Temat interpretacji
P O S T A N O W I E N I E
Działając na podstawie art.14a §1 i §4 oraz art.216 §1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. nr 8 poz.60 z 2005r ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Prudniku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione w piśmie Nr Fn 3021/2/2006 z dnia 07.04.2006r. (data wpływu do tutejszego organu 13.04.2006r.) uzupełnionego pismem Nr Fn 3021/3/2006 z dnia 04.05.2006r. (data wpływu do tutejszego organu 06.05.2006r.) o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej ciążących na Radzie Sołeckiej obowiązków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
U Z A S A D N I E N I E
Na podstawie art.14a § 1 cytowanej w sentencji ustawy z dnia 29 sierpnia1997r. Ordynacja podatkowa, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta, jest obowiązany do udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach , w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego stosownie do art.14a § 4 Ordynacji podatkowej - następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
W dniu 13 maja 2006r. do tutejszego organu wpłynął wniosek Urzędu Miejskiego w ......... datowany na dzień 7 kwietnia 2006r. w sprawie udzielenia interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przedmiotowy wniosek nie spełniał jednak wymogów formalnych określonych przepisami prawa stąd też tutejszy organ pismem Nr PD-I/423-4/1/MG/06 z dnia 28.04.2006r. wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniesionego podania pouczając, iż nie zastosowanie się do wezwania w wyznaczonym terminie skutkować będzie pozostawieniem podania bez rozpatrzenia.
Wypełniając powyższe żądanie jednostka uzupełniła złożony wniosek przedkładając dodatkowo pismo Nr Fn 3021/3/2006 z dnia 04.05.2006r. (data wpływu 06.05.2006r.) wraz z dokumentami o złożenie których wniósł tutejszy organ (statut gminy, statut sołectwa ............., uchwała Rady Miejskiej w .............. w sprawie powierzenia majątku sołectwu..............).
Ze stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę wynika, że w oparciu o ustawę o samorządzie gminnym powołano jednostki pomocnicze gminy (sołectwa) nie posiadające osobowości prawnej, które działają w oparciu o statuty uchwalone przez Radę Miejską w ............ Niektórym sołectwom powierzone zostało mienie gminne, z którego mają prawo czerpać pożytki i przeznaczać te środki na potrzeby sołectwa (np. drobne remonty w świetlicach, zakup materiałów do prac porządkowych, organizację imprez dla społeczności wsi itp.). Rada sołecka składa Gminie okresowe rozliczenia ww. środków.
Jak wynika z dalszej części pisma jednemu z sołectw na podstawie uchwały Rady Miejskiej przekazano do użytkowania grunty oraz budynki wraz z wagą w celu prowadzenia tzw. organizacji skupu bydła i trzody chlewnej. Rada Sołecka ponosić będzie koszty obsługi weterynaryjnej, zużycia energii elektrycznej, wody, legalizacji wagi, obsługi punktu skupu itp. a w zamian od osób korzystających z punktu skupu pobierać będzie niewielkie opłaty. Uzyskane środki przeznaczone zaś będą na potrzeby statutowe sołectwa.
Wątpliwości Urzędu Miejskiego w .............. sprowadzają się do odpowiedzi na pytanie:
czy działalność w zakresie skupu powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym i kto będzie podatnikiem ? Jakie ewentualne inne obowiązki ciążą na Radzie Sołeckiej lub gminie w zakresie rozliczeń i informacji przesyłanych do Urzędu Skarbowego?
Zdaniem Waszej Jednostki prowadzenie działalności przez Radę Sołecką w mieniu gminy, zgodnie ze statutem i przeznaczenie środków finansowych na potrzeby mieszkańców wsi, jest zwolnienie z podatku dochodowego. Zdaniem gminy nie rodzi to innych obowiązków takich jak np. w zakresie sprawozdawczości, deklarowania obrotów czy dochodów .
Odpowiadając na wyżej przedstawione zagadnienie, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Prudniku informuje, co następuje:
Urząd Miejski w........... , który jest wnioskodawcą podania o udzielenie pisemnej interpretacji o zakresie zastosowania przepisów prawa podatkowego jest organem wykonawczym gminy nie mającym odrębnej podmiotowości prawno podatkowej i czynności wykonywane przez ten organ są czynnościami danej osoby prawnej. Należy zatem zgodzić się tutaj ze stwierdzeniem, iż Urząd Miejski jako organ wykonawczy Gminy w tej sprawie działał w Jej imieniu.
Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz.535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle art.8 ust.3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych.
Zgodnie z brzmieniem art.15 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Powyższa działalność obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art.15 ust.2).
Natomiast w myśl przepisu art.15 ust.6 powołanej ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Zgodnie z brzmieniem § 8 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97 poz.970 z późn. zm.),zwalnia się z podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Należy zaznaczyć, iż jednostkami samorządu terytorialnego są:
.gmina w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2001r Nr 142, poz.1591 ze zm.)
.powiat w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (tj. Dz. U. Nr 142 poz.1592 ze zm.)
.województwo w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa (tj. Dz. U. Nr 142 poz.1590 ze zm.)
Natomiast status gminy jako podatnika podatku VAT, należy ocenić wyłącznie w oparciu o kryteria podmiotowo-przedmiotowe wynikające z cytowanego art. 15 ustawy o VAT.Gmina w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność (vide art. 2 ustawy o samorządzie gminnym). Z treści art.5 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym wynika, że Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice, osiedla i inne. Jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy, w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Zasady tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki pomocniczej określa statut gminy.
W przypadku gdy Gmina wykonuje działalność opodatkowaną VAT , zobligowana jest jako osoba prawna do uzyskania NIP. Z zasad ewidencji podatników w zakresie NIP wynika, iż gmina zobowiązana jest dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego w przypadku świadczenia usług zwolnionych z VAT wymienionych w poz.6 załącznika nr 4 do ustawy o VAT (usługi w zakresie administracji publicznej, obrony narodowej -symbol PKWiU 75) oraz świadczenia innych usług zwolnionych przedmiotowo z podatku VAT. W konsekwencji Gmina jest zobowiązana podawać NIP w fakturach i innych dokumentach stwierdzających świadczone przez nią usługi. Ponadto Gminy jako jednostki samorządu terytorialnego, które utworzyły swoje jednostki organizacyjne świadczące usługi komunalne w szczególności zakłady budżetowe lub spółki prawa handlowego) mogą być podatnikami z tytułu wykonywania innych czynności opodatkowanych, np. najmu i dzierżawy majątku własnego, sprzedaży nieruchomości i rzeczy ruchomych, świadczenia usług parkingowych, a więc czynności wykraczających poza zakres działalności przewidzianej w art.7 ust.1 i art.9 ust.2 ustawy o samorządzie gminnym.
Z powyższych unormowań wynika, że Gmina nie musi rejestrować się jako podatnik podatku od towarów i usług w przypadku gdy czynności z zakresu gospodarki komunalnej realizują mające odrębny status podatnika gminne jednostki organizacyjne, zarówno mające osobowość prawną ( gminne osoby prawne) jak i niemające osobowości prawnej (jednostki i zakłady budżetowe). W takich przypadkach podatnikiem w rozumieniu art.15 ustawy o podatku od towarów i usług są zakłady budżetowe lub spółki tytułem świadczenia usług komunalnych. Gminy, które utworzyły jednostki samorządu terytorialnego świadczące usługi komunalne (w szczególności zakłady budżetowe lub spółki prawa handlowego) mogą być podatnikami VAT z tytułu wykonywania innych czynności opodatkowanych, np. najmu, dzierżawy majątki własnego, sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych itd.
W przypadku wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu bezpośrednio przez samą gminę, a więc bez wyodrębnienia organizacyjnego w postaci zakładu budżetowego, jako osoba prawna obowiązana jest do uzyskania numeru NIP. W zakresie podatku od towarów i usług podatnikiem co do zasady jest gmina, natomiast zgłoszenia rejestracyjnego dla celów opodatkowania podatkiem VAT oraz zgłoszenia identyfikacyjnego NIP dokonuje w jej imieniu urząd gminy.
Odnosząc się bezpośrednio do przedmiotowej sprawy tutejszy organ w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy stwierdził, że na mocy Uchwały nr XXXVI/256/2006 Rady Miejskiej w .............. z dnia 20 marca 2006r. przekazano sołectwu .......... nieruchomości stanowiące mienie komunalne Gminy............ , położone w.......... Z § 1 tejże uchwały wynika, że przekazano Sołectwu .........do zarządzania i nieodpłatnego korzystania punkt skupu.Z Rozdziału II Gmina, z § 4 ust.2 przedłożonego statutu Gminy ........... wynika, że w gminie mogą być tworzone jednostki pomocnicze: sołectwa, dzielnice i osiedla oraz kolonie i przysiółki stosownie do potrzeb. Natomiast w § 117 ust.2 statutu czytamy, że jednostki pomocnicze Gminy mogą gospodarować samodzielnie środkami wydzielonymi do ich dyspozycji, przeznaczając te środki na realizację zadań spoczywających na tych jednostkach.
Z § 6 ust.3 pkt 4 statutu Sołectwa ................ wynika, że w zakresie zwykłego zarządu mieniem Sołectwo może prowadzić działalność gospodarczą z użyciem mienia, którym zarządza, w zakresie nie wykraczającym poza zadania o charakterze użyteczności publicznej.
Z treści złożonego w dniu 13 kwietnia 2006r. wniosku wynika jednak, że przekazane mienie służyć będzie typowej działalności gospodarczej prowadzonej w zakresie skupu bydła i trzody chlewnej. Rada Sołecka ponosić będzie koszty, jak również będzie uzyskiwać przychody od osób korzystających z punktu skupu pobierając opłaty.
Definicję działalności gospodarczej zawarto w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Rozumie się przez nią każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.
Przepis art.2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz.1807 ze zm.) definiuje działalność gospodarczą jako zarobkową działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zaś przedsiębiorcą w rozumieniu ww. ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą (vide art.4).
Biorąc powyższe pod uwagę w ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Prudniku prowadzona przez Radę Sołecką działalność wykracza poza zakres zadań publicznych stąd też w stosunku do Gminy rodzi się obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Wprawdzie w odniesieniu do mienia przekazanego jednostkom pomocniczym przysługuje prawo pobierania pożytków, to działalność tych jednostek pomocniczych prowadzona jest w ramach zdolności prawnej gminy, a ich organy nie są umocowane i nie mogą być upoważnione w statucie do zawierania w imieniu tych jednostek umów i zaciągania zobowiązań.
Zdaniem tutejszego organu stopień zorganizowania i wyposażenia jednostek pomocniczych w środki techniczne, decyzyjne, kompetencyjne, środki finansowe, a równocześnie stan związania z osobą prawną jaką jest Gmina nie pozwalają na przyjęcie poglądu, iż sołectwo jest jednostką organizacyjną nie mająca osobowości prawnej, a przez to podatnikiem podatku od towarów i usług. Jeżeli organy gminy nie mają odrębnej podmiotowości prawno podatkowej i czynności wykonywane przez te organy są czynnościami danej osoby prawnej to właśnie Gmina będzie podatnikiem podatku od towarów i usług jako osoba prawna, natomiast obowiązek zapłaty podatku spoczywać będzie faktycznie na jej organach, z tym że płatności dokonuje jednak konkretna jednostka budżetowa - urząd gminy, urząd miejski czy urząd wojewódzki, posługując się numerem identyfikacji podatkowej (NIP) tej osoby prawnej.
Końcowo należy zaznaczyć, iż zgodnie z brzmieniem art.113 cytowanej ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro (za 2005r wynosi ona 43.800,- zł). Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Do wartości sprzedaży o której mowa wyżej nie wlicza się również odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Reasumując należy stwierdzić, iż w przypadku gdy Gmina ............... uzyskuje obroty z tytułu czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych o których mowa w art.15 ustawy o VAT i spełnia warunki zawarte w ww. przepisie , to korzysta ze zwolnienia z całości uzyskanych przychodów w tym z przychodów uzyskanych przez Sołectwo.............. W odmiennej sytuacji całość uzyskanych przychodów przez Gminę podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych z uwzględnieniem właściwych stawek podatkowych. W tej sytuacji na Gminie ciąży obowiązek dokonania rejestracji w zakresie podatku od towarów i usług (art.96 ustawy) oraz obowiązek składania terminowo deklaracji podatkowych i dokonywania w ustawowych terminach stosownych wpłat podatku VAT (art.99 i 103 ustawy).
W świetle powyższego tutejszy organ podatkowy nie podziela stanowiska przedstawionego w zapytaniu Waszej Jednostki w części dotyczącej podatku od towarów i usług.
Jednocześnie należy wskazać, że niniejsza informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dokonana została dla konkretnego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku na dzień obowiązywania ww. przepisów w zakresie podatku od towarów i usług. Zmiana któregokolwiek z elementów stanu faktycznego, bądź zmiana przepisów może mieć wpływ na zmianę zakresu obowiązków podatnika.
Stosownie do treści art.14b §1 Ordynacji podatkowej: interpretacja o której mowa w art.14a §1, nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. Jeżeli jednak podatnik, płatnik lub inkasent zastosowali się do tej interpretacji, organ podatkowy nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany lub uchylenia postanowienia, o którym mowa w art.14a §4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.
Zgodnie z art.14b §2 Ordynacji podatkowej interpretacja, o której mowa w art.14a §1, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w §5.
Na niniejsze postanowienie w trybie art.14a §4 i art.236 ustawy Ordynacja podatkowa przysługuje zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem Naczelnika Tutejszego Urzędu wniesione w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia - art.236 §2 pkt.1 Ordynacji podatkowej.
Zażalenie zgodnie z art.222 w związku z art.239 Ordynacji podatkowej powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.
Jednocześnie tutejszy organ podatkowy informuje, że zgodnie z art.1 ust.1 pkt.1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000r o opłacie skarbowej (tekst jednolity Dz.U. nr 253 poz.2532 ze zm.) zażalenie podlega opłacie skarbowej. Wysokość stawek tej opłaty określona została w załączniku do ww. ustawy i wynosi 5 zł od podania oraz 50 gr. od każdego załącznika.