Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 13.07.2005, sygn. PP/443-105/05, Pierwszy Urząd Skarbowy w Bielsku-Białej

Temat interpretacji

P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bielsku - Białej uznaje stanowisko Podatnika, przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2005 r., uzupełnionym w dniu 12 lipca 2005 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zasadności opodatkowania bezpłatnych usług szkoleniowych i informacyjno - doradczych świadczonych w związku z otrzymanymi dotacjami, za nieprawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

Dnia 28 kwietnia 2005 r. wpłynął do tut. urzędu wniosek Podatnika o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrolne ani postępowanie przez sądem administracyjnym. W dniu 12 lipca 2005 r. zostało wniesione dodatkowe uzupełnienie.

Jak stanowi art. 14a § 1 cyt. w sentencji ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny: Stowarzyszenie podpisało umowę o udzielenie dotacji, której przedmiotem jest realizacja projektu poprzez działalność Regionalnego Ośrodka Szkoleniowego Europejskiego Społecznego (ROSzEFS). Projekt finansowany jest w 90% ze środków dotacji: PHARE (76,5% wsparcia), współfinansowanie polskie (23,5% wsparcia) oraz w 10% ze środków własnych. Dotacja jest przeznaczona na pokrycie wydatków związanych z bezpłatnym świadczeniem usług informacyjnych i szkoleniowych w zakresie pozyskiwanych środków z EFS, bezpłatnym świadczeniem usług doradczych na rzecz podmiotów realizujących projekty ze środków EFS, na organizację seminariów i konferencji dotyczących EFS oraz na koszty bieżące. W budżecie projektu są m.in. koszty osobowe, koszty zakupu sprzętu, koszty publikacji, audytu, konferencji oraz koszty administracyjne. Warunkiem rozliczenia wydatków kwalifikowanych jest przeprowadzenie co najmniej 800 godzin szkoleń i 2 konferencji lub seminariów. Podmiot powstał w celu m.in. wspierania rozwoju indywidualnej przedsiębiorczości i ograniczania bezrobocia. Stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem są usługi pośrednictwa finansowego polegające na udzielaniu pożyczek małym przedsiębiorcom, w tym osobom bezrobotnym podejmującym działalność gospodarczą oraz świadczenie nieodpłatnych usług informacyjnych dla małych firm.

Zdaniem Podatnika część otrzymanej dotacji jest związana ze świadczeniem usług, czyli jest obrotem będącym podstawą opodatkowania po wyłączeniu z opodatkowania kwoty dotacji otrzymane na zakupy sprzętowe i koszty ogólne w wysokości zgodnej z budżetem projektu. Część dotacji otrzymanej ze środków Phare (wpływ na odrębny rachunek bankowy 30.03.05) Stowarzyszenie wykazało w deklaracji VAT-7K jako obrót zwolniony z VAT na podstawie § 6 i 8 rozporządzenia MF z dnia 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast środki dotacji krajowej, które wpłynęły 1.04.05r. podmiot zamierza opodatkować po dokonaniu wyżej opisanych wyłączeń stawką 22% w części dotyczącej doradztwa i zwolnić z podatku w części dotyczącej szkoleń. Wysokość obrotu zwolnionego z VAT i opodatkowanego 22% przyjmie na podstawie założeń do projektu, stanowiących część umowy. Jednocześnie Podmiot uważa, że nieodpłatne usługi świadczone w ramach projektu jako usługi związane z prowadzoną działalnością nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto Stowarzyszenie dostrzega również możliwość zupełnie odmiennego rozwiązania całego problemu, w myśl którego dotacja do usług, które nie podlegają opodatkowaniu VAT też nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego tut. organ podatkowy informuje co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 cyt. ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami. Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Stowarzyszenie powstało w celu m.in. wspierania rozwoju indywidualnej przedsiębiorczości i ograniczania bezrobocia. Udziela pożyczek małym przedsiębiorcom, w tym osobom bezrobotnym podejmującym działalność gospodarczą oraz świadczy nieodpłatne usługi informacyjne dla małych firm. Zatem bezpłatnie świadczone usługi informacyjne i szkoleniowe w zakresie pozyskiwanych środków z EFS oraz bezpłatnie świadczone usługi doradcze na rzecz podmiotów realizujących projekty ze środków EFS, realizowane w ramach projektu objętego przedmiotową dotacją, mają związek z prowadzoną działalnością. Zatem usługi te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Teraz należy przeanalizować, czy otrzymana przez Stowarzyszenie dotacja na pokrycie wydatków związanych z bezpłatnym świadczeniem usług informacyjnych i szkoleniowych w zakresie pozyskiwanych środków z EFS, bezpłatnym świadczeniem usług doradczych na rzecz podmiotów realizujących projekty ze środków EFS oraz na organizację seminariów i konferencji dotyczących EFS jak również na koszty bieżące (m.in. koszty osobowe, koszty zakupu sprzętu, koszty publikacji, audytu, konferencji oraz koszty administracyjne) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z powołanej wyżej regulacji wynika, iż w sytuacji gdy podatnik - w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług - otrzymuje od innego podmiotu jakiekolwiek dofinansowanie (dotację, subwencję) stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, jako np. pokrycie części ceny lub rekompensata z powodu obniżenia ceny - tego rodzaju dofinansowanie stanowi również obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Aby jednak tak było dofinansowanie musi być bezpośrednio związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki związek bezpośredni nie występuje, dofinansowanie ogólne na pokrycie niezdefiniowanych wprost kosztów działalności nie podlega opodatkowaniu. Istotne zatem dla określenia, czy dane dotacje (subwencje) są, czy też nie są opodatkowane, będą szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Zatem dotacje wypłacane na pokrycie części wydatków podatnika (zarówno inwestycyjnych jak i kosztowych), wpływające na cenę sprzedawanych przez niego produktów i świadczonych usług, których nie można jednak alokować w konkretnej wysokości do ceny wykonywanych świadczeń nie spełniają definicji podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29 ust. 1 cyt. ustawy o VAT. Bowiem sam fakt, iż dofinansowanie wpływa na ostateczną cenę świadczenia nie ma znaczenia dla uznania czy dofinansowanie powinno zwiększyć podstawę opodatkowania, gdyż w praktyce prawie zawsze dofinansowanie działalności podatnika wpływa w jakiś sposób na poziom stosowanych przez niego cen. Elementem istotnym, wpływającym na ewentualne objęcie dofinansowania definicją podstawy opodatkowania jest natomiast stwierdzenie, czy dotacje są dokonywane w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. W sytuacji bowiem gdy dotacje nie dotyczą dostawy konkretnych usług - nie jest możliwe przyporządkowanie im stawki podatkowej. W przedmiotowej sprawie część otrzymanej dotacji jest związana bezpośrednio ze świadczeniem konkretnych usług, jednak zgodnie z powyższym nieodpłatne usługi świadczone przez Stowarzyszenie w ramach projektu nie są objęte podatkiem VAT.

Zatem dotacja do usług nieobjętych podatkiem VAT również nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Z kolei dotacja na zakupy sprzętowe i koszty bieżące ma charakter ogólny i nie stanowi dopłaty do ceny określonego towaru czy usługi. Zatem otrzymana dotacja w tym zakresie również nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym nie jest prawidłowe stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2005 r. Zatem należało orzec jak w sentencji.