Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 23.02.2005, sygn. ZP/443-666/04, Pierwszy Wielkopolski Urząd Skarbowy w Poznaniu

Temat interpretacji

Z przedstawionego przez Podatnika stanu faktycznego wynika, iż nabywa On od Swoich kontrahentów towary związane z prowadzoną przez Niego działalnością gospodarczą. Wystawienie faktury dokumentującej transakcję następuje równocześnie z wydaniem towaru, natomiast zapłata jest, w wielu przypadkach, odroczona nawet do kilku miesięcy od dnia jego odbioru. W związku z tym, kontrahenci zamieszczają na fakturze klauzulę: "do momentu całkowitej zapłaty za towar pozostaje on własnością sprzedawcy".

W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym, Spółka zwraca się z zapytaniem, czy prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów w przedstawionych okolicznościach, powstaje w miesiącu otrzymania faktury, czy też w momencie dokonania zapłaty za towar?

Podatnik przedstawił stanowisko, iż obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury zawierającej klauzulę, iż do momentu całkowitej zapłaty za towar pozostaje on własnością sprzedawcy, można dokonać w miesiącu otrzymania faktury lub w miesiącu następnym, o ile towar został odebrany od sprzedawcy, nawet jeżeli zapłata za ten towar jeszcze nie nastąpiła. Do uzyskania prawa do odliczenia podatku nie jest konieczne przeniesienie własności towaru. Zdaniem Podatnika, prawo do rozporządzania towarem jak właściciel należy bowiem oceniać w pryzmacie VI Dyrektywy Rady. Prawo to powstaje, zdaniem Spółki z momentem przeniesienia przez zbywcę władztwa ekonomicznego nad rzeczą, czyli z chwilą przekazania towaru nabywcy, niezależnie od tego, czy nastąpiło przeniesienie prawa własności.

W niniejszej sprawie zastosowanie mają następujące przepisy prawa podatkowego;

- art. 86 ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zgodnie z którym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18,

- art. 86 ust. 12 w/w ustawy który stanowi, iż w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, z wyłączeniem przypadków, gdy faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9-11 - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi.

Ustosunkowując się do przedstawionej powyżej kwestii stwierdza się, co następuje;

W art. 86 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), określono, że w przypadku nabycia towarów i usług, w sytuacji kiedy podatnik otrzymuje fakturę przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony powstaje dopiero z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi z wyjątkiem przypadków, gdy faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9-11 ustawy.

Powyższy przepis, poza wymieniowymi w nim wyjątkami, uzależnia moment nabycia prawa do odliczenia podatku, w przypadku nabycia towarów, od spełnienia dwóch warunków, tj.: otrzymania faktury oraz nabycia przez nabywcę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Ustawodawca nie zdefiniował jednak pojęcia "nabycia prawa do rozporządzania", dlatego też, należy rozumieć je szeroko, jako prawo do wyzbycia się, obciążenia jak i korzystania z nabytych towarów. Prawo to można więc zdefiniować jako pewien stan faktyczny polegający na tym, że podatnik faktycznie dysponuje towarem, przy czym nabycie prawa do rozporządzania towarem nie może być utożsamiane wyłącznie z przeniesieniem własności.

Przepis art. 86 ust. 12 nie zmienia zasady, iż prawo do obniżenia podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub w okresie następnym, a jedynie przewiduje dodatkowy warunek w postaci nabycia prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel, uzasadniający możliwość skorzystania z prawa odliczenia podatku naliczonego.

Zatem, jeżeli podatnik tego prawa nie nabędzie - nie może skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Z treści wniosku Podatnika wynika, iż pomimo zawartego na fakturze zastrzeżenia, iż właścicielem nabywanych rzeczy, do czasu uiszczenia całości zapłaty, pozostaje sprzedający, Spółka nabywa prawo do dysponowania towarem jak właściciel i jednocześnie otrzymuje fakturę dokumentującą nabycie towaru. Podatnik ma zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem, a więc w rozpatrywanym przypadku - w miesiącu otrzymania faktury dokumentującej te czynności bądź w miesiącu następnym.