Zdaniem Wnioskodawcy, w przepisach ustawy o VAT oraz w przepisach wykonawczych nie ma nigdzie mowy o szczególnym ustaleniu prawa do obniżenia podatku należnego w przypadku nabycia usług najmu, czynszu, usług leasingowych i usług ochrony.

Zainteresowany uważa, iż jako nabywca w przypadku zakupu usług w zakresie najmu, dzierżawy, leasingu i usług ochrony przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym Wnioskodawca otrzymał fakturę za ww. usługi lub w następnym okresie rozliczeniowym.

Wnioskodawca sądzi, iż termin płatności podany na fakturach za ww. usługi nie ma znaczenia dla odbiorcy usługi. Jest to natomiast ważny termin do ustalenia obowiązku podatkowego u podatnika wystawiającego faktury za ww. usługi.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, podatnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę. Wyżej wymienione usługi nie są objęte szczególnym terminem odliczenia podatku naliczonego od należnego, jak np. usługi energii, wody, ścieki (media).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe w zakresie terminu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących zakup usług wynajmu i usług leasingowych,
• nieprawidłowe w zakresie terminu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących zakup usług ochrony.

Stosownie do zapisu art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl natomiast art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Na mocy art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

1. przekroczyła 98% - podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2,
2. nie przekroczyła 2% - podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2.

Zatem, dokonując analizy cyt. wyżej przepisów stwierdzić należy, iż na podstawie 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Natomiast w sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m. in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Terminy, w których powstaje prawo do obniżenia podatku należnego, ustawodawca określił w art. 86 ust. 10-18 ustawy.

W świetle art. 86 ust. 10 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje:

1. w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18;
2. w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy odpowiednio od importu usług lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca;

• 2a. w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 5 w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a;
• 2b. w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33b;

1. w przypadku nabycia towarów i usług, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności;
2. w przypadku dokonania spisu z natury określonego w art. 113 ust. 5 i 7 nie później niż w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tego spisu;
3. w przypadku stosowania w imporcie towarów procedury uproszczonej, polegającej na wpisie do rejestru zgodnie z przepisami celnymi za okres rozliczeniowy, w którym podatnik dokonał wpisu do rejestru; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wykazanego w tym rejestrze, z zastrzeżeniem art. 33a;
4. w przypadku decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz w art. 34 w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał decyzję; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wynikającego z decyzji.

Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych art. 86 ust. 11 ustawy.

Zwrócenia szczególnej uwagi wymaga art. 86 ust. 12 ustawy stanowiący, że w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi.

Pamiętać bowiem należy, że odliczenie podatku, co do zasady, związane jest z rozliczeniem za okres, w którym otrzymano fakturę (dokument celny), ale także z tym, czy podatnik nabył prawo do rozporządzania towarem jak właściciel, bądź też czy wykonano usługę na rzecz podatnika. Jest to konsekwencją tego, że w takim przypadku następuje dostawa na rzecz podatnika. Powstaje więc podatek należny u dostawcy, a w konsekwencji prawo do odliczenia u nabywcy.

Jednakże na mocy art. 86 ust. 12a pkt 1 ustawy, przepisu ust. 12 nie stosuje się do przypadków, gdy:

1. faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9-11,
2. nabycie prawa do dysponowania towarem jak właściciel lub wykonanie usługi nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik dokonał obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury.

Zgodnie natomiast z art. 19 ust. 13 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a także usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz usług stałej obsługi prawnej i biurowej.

Z powołanych wyżej przepisów wynika zatem, iż warunek wskazany w art. 86 ust. 12 ustawy, nie dotyczy m. in. usług najmu, dzierżawy, leasingu, a także usług dozoru i przechowywania mienia.

Należy ponadto zwrócić uwagę na to, iż ustawodawca przewidział szczególne zasady rozliczeń w przypadku małych podatników rozliczających się metodą kasową.

W myśl bowiem art. 86 ust. 16 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 21 ust. 1, mogą obniżyć kwotę podatku należnego w rozliczeniu za kwartał, w którym:

1. uregulowali całą należność wynikającą z otrzymanej od kontrahenta faktury,
2. dokonali zapłaty podatku wynikającego z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz w art. 34

nie wcześniej jednak niż z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego. Przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 ustawy, mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2, 5 i 6, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej metodą kasową. Uregulowanie należności w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Ponadto, stosownie do § 17 ust. 1, obowiązującego do dnia 31 grudnia 2010 r., rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 ze zm.), w przypadku nabycia towarów i usług udokumentowanych fakturą oznaczoną zgodnie z odrębnymi przepisami FAKTURA VAT-MP, podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określoną w tej fakturze, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym:

1. uregulował część należności na rzecz małego podatnika, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy w tej części;
2. uregulował w całości należność na rzecz małego podatnika, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy;
3. przypada 90. dzień od dnia otrzymania towaru lub wykonania usługi, w przypadkach innych niż określone w pkt 1 i 2.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do małych podatników, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy (§ 17 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Z kolei, stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy ().

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami FAKTURA VAT.

Zgodnie z przepisem § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia, w fakturach wystawianych przez małych podatników, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy, w miejsce oznaczenia FAKTURA VAT stosuje się oznaczenie FAKTURA VAT-MP.

W świetle § 9 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

Natomiast, w oparciu o § 11 ust. 1 rozporządzenia, w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1-5 i 7-11, ust. 16a i 16b oraz ust. 19a ustawy fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego.

Faktury, o których mowa w ust. 1, nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego (§ 11 ust. 2 rozporządzenia).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zainteresowany prowadząc działalność korzysta z niezbędnych usług od kontrahentów krajowych, m. in. w zakresie usług: leasingowych (czynsz za leasing samochodu osobowego i sprzętu komputerowego), najmu lokalu handlowego, najmu powierzchni reklamowej (miejsce na banery i plakaty) oraz ochrony mienia.

Na otrzymanych fakturach za powyższe usługi jest podana data wystawienia faktury, data sprzedaży usługi oraz termin zapłaty za fakturę. Często termin zapłaty za fakturę (za usługę) przypada w miesiącu następnym, niż miesiąc wystawienia faktury.

W przypadku faktur za usługi leasingowe, najczęściej data wystawienia jest wcześniejsza, a data sprzedaży i termin zapłaty przypada na następny okres rozliczeniowy.

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, iż działalność gospodarcza prowadzona jest od roku 1988. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzona jest sprzedaż towarów i usług, głównie jako czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz sporadycznie jako czynności zwolnione od podatku od towarów i usług. W roku 2010 udział sprzedaży opodatkowanej w stosunku do sprzedaży ogółem wynosi 99,47%, natomiast udział sprzedaży zwolnionej w stosunku do sprzedaży ogółem wynosi 0,53%.

Zainteresowany oświadczył, iż z podatku VAT rozlicza się na zasadach ogólnych. Podatek od towarów i usług rozlicza w okresach miesięcznych i składa miesięczne deklaracje VAT-7. Wnioskodawca nie jest małym podatnikiem, rozliczającym się metodą kasową.

Wskazał, iż jeden usługodawca świadczący usługę ochrony mienia (obiektu) jest małym podatnikiem, rozliczającym się metodą kasową. W tym przypadku usługodawca obciąża Wnioskodawcę za usługę fakturą VAT-MP, za którą należność Zainteresowany reguluje w formie gotówkowej, w dniu wystawienia faktury.

Z powyższego wynika, iż Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej świadczy m. in. usługi, które opodatkowuje podatkiem VAT oraz takie, które korzystają ze zwolnienia od tego podatku. Zatem w tej sytuacji znajduje zastosowanie przepis art. 90 ustawy.

W przypadkach, w których nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje Zainteresowanemu prawo do odliczenia podatku naliczonego, ustala on proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy. Jeżeli proporcja ustalona zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy przekracza 98%, Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego.

Odnosząc się do opisu stanu faktycznego należy wskazać, że zgodnie z konstrukcją cyt. wyżej przepisów, obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Natomiast zasada proporcjonalnego odliczania podatku będzie miała zastosowanie do tej kategorii zakupów, których nie da się jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży, czyli do zakupów kwalifikowanych jako zakupy związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktur VAT dokumentujących zakup usług wynajmu i usług leasingowych, tj. w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał faktury VAT, zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy. W przypadku, gdy Zainteresowany nie dokona odliczenia w terminie, o którym mowa w ust. 10, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, w oparciu o art. 86 ust. 11 ustawy.

Natomiast, w sytuacji otrzymania faktur VAT-MP dokumentujących zakup usług ochrony, Wnioskodawca ma prawo do obniżenia podatku należnego w myśl § 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, tj. w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym uregulował należności na rzecz małego podatnika, bądź przypada 90. dzień od dnia wykonania usługi.

Jednocześnie wskazuje się, iż graniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego w terminie określonym w art. 86 ust. 10 i 11 ustawy wynikające z art. 86 ust. 12 ustawy nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Należy zauważyć, iż od dnia 1 stycznia 2011 r. w oparciu o art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652) art. 86 ust. 2 ustawy, zdanie wstępne otrzymało brzmienie: Kwotę podatku naliczonego stanowi:.

Ponadto, powołane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 ze zm.) od dnia 1 stycznia 2011 r. zostało zastąpione rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 246, poz. 1649).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu