Interpretacja indywidualna z dnia 31.08.2016, sygn. ILPP3/4512-1-16/16-4/EB, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie stwierdzenia, czy planowana sprzedaż działki będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia uzupełnionym o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• podlegania opodatkowaniu sprzedaży działek nr 3 i nr 2/2 jest prawidłowe,
• wykupu części działki nr 5 pod rozbudowę drogi oraz sprzedaży pozostałej części jako budowlanej i obowiązku zarejestrowania się w Urzędzie Skarbowym jako podatnik VAT jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek i obowiązku rejestracji w Urzędzie Skarbowym jako podatnik VAT. Wniosek uzupełniono pismem z dnia sierpnia 2016 r. (data wpływu sierpnia 2016 r.) w zakresie doprecyzowania przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca od 5 września 1992 r. prowadzi gospodarstwo rolne, które otrzymał w drodze darowizny od rodziców. W grudniu 1992 r., Zainteresowany powiększył gospodarstwo o dwie działki rolne otrzymane w formie darowizny od kuzyna. Na wszystkich tych gruntach prowadzi działalność rolniczą zwolnioną z podatku VAT, jako tzw. rolnik ryczałtowy.

Wnioskodawca nie prowadzi, żadnej pozarolniczej działalności gospodarczej. W roku 2006 sprzedał dwie działki rolne. Zbycie ww. działek jako gruntów nie przeznaczonych pod zabudowę nie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W latach 2004 oraz 2010 na wniosek gminy uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który objął wszystkie posiadane przez Wnioskodawcę grunty rolne. Większość gruntów została przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową, a reszta pod drogi publiczne. Ponieważ Wnioskodawca jest już w wieku emerytalnym i pogarsza się stan jego zdrowia, zmuszony jest do ograniczania działalności rolniczej.

Deweloper budujący aktualnie na przyległych do Wnioskodawcy gruntach jest zainteresowany zakupem dwóch działek gruntu przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową nr 3 i nr 2/2.

Wnioskodawca ma też (między innymi) działkę nr 5, która w większej części jest przeznaczona do wykupu (pod groźbą wywłaszczenia) pod rozbudowę drogi wojewódzkiej, a reszta pod zabudowę mieszkaniową i drogę gminną.

Rozbudowa ta jest planowana na lata 2017-2018, a więc wykup może nastąpić w najbliższym czasie. Na działce nr 5 Wnioskodawca wynajmuje małe powierzchnie gruntu pod ekspozycję przydrożnych tablic reklamowych. Od wynajmu pobiera opłaty, które rozlicza w formie ryczałtu w Urzędzie Skarbowym. Tablice te nie przeszkadzają w wykorzystaniu ww. działki do produkcji rolnej. Poza tym przez następne dwa lata Wnioskodawca nie planuję sprzedaży innych działek.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 8 sierpnia 2016 r. (data wpływu 10 sierpnia 2016 r.) o następujące informacje:

1. o działkach nr 3 i nr 2/2:
   1. działki te Wnioskodawca wydzierżawił (nieodpłatnie) sąsiadowi rolnikowi w terminie od jesieni 2014 r. do końca 2015 r., tj. na jeden sezon wegetacyjny. Spowodowane było to potrzebą zastosowania płodozmianu w celu regeneracji gleby (sąsiad uprawiał inne rośliny), nie były pobierane od tej dzierżawy opłaty. Poza tym jednym przypadkiem, nigdy więcej ww. działki nie były wydzierżawiane, ani nie były użyczane innym osobom,
   2. z ww. działek Wnioskodawca dokonywał zbioru i sprzedaży płodów rolnych w ramach zwykłej działalności rolniczej (jako rolnik ryczałtowy),
   3. w celu sprzedaży ww. działek Wnioskodawca nie ponosił jakichkolwiek nakładów związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży, tj.: z ogrodzeniem, uzbrojeniem terenu, utwardzeniem dróg wewnętrznych, wytyczeniem dostępu do drogi publicznej, urządzeniem zieleni ani nie podejmował innych działań zmierzających do zwiększenia wartości, bądź atrakcyjności ww. działek,
   4. Wnioskodawca nie ogłaszał chęci sprzedaży ww. działek w środkach masowego przekazu, tj. w sieci internetowej, prasie, radiu ani nie podejmował, żadnych działań marketingowych mających na celu ich sprzedaż,
   5. ww. grunty Wnioskodawca wykorzystuje i wykorzystywał wyłącznie na cele produkcji rolnej, tj. opodatkowanej jedynie podatkiem rolnym.
2. o działce nr 5:
   1. Wnioskodawca na działce nr 5 wynajmuje niewielkie powierzchnie gruntu pod ekspozycję przydrożnych tablic reklamowych. Tablice te praktycznie nie przeszkadzają w wykorzystywaniu ww. działki do upraw rolnych. Umowy najmu są zawarte na czas nieokreślony tzn. do czasu wypowiedzenia przez którąś ze stron, od wynajmu pobierane są opłaty i rozliczane w formie ryczałtu w Urzędzie Skarbowym,
   2. z działki nr 5 dokonuje Wnioskodawca zbioru i sprzedaży płodów rolnych w ramach działalności rolniczej,
   3. w celu sprzedaży ww. działki Wnioskodawca nie poniosił jakichkolwiek nakładów związanych z przygotowaniem jej do sprzedaży, tj.: ogrodzeniem, uzbrojeniem terenu, utwardzeniem dróg wewnętrznych, wytyczeniem dostępu do drogi publicznej, urządzeniem zieleni, ani nie podejmował innych działań zmierzających do zwiększenia wartości, bądź atrakcyjności ww. działki,
   4. nie ogłaszał chęci sprzedaży ww. działki w środkach masowego przekazu, tj. w sieci internetowej, prasie, radiu ani nie podejmował żadnych działań marketingowych mających na celu ich sprzedaż,
   5. oprócz przypadku wynajmu niewielkich powierzchni działki nr 5 w celu ekspozycji tablic reklamowych, od których Wnioskodawca pobiera opłaty i rozlicza się w formie zryczałtowanego podatku od najmu. Ww. grunty wykorzystywane są wyłącznie do produkcji rolnej i opłacany podatek rolny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy sprzedaż działek nr 3 i nr 2/2 pod zabudowę mieszkaniową będzie opodatkowana podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy (uzupełnionym w piśmie z dnia 8 sierpnia 2016 r.):

W związku z tym, że Wnioskodawca:

1. nie nabywał ww. gruntów w celu ich odsprzedaży,
2. nie występował o sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania ani o warunki zabudowy,
3. nie uzbrajał, nie ogradzał ani nie dzielił działek w celu ich sprzedaży,
4. nie ogłaszał chęci sprzedaży w środkach masowego przekazu ani nie zlecał pośrednikom obrotu nieruchomości szukania nabywcy na w/w działki,
5. nie wydzierżawiał ani nie wynajmował innych działek oprócz małych powierzchni działki nr 5 pod ekspozycję tablic reklamowych,
6. przez następne dwa lata nie planuje sprzedaży innych działek,

uważa, że sprzedaż ww. działek nie jest handlową działalnością gospodarczą i mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym, dlatego też nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przy sporadycznych (rzadkich) sprzedażach działek gruntu, w celu wystawienia kupującemu faktury VAT, nie powinien być zobowiązany do zarejestrowania się w Urzędzie Skarbowym jako podatnik VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• podlegania opodatkowaniu sprzedaży działek nr 3 i nr 2/2 jest prawidłowe,
• wykupu części działki nr 5 pod rozbudowę drogi oraz sprzedaży pozostałej części jako budowlanej i obowiązku zarejestrowania się w Urzędzie Skarbowym jako podatnik VAT jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przepis art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Przez sprzedaż rozumie się stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób kwestię tę rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Zainteresowanego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.) zwanej dalej k.c.

Zgodnie z art. 140 k.c. w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społecznogospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela. Podkreślić także należy, że ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego () (Edward Gniewek Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, że dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca od 5 września 1992 r. prowadzi gospodarstwo rolne, które otrzymał w drodze darowizny od rodziców. W grudniu 1992 r., powiększył gospodarstwo o dwie działki rolne, które otrzymał w formie darowizny od kuzyna. Na wszystkich tych gruntach prowadzi działalność rolniczą zwolnioną od podatku VAT, jako tzw. rolnik ryczałtowy. Nie prowadzi, żadnej pozarolniczej działalności gospodarczej. W roku 2006 sprzedał dwie działki rolne. Zbycie ww. działek jako gruntów nie przeznaczonych pod zabudowę nie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. W latach 2004 oraz 2010 na wniosek gminy uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który objął wszystkie posiadane przez Zainteresowanego grunty rolne. Większość gruntów została przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową, a reszta pod drogi publiczne. Deweloper budujący aktualnie na przyległych do Wnioskodawcy gruntach jest zainteresowany zakupem dwóch działek gruntu przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową (działki nr 3 i nr 2/2). Wnioskodawca jest też w posiadaniu działki o nr 5, która w większej części jest przeznaczona do wykupu (pod groźbą wywłaszczenia) pod rozbudowę drogi wojewódzkiej, a reszta pod zabudowę mieszkaniową i drogę gminną.

Rozbudowa ta jest planowana na lata 2017-2018, a więc wykup może nastąpić w najbliższym czasie. Na działce nr 5 Wnioskodawca wynajmuje małe powierzchnie gruntu pod ekspozycję przydrożnych tablic reklamowych. Od wynajmu pobiera opłaty, z których rozlicza się w formie ryczałtu w Urzędzie Skarbowym.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek nr 3, 2/2 i 5 oraz obowiązku rejestracji w Urzędzie Skarbowym jako podatnik VAT.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy w związku ze sprzedażą działek nr 3 i 2/2 za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie handlu nieruchomościami.

Powyższe wynika z faktu, że grunt, o którym mowa we wniosku, nie został nabyty przez Zainteresowanego z zamiarem jego dalszej odsprzedaży. Wnioskodawca otrzymał bowiem nieruchomość na podstawie umowy darowizny gospodarstwa rolnego w celu kontynuacji prowadzenia działalności rolniczej. Zainteresowany zatem prowadzi na działkach, stanowiących jego majątek osobisty, wyłącznie działalność rolniczą, zwolnioną od podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć przy tym należy, że sam fakt prowadzenia działalności rolniczej na przedmiotowych gruntach nie przesądza o konieczności opodatkowania dostawy tych działek. Zainteresowany nie jest czynnym podatnikiem VAT, a działki nie były i nie są wykorzystywane przez Niego do żadnej działalności opodatkowanej tym podatkiem.

Ponadto, Wnioskodawca nie występował o przekształcenie działek pod zabudowę, nie uzbrajał ich w infrastrukturę techniczną, natomiast udostępnił nieodpłatnie sąsiadowi w celu płodozmianu (regeneracji gleby).

W niniejszej sprawie, (dotyczącej działek nr 3 i nr 2/2) brak jest zatem przesłanek świadczących o takiej aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia tychże nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanych we wniosku działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie podjął takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Zainteresowany nie podejmował żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości gruntu (jak w szczególności: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg, działania zmierzające do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy terenu, podział działek). Wnioskodawca nie podejmował również żadnych aktywnych działań marketingowych w zakresie obrotu nieruchomościami, wykraczających poza zwykle formy ogłoszenia mające na celu dokonanie sprzedaży przedmiotowych nieruchomości.

Działania podejmowane przez Wnioskodawcę należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Zainteresowany sprzedając przedmiotowe działki korzysta z przysługującego Jemu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego należy uznać, że Wnioskodawca dokonując sprzedaży działek nr 3 i nr 2/2, będzie korzystał z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Zainteresowanego cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży wskazanych działek, a ich dostawę, cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Natomiast w kontekście działki nr 5 należy zwrócić uwagę na treść definicji pojęcia działalność gospodarcza, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Według art. 693 § 1 k.c., przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Stosownie do § 2 ww. przepisu, czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego/wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy/dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że świadczenie usług dzierżawy wykonywane jest w sposób ciągły do celów zarobkowych (zawierane umowy dzierżawy mają z definicji długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe).

Zatem biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że będąca usługą dzierżawa, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Sam charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa dzierżawy, wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.

W konsekwencji dzierżawa gruntu stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ugruntowało się stanowisko, że czerpanie dochodów ze składnika majątku na podstawie umowy zawartej z jednym podmiotem wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. W orzeczeniu z dnia 4 grudnia 1990 r. w sprawie C-186/89 W. N. Van Tiem v. Staatssecretaris van Financiën uznano, że wynajem działki budowlanej wraz z prawem do wybudowania na niej i późniejszego użytkowania budynku, w zamian za roczny czynsz, jest prowadzeniem działalności gospodarczej. W innym wyroku z dnia 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94 Renate Enkler przeciwko Finanzamt Hamburg stwierdzono, że wynajem majątku rzeczowego stanowi wykorzystanie tego majątku, które należy zaklasyfikować jako działalność gospodarczą w rozumieniu artykułu 9 ust. 2 VI Dyrektywy.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz zawarty we wniosku opis sprawy wskazać należy, że w przypadku sprzedaży działki nr 5 Wnioskodawca nie będzie zbywał majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej wynajem gruntu pod ekspozycję przydrożnych tablic reklamowych. Dokonując dostawy udziału w opisanej nieruchomości niezabudowanej, która była wydzierżawiana w celach zarobkowych, tj. skutkujących uzyskiwaniem korzyści majątkowych z tego tytułu, Zainteresowany będzie wypełniał przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Zatem wykup części działki nr 5 pod rozbudowę drogi oraz sprzedaż pozostałej części będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a dokonujący dostawy będzie działał w związku z tą dostawą jako podatnik podatku VAT. Wobec tego ww. czynność sprzedaży dokonana będzie w ramach prowadzonej przez Zainteresowanego samodzielnej działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkiem powyższego planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż udziału we wskazanej nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz okoliczności analizowanej sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż działek nr 3 i 2/2, wydzielonych z gruntu otrzymanego w formie darowizny, nie będzie stanowiła działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym Wnioskodawca z tego tytułu, nie wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast wykup części działki nr 5 pod rozbudowę drogi oraz sprzedaż pozostałej części jako budowlanej przez Wnioskodawcę, będzie wypełniała definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i Zainteresowany będzie występował w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji wykup oraz sprzedaż działki nr 5 będzie podlegała opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą, jak stanowi art. 96 ust. 3 ustawy, złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Ponadto, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1, o czym stanowi art. 113 ust. 9 ustawy.

Przez sprzedaż jak wynika z powołanego wyżej art. 2 pkt 22 ustawy rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z kolei z przepisu art. 113 ust. 13 ustawy, wynika, że zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1. dokonujących dostaw:
   1. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
   2. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
      • energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
      • wyrobów tytoniowych,
      • samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
   3. budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
   4. terenów budowlanych,
   5. nowych środków transportu;
2. świadczących usługi:
   1. prawnicze,
   2. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
   3. jubilerskie;
3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Powołany wyżej przepis art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy wskazuje zatem, że podatnicy dokonujący dostawy tych towarów, tj. dostawy gruntów budowlanych, co wynika z planu zagospodarowania przestrzennego lub z faktu wydania dla nich decyzji o warunkach zabudowy, niezależnie od wielkości swoich obrotów, nie mogą korzystać ze zwolnienia od tego podatku, tym samym stają się podatnikami podatku VAT i stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, obowiązani są przed dniem dokonania dostawy gruntów złożyć naczelnikowi zgłoszenie rejestracyjne w podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie grunty będące przedmiotem wykupu i sprzedaży stanowią w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego grunty przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową i drogi publiczne. W związku z tym wykup oraz sprzedaż działki nr 5 powoduje obowiązek rejestracji w Urzędzie Skarbowym jako podatnik VAT.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Stanowisko

w części prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu