wyłączenie z opodatkowania transakcji przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (Biznesu) w drodze darowizny - Interpretacja - 2461-IBPP3.4512.145.2017.2.KM

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 26.04.2017, sygn. 2461-IBPP3.4512.145.2017.2.KM, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

wyłączenie z opodatkowania transakcji przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (Biznesu) w drodze darowizny

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2017 r. (data wpływu 15 lutego 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 kwietnia 2017 r. (data wpływu 11 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania transakcji przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (Biznesu) w drodze darowizny jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania transakcji przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (Biznesu) w drodze darowizny. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 kwietnia 2017 r. (data wpływu 11 kwietnia 2017 r.) o pełnomocnictwo oraz adres ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w kilku różnych obszarach na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja i sprzedaż elementów plastikowych (profile PCV, elementy termoformowane z ABSu) przeznaczonych głównie do samochodów. Innym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest zarządzanie nieruchomościami oraz wynajem/dzierżawa środków trwałych (Biznes). W związku z rozwojem prowadzonej działalności (planowane jest m.in. rozszerzenie zakresu działalności o świadczenie usług polegających na udostępnianiu pracowników), Wnioskodawca chciałby przekazać część obowiązków związanych z prowadzeniem działalności żonie, a sam chciałby skupić się na produkcji i sprzedaży elementów plastikowych. Z tych względów Wnioskodawca planuje przenieść Biznes na żonę tytułem darowizny (żona otworzy własną działalność gospodarczą). Darowizna umożliwi również uporządkowanie spraw majątkowych małżonków poprzez zmniejszenie różnicy w wartości majątku osobistego Wnioskodawcy i jego żony (obecnie cała działalność stanowi majątek osobisty Wnioskodawcy).

Ewidencja rachunkowa Wnioskodawcy będzie umożliwiać przyporządkowanie do Biznesu przychodów i kosztów, a także należności i zobowiązań (jak również innych składników majątkowych) związanych z zarządzaniem nieruchomościami i wynajmem środków trwałych. Będzie również prowadzony osobny rejestr środków trwałych związanych z Biznesem.

Przedmiotem darowizny będą wszystkie elementy składające się na Biznes, w szczególności:

  • grunt (użytkowanie wieczyste i własność) wraz ze znajdującymi się na nim budynkami produkcyjno-biurowymi;
  • inne środki trwałe wykorzystywane w działalności Biznesu (przede wszystkim maszyny: termoformierki, frezarki, kompresory i inne), jak również wartości niematerialne i prawne (w tym prawo ochronne na znak towarowy);
  • składniki majątkowe związane z biurem, w którym znajduje się siedziba Biznesu;
  • środki pieniężne potrzebne do finansowania bieżącego funkcjonowania Biznesu;
  • należności i zobowiązania, w tym zobowiązania z tytułu kredytu, związane z działalnością Biznesu;
  • umowy związane z Biznesem, w tym szczególnie umowy najmu, na podstawie których podmioty zewnętrzne korzystają ze składników majątkowych w zamian za czynsz;
  • wszelkie dokumenty (w tym rachunkowe) związane z działalnością Biznesu.

Ponadto w związku z darowizną na żonę przejdzie część zakładu pracy Wnioskodawcy w rozumieniu art. 23(1) § 1 Kodeksu pracy. Umowa o pracę pracownika (pracowników) dedykowanego do Biznesu będzie wskazywać, że zajmuje się on zarządzaniem nieruchomościami i innymi środkami trwałymi.

Z ostrożności Wnioskodawca zaznacza, że wartość korzyści podatkowej, jakiej można by się dopatrywać w zwiększeniu wartości odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w działalności gospodarczej żony w związku z otrzymaną przez nią darowizną (w stosunku do wartości tych odpisów dokonywanych obecnie przez Wnioskodawcę), z całą pewnością nie będzie przekraczać w ciągu roku podatkowego 100 tys. zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy do przeniesienia Biznesu na żonę tytułem darowizny znajdą zastosowanie przepisy ustawy o VAT, z uwagi na brzmienie art. 6 pkt 1 tej ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, do przeniesienia Biznesu na żonę tytułem darowizny przepisy ustawy o VAT nie znajdą zastosowania ze względu na fakt, że Biznes będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa (ZCP).

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia ZCP. W myśl art. 2 pkt 27e tej samej ustawy, przez ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z ugruntowaną praktyką dany zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, może zostać uznany za ZCP jeżeli:

  • jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  • jest przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  • mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące powyższe zadania.

W opisanym przypadku wszystkie powyższe warunki będą spełnione. Przedmiotem darowizny będą składniki majątkowe (materialne i niematerialne), a także zobowiązania powiązane ze sobą w ten sposób, że służą zarządzaniu nieruchomościami i środkami trwałymi. Są to jednocześnie wszystkie składniki majątkowe wykorzystywane w tym celu, tj. Wnioskodawca nie zatrzyma żadnych składników majątkowych wiążących się z Biznesem.

Po nabyciu Biznesu żona Wnioskodawcy będzie prowadziła działalność gospodarczą w zakresie, w jakim będzie ją prowadził przed dokonaniem darowizny Wnioskodawca.

Biznes będzie wyodrębniony organizacyjnie, gdyż obiektywnie będzie stanowił odrębny segment w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę &‒ w szczególności zakres działalności Biznesu będzie odmienny niż jego główny przedmiot działalności. Znajdzie to też odzwierciedlenie w treści umowy o pracę pracownika (pracowników) dedykowanych do Biznesu.

Biznes będzie wyodrębniony finansowo, jako że ewidencja rachunkowa Wnioskodawcy będzie umożliwiać przyporządkowanie przychodów i kosztów, a także należności i zobowiązań (jak również innych składników majątkowych) związanych z działalnością prowadzoną za pomocą Biznesu. Będzie także prowadzony osobny rejestr środków trwałych związanych z Biznesem. Oznacza to w szczególności, że możliwe będzie ustalenie wyniku finansowego Biznesu oraz jego sytuacji majątkowej. Przed dokonaniem darowizny zostaną sporządzone dokumenty, odpowiadające treścią bilansowi, a także rachunkowi zysków i strat, dotyczące Biznesu.

W oparciu o przedstawione powyżej argumenty, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie transakcji zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawy towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Art. 6 pkt 1 ustawy ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 27e ustawy przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki, a więc pracowniczy.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona obiektywnie oceniając posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Podsumowując, na gruncie ustawy mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
  4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną, czynnym podatnikiem VAT. Prowadzi on jednoosobową działalność gospodarczą w kilku różnych obszarach, na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja i sprzedaż elementów plastikowych (profile PCV, elementy termoformowane z ABSu) przeznaczonych głównie do samochodów. Innym przedmiotem jego działalności jest zarządzanie nieruchomościami oraz wynajem/dzierżawa środków trwałych (Biznes). W związku z rozwojem prowadzonej działalności planowane jest m.in. rozszerzenie zakresu działalności o świadczenie usług polegających na udostępnianiu pracowników Wnioskodawca chciałby przekazać część obowiązków związanych z prowadzeniem działalności żonie, a sam chciałby skupić się na produkcji i sprzedaży elementów plastikowych. Z tych względów Wnioskodawca planuje przenieść Biznes na żonę tytułem darowizny (żona otworzy własną działalność gospodarczą).

Ewidencja rachunkowa Wnioskodawcy będzie umożliwiać przyporządkowanie do Biznesu przychodów i kosztów, a także należności i zobowiązań (jak również innych składników majątkowych) związanych z zarządzaniem nieruchomościami i wynajmem środków trwałych. Będzie również prowadzany osobny rejestr środków trwałych związanych z Biznesem.

Przedmiotem darowizny będą wszystkie elementy składające się na Biznes, w szczególności: grunt (użytkowanie wieczyste i własność) wraz ze znajdującymi się na nim budynkami produkcyjno-biurowymi; inne środki trwałe wykorzystywane w działalności Biznesu (przede wszystkim maszyny: termoformierki, frezarki, kompresory i inne), jak również wartości niematerialne i prawne (w tym prawo ochronne na znak towarowy); składniki majątkowe związane z biurem, w którym znajduje się siedziba Biznesu, środki pieniężne potrzebne do finansowania bieżącego funkcjonowania Biznesu; należności i zobowiązania, w tym zobowiązania z tytułu kredytu, związane z działalnością Biznesu; umowy związane z Biznesem, w tym szczególnie umowy najmu, na podstawie których podmioty zewnętrzne korzystają ze składników majątkowych w zamian za czynsz; wszelkie dokumenty (w tym rachunkowe) związane z działalnością Biznesu.

Wnioskodawca wskazał, że przedmiot darowizny składniki majątkowe (materialne i niematerialne), a także zobowiązania będą organizacyjnie (odrębny segment w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę) i finansowo wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie, są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące powyższe zadania. Ponadto, możliwe będzie ustalenie wyniku finansowego Biznesu oraz jego sytuacji majątkowej. Przed dokonaniem darowizny zostaną sporządzone dokumenty, odpowiadające treścią bilansowi, a także rachunkowi zysków i strat, dotyczące Biznesu. W związku z darowizną na żonę przejdzie część zakładu pracy Wnioskodawcy. Umowa o pracę pracownika (pracowników) dedykowanego do Biznesu będzie wskazywać, że zajmuje się on zarządzaniem nieruchomościami i innymi środkami trwałymi.

Po nabyciu Biznesu żona Wnioskodawcy będzie prowadziła działalność gospodarczą w zakresie, w jakim będzie ją prowadził przed dokonaniem darowizny Wnioskodawca.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że składniki majątkowe będące przedmiotem wskazanej we wniosku transakcji stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, zatem ich darowizna żonie Wnioskodawcy jest wyłączona z opodatkowania, zgodnie z przepisem art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym do przeniesienia Biznesu na żonę tytułem darowizny nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej