Temat interpretacji

Zgodnie z przedstawionym w pismach stanem faktycznym Spółka "X"jest właścicielem nieruchomości pod adresem XXX. Na początku 2004r. reprezentant Podmiotu "Y" ustnie zgłosił Prezesowi Spółki "X"chęć wynajęcia dodatkowego lokalu użytkowego z przeznaczeniem na magazyn, na co uzyskał wstępną zgodę, na podstawie której udostępniono przedsiębiorstwu lokal użytkowy. Wynajem tego pomieszczenia nie został udokumentowany pisemną umową. Zdaniem podatnika wskutek braku stosownej dokumentacji stanowiącej podstawę wystawienia faktur, najemca nie był przez Spółkę "X" obciążany czynszem za najem lokalu użytkowego za okres od początku 2004r. do chwili obecnej.

Spółka "X" zwraca się z zapytaniem czy odszkodowanie za "bezumowne korzystanie z lokalu" podlega opodatkowaniu VAT, czy też czynność udostępnienia lokalu nie potwierdzona umową powinna być udokumentowana fakturą VAT.

Zdaniem Spółki "X" Podmiot "Y" do chwili obecnej nie podjął działań mających na celu prawne zajęcie lokalu i tym samym strony nie zawarły umowy najmu na dodatkową powierzchnię. Zgodnie z wyjaśnieniami w piśmie z dnia 27.04.2006r. nie doszło również do zawarcia ustnej umowy najmu z powodu braku oświadczenia woli Spółki "X"wyrażonej zgodnie z zasadą reprezentacji Spółki "X" przyjętą w Statucie Spółki i wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego.

Zdaniem Spółki "X" Podmiot "Y" korzystał więc bezumownie z dodatkowej powierzchni, co skutkuje obowiązkiem zapłaty odszkodowania.

Suma odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości została zapłacona na rachunek bankowy Spółki "X" w dniu 10.02.2006r.

Dokonując oceny prawnej stanowiska pytającego, tut. organ podatkowy stwierdza jn.:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Ponadto z ust. 2 wyżej cytowanego art. wynika, że czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Natomiast przez świadczenie usług o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej , osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 - art. 8 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach działalności gospodarczej. Ustawodawca do usług zalicza także przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, czy zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności.

W praktyce odszkodowaniem nazywa się wynagrodzenie za świadczoną usługę - zwłaszcza, gdy polega ona na tolerowaniu określonych stanów rzeczy. Z przedstawionego przez Podatnika stanu faktycznego nie wynika, czy w okresie od początku 2004 roku do chwili obecnej nie podejmował działań mających na celu opuszczenie nieruchomości przez korzystającego bezumownie z niej podmiotu (np. czy wystąpiono w tej sprawie do sądu, itp.). Jeżeli Podatnik tolerował bezumowne korzystanie z nieruchomości, odszkodowanie jest w tym przypadku wynagrodzeniem za świadczenie usługi, nie korzysta więc ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli bezumowne korzystanie było tolerowane (i to przez okres dwóch lat) "odszkodowanie" będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług a należność za bezumowne korzystanie z przedmiotowego lokalu jest odpłatnością za świadczenie usługi najmu, pomimo że usługa ta nie została wykonana z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Dlatego też należność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki podatku od towarów i usług w wysokości 22 %, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku tolerowania bezumownego korzystania z nieruchomości, czynność ta powinna być udokumentowana fakturą VAT, zgodnie z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25-05- 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 ze zm.).

Na mocy art. 19 ust. 13 pkt 4 ww. ustawy o VAT, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze - z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a także usług o podobnym charakterze (...) - obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia przedmiotowych usług powstał w dniu 10.02.2006r. z uwagi na dokonaną płatność przez najemcę.

W świetle powyższego na mocy art. 106 ust. 1 ww. ustawy o VAT podatnik winien był wystawić fakturę VAT dokumentującą otrzymanie należności. Nie ma zatem obowiązku korygowania miesięcznych deklaracji VAT-7 za cały okres najmu.