tak przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług wycofania nieruchomości z ewidencji środków trwałych prowadzonej dzielności gospodarczej i przeznaczenie jej do wynajmu prywatnego.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Wnioskodawca oddając w najem nieruchomości po ich wycofaniu z ewidencji środków trwałych, a tym samym z działalności gospodarczej oraz po likwidacji działalności gospodarczej w zakresie produkcji arkuszy fornirowych i płyt na bazie drewna, nie utraci statusu podatnika podatku VAT. Powyższe wynika z faktu, że oddanie przedmiotowych nieruchomości w najem poza dotychczasową działalnością gospodarczą na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług de facto skutkować będzie wykonywaniem działalności gospodarczej (polegającej na wynajmie nieruchomości), zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy, oraz dokonywaniem czynności opodatkowanych (czynsz z tytułu najmu), określonych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jak bowiem wskazano wyżej, świadczenie usług najmu stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podsumowując, wycofanie z działalności gospodarczej nieruchomości i następnie wynajmowanie ich spółce przez Wnioskodawcę, na zasadzie najmu prywatnego, nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług z tytułu czynności wycofania.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, że wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej nie jest odpłatną dostawą towarów i nie jest również przekazaniem towarów na cele osobiste podatnika, w sytuacji, gdy nieruchomości te będą przedmiotem najmu jest prawidłowe.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wyłączenia z opodatkowania stosownie do art. 6 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy aportu wnoszonego do spółki kapitałowej, jeśli jego przedmiotem będzie przedsiębiorstwo, ale bez nieruchomości.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem transakcji zbycia. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia dostawy towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności, jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport). Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa, zatem dla potrzeb regulacji podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy.

Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Przepis ten odgrywa szczególnie istotną rolę, gdyż konstytuuje on zasadę, że przedsiębiorstwo może stanowić przedmiot obrotu prawnego jako jednolita całość. Przepis ten odgrywa szczególnie istotną rolę, gdyż konstytuuje on zasadę, że przedsiębiorstwo może stanowić przedmiot obrotu prawnego jako jednolita całość.

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w art. 55¹ kodeksu określenie w szczególności wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Nie wszystkie jednak elementy tworzące przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Należy podkreślić, że jak zaznaczono już wyżej w praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Fakt, że nieruchomości związane z działalnością Wnioskodawcy zostaną wyłączone z transakcji nie pozbawia przedmiotu transakcji charakteru przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Wniosek taki płynie bezpośrednio z art. 55² Kodeksu cywilnego, gdyż zgodnie z jego treścią istnieje prawna możliwość wyłączeni w ramach konkretnej czynności prawnej określonych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa, bez naruszania statusu przedsiębiorstwa.

Należy podkreślić, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku sygn. akt I FSK 1062/10 podtrzymał wyrok WSA w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 132/10) w zakresie uznania za czynność opodatkowaną wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci przedsiębiorstwa z wyłączeniem nieruchomości. Sąd I instancji wskazał na składniki wymienione przez Spółkę składające się na jej przedsiębiorstwo i uznał, że charakter prowadzonej działalności gospodarczej (handel), zagwarantowanie korzystania z nieruchomości na podstawie umowy najmu, sprawiają, że wyłączenie ze składników przedsiębiorstwa nieruchomości nie niweczy możliwości kontynuowania działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie.

Ponadto w wyroku z 27 kwietnia 2012 r., sygn. I FSK 1039/11 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że słusznie zatem Sąd pierwszej instancji odniósł się do definicji przedsiębiorstwa, zawartej w art. 55¹ k.c., zgodnie z którą przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. (...) Nie wszystkie elementy wskazane w przepisie muszą wystąpić łącznie, aby można było uznać je za przedsiębiorstwo. Musi być to jednak pewne minimum, bez którego przedsiębiorstwo w zależności od konkretnych okoliczności faktycznych nie mogłoby realizować swoich działań gospodarczych.

W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes (C-497/01) TSUE stwierdził, że (...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy dyrektywy nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Analiza przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego w kontekście przywołanych wyżej regulacji prawnych prowadzi do wniosku, że przedmiotem planowanej transakcji aportu będzie przedsiębiorstwo Wnioskodawcy w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Wskazać należy, że mimo wycofania z działalności gospodarczej nieruchomości, mienie będące przedmiotem aportu stanowić będzie całość przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. W jego skład wejdą bowiem ruchomości oraz prawa majątkowe i niemajątkowe składające się na aktualne przedsiębiorstwo Wnioskodawcy. Działalność przedsiębiorstwa w przedmiocie produkcji arkuszy fornirowych i płyt wykonanych na bazie drewna będzie kontynuowana przez nabywcę w oparciu o przejęte składniki na wynajmowanych przez Wnioskodawcę, a wycofanych z działalności gospodarczej nieruchomościach. W konsekwencji wniesienie aportem do Spółki X wszystkich ruchomości oraz praw majątkowych i niemajątkowych, z wyłączeniem nieruchomości stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, czynność ta nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem tj. w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do , po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach