Interpretacja indywidualna z dnia 08.07.2015, sygn. IBPP3/4512-242/15/LŻ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z budową dróg oraz braku obowiązku wystawienia faktury VAT dokumentującej przekazanie drogi na rzecz Miasta

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. 2015, poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 10 marca 2015 r. (data wpływu 20 marca 2015 r.), uzupełnionym pismem z 24 czerwca 201 r. (data wpływu 30 czerwca 2015 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z budową dróg oraz braku obowiązku wystawienia faktury VAT dokumentującej przekazanie drogi na rzecz Miasta jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 marca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z budową dróg oraz braku obowiązku wystawienia faktury VAT dokumentującej przekazanie drogi na rzecz Miasta. Ww. wniosek został uzupełniony pismem 24 czerwca 2015 r. (data wpływu 30 czerwca 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie organu z 10 czerwca 2015 r. znak: IBPP3/4512-242/15/LŻ, IBPBI/2/4510-322/15/IZ.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Działalność gospodarcza spółki polega na wydzierżawianiu i sprzedaży gruntów. Całość sprzedaży jest opodatkowana podstawową stawką podatku od towarów i usług. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywała grunty położone na terenie zabudowy wielopowierzchniowej, z zamiarem ich dalszej odsprzedaży.

Na podstawie właściwych decyzji administracyjnych część działek, należących do spółki zostało podzielone i przejęte pod budowę dróg publicznych, w zamian za odszkodowanie.

Dnia 10 marca 2011 r. Spółka zawarła z Gminą umowę o współpracy w zakresie budowy infrastruktury drogowej na terenie Miasta. W dniu 27 lutego 2015 r. zawarte zostało porozumienie do tej umowy.

Umowa i porozumienie zawarte zostało pomiędzy 5 spółkami, w tym Wnioskodawcą, a Gminą.

Z dokumentów tych wynika, że wszystkie spółki jako inwestorzy zobowiązują się do:

• zaprojektowania na warunkach uzgodnionych z Miastem oraz przekazania bezpłatnie Miastu dokumentacji projektowej drogi G na odcinku drogi krajowej Nr wraz z wiaduktem nad linią kolejową oraz infrastrukturą techniczną,
• wybudowania na własny koszt dróg publicznych zgodnie z decyzjami administracyjnymi zatwierdzającymi projekty budowlane i pozwoleniami na realizację inwestycji, w uzgodnieniu z Prezydentem Miasta, jako zarządcą dróg publicznych o klasie dróg lokalnych, długości łącznej ok. 900 m wraz z infrastrukturą techniczną oznaczonych na planie miejscowym jako x i y, która będzie komunikować tereny pod budowę centrum handlowo-usługowo-rozrywkowego z drogą krajową Nr ,
• ponoszenia kosztów badania, przez niezależnego specjalistę, jakości wykonanej nawierzchni drogi.

Ponadto w dokumentach tych zawarto zapis, że inwestorzy zobowiązują się, w ramach ww. zobowiązań, pełnić bezpłatnie funkcję inwestora zastępczego przy realizacji przedmiotowej inwestycji.

Z zapisu § 2 pkt 6 porozumienia z 27 lutego 2015 r. ww. wynika że po wykonaniu przedmiotowej inwestycji, inwestorzy nieodpłatanie przekażą na rzecz Miasta wszystkie poniesione nakłady rzeczowe oraz dokumentację powykonawczą, nie później niż w terminie do 30 czerwca 2016 r.

Natomiast § 3 porozumienia z dnia 27 lutego 2015 r. zawiera zapisy dotyczące obowiązków Miasta w zakresie realizacji opisanej inwestycji. Z zapisów tych wynika m.in., że Miasto zobowiązuje się do wykonania drogi krajowej . wraz z dwujezdniowym wylotem od ronda na drodze krajowej .. do projektowanych zjazdów na teren centrum handlowego zgodnie z decyzją Wojewody.

W związku z powyższym przedmiotowe porozumienie nakłada na spółkę (i pozostałe spółki będące stronami umowy o współprace i porozumienia), również obowiązek zwrotu na rzecz Miasta nakładów pieniężnych poniesionych w związku z realizacją inwestycji pn. Dobudowa drugiej jezdni obwodnicy Miasta w ciągu drogi krajowej nr . (...), opisanej w § 3 porozumienia wyżej powołanym.

W dniu 2 grudnia 2014 r. spółka podpisała w formie aktu notarialnego, przedwstępną umowę sprzedaży gruntów własnych. Grunty te nabywca przeznaczy pod budowę centrum handlowo-usługowo-rozrywkowego, co jest zgodne z obowiązującym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Miasta, przyjętego uchwałą Nr IX/130/11 Rady Miasta z dnia 11 marca 2011 r. W planie tym ujęta została również budowa dróg wraz z infrastrukturą towarzyszącą, o których mowa w wyżej opisanej umowie z dnia 10 marca 2011r. i porozumieniu z dnia 27 lutego 2015 r.

Z aktu notarialnego wynika, że aby doszło do sprzedaży nieruchomości, Wnioskodawca musi m.in. wywiązać się ze zobowiązania wobec Miasta, powstałego na podstawie umowy z dnia 10 marca 2011 r. zawartej z Gminą, wyżej powołanej.

Na podstawie umowy przedwstępnej Wnioskodawca otrzymał i będzie otrzymywał w określonych w umowie terminach i wysokości, zaliczki na zakup nieruchomości. Otrzymanie zaliczek każdorazowo będzie potwierdzone fakturą, w której zostanie wykazany podatek należny VAT obliczony stawką podstawową. Gdy dojdzie do ostatecznej sprzedaży gruntów sprzedaż ta również będzie potwierdzona fakturą, w której Wnioskodawca wykaże podatek należny VAT obliczony według stawki 23%.

Tym samym Wnioskodawca wraz z innymi spółkami wymienionymi w umowie z dnia 10 marca 2011 r., w bieżącym roku zamierza przystąpić do budowy dróg XY ww. Prace związane z tą inwestycją Wnioskodawca będzie wykonywał przy pomocy podwykonawców. Faktury za wykonanie określonych prac związanych z budową dróg będą wystawiane na Wnioskodawcę w zakresie w jakim Wnioskodawca będzie pokrywał koszty tych prac ze środków własnych.

Ponadto w piśmie uzupełniającym Wnioskodawca podał następujące informacje.

Spółka zobowiązała się do zwrotu kosztów w związku z wykonaniem drogi krajowej Nr .., z uwagi na fakt, że jest właścicielem nieruchomości położonej w bezpośrednim sąsiedztwie tej drogi. Stanowiące własność Spółki działki, zostały nabyte celem dalszej odsprzedaży i na chwilę obecną również przeznaczone są na sprzedaż. Jest to teren inwestycyjny, przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako obszar rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m².

Droga krajowa . jest niezbędna celem komunikacji tego terenu. W przypadku gdyby nie doszło do wybudowania ww. drogi i przebudowania w niezbędnym zakresie korzystanie z nieruchomości byłoby znacznie utrudnione, a z pewnością byłaby ona znacznie mniej atrakcyjna pod względem planowanych inwestycji. Praktycznie realizacja takich inwestycji jak budowa wielkopowierzchniowego centrum handlowego byłaby niemożliwa. Tym samym brakowałoby podmiotów zainteresowanych nabyciem tych nieruchomości od wnioskodawcy.

W dacie zawarcia porozumienia z Miastem tj. w dniu 10 marca 2011 r. Miasto nie planowało realizacji tej inwestycji drogowej z własnych środków, co wymusiło na Wnioskodawcy przyjęcie takiego zobowiązania.

Na chwilę obecną Wnioskodawca nie odniósł jeszcze korzyści w związku z wykonaniem tej drogi. Stanowiący własność Wnioskodawcy teren, dostępny właśnie z drogi krajowej . objęty jest przedwstępnymi umowami sprzedaży, a to: umową z dnia 17 października 2014 r. Rep A 871/2014 oraz przedwstępną umową sprzedaży z dnia 2 grudnia 2014 r. Rep A 7188/2014. W przypadku zawarcia przenoszących własność umów sprzedaży, w wykonaniu ww. umów przedwstępnych wnioskodawca uzyska korzyści. Zakończenie inwestycji drogowej, polegającej na budowie drogi krajowej . jak również dróg X i Y, są okolicznościami warunkującymi nabycie tych nieruchomości przez Kupujących.

Na chwilę obecną Miasto nie zakończyło jeszcze realizacji drogi. Prace są w toku. Z uwagi na powyższe, nie doszło do wystawienia faktury. Zgodnie z treścią § 2 ust. 8 porozumienia z dnia 27 lutego 2015 r., część kwoty należnej z tytułu zwrotu na rzecz Miasta nakładów pieniężnych, w wysokości 2.000.000, 00 zł płatna jest do dnia 30 września 2015 r.

Drogi X oraz Y pełnić mają funkcję dróg serwisowych do stanowiącego własność Wnioskodawcy terenu. Stanowiące własność Spółki działki, zostały nabyte celem dalszej odsprzedaży i na chwilę obecną również przeznaczone są na sprzedaż. Jest to teren inwestycyjny, przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako obszar rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m². Drogi X oraz Y są niezbędne celem zapewnienia możliwości realizacji dostaw towarów do planowanych na nieruchomości obiektów handlowych. Jak wskazano powyżej mają pełnić funkcje tzw. dróg serwisowych. Ze względu na występujące ograniczenia na innych drogach komunikujących tę nieruchomość, realizacja dostaw na teren nieruchomości będzie możliwa wyłącznie dzięki tym drogom. Wnioskodawca zaznacza, że także droga krajowa . nie jest wystarczająca dla zapewnienia dostaw do nieruchomości. W przypadku gdyby nie doszło do wybudowania ww. dróg korzystanie z nieruchomości byłoby znacznie utrudnione, a z pewnością byłaby ona znacznie mniej atrakcyjna pod względem planowanych inwestycji. Praktycznie realizacja takich inwestycji jak budowa wielkopowierzchniowego centrum handlowego byłaby niemożliwa. Tym samym brakowałoby podmiotów zainteresowanych nabyciem tych nieruchomości od Wnioskodawcy. W dacie zawarcia porozumienia z Miastem tj. w dniu 10 marca 2011 r. Miasto nie planowało realizacji tej inwestycji drogowej z własnych środków, co wymusiło na wnioskodawcy przyjęcie takiego zobowiązania.

Art. 16 ust. 2 ustawy o drogach publicznych odnosi się do realizacji inwestycji niedrogowej, nakładając obowiązek budowy, przebudowy dróg publicznych na takiego inwestora. Zdaniem Wnioskodawcy nie jest on inwestorem, o którym mowa w tym przepisie. Wnioskodawca nie realizuje we własnym imieniu żadnych inwestycji poza obszarem drogi publicznej. Projektowane oraz objęte wydanymi już pozwoleniami na budowę centra handlowe będą realizowane przez nabywców tej nieruchomości. Celem Wnioskodawcy jest jedynie należyte skomunikowanie tego terenu, tak aby przyszli inwestorzy inwestycji niedrogowych dokonali zakupu przedmiotowego terenu. Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy jego obowiązki nie wynikają ze wskazanego przepisu.

Zgodnie z treścią § 4 umowy o współpracy z dnia 10 marca 2011 r. wiążącej Wnioskodawcę z Gminą, warunkiem realizacji przez inwestorów (w tym Wnioskodawcy) zobowiązań przewidzianych tą umową było m.in. uzyskanie przez Miasto pozwolenia na budowę inwestycji określonych w § 1 ust. 1 tego porozumienia i przeniesienie go na inwestorów w terminie do dnia 30 czerwca 2013 r. Jednym z obowiązków, o których mowa w § 1 ust. 1 była także wskazana w pytaniu 2 organu budowa jezdni. Miasto nie przeniosło jednak na inwestorów pozwolenia na budowę tej inwestycji. Pozwolenie to zawarte zostało bowiem w decyzji wydanej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. 2003 Nr 80 poz. 721). Drogi X i Y, oraz droga krajowa . realizowane są w oparciu o decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydaną w oparciu o wyżej wymieniony akt. Decyzja ta jest jednak nieprzenoszalna, a jej jedynym dysponentem może być właściwy zarządca drogi (art. 11 a cytowanej ustawy).

Z uwagi na powyższe warunek, od którego uzależnione było zobowiązanie Wnioskodawcy nie ziścił się. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy nie zachodzą żadne podstawy, w oparciu, o które byłby on zobowiązany do budowy tej drogi. Niemniej jak wskazano w innych punktach, ze względu na zamiar zbycia nieruchomości, leży to w jego interesie.

Wnioskodawca na pytanie: Czy wykonanie drogi krajowej nr , o której mowa we wniosku, wynikało z faktu realizacji przez Spółkę inwestycji niedrogowej (jeżeli tak to jakiej) odpowiedział, że nie.

Ponadto na pytanie Czy budowa i przebudowa dróg, których dotyczy wniosek, realizowana jest na terenie (gruncie) należącym do Miasta, Wnioskodawca odpowiedział, że tak, jak również na terenie stanowiącym własność Skarbu Państwa.

Towary i usługi nabywane przez Spółkę w związku z budową i przebudową dróg publicznych oznaczonych w planie miejscowym X i Y związane są z czynnościami opodatkowanymi. Wydatki które Spółka poniesie w związku ze zobowiązaniem do zwrotu na rzecz Miasta nakładów pieniężnych poniesionych w związku z realizacją przez Miasto inwestycji dobudowy drugiej jezdni w ciągu drogi krajowej nr . opisanej w § 3 porozumienia związane są z wykonywanymi przez spółkę czynnościami opodatkowanymi.

Jak wskazano powyżej stanowiący własność Wnioskodawcy teren, celem którego komunikacji realizowana jest budowa dróg X, Y, oraz drogi krajowej ., przeznaczony jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako obszar rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m². Sprzedaż tego terenu opodatkowana będzie podatkiem od towarów i usług. Cena sprzedaży ustalona przedwstępną umową sprzedaży z dnia 17 października 2014 r. Rep A 871/2014 oraz przedwstępną umową sprzedaży z dnia 2 grudnia 2014 r. Rep A 7188/2014 również ustalona została z uwzględnieniem podatku VAT. Budowa tych dróg jest warunkiem, od którego uzależnione jest nabycie nieruchomości przez kupujących, w wykonaniu ww. przedwstępnych umów sprzedaży.

Ponadto na podstawie umów przedwstępnych ww. spółka otrzymała i będzie otrzymywała w określonych w umowach terminach i wysokości, zaliczki na zakup nieruchomości. Otrzymanie zaliczek każdorazowo będzie potwierdzone fakturą, w której zostanie wykazany podatek należny VAT obliczony stawką podstawową.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesienie wydatków związanych z budową dróg lokalnych wraz z infrastrukturą techniczną oznaczonych na planie miejscowym jako x i y...
2. Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturze wystawionej przez Miasto za zwrot poniesionych wydatków na budowę drogi krajowej Nr ....
3. Czy Spółka będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej przekazanie drogi na rzecz Miasta i wykazania w niej kwoty należnego podatku VAT, a jeśli tak to wg jakiej stawki...

Zdaniem Wnioskodawcy przekazanie drogi na rzecz Miasta nie będzie rodziło obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Takie stanowisko spółka wywodzi uwzględniając przepisy Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 45 Kodeksu cywilnego, rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne. Cechą przedmiotu materialnego w rozumieniu tego przepisu jest jego samoistność, czyli takie zindywidualizowanie i wyodrębnienie go spośród innych przedmiotów, że może być potraktowany w obrocie jako przedmiot samodzielny. Podstawowym podziałem rzeczy jest podział na nieruchomości i rzeczy ruchome. Przyjmuje się, że rzeczami ruchomymi są przedmioty materialne niebędące nieruchomościami; te ostatnie zdefiniowano w art. 46 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Odrębnym przedmiotem własności nie może być na podstawie art. 47 kodeksu cywilnego część składowa rzeczy. Ten sam przepis stanowi równocześnie, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane.

Mając powyższe na uwadze, wybudowana przez spółkę w ramach opisanego zdarzenia przyszłego droga stanowić będzie cześć składową gruntu, na którym będzie się znajdować. Tym samym, zgodnie z zasadą superficies solo cedit, jako przynależąca do gruntu nie będzie mogła stanowić odrębnego przedmiotu własności, a co za tym idzie jej własność nigdy nie przejdzie na spółkę, która to spółka nie będzie też nigdy mogła własności przedmiotowej drogi przenieść. Zatem czynność ta nie wypełni przesłanek zawartych w art. 5 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast podstawowa zasada regulująca kwestie prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT została wyrażona w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z powyższego przepisu wynika zatem, iż prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje w przypadku wystąpienia łącznie dwóch przesłanek; podmiot dokonujący danych zakupów jest podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT i nabywane przez podatnika VAT towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W ocenie spółki, w przedstawionym stanie faktycznym spełnione są wszystkie powyższe przesłanki warunkujące prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT od wydatków poniesionych na budowę drogi wraz z infrastrukturą techniczną. Fakt spełniania pierwszego z wymienionych powyżej warunków dla odliczenia podatku VAT nie budzi żadnych wątpliwości. Spółka jest bowiem zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT oraz prowadzi działalność gospodarczą zakresie wydzierżawiania i sprzedaży gruntów. Zdaniem Spółki, także wystąpienie drugiej przesłanki dla odliczenia VAT wynika wprost z przywołanych okoliczności faktycznych.

W pierwszej kolejności podnieść należy, iż ustawodawca przyznał prawo do odliczenia VAT w każdym przypadku gdy dokonane zakupy są związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą i wykonywanymi w jej ramach czynnościami opodatkowanymi VAT. Brak jest w ustawie VAT jakichkolwiek dodatkowych kryteriów odnoszących się do zakresu wykorzystywania towarów usług do wykonywania czynności opodatkowanych czy charakteru związku wydatków z tego rodzaju czynnościami (związek bezpośredni czy pośredni).

W kontekście powyższego podkreślenia wymaga fakt, iż poniesienie wydatków na budowę drogi wraz z infrastrukturą techniczną będzie konieczne pod względem spełnienia wszystkich wymogów formalno-prawnych dla realizacji transakcji sprzedaży opodatkowanej VAT. Wskazać przy tym należy, iż bez poniesienia przedmiotowych wydatków niemożliwe byłoby wykonywanie czynności opodatkowanych VAT, tj. sprzedaż gruntów.

Biorąc powyższe pod uwagę, związek poniesionych przez spółkę wydatków na budowę dróg lokalnych wraz z infrastruktur techniczną oznaczonych na planie miejscowym jako X i Y, z jej działalnością gospodarczą i wykonywanymi w jej ramach czynnościami opodatkowanymi VAT, jest w ocenie spółki oczywisty. Konieczność ich poniesienia wynikała bowiem z uzasadnionych ekonomicznie przesłanek, bez ich poniesienia spółka nie była by w stanie sprzedać swoich aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu.

Tym samym spółka stoi na stanowisku, że ma prawo do odliczenia podatku VAT od wszystkich wydatków poniesionych na budowę dróg lokalnych wraz z infrastrukturą techniczną a także z faktury wystawionej przez Miasto za zwrot poniesionych nakładów na budowę drogi krajowej Nr .

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.),zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do ust. 2 pkt 1 ww. artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług w sytuacji, gdy towary i usługi, z nabyciem których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednakże ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć zatem charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. przez ich odsprzedaż, lecz przez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Ważne jest, aby miały charakter cenotwórczy w odniesieniu do opodatkowanych czynności danego podatnika.

Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług zawiera art. 5 ust. 1 ustawy o VAT (są nimi m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju). Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Przepis art. 8 ust. 2 ww. ustawy stanowi, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów,
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka nabyła grunty położone na terenie zabudowy wielopowierzchniowej, z zamiarem ich dalszej odsprzedaży, pod budowę centrum handlowo-usługowo-rozrywkowego. Z przedwstępnej umowy sprzedaży wynika, że aby doszło do sprzedaży nieruchomości, Wnioskodawca musi m.in. wywiązać się ze zobowiązania wobec Miasta.

Na podstawie umów zawartych z Miastem, Spółka zobowiązała się do:

• zaprojektowania i wybudowania na własny koszt dróg publicznych o długości łącznej ok. 900 m wraz z infrastrukturą techniczną oznaczonych na planie miejscowym jako x i y, która będzie komunikować tereny pod budowę centrum handlowo-usługowo-rozrywkowego z drogą krajową Nr ,
• zwrotu na rzecz Miasta nakładów pieniężnych poniesionych przez Miasto w związku z dobudową drugiej jezdni drogi krajowej do projektowanych zjazdów na teren centrum handlowego.

Na podstawie przedwstępnej umowy zawartej z nabywcą terenu pod budowę centrum handlowego, Wnioskodawca otrzymał i będzie otrzymywał w określonych w umowie terminach i wysokości, zaliczki na zakup nieruchomości. Otrzymanie zaliczek każdorazowo będzie potwierdzone fakturą, w której zostanie wykazany podatek należny VAT obliczony stawką podstawową. Gdy dojdzie do ostatecznej sprzedaży gruntów sprzedaż ta również będzie potwierdzona fakturą, w której Wnioskodawca wykaże podatek należny VAT obliczony według stawki 23%. Teren, celem komunikacji którego realizowana jest budowa dróg X, Y, oraz drogi krajowej , przeznaczony jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako obszar rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m². Sprzedaż tego terenu opodatkowana będzie podatkiem od towarów i usług.

Powołane wyżej przepisy, wskazują, że podstawowym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca ponosi koszty budowy dróg X, Y stanowiących zjazdy do planowanego centrum handlowego oraz koszty dobudowy drugiej jezdni drogi krajowej do projektowanych zjazdów na teren centrum handlowego, w związku z planowaną sprzedażą gruntu, na którym będzie budowane centrum handlowe. Centrum handlowe będzie budował nabywca gruntu.

Należy więc zgodzić się, z Wnioskodawcą, że towary i usługi nabywane przez Spółkę w związku z budową i przebudową dróg publicznych oznaczonych w planie miejscowym X i Y związane są z czynnościami opodatkowanymi. Również wydatki, które Spółka poniesie w związku ze zobowiązaniem do zwrotu na rzecz Miasta nakładów pieniężnych poniesionych w związku z realizacją przez Miasto inwestycji dobudowy drugiej jezdni w ciągu drogi krajowej nr związane są z wykonywanymi przez spółkę czynnościami opodatkowanymi.

Budowa ww. dróg niewątpliwie jest uwarunkowana potrzebami Wnioskodawcy i jest związana z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi VAT. Budowa dróg zjazdowych oraz drugiej jezdni do tych zjazdów w sposób ewidentny przyczyni się do uatrakcyjnienia nieruchomości, a tym samym do zwiększenia obrotu z tyt. sprzedaży gruntu. Zatem Wnioskodawca wykonując inwestycję drogową dąży do zapewnienia sobie źródła przychodów, które są uzyskiwane z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży działek.

Z uwagi na opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że w myśl art. 86 ust. 1 Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę dróg lokalnych wraz z infrastrukturą techniczną, a także z faktury wystawionej przez Miasto za zwrot poniesionych nakładów na budowę drogi krajowej Nr , pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy o VAT.

Rozpatrując kwestię wystawienia faktury dokumentującej przekazanie drogi na rzecz Miasta i wykazania w niej kwoty należnego podatku VAT, należy wskazać, że skoro inwestycja drogowa jest dokonywana na gruncie stanowiącym własność Gminy oraz Skarbu Państwa, nie można uznać, że przekazanie przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy powyższej infrastruktury stanowi dostawę towaru w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

W przedmiotowym wypadku nie nastąpi bowiem przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, bowiem Gmina oraz Skarb Państwa, z racji posiadanego prawa własności do gruntu dysponują również prawem własności do wszelkich jego części składowych, to jest w niniejszej sprawie do rozbudowanej infrastruktury drogowej trwale z tym gruntem związanej.

W związku z powyższym koniecznym jest rozważenie kwestii zakwalifikowania przedmiotowej czynności budowy dróg przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy jako nieodpłatnego świadczenia usług, które nie będzie podlegało regulacjom ustawy o podatku do towarów i usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu art. 8 ust. 2 pkt 2 istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Analiza sytuacji przedstawionej we wniosku wskazuje, że nieodpłatne przekazanie na rzecz Gminy wybudowanych przez Wnioskodawce dróg dojazdowych, stanowić będzie nieodpłatne świadczenie usług, jednakże czynność ta z uwagi na związek z prowadzona działalnością gospodarczą nie będzie spełniała przesłanki do objęcia jej opodatkowaniem, co jest jednoznaczne z brakiem obowiązku wystawiania faktury z tytułu tej czynności.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Ponadto informuje się, że interpretacja przepisów prawa podatkowego dotycząca podatku dochodowego od osób prawnych będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach