Interpretacja indywidualna z dnia 31.05.2013, sygn. ILPP1/443-118/13-6/AWa, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu lokalu mieszkalnego dokonanego przez przyszłych wspólników spółki cywilnej: jeżeli lokal zostanie użytkowany na podstawie nieodpłatnego użyczenia (wariant I), jeżeli zostanie wniesione do spółki w formie aportu prawo do użytkowania tego lokalu (wariant II) oraz jeżeli lokal zostanie wniesiony w formie aportu do spółki cywilnej i wpisany do ewidencji środków trwałych (wariant III).

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2013 r. (data wpływu 13 lutego 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 maja 2013 r. (data wpływu 15 maja 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wycofania lokalu mieszkalnego wniesionego przez wspólników do spółki cywilnej oraz korekty podatku naliczonego z tytułu poniesionych przez spółkę cywilną nakładów w związku z wycofaniem tego lokalu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wycofania lokalu mieszkalnego wniesionego przez wspólników do spółki cywilnej oraz korekty podatku naliczonego z tytułu poniesionych przez spółkę cywilną nakładów w związku z wycofaniem tego lokalu. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 13 maja 2013 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, zindywidualizowanie spółki cywilnej, dla której zaistnieć mają skutki podatkowe opisanych we wniosku zdarzeń przyszłych oraz dokonanie wpłat brakujących opłat za wydanie interpretacji indywidualnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest asesorem notarialnym.

Zgodnie z art. 10 § l ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie notariusza powołuje i wyznacza siedzibę jego kancelarii Minister Sprawiedliwości, na wniosek osoby zainteresowanej, po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarialnej. Stosownie do art. 13 § l cytowanej ustawy we wniosku o powołanie na notariusza należy wskazywać lokal przewidywany do prowadzenia kancelarii.

W dniu 30 października 2012 r. Zainteresowana złożyła wniosek do Ministra Sprawiedliwości o powołanie na notariusza.

W toku procedury o powołanie na notariusza Rada Izby Notarialnej wydaje opinię w zakresie powołania Wnioskodawczyni na notariusza i wyznaczenia siedziby kancelarii. W tym celu notariusz wizytator dokonuje wizytacji lokalu wskazanego we wniosku o powołanie oceniając, czy jest on odpowiedni na kancelarię i czy odpowiada on godności zawodu. Kancelarię notarialną Zainteresowana może uruchomić w terminie 2 miesięcy od otrzymania zawiadomienia o powołaniu na notariusza, ponieważ w przeciwnym razie powołanie traci moc. Zatem, do czasu powołania, a przynajmniej do czasu wizytacji, lokal powinien być wykończony i prawie wyposażony.

Wnioskodawczyni zamierza prowadzić Kancelarię notarialną w formie spółki cywilnej z asesorem podobnie jak Ona ubiegającym się o wpis na listę notariuszy. Wspólnikami spółki cywilnej będą 2 osoby, z udziałami w zysku równym 50%. Wyłącznym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez wspólników w formie spółki cywilnej będą usługi notarialne opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Wspólnicy spółki będą się rozliczali się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Lokal do prowadzenia kancelarii i wyposażenie kancelarii muszą być stosowne dla powagi notariatu (§ 5 ust. 2 Regulaminu wewnętrznego urzędowania kancelarii notarialnej Uchwała Nr 12 Krajowej Rady Notarialnej z dnia 29 listopada 1991 r.).

Zatem, przed złożeniem wniosku o powołanie na notariusza Zainteresowana musiała wraz z przyszłym wspólnikiem dokonać zakupu lokalu na kancelarię. Następnie dokonać w nim niezbędnych prac remontowych i wykończeniowych celem doprowadzenia go do stanu stosownego dla powagi notariatu.

Zarejestrować działalność gospodarczą jako notariusze w spółce cywilnej Wnioskodawczyni i Jej przyszły wspólnik będą mogli dopiero po otrzymaniu decyzji o powołaniu Ich na notariuszy. Wtedy też będą Oni mogli zarejestrować się jako podatnicy VAT.

W dniu 4 lipca 2012 r. aktem notarialnym Zainteresowana zakupiła od dewelopera wraz z przyszłym wspólnikiem lokal mieszkalny.

Lokal ten został kupiony przez Wnioskodawczynię i jej przyszłego wspólnika w udziałach po 1/2 części, przy czym swoją część Zainteresowana zakupiła do majątku objętego wspólnością ustawową wraz z mężem (nie ma Ona rozdzielności majątkowej, ani majątku osobistego), natomiast Jej przyszły wspólnik swoją część lokalu zakupił do majątku osobistego za środki pochodzące z jego majątku osobistego.

Lokal mieszkalny został zakupiony z zamiarem prowadzenia tam kancelarii notarialnej i nie był ani nie jest wykorzystywany dla celów mieszkalnych. Nigdy też mąż Zainteresowanej (prowadzący własną działalność gospodarczą) nie wykorzystywał tego lokalu dla celów własnej działalności gospodarczej, a ponadto wyraża On zgodę na prowadzenie przez przyszłych wspólników w tym lokalu kancelarii notarialnej. Lokal jako współwłasność (w udziałach po 1/2 części) będzie w całości wykorzystywany do prowadzenia w nim kancelarii.

Przyszli wspólnicy rozważają 3 warianty korzystania z zakupionego lokalu w działalności gospodarczej (kancelaria notarialna), którą w przyszłości zamierzają prowadzić w formie spółki cywilnej.

Wariant I lokal nie zostanie wniesiony tytułem wkładu do spółki cywilnej, spółka będzie, nieodpłatnie użytkowała lokal na podstawie umowy zawartej ze wspólnikami.

Wariant II lokal nie zostanie wniesiony tytułem wkładu do spółki cywilnej i w konsekwencji nie będzie środkiem trwałym amortyzowanym przez spółkę. Do majątku spółki w formie wkładu niepieniężnego wniesione zostanie jedynie prawo do nieodpłatnego użytkowania lokalu.

Wariant III swoje udziały w lokalu (po 50%) zakupione przed powstaniem spółki cywilnej i wyposażenie wspólnicy w przyszłości zamierzają wnieść jako wkład do nowo utworzonej spółki cywilnej, lokal i ewentualnie część wyposażenia lokalu zostaną wpisane do ewidencji środków trwałych i będą amortyzowane przez spółkę.

Przed aktem notarialnym zakupu przedmiotowego lokalu Wnioskodawczyni i jej przyszły wspólnik dokonali wpłat do dewelopera na poczet zakupu lokalu. Każdy z przyszłych wspólników spółki cywilnej notariuszy otrzymał faktury potwierdzające dokonanie wpłat zaliczek na zakup udziałów po ½ części w tym lokalu. Faktura na rzecz wspólnika dokonującego zakupu do majątku wspólnego z mężem została wystawiona na nazwisko obojga małżonków.

Ponieważ lokal został zakupiony w standardzie deweloperskim wymagał on dokonania prac wykończeniowych w postaci: zamontowania armatury sanitarnej w łazience, wykonania podłóg w całym lokalu (wcześniej była tylko wylewka), zamontowania drzwi wewnętrznych w lokalu, malowania. Prace te musiały zostać wykonane w terminie umożliwiającym okazanie lokalu przedstawicielom Rady Izby Notarialnej w celu wydania przez nią opinii czy lokal ten jest odpowiedni na kancelarię notarialną (stosowny do powagi notariatu).

Z tych powodów w okresie od lipca 2012 r. systematycznie Zainteresowana wraz z przyszłym wspólnikiem dokonywała i dokonuje zakupu materiałów niezbędnych do wykończenia lokalu w tym między innymi drzwi i ich montażu, armatury sanitarnej i elementów wyposażenia łazienki, oświetlenia, kafli, klejów, fug, farb, i innych materiałów budowlanych niezbędnych do wykończenia lokalu, a także niezbędnego wyposażenia kancelarii (w szczególności zabudowy i mebli z dłuższymi terminami realizacji zamówienia).

Za zakupione materiały i usługi faktury były wystawiane na osoby fizyczne: jednego lub drugiego z przyszłych wspólników spółki cywilnej notariuszy, ze wskazaniem na fakturze adresu zamieszkania osoby, na rzecz której wystawiana była faktura, tzn. część faktur wystawiona jest wyłącznie na jednego przyszłego wspólnika, a część faktur wystawiona jest na drugiego przyszłego wspólnika. Nie ma możliwości wystawienia faktury na adres lokalu, w którym przyszli wspólnicy zamierzają prowadzić Kancelarię, ponieważ obecnie nie są jeszcze notariuszami i nie prowadzą działalności gospodarczej.

Pismem z dnia 13 maja 2013 r. Wnioskodawczyni doprecyzowała opisane zdarzenie przyszłe o następujące informacje:

1. Zgodnie ze stanem na dzień 13 maja 2013 r. umowa spółki cywilnej została zawarta. Zainteresowana rozpoczęła działalność gospodarczą, którą prowadzi wyłącznie jako wspólnik spółki cywilnej. ()
2. Lokal będzie (jest) wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych.
3. Wycofanie lokalu mieszkalnego z działalności gospodarczej Spółki nastąpi nieodpłatnie i na cele osobiste wspólników.
4. Dostawa lokalu mieszkalnego nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, pierwsze zasiedlenie miało miejsce dnia 4 lipca 2012 r., kiedy to wspomniany lokal został zakupiony przez Wnioskodawczynię i Jej przyszłego wspólnika spółki cywilnej od dewelopera. Od momentu nabycia lokalu nie poniesiono, ani nie planuje się ponieść wydatków na ulepszenie lokalu przekraczających 30% wartości początkowej lokalu.
5. W momencie planowanej dostawy lokalu okres 2 lat od momentu pierwszego zasiedlenia jeszcze nie upłynie.
6. Wykończenie lokalu mieszkalnego nie stanowi jego ulepszenia w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym. Lokal mieszkalny został zakupiony w tzw. stanie deweloperskim nie nadawał się na siedzibę Spółki i w momencie nabycia nie mógł zostać uznany za zdatny do użycia i kompletny środek trwały. Przeprowadzone prace wykończeniowe miały na celu wyłącznie doprowadzenie lokalu do stanu użyteczności.
7. Zatem, wydatki poniesione na ulepszenie ww. lokalu nie przekroczyły 30% jego wartości początkowej.
8. Poniesione nakłady związane z wykończeniem lokalu przekroczyły kwotę 15.000 zł.
9. Lokal mieszkalny w stanie ulepszonym nie będzie wykorzystywany przez Spółkę cywilną do wykonywania czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.
   Wraz ze wspólnikiem Wnioskodawczyni w chwili obecnej planuje oczywiście wykorzystywanie przez Spółkę tego lokalu w stanie ulepszonym przez co najmniej 5 lat. Niemniej jednak przyszli wspólnicy mają świadomość tego, że mogą w przyszłości nastąpić okoliczności (życiowe, osobiste, inne w chwili obecnej trudne do przewidzenia), które mogłyby spowodować, iż w okresie krótszym niż 5 lat od momentu rozpoczęcia przez Spółkę cywilną wykonywania czynności opodatkowanych w lokalu nastąpi zmiana jego przeznaczenia, w wyniku wycofania lokalu z działalności gospodarczej i przeznaczenia go na potrzeby osobiste wspólników. Dlatego też, na potrzeby przedmiotowej interpretacji można przyjąć odpowiedź negatywną na zadane pytanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wycofanie lokalu wniesionego przez wspólników do majątku spółki i wpisanego do ewidencji środków trwałych, zakładając, że:
   • spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z faktury zakupu lokalu,
   • lokal był częściowo wykańczany ze środków spółki (odliczano VAT),
   podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...
2. Jeśli nie, to czy w stosunku do dokonanych przez spółkę nakładów na wykończenie należy skorygować odliczenie podatku VAT zgodnie z art. 91 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawczyni, stanowisko Jej zostało oparte na: art. 91 ust. 2; art. 5 ust. 1 pkt 1; art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Przyjmując założenie, że spółce przy nabyciu środka trwałego lokalu, nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, zdaniem Wnioskodawczyni wycofanie z działalności gospodarczej środka trwałego lokalu, następnie przeznaczenie go przez wspólników na cele osobiste nie spowoduje konieczności zapłaty przez spółkę podatku VAT naliczonego od wartości rynkowej wycofywanego środka trwałego. Jeśli z faktur dotyczących zakupu materiałów oraz prac wykończeniowych spółka odliczyła podatek VAT, w wyniku przeznaczenia lokalu na potrzeby prywatne wspólników może powstać konieczność skorygowanie podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT.

Co do zasady opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT), z kolei art. 7 ust. 2 ustawy o VAT mówi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Zgodnie z przytoczonymi przepisami w opisanym przypadku wycofanie lokalu z działalności gospodarczej na cele prywatne wspólników nie będzie stanowiło dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ podatnikowi przy jego nabyciu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

W momencie wycofania lokalu z działalności gospodarczej dojdzie do zmiany przeznaczenia nakładów inwestycyjnych (materiałów i usług zakupionych w celu wykończenia lokalu, od których odliczono podatek VAT) z czynności opodatkowanych na czynności zwolnione, co może spowodować konieczność dokonania korekty VAT naliczonego odliczonego z faktur dotyczących wykończenia lokalu. Poniesione przez spółkę nakłady inwestycyjne w kontekście ustawy o VAT należy potraktować analogicznie jak zakup nowego środka trwałego. Zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT okres korekty, w związku ze zmianą przeznaczenia nakładów inwestycyjnych poniesionych na wykończenie nieruchomości wynosi:

• 1 rok, jeśli wartość netto nakładów na wykończenie nie przekroczyła kwoty 15.000 zł,
• 10 lat licząc od momentu wykończenia lokalu i rozpoczęcia jego użytkowania, jeśli wartość nakładów przekroczyła kwotę 15.000 zł.

Jeśli wycofanie środka trwałego będzie miało miejsce w okresie korekty wystąpi konieczność jednorazowego skorygowania podatku VAT odliczonego od nakładów inwestycyjnych (proporcjonalnie do pozostałego okresu korekty), w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym środek trwały zostanie przekazany na potrzeby prywatne wspólników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzania przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny,

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (art. 7 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r.).

Zatem, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, a w szczególności darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 4 lipca 2012 r. aktem notarialnym Zainteresowana zakupiła od dewelopera wraz z przyszłym wspólnikiem lokal mieszkalny celem prowadzenia w nim Kancelarii notarialnej. Przed aktem notarialnym zakupu przedmiotowego lokalu Wnioskodawczyni i jej przyszły wspólnik dokonali wpłat do dewelopera na poczet zakupu lokalu. Każdy z przyszłych wspólników spółki cywilnej notariuszy otrzymał faktury potwierdzające dokonanie wpłat zaliczek na zakup udziałów po ½ części w tym lokalu. Faktura na rzecz wspólnika dokonującego zakupu do majątku wspólnego z mężem została wystawiona na nazwisko obojga małżonków. Ponieważ lokal został zakupiony w standardzie deweloperskim wymagał on dokonania prac wykończeniowych w postaci: zamontowania armatury sanitarnej w łazience, wykonania podłóg w całym lokalu (wcześniej była tylko wylewka), zamontowania drzwi wewnętrznych w lokalu, malowania. Z tych powodów w okresie od lipca 2012 r. systematycznie Zainteresowana wraz z przyszłym wspólnikiem dokonywała i dokonuje zakupu materiałów niezbędnych do wykończenia lokalu w tym między innymi drzwi i ich montażu, armatury sanitarnej i elementów wyposażenia łazienki, oświetlenia, kafli, klejów, fug, farb, i innych materiałów budowlanych niezbędnych do wykończenia lokalu, a także niezbędnego wyposażenia kancelarii (w szczególności zabudowy i mebli z dłuższymi terminami realizacji zamówienia). Za zakupione materiały i usługi faktury były wystawiane na osoby fizyczne: jednego lub drugiego z przyszłych wspólników spółki cywilnej notariuszy, ze wskazaniem na fakturze adresu zamieszkania osoby, na rzecz której wystawiana była faktura, tzn. część faktur wystawiona jest wyłącznie na jednego przyszłego wspólnika, a część faktur wystawiona jest na drugiego przyszłego wspólnika. Nie ma możliwości wystawienia faktury na adres lokalu, w którym przyszli wspólnicy zamierzają prowadzić Kancelarię, ponieważ obecnie nie są jeszcze notariuszami i nie prowadzą działalności gospodarczej. Na dzień 13 maja 2013 r. umowa spółki cywilnej została zawarta. Zainteresowana rozpoczęła działalność gospodarczą, którą prowadzi wyłącznie jako wspólnik spółki cywilnej. Lokal będzie (jest) wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych. Wycofanie lokalu mieszkalnego z działalności gospodarczej Spółki nastąpi nieodpłatnie i na cele osobiste wspólników. Dostawa lokalu mieszkalnego nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, pierwsze zasiedlenie miało miejsce dnia 4 lipca 2012 r., kiedy to wspomniany lokal został zakupiony przez Wnioskodawczynię i Jej przyszłego wspólnika spółki cywilnej od dewelopera. Od momentu nabycia lokalu nie poniesiono, ani nie planuje się ponieść wydatków na ulepszenie lokalu przekraczających 30% jego wartości początkowej. W momencie planowanej dostawy ww. obiektu okres 2 lat od momentu pierwszego zasiedlenia jeszcze nie upłynie. Wykończenie lokalu mieszkalnego nie stanowi jego ulepszenia w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym. Przedmiotowa nieruchomość została zakupiona w tzw. stanie deweloperskim nie nadawała się na siedzibę Spółki i w momencie nabycia nie mogła zostać uznana za zdatny do użycia i kompletny środek trwały. Przeprowadzone prace wykończeniowe miały na celu wyłącznie doprowadzenie lokalu do stanu użyteczności. Zatem, wydatki poniesione na ulepszenie ww. lokalu nie przekroczyły 30% jego wartości początkowej. Poniesione nakłady związane z wykończeniem lokalu przekroczyły kwotę 15.000 zł. Lokal mieszkalny w stanie ulepszonym nie będzie wykorzystywany przez Spółkę cywilną do wykonywania czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Z opisu sprawy wynika, iż wykończenie lokalu mieszkalnego nie stanowi jego ulepszenia w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym. Lokal mieszkalny został zakupiony w tzw. stanie deweloperskim nie nadawał się na siedzibę Spółki i w momencie nabycia nie mógł zostać uznany za zdatny do użycia i kompletny środek trwały. Przeprowadzone prace wykończeniowe miały na celu wyłącznie doprowadzenie lokalu do stanu użyteczności. Lokal wymagał m. in. zamontowania armatury sanitarnej w łazience, wykonania podłóg w całym lokalu (wcześniej była tylko wylewka), zamontowania drzwi wewnętrznych w lokalu, malowania. W związku z powyższym, Zainteresowana wraz z przyszłym wspólnikiem dokonywała i dokonuje zakupu materiałów niezbędnych do wykończenia lokalu w tym m. in. drzwi i ich montażu, armatury sanitarnej i elementów wyposażenia łazienki, oświetlenia, kafli, klejów, fug, farb, i innych materiałów budowlanych niezbędnych do wykończenia lokalu, a także niezbędnego wyposażenia kancelarii (w szczególności zabudowy i mebli z dłuższymi terminami realizacji zamówienia). Stąd też, nie można uznać poniesionych wydatków na ulepszenie lokalu.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż planowane wycofanie środka trwałego (lokalu mieszkalnego) z działalności gospodarczej Spółki i przekazanie go nieodpłatnie na cele osobiste wspólników w przypadku, gdy Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej zakup lokalu mieszkalnego, a ponadto nie nastąpiło wytworzenie przekazywanego nieodpłatnie towaru lub jego części składowej, od których przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że czynność wycofania lokalu mieszkalnego z ewidencji środków trwałych firmy i przekazania go nieodpłatnie na rzecz wspólników w przypadku, gdy Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej zakup lokalu mieszkalnego, lecz przysługiwało Jej prawo do częściowego odliczenia z tytułu wydatków poniesionych na wykończenie lokalu nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1 zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Proporcję, o której mowa w ust. 2, na podstawie art. 90 ust 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Na mocy art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10 ().

Stosownie do art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Obowiązek dokonywania korekt w ciągu 10 lat, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy opłat rocznych pobieranych z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste; w przypadku tych opłat przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio (art. 91 ust. 2a ustawy).

Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy, korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W myśl art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż () art. 91 ust. 5 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1. opodatkowane w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystywanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi,
2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegajacymi opodatkowaniu.

Ponadto, w myśl art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Art. 91 ust. 7a ustawy stanowi, iż w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego, tj. zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku.

Z opisu sprawy wynika, że poniesione nakłady związane z wykończeniem lokalu przekroczyły kwotę 15.000 zł i Spółka cywilna odliczyła podatek VAT od ww. nakładów.

Wobec braku regulacji, która wprost rozstrzygałaby kwestię korekty podatku naliczonego w związku z wykończeniem środka trwałego określonego przez Wnioskodawczynię jako doprowadzenie lokalu do stanu używalności, a jednocześnie wskazanie przez Zainteresowaną wartości poniesionych nakładów jako przekraczających kwotę 15.000 zł należy zastosować zasady wynikające z art. 91 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Wykończenie środka trwałego należy zatem traktować dla celów podatku od towarów i usług tak jak zakup odrębnego środka trwałego.

Odnosząc się zatem do przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście przytoczonych wyżej przepisów prawa należy stwierdzić, iż dostawa przedmiotowego lokalu mieszkalnego w przypadku przekazania go na cele osobiste wspólników spowoduje u Spółki obowiązek dokonania korekty podatku na podstawie art. 91 ust. 7 i ust. 7a ustawy w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych o wartości przekraczającej 15.000 zł, z tytułu poniesienia których Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Wówczas korekty podatku odliczonego Spółka obowiązana jest dokonywać w ciągu 10 lat licząc od roku, w którym lokal został wykończony i oddany do użytkowania.

W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z sytuacją wskazaną w tym przepisie, kiedy to Wnioskodawca miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i dokonał tego odliczenia, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zgodnie z treścią wniosku ww. lokal był wykorzystywany do czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, natomiast z chwilą jego dostawy, tj. przekazania lokalu na cele osobiste wspólników, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zmieni swoje przeznaczenie i od tego momentu związana będzie ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Zmiana przeznaczenia w analizowanym przypadku nastąpi od momentu wykorzystywania lokalu, o którym mowa we wniosku, do wykonywania czynności niepodlegających podatkowi od towarów i usług (wycofanie lokalu mieszkalnego z ewidencji środków trwałych firmy i przekazania go nieodpłatnie na rzecz wspólników).

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz okoliczności niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż w związku z wycofaniem lokalu mieszkalnego wniesionego uprzednio przez wspólników do majątku spółki i przekazaniem go na cele osobiste wspólników, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, Spółka będzie miała obowiązek skorygowania wcześniej odliczonego podatku VAT od poniesionych nakładów na wykończenie ww. obiektu na podstawie art. 91 ust. 7 ustawy.

Należy zauważyć, iż stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Zaznacza się zatem, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisanego zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci swą ważność.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania wycofania lokalu mieszkalnego wniesionego przez wspólników do spółki cywilnej oraz korekty podatku naliczonego z tytułu poniesionych przez spółkę cywilną nakładów w związku z wycofaniem tego lokalu. Natomiast kwestie dotyczące:

• prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu lokalu mieszkalnego dokonanego przez przyszłych wspólników spółki cywilnej,
• prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu materiałów wykończeniowych, elementów wyposażenia do lokalu mieszkalnego dokonanych przez przyszłych wspólników spółki cywilnej,

obowiązku wykazania w remanencie likwidacyjnym lokalu oraz nakładów poniesionych na jego wykończenie oraz korekty podatku naliczonego z tytułu poniesionych przez spółkę cywilną nakładów w związku z likwidacją działalności gospodarczej

zostały rozstrzygnięte w interpretacjach indywidualnych z dnia 31 maja 2013 r.: nr ILPP1/443-118/13-4/AWa, nr ILPP1/443-118/13-5/AWa, nr ILPP1/443-118/13-7/AWa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu