Opodatkowanie sprzedaży udziału w nieruchomości - Interpretacja - ILPP2/443-473/12-4/AD

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 06.08.2012, sygn. ILPP2/443-473/12-4/AD, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Opodatkowanie sprzedaży udziału w nieruchomości

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia brak daty sporządzenia (data wpływu 9 maja 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 lipca 2012 r. (data wpływu 31 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 31 lipca 2012 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego, przeformułowanie pytania, własne stanowisko w sprawie oraz o dopłatę do opłaty za wydanie interpretacji indywidualnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Przedmiotem roszczenia jest działka budowlana mieszcząca się na terenie S. w powiecie ś. w województwie d. Działka o nr 181/2 o powierzchni 46 arów stanowi własność:

  • J. w części sześć ósmych,
  • X w części jedna ósma,
  • Y w części jedna ósma.

Wnioskodawczyni jest właścicielką nieruchomości od 1968 roku, nabyła ją wraz z mężem w drodze umowy darowizny od swojej matki. F. i J. jako osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej otrzymali grunt określany ówcześnie obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego jako rolny. Grunt ten służył im przez kilkadziesiąt lat do celów tylko i wyłącznie osobistych, rekreacyjnych, domowych (prowadzony był na niej przydomowy ogródek) i nie był wykorzystywany do prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej bądź rolnej. Zakup gruntu nigdy nie miał żadnego celu inwestycyjnego, jak również nieruchomość nie została nabyta z zamiarem handlu gruntem (odsprzedaży). X i Y nabyli ww. część gruntu w drodze dziedziczenia po zmarłym ojcu F. (01 maja 2005 r.). X i Y są osobami fizycznymi, które nigdy nie prowadziły żadnej działalności gospodarczej. X jest zatrudniony na pełen etat w tym samym zakładzie pracy od 1984 roku. Y również zatrudniony jest na pełen etat od ponad 30 lat w jednym zakładzie pracy. Wnioskodawczyni będąca starszą kobietą i emerytką również nie zamierza podejmować żadnych działań na posiadanym gruncie. Przedmiotowy grunt w wyniku zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uległ przekształceniu na grunt przeznaczony do zabudowy. Odbyło się to bez wiedzy Wnioskodawczyni i bez żadnych starań z jej strony, o zaistniałym fakcie dowiedziała się w chwili, gdy na sąsiednich działkach rozpoczęto budowę domów. Z racji powyższego Wnioskodawczyni podjęła decyzję o wyzbyciu się gruntu poprzez podzielenie gruntu na działki przeznaczone do sprzedaży, bądź o sprzedaży gruntu w całości. Zainteresowana nie posiada ponad to na własność innych gruntów, nie ma zamiaru dokonywać w przyszłości podobnych czynności, nie przewiduje czerpać ze sprzedaży działek częstotliwego dochodu. Nie podejmuje aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami i uatrakcyjnienia terenu na rynku sprzedaży (np. zbrojenie terenu). Chce jedynie sprzedać grunty należące do rodziny od kilkudziesięciu lat, nie czyniąc z tego sposobu stałego zarobku.

W uzupełnieniu Zainteresowana wskazała, iż nabyła w dniu 18 marca 1968 r. wraz z mężem F. działkę rolną niezabudowaną nr 181 o pow. 0,67 ha, położoną we wsi S., w drodze darowizny dokonanej na ich rzecz przez matkę Wnioskodawczyni, w ramach ustawowej wspólności majątkowej.

W dniu 17 października 2000 r. Zainteresowana wraz mężem umową darowizny przekazali bratu Wnioskodawczyni wydzieloną z działki nr 181, działkę gruntu nr 181/1 o pow. 0,21 ha, w celu korzystania przez niego z ojcowizny. Po dokonaniu transakcji darowizny nieruchomość należąca do Wnioskodawczyni i jej męża obejmowała działkę rolną niezabudowaną nr 181/2 o pow. 0,46 ha.

Mąż Wnioskodawczyni zmarł w dniu 1 maja 2005 r. Spadek po mężu na podstawie dziedziczenia ustawowego nabyli: Wnioskodawczyni oraz dwaj synowie X i Y po 1/3 części każdy z nich, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z dnia 24 marca 2006 r. sygn. akt (...).

Aktualnie Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką nieruchomości w udziale wynoszącym 4/6 części, natomiast jej synowie po 1/6 każdy z nich. Udziały każdego ze współwłaścicieli w nieruchomości należą do ich majątków osobistych. Spadkobiercy nie przeprowadzili postępowania o dział spadku. Nieruchomość jest wykorzystywana przez Wnioskodawczynię i jej synów na cele rekreacyjne, a także jako ogródek przydomowy na własne potrzeby.

Wnioskodawczyni, jak i pozostali współwłaściciele nie prowadzili, ani nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej, jak również nigdy nie wykorzystywali tej nieruchomości na cele takiej działalności. Nieruchomość ta nie była nigdy przedmiotem dzierżawy ani najmu. Synowie Wnioskodawczyni utrzymują się z zatrudnienia na podstawie umów o pracę, natomiast Zainteresowana utrzymuje się z emerytury.

Niedawno Wnioskodawczyni dowiedziała się, że Gmina dokonała zmiany przeznaczenia przedmiotowej nieruchomości oraz nieruchomości sąsiednich poprzez zmianę planu zagospodarowania, dopuszczając funkcję zabudowy mieszkaniowej. Nastąpiło to na podstawie uchwały Rady Gminy podjętej w dniu 30 marca 2005 r. z wyłącznej inicjatywy Gminy, bez żadnej inicjatywy Wnioskodawczyni oraz pozostałych współwłaścicieli przedmiotowej nieruchomości.

Nabywając udział w nieruchomości w drodze darowizny a także w wyniku spadkobrania, Wnioskodawczyni nie miała zamiaru przekształcenia nieruchomości na cele budowlane i nigdy nie podejmowała żadnych starań w tym kierunku, a jedynie wykorzystywała ją na potrzeby osobiste oraz rodziny.

Wnioskodawczyni zamierza zbyć udział w tej nieruchomości, jak również pozostali współwłaściciele zamierzają dokonać zbycia swoich udziałów, na rzecz osób trzecich, poprzez sprzedaż nieruchomości w całości lub dokonanie jej podziału na cztery części i zbywanie poszczególnych części nieruchomości w różnych terminach.

Wnioskodawczyni nie posiada na własność innych gruntów, ani nie ma zamiaru w przyszłości nabywać nieruchomości lub dokonywać ich sprzedaży. Nie podejmuje także działań w celu obrotu nieruchomościami, nie czyni żadnych przygotowań nieruchomości do nowej funkcji np. poprzez zbrojenie terenu, jak również nie podejmuje żadnych działań marketingowych w celu znalezienia nabywcy nieruchomości. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać udział w nieruchomości należącej do niej od kilkudziesięciu lat, nie czyniąc z tego stałego źródła dochodu.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Wnioskodawczyni uważa, że zamierzona transakcja sprzedaży nie podlega podatkowi VAT, jak również podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

(ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu do wniosku).

Czy planowana transakcja sprzedaży udziału w nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy dla zaistnienia obowiązku podatkowego w tym zakresie ma jakiekolwiek znaczenie okoliczność, czy nieruchomość będzie sprzedana jednorazowo w całości, czy też podzielona na części i sprzedaż będzie dotyczyła jej poszczególnych części różnym osobom w różnych terminach...

Zdaniem Wnioskodawczyni, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu do wniosku, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Wnioskodawczyni uważa, że w opisanym wyżej stanie faktycznym planowana sprzedaż należącego do niej udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż nabyła ten udział do majątku osobistego w drodze darowizny, a następnie dziedziczenia, nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana w żadnej działalności gospodarczej, Wnioskodawczyni również nie prowadzi żadnej działalności.

W tym miejscu należy przytoczyć pogląd wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w którym na kanwie sprawy dotyczącej sprzedaży przez osobę fizyczną działek budowlanych, wskazano, że nie może być uznana za podatnika podatku VAT osoba, która dokonuje sprzedaży nawet wielu działek budowlanych kilkakrotnie, czy nawet jednorazowo, nawet w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, gdyż ta okoliczność nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Niezbędnym jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tych czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako handlowiec. Przyjęcie natomiast, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą - jako handlowiec, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną. Nabycie sprzedawanych gruntów musi więc nastąpić w celach wykonywania tej działalności, czyli handlowych, a nie w innych celach. Działalność handlowa oznacza bowiem dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży, wskazujący na zamiar kontynuacji tej działalności. Zatem, nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach osobistych. Zbycie, nawet kilkunastu (kilkudziesięciu) działek budowlanych, powstałych z podziału gruntu rolnego nabytego na cele prywatne i po zmianie przeznaczenia tego gruntu, nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu VAT, z uwagi na brak przesłanek uznania tej działalności za taką (brak zawodowego, stałego charakteru).

Należy także powołać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 1703/11, w którym rozstrzygnięto że sprzedaż kilku działek budowlanych, wydzielonych po zmianie przeznaczenia gruntów rolnych na cele budowlane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, nabytych wcześniej dla celów osobistych przez osobę fizyczną od osoby fizycznej, nie może być uznana za działalność handlową podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na brak profesjonalnego - stałego i zorganizowanego charakteru tej działalności. Przy rozstrzyganiu sprawy Sąd wskazał na wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odnoszący się do tej kwestii, w której Trybunał zajął stanowisko, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r., niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

TSUE stwierdził również, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

W takiej sytuacji zdaniem Wnioskodawczymi planowana transakcja, niezależnie od tego czy dokonana zostanie jednorazowo, czy też częściami, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie Wnioskodawczyni informuje że z wnioskiem o interpretacje wystąpili także pozostali współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 k.c.).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wskazać, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c. stanowi odpłatną dostawę towarów.

Samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza mocą art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów (w tym przypadku gruntów) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Niezbędnym do uznania dostawy towarów za działalność gospodarczą jest, aby w momencie jej dokonania podatnik miał zamiar dokonywać czynności wielokrotnie. Jeżeli podmiot dokonuje sprzedaży gruntu przeznaczonego pod zabudowę, a okoliczności nie wskazują, że czynności te wykonywane są z zamiarem ich powtarzania (kontynuowania) i nie zmierzają do nadania im stałego (zorganizowanego) charakteru, to nie można stwierdzić, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu powołanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje sprzedaży majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Ponadto, dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez osobę fizyczną majątku prywatnego. Sprzedaż własnego majątku, który nie został nabyty z przeznaczeniem do działalności handlowej, zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą również zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży nieruchomości jako całości czy też nieruchomości podzielonej na działki podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej Dz. U. UE L 347.1 ze zm. (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ustawy Kodeks cywilny, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego () (Edward Gniewek Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, Wnioskodawczyni jest właścicielką nieruchomości od 1968 roku, nabyła ją wraz z mężem w drodze umowy darowizny od swojej matki. Grunt ten służył im przez kilkadziesiąt lat do celów tylko i wyłącznie osobistych, rekreacyjnych, domowych (prowadzony był tam przydomowy ogródek) i nie był wykorzystywany do prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej, bądź rolnej. Nabycie gruntu nigdy nie miało żadnego celu inwestycyjnego, jak również nieruchomość nie została nabyta z zamiarem handlu gruntem (odsprzedaży). Wnioskodawczyni nie zamierza podejmować żadnych działań na posiadanym gruncie. Przedmiotowy grunt w wyniku zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uległ przekształceniu na grunt przeznaczony do zabudowy. Odbyło się to bez wiedzy Wnioskodawczyni i bez żadnych starań z jej strony. Z racji powyższego Zainteresowana podjęła decyzję o wyzbyciu się gruntu poprzez podzielenie gruntu na działki przeznaczone do sprzedaży, bądź o sprzedaży gruntu w całości. Zainteresowana nie posiada ponad to na własność innych gruntów, nie ma zamiaru dokonywać w przyszłości podobnych czynności, nie przewiduje czerpać ze sprzedaży działek częstotliwego dochodu. Nie podejmuje aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami i uatrakcyjnienia terenu na rynku sprzedaży (np. zbrojenie terenu). Chce jedynie sprzedać grunty należące do rodziny od kilkudziesięciu lat, nie czyniąc z tego sposobu stałego zarobku.

Mąż Wnioskodawczyni zmarł w dniu 1 maja 2005 r. Spadek po mężu na podstawie dziedziczenia ustawowego nabyli: Wnioskodawczyni oraz dwaj synowie po 1/3 części każdy z nich. Aktualnie Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką nieruchomości w udziale wynoszącym 4/6 części, natomiast jej synowie po 1/6 każdy z nich. Udziały każdego ze współwłaścicieli w nieruchomości należą do ich majątków osobistych. Nieruchomość jest wykorzystywana przez Wnioskodawczynię na cele rekreacyjne, a także jako ogródek przydomowy na własne potrzeby. Wnioskodawczyni, jaki pozostali współwłaściciele nie prowadzili, ani nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej, jak również nigdy nie wykorzystywali tej nieruchomości na cele takiej działalności. Nieruchomość ta nie była nigdy przedmiotem dzierżawy, ani najmu. Nabywając udział w nieruchomości w drodze darowizny, a także w wyniku spadkobrania, Wnioskodawczyni nie miała zamiaru przekształcenia nieruchomości na cele budowlane i nigdy nie podejmowała żadnych starań w tym kierunku, a jedynie wykorzystywała ją na potrzeby osobiste oraz rodziny.

Wnioskodawczyni zamierza zbyć udział w tej nieruchomości, jak również pozostali współwłaściciele zamierzają dokonać zbycia swoich udziałów, na rzecz osób trzecich poprzez sprzedaż nieruchomości w całości lub dokonanie jej podziału na cztery części i zbywanie poszczególnych części nieruchomości w różnych terminach.

Wnioskodawczyni nie posiada na własność innych gruntów, ani nie ma zamiaru w przyszłości nabywać nieruchomości lub dokonywać ich sprzedaży. Nie podejmuje także działań w celu obrotu nieruchomościami, nie czyni żadnych przygotowań nieruchomości do nowej funkcji np. poprzez zbrojenie terenu, jak również nie podejmuje żadnych działań marketingowych w celu znalezienia nabywcy nieruchomości. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać udział w nieruchomości należącej do niej od kilkudziesięciu lat, nie czyniąc z tego stałego źródła dochodu.

W przedmiotowej sprawie uznać należy, iż Zainteresowana sprzedając nieruchomość jako całość lub dzieląc przedmiotową nieruchomość na 4 działki nie będzie działała w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Bowiem ze względu na sposób nabycia nieruchomości darowizna oraz spadek należy uznać, iż intencją Wnioskodawczyni w momencie nabycia nieruchomości nie był zamiar jej odsprzedaży. Jak wskazała Zainteresowana nie prowadzi, ani nie prowadziła nigdy działalności gospodarczej, ani działalności rolniczej, grunt ten był wykorzystywany do celów tylko i wyłącznie osobistych, rekreacyjnych, domowych (prowadzony był tam przydomowy ogródek). Przedmiotowa nieruchomość nie była nigdy przedmiotem umowy najmu, umowy dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Wnioskodawczyni nie podejmowała żadnych działań zmierzających do sprzedaży nieruchomości (np. poprzez uzbrojenie terenu, działania marketingowe).

Z powyższego wynika, że przedmiotowa nieruchomość nie została nabyta w celach handlowych, lecz prywatnych, a Zainteresowana sprzedając ją korzystać będzie z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, zatem czynność ta nie będzie oznaczać wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Reasumując, sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału w nieruchomości nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, Zainteresowana, w związku z dostawą nieruchomości będzie korzystała z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług w stosunku do tych czynności.

W rezultacie, w przedmiotowej sytuacji bez znaczenia pozostaje fakt, czy nieruchomość zostanie sprzedana jednorazowo jako całość, czy też zostanie podzielona na części i sprzedana jako działki różnym osobom w różnych terminach.

Tut. Organ informuje, iż w niniejszej interpretacji został rozpatrzony wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości.

Natomiast kwestia dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie rozpatrzona odrębnym pismem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 5 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu