Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 22.06.2005r. (data wpływu do tut. Urzędu 23.06.2005r.), uzupełnionego pismem z dnia 01.08.2005r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie ustalenia czy odszkodowanie wypłacane na rzecz dzierżawcy przez wydzierżawiającego, z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT

stwierdza, że:

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego

Uzasadnienie

Podatnik zawarł z kontrahentem umowę dzierżawy gruntu. Grunt ten w chwili wydzierżawienia był niezabudowany. Umowa zawarta została na czas określony wynoszący 30 lat, bez możliwości jej wypowiedzenia przez którąkolwiek ze stron. Czynsz został określony na kwotę 1.200zł rocznie. W umowie przewidziano także, iż Podatnik (dzierżawca) jest uprawniony do wzniesienia na tej nieruchomości budynku administracyjno-mieszkalnego. Natomiast po upływie okresu dzierżawy właściciel gruntu (wydzierżawiający) będzie miał prawo do zatrzymania poczynionych nakładów na ten budynek, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia.

Po zawarciu umowy Podatnik wybudował na nieruchomości budynek, wydatkując na ten cel kwotę 540.000zł. Ponadto w chwili obecnej wynajmuje innym spółkom pomieszczenia biurowe w tej nieruchomości, osiągając dodatkowe wpływy z czynszów najmu.

W chwili obecnej właściciel gruntu (wydzierżawiający) zamierza sprzedać grunt wraz z posadowionym na nim budynkiem (zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 46 § 1 kodeksu cywilnego właściciel gruntu jest także właścicielem budynku, pomimo tego, że wybudował go dzierżawca gruntu).

Warunkiem, który stawia potencjalny nabywca jest rozwiązanie umowy dzierżawy, o której mowa powyżej.

Wydzierżawiający zaproponował rozwiązanie przedmiotowej umowy na następujących warunkach:

1. zawarcia (w porozumieniu z nabywcą nieruchomości) nowej umowy najmu na okres 4 lat z czynszem najmu w wysokości 1.800zł netto;
2. nabycia od dzierżawcy nakładów poniesionych na wzniesienie przedmiotowego budynku;
3. zapłaty rekompensaty (odszkodowania) z tytułu utraconych korzyści związanych z wpływami, które dzierżawca osiągnąłby od najemców zajmujących pomieszczenia w budynku;
4. zapłaty rekompensaty (odszkodowania) związanego z tym, że dzierżawca przez okres najbliższych 4 lat będzie musiał płacić tytułem czynszu kwotę 1.800zł miesięcznie (zamiast 1.200zł rocznie), a przez okres kolejnych 24 lat będzie musiał wynająć pomieszczenia biurowe w innym miejscu i płacić czynsz.

Podatnik zwraca się z zapytaniem czy zapłata odszkodowania związanego z tym, że dzierżawca przez okres najbliższych 4 lat będzie musiał płacić tytułem czynszu kwotę 1.800zł miesięcznie (zamiast 1.200zł rocznie), a przez okres kolejnych 24 lat będzie musiała wynająć pomieszczenia biurowe w innym miejscu i płacić czynsz, o którym mowa powyżej w pkt d, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Podatnika przedmiotowe odszkodowanie nie mieści się w kategorii czynności objętych opodatkowaniem na podstawie ustawy o VAT.

W opinii Podatnika, określony w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, katalog czynności opodatkowanych nie obejmuje odszkodowań wypłacanych w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy dzierżawy. Ponadto odszkodowanie to nie jest w żaden sposób związane z jakimś świadczeniem usługi przez Podatnika, a zatem nie będzie stanowiło świadczenia usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W szczególności nie można go uznać za zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności, gdyż Podatnik takiego zobowiązania wobec kontrahenta (wydzierżawiającego) nie zamierza na siebie przyjąć. Nie stanowi także ekwiwalentu za tolerowanie czynności lub sytuacji, gdyż oznaczałoby to, iż wydzierżawiający podjąłby jakiegoś rodzaju czynności, które Podatnik musiałby tolerować i uzyskać z tego tytułu odszkodowanie, a taki stan rzeczy w przedmiotowej sprawie nie występuje.

Po przeanalizowaniu wniosku Podatnika, mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa tut. Organ podatkowy stwierdza, co następuje:

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług został określony w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym opodatkowaniu tym podatkiem podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja ?świadczenia usług? ma zatem charakter dopełniający definicję ?dostawy towarów? i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług wszelkich transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, przy czym do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi ? beneficjenta danej czynności.

Mając na uwadze powyższe, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za odszkodowanie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż z uwagi na wcześniejsze rozwiązanie umowy dzierżawy, wydzierżawiający wypłaci Podatnikowi odszkodowanie, związane z tym, że dzierżawca przez okres najbliższych 4 lat będzie musiał płacić tytułem czynszu kwotę 1.800zł miesięcznie (zamiast 1.200zł rocznie), a przez okres kolejnych 24 lat będzie musiał wynająć pomieszczenia biurowe w innym miejscu i płacić czynsz.

Ponieważ wypłata odszkodowania nie skutkuje uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego ? należy uznać, iż nie stanowi ona usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają bowiem tylko te czynności, które przyczyniają się bezpośrednio do uzyskania korzyści przez wypłacającego.

Niewątpliwym jest fakt, iż w analizowanej sprawie, przedmiotowe odszkodowanie nie wynika z odpłatnego świadczenia usługi przez Podatnika, a otrzymane odszkodowanie stanowi jedynie rekompensatę za wydatki, które Podatnik będzie musiał ponieść w stosunku do tych, które poniósłby, gdyby przedmiotowa umowa nie została rozwiązana. Nie zostaje zatem spełniona definicja usługi ? czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, czynność otrzymania przedmiotowego odszkodowania nie mieści się w katalogu czynności opodatkowanych wymienionych w wyżej zacytowanym przepisie art. 5 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług.