Temat interpretacji
P O S T A N O W I E N I E
Na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity Dz. U. Nr 8 poz. 60 z dnia 4 stycznia 2005r.ze zm.), w związku z pismem złożonym w dniu 29.06.2006r w sprawie opodatkowania podatkiem VAT przychodu ze sprzedaży działek przez osobę fizyczną, na mocy ustawy z dnia 11 marca 2004r o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z późn. zmianami) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wołominie
p o s t a n a w i a
uznać Państwa stanowisko za prawidłowe
U Z A S A D N I E N I E
I. Stan faktyczny podany we wniosku jest następujący:
W 1992 roku wnioskodawcy dostali na wspólność ustawową, darowiznę w postaci zabudowanej nieruchomości rolnej w XXX. W związku ze zmianą planów przestrzennego zagospodarowania działka została przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne. We wrześniu 2005 r została wydana decyzja na podział części darowanej nieruchomości na siedem mniejszych działek. Aktualnie prowadzone są rozmowy z firmą zajmującą się budową i sprzedażą mieszkań, która chce zakupić 5 działek.
Pytanie podatnika:
Czy osoby fizyczne uzyskujące jednorazowy przychód ze sprzedaży działek, mogą nie opodatkowywać podatkiem od towarów i usług przychodów uzyskanych z tej sprzedaży ?
2. Stanowisko wnioskodawców co do oceny stanu faktycznego:
W Państwa ocenie sprzedaż działek jednorazowo jednemu nabywcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ustawodawca w art. 2 pkt 6 ustawy VAT rozszerzył definicję "towaru", zgodnie, z którą towarem jest także grunt. Zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Status podatnika określono więc poprzez odwołanie do czynności, jakie on wykonuje (aby określić, kto jest podatnikiem podatku VAT należy ustalić rodzaj działań wykonywanych przez niego). Z powołanego powyżej art. 15 wynika, że podatnikiem VAT jest podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą zdefiniowaną w ustawie.
Działalnością gospodarczą jest więc, stosownie do przepisu art. 15 ust.2, wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podatkowi VAT podlegają więc czynności wykonywane przez producenta, handlowca lub usługodawcę. Podatnik musi więc być jedną z tych osób, aby rozpatrywać, czy wykonywane przez niego czynności podlegają podatkowi. Ustawodawca więc do definicji działalności gospodarczej VAT-u wprowadza kryterium podmiotowo-przedmiotowe.W celu stwierdzenia, czy dana czynność podlega ustawie o VAT , jako czynność opodatkowana, konieczne jest, między innymi, uznanie, że czynność jest wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT.
Pomimo, iż w powyższym przepisie nie zostało to wyrażone jednoznacznie, to Państwa zdaniem, należy przyjąć, że podatnikiem VAT (w rozumieniu art.15 ust. 1 i 2 w/w ustawy) można być tylko odnośnie czynności wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W przypadku obrotu gruntami, podatnikiem VAT mógłby być tylko taki podmiot, który jest handlowcem lub usługodawcą i obraca częstotliwie gruntami. Jednocześnie przepisy ustawy ustawy nie definiują pojęcia "częstotliwości". W znaczeniu funkcjonującym w języku polskim słowo to oznacza "wielokrotnie". A zatem, aby stać się podatnikiem, w chwili dokonywania czynności wykazywana winna być intencja dokonywania tej czynności wielokrotnie (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 kwietnia 1999r, I SA/LU 233/98 MONITOR PODATKOWY 2000/6 str. 42).
Zgodnie z art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy, Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdą osobę, która przeprowadza sporadycznie transakcje związane z działalnością gospodarczą. Tak więc sporadyczność, o której mowa w VI Dyrektywie dotyczy jednak tylko działań dokonywanych w ramach działalności gospodarczej. Sporadycznie wykonywane transakcje przez podmioty inne niż producenci, handlowcy czy usługodawcy-nie powodują objęcia podatkiem VAT.
Odnosząc powyższe uwagi do analizowanego stanu faktycznego, należy stwierdzić, że przesłanka dotycząca "sprzedaży działek" w celu osiągnięcia stałych przychodów nie jest spełniona. Przedmiotowe działki zostały darowane i stanowią majątek osobisty wnioskodawców. Licząc się ze sprzedażą kilku działek budowlanych, wydzielonych z przekazanego gospodarstwa rolnego, nie dokonacie tych czynności w celu gospodarczym lub komercyjnym, który miałby polegać na dążeniu do osiągnięcia stałego zysku z tytułu samej sprzedaży działek. Działki będą sprzedane w celu uzyskania środków finansowych niezbędnych do sfinalizowania remontu domu, oraz dofinansowania działającego przedsiębiorstwa. W żadnym wypadku celem sprzedaży działek nie będzie czerpanie z tego tytułu stałych zysków. Wobec powyższego należy stwierdzić, że sprzedając przedmiotowy grunt nie będą Państwo działali w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wobec czego nie będą Państwo działali również w charakterze podatnika VAT w tym zakresie i dlatego sprzedaż działek nie powinna stanowić czynności podlegających ustawie o VAT .
Z analizy stanu faktycznego w Państwa ocenie można dowieść, że nie są spełnione wymagane przesłanki uznania wykonywanych czynności za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, tj.: darowizna nieruchomości rolnej nie miała na celu jej odsprzedaży,w żadnym wypadku nie można mówić o zamiarze wykonania czynności w sposób "częstotliwy",nieruchomość "grunt" jest składnikiem majątku osobistego wnioskodawców i jeżeli dojdzie do sprzedaży, będzie to wyprzedaż własnego majątku.
W tym miejscu zwracacie Państwo uwagę na pismo z dnia 29.10.2004 r nr PP/005/w-893/04/MB, w którym Izba Skarbowa w Poznaniu (przy porównywalnym stanie faktycznym) wyjaśniła, że "Należy zauważyć, że dostawa gruntu podlega opodatkowaniu, gdy dokonana jest przez podatnika podatku od towarów i usług w ramach samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej, a grunt wchodzi w skład majątku firmy. Opodatkowaniu podatkiem VAT nie podlega natomiast dostawa działek budowlanych, jeśli stanowią one majątek osobisty podatnika lub osoby nie będącej podatnikiem tego podatku".
Również naczelnik jednego z pomorskich urzędów skarbowych słusznie zauważył, (pismo Izby Skarbowej w Gdańsku nr PI/005-370/04/CIP/03, że "w świetle definicji działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, aby stać się podatnikiem niekoniecznie trzeba prowadzić zarejestrowaną działalność gospodarczą, ale z pewnością należy wykonywać taką działalność samodzielnie w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. W przypadku Pytających, mimo podziału własnego majątku na 10 działek w celu sprzedaży, nie można mówić o częstotliwości, o której mowa w art.15 ust.2 w/w ustawy, ponieważ dokonali tego jedynie w celu ułatwienia sprzedaży, w warunkach wskazujących, że działania te nie są czynione z zamiarem nadania im stałego, zorganizowanego charakteru tj. działalności gospodarczej". W dalszej części pisma: "należy zauważyć, iż podział gruntu na 10 działek nie świadczy o częstotliwości działania choćby z tego względu, że Pytający mogą sprzedać powyższe działki w ilości 10 sztuk jednemu nabywcy np. developerowi, dokonując tym samym jednorazowej sprzedaży".
Zwracacie Państwo uwagę, iż stanowisko zaprezentowane w powyższych piśmach nie jest wśród organów podatkowych odosobnione. Podobne stanowisko (że sprzedaż działek przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, względnie przez osoby prowadzące taką działalnośći, lecz poza tą działalnością) zaprezentował Naczelnik II Urzędu Skarbowego w Opolu w piśmie z dnia 10 grudnia 2004r nr PP/443-127-2/GW/04, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Mielcu w piśmie z dnia 27.09.2004r (nr US.VI443/49/04, czy Naczelnik Urzędu Skarbowego w Namysłowie w piśmie z dnia 20 października 2004 r nr PP/443/21/04
Niejasność sformułowań w art.15 ustawy znajduje swoje odzwierciedlenie w ewidentnie ze sobą sprzecznych interpretacjach różnych urzędów skarbowych.Przede wszystkim właśnie z tego względu, dokonując interpretacji tego przepisu należy mieć na uwadze, że fundamentalną zasadą prawa podatkowego w demokratycznym państwie prawnym jest to, że zakres przedmiotu opodatkowania musi być precyzyjnie określony w ustawie podatkowej.
Przepis o niejednoznacznej (nieprecyzyjnej) treści, nie może być interpretowany na niekorzyść podatnika i nie może on ponosić skutków jego błędnej interpretacji.Obowiązku podatkowego nie można domniemywać, gdyż musi on wynikać z ustawy (art.217 Kostytucji).
3. Ocena prawna stanowiska wnioskodawców w przedstawionym stanie faktycznym i prawnym.
Odnośnie w/w zapytania Naczelnik Urzędu Skarbowego wyjaśnia co następuje:
Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest ograniczony przez dwa czynniki: przedmiotowy i podmiotowy. Opodatkowaniu podatkiem VAT ( zakres przedmiotowy ), zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54 poz. 535 z póź. zmianami ) , podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary, w świetle ww. ustawy, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty ( art. 2 pkt 6 cyt. ustawy ).
Powyższe oznacza, że dostawa gruntów co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie w każdym przypadku pojawi się jednak faktyczne obciążenie podatkiem od towarów i usług. Aby odpłatna dostawa gruntu podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi być realizowana przez podatnika podatku od towarów i usług, a jej przedmiotem winna być nieruchomość gruntowa zabudowana lub niezabudowana stanowiąca teren budowlany lub przeznaczony pod zabudowę ( pozostałe dostawy gruntów niezbudowanych , będących np. gruntami rolnymi , leśnymi , nie przeznaczonymi w planach zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę zwolnione są od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy ).
Podatnikami ( zakres podmiotowy ) są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności ( art. 15 ust. 1 ww. ustawy ). Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy ). Z definicji zawartej w art. 15 ust. 2 ww. ustawy wynika , że działalność gospodarcza dla celów VAT jest to przede wszystkim profesjonalny obrót gospodarczy, realizowany w sposób zorganizowany, a co za tym idzie ciągły, lecz również za działalność gospodarczą uznaje się czynności z zakresu działalności produkcyjnej, handlowej lub usługodawców wykonywane sporadycznie, a nawet jednorazowo - jednak jedynie wtedy, gdy okoliczności wykonania tych transakcji wskazują na zamiar ich wykonania w sposób częstotliwy.
Na gruncie ustawy o VAT wykonywanie takich czynności należy uznać za działalność gospodarczą, a ww. podmiot za podatnika w rozumieniu art. 15 ww. ustawy, co skutkuje opodatkowaniem podatkiem VAT wykonywanych przez ten podmiot tych czynności.
Ze stanu faktycznego wyrażonego w przedmiotowym piśmie wynika, że będą podjęte działania o charakterze zdarzeń prawnych między tymi samymi osobami, w jednym miejscu i czasie, w którym nastąpi sprzedaż pięciu działek budowlanych stanowiąca jedną czynność prawną, która już się nie będzie powtarzać (jednorazowy przychód).
W ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Wołominie występowanie tych samych stron oraz jedność miejsca i czasu dostawy świadczą, iż jest to transakcja jednorazowa, bez zamiaru wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy, wobec tego strona sprzedająca nie będzie miała statusu podatnika podatku od towarów i usług.
W związku z powyższym Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wołominie postanowił jak w sentencji.