Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Wnioskodawca uważa, że nie będzie musiał doliczać podatku od towarów i usług (VAT) przy sprzedaży działek, będących w studium ujętych jako budowlane, a nie objętych planem zagospodarowania terenu i widniejących w ewidencji gruntów jako rola lub pastwiska i łąki, nie posiadających warunków zabudowy.

Analizując powyższy problem w pierwszej kolejności wskazać należy, że Dyrektywa 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego sytemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE L z 2006r. nr 347/1 ze zm.) w zakresie definicji pojęcia teren budowlany odsyła do ustawodawstw krajowych, stanowiąc w art. 12 ust. 3, że teren budowlany oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie. Przepis prawa krajowego - art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. został sformułowany w ten sposób że zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Z uwagi na brak definicji legalnej pojęcia teren na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług niezbędnym jest zastosowanie reguł wykładni systemowej zewnętrznej i sięgnięcie do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), która posługuje się pojęciem teren. Jak wynika z jej art. 1, określa ona zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy. Pojęcie terenu obejmuje zarówno tereny będące przedmiotem prawa własności, jak i tereny będące przedmiotem użytkowania wieczystego. Wynika to wprost z powołanego aktu prawnego, który posługuje się pojęciem obszaru lub terenu, nie różnicując ich ze względu na formę prawną władania obszarami i terenami. Zakwalifikowanie gruntu (terenu) do tej lub innej kategorii wynika z planów gminy co do przyszłej zabudowy. Plany te dotyczą terenów, a nie formy władania gruntem. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest z mocy art. 14 ust. 8 cyt. ustawy aktem prawa miejscowego i jako taki zawiera ustalenia powszechnie wiążące na obszarze, na którym obowiązuje. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego określa się obowiązkowo przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania. Tak więc, charakter danego terenu wyznacza plan miejscowy. Tam należy szukać wyjaśnienia, czy przedmiotem transakcji jest teren budowlany czy też szerzej - przeznaczony pod zabudowę. Jeżeli natomiast planu nie ma i nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu to decyduje zakwalifikowanie danego obszaru w ewidencji budynków i gruntów albowiem stosownie do treści art. 21 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne tekst jedn. Dz. U z 2005r.Nr 140, poz. 2027 ze zm.) organ podatkowy przy wymiarze podatku od nieruchomości w zakresie między innymi przedmiotu opodatkowania, jest związany zapisem zawartym w ewidencji gruntów i budynków (katastrze nieruchomości).

Wyrok I FSK 274/09 - Wyrok NSA z 23 marca 2010 roku orzekający, iż postanowienia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego są kierowane do organów gminy i wiążą je przy sporządzaniu planów miejscowych, nie są natomiast adresowane ani też bezpośrednio nie kształtują sytuacji prawnej podmiotów spoza systemu administracji publicznej. Funkcją studium jest jedynie koordynacja ustaleń miejscowych gminy tzn. zawiera wytyczne do planowania miejscowego dostosowanego do potrzeb danej gminy. Kategoryczne stwierdzenie zawarte w ust. 5 art. 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, iż studium nie jest aktem prawa miejscowego, oznacza utrzymanie prawnego charakteru studium, które jest aktem kierownictwa wewnętrznego. Postanowienia studium nie mogą wpływać na sytuację prawną obywateli i ich organizacji, a więc podmiotów spoza systemu podmiotów administracji publicznej co oznacza, że nie można na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy określać czy przedmiotowy teren jest terenem budowlanym lub przeznaczonym pod zabudowę.

Nienormatywność studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego jako aktu kierownictwa wewnętrznego powoduje, że na jego podstawie nie może być określony przedmiot opodatkowania ani pozostałe elementy stosunku daniowego. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego prawidłowe jest, stanowisko, iż w aspekcie przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. zwolnienia od opodatkowania tym podatkiem dostawy terenów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę, ocena, czy dostawa określonego terenu korzysta ze zwolnienia od tego podatku, powinna być dokonywana na podstawie zapisów w ewidencji gruntów i budynków, w przypadku gdy nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, przy sprzedaży działek, które będą miały warunki zabudowy pod dom jednorodzinny nie będzie musiał doliczyć VAT.

Wyrok składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, a także podzielając poglądy zawarte w innych orzeczeniach NSA: z dnia 24 kwietnia 2007 r. sygn. akt I FSK 603/06, z dnia 28 marca 2008 r. sygn. akt I FSK 475/07, z dnia 23 stycznia 2009 r. sygn. akt I FSK 1629/07 oraz z dnia 27 października 2009 r. sygn. akt 1043/08 twierdzącym, iż wyprzedaż majątku prywatnego przez osobę fizyczną, nawet jeżeli przybierze w określonym przedziale czasowym charakter częstotliwy - nie może być uznana za działalność handlową, czyniącą tenże podmiot podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 743/08 (M. Podat. 2008/11/2), w którym stwierdzono, iż: Przygotowanie gruntu do sprzedaży poprzez wydzielenie mniejszych działek nie wypełnia znamion prowadzenia działalności gospodarczej. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 maja 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 153/08 (LEX nr 449817), w którym stwierdzono że: Sprzedaż działek przez osoby fizyczne nawet dokonana kilkukrotnie, nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, dopóki nie jest czynnością wykonaną w ramach działalności gospodarczej. W przypadku sprzedaży działek podatnikiem podatku od towarów i usług będzie podmiot, który wykonując taką czynność, choćby jednorazowo, działa niezależnie jako handlowiec. Związek dokonywanej czynności z działalnością handlową ma decydujące znaczenie, przy czym w przypadku handlu związek ten winien zaistnieć już w momencie zakupu - sprzedawanej następnie - rzeczy. Handlem jest dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Brak takiego zamiaru wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług.

Prowadzenie gospodarstwa rolnego nie może być utożsamiane z handlem nieruchomościami. Sprzedaż działek budowlanych wykracza poza zakres rolniczej działalności gospodarczej, co wynika wprost z postanowień art. 2 pkt 15 ustawy.

Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2008 r., sygn. akt ( SA/Sz 826/07 (Wspólnota 2008/21/44) Osoba fizyczna, która sprzeda kilka działek, nie staje się z tego powodu podatnikiem VAT, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 stycznia 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1950/07 (LEX nr 428667) -Sprzedaży działek powstałych po podziale nieruchomości stanowiącej majątek osobisty skarżącej nie można uznać za wykonywanie działalności gospodarczej. W związku z tym sprzedaż ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wyrok NSA w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2007 r., sygn. akt I FSK 603/06 (LEX nr 261626), w którym stwierdzono, iż: Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność wykonana była przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem VAT. Z art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy, art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112 (obowiązującej od 1 stycznia 2007 r.), jak i z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), dalej: ustawa o VAT, wynika, że okazjonalność (sporadyczność) czynności, względnie jednorazowe ich wykonywanie, tworzy z danej osoby podatnika wyłącznie w przypadku, gdy te okazjonalnie lub jednorazowo wykonywane czynności są czynnościami wykonywanymi w związku z działalnością producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne, oraz rolników, a także działalnością osób wykonujących wolne zawody. Ww. akty prawne nie pozwalają na opodatkowanie czynności, choćby mogła być ona zdefiniowana jako dostawa towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 i 8 ustawy o VAT, jeżeli nie jest ona wykonywana w ramach działalności producentów, handlowców, usługodawców.

Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt I SA/OI 1/07 (LEX nr 328151) - Do przyjęcia opodatkowania czynności podatkiem VAT nie wystarcza sam fakt wykonywania czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Podmiot wykonujący te czynności powinien działać w charakterze podmiotu wykonującego działalność w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W efekcie takiej analizy należy stwierdzić, iż przykładowo podatnikiem podatku VAT jest osoba dokonująca czynności prawnej przeniesienia własności nieruchomości gruntowej jedynie w sytuacji, gdy czyni to w zakresie swej działalności handlowej choćby czynność została wykonana jednorazowo jednak w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Nie ma wątpliwości, że nawet pojedyncza czynność dokonana z zamiarem jej powtarzalności, tj. wykonywania w sposób częstotliwy, stanowi działalność gospodarczą. Niemniej jednak czynność ta, winna być dokonana przez podatnika, a zatem w tym wypadku handlowca prowadzącego samodzielnie działalność gospodarczą.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 lutego 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 3711/06 (LEX nr 322371) - Nie można uznać za poprawny poglądu, aby sprzedaż kilku lub więcej działek przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę mieszkaniową jeżeli tylko działki te stanowią majątek osobisty podatnika VAT i nie służą prowadzonej przez niego działalności gospodarczej skutkowała powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Ad. 3

Wnioskodawca uważa, że nie będzie musiał doliczać podatku od towarów i usług (VAT) przy sprzedaży działek, będących w studium ujętych jako budowlane, a nie objętych planem zagospodarowania terenu i widniejących w ewidencji gruntów jako rola lub pastwiska i łąki. Mają zastosowanie te same argumenty co przy ad. 1.

W dniu 01.12.2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr IPPP1-443-866/10-5/IGo, w której stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku zostało uznane za nieprawidłowe.

W interpretacji Organ stwierdził, iż Wnioskodawca dokonał czynności, które zmierzają do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a planowana sprzedaż wydzielonych działek rolnych z warunkami zabudowy wskazuje na zamiar wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy. W świetle powyższego Organ uznał, iż Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie będzie spełniał przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2 kwalifikujące do uznania go za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą.

Ponadto Organ stwierdził, że dla określenia przeznaczenia danego terenu decydujące znaczenie, ma miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, a w przypadku braku powyższych przeznaczenie terenu określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Zatem dostawa działek budowlanych, które są w studium uwarunkowań przedstawione jako budowlane, nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. To z kolei skutkować będzie obowiązkiem opodatkowania takich dostaw podstawową, tj. 22% stawką podatku od towarów i usług.

Powyższa interpretacja indywidualna była przedmiotem rozpoznania WSA w Warszawie, który uchylił ww. interpretację indywidualną.

W uzasadnieniu przedmiotowego orzeczenia Sąd uznał, iż skargę Wnioskodawcy należało uwzględnić, mimo iż była ona zasadna tylko w części, a to z racji niewyodrębnienia przez Ministra Finansów zagadnień i uznania za nieprawidłowe stanowiska w zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży działek rolnych. Dlatego też, mimo iż interpretacja była wadliwa jedynie w części, Sąd obowiązany był uchylić ją w całości.

WSA podkreślił, że Minister Finansów prawidłowo ocenił stan faktyczny i zdarzenie przyszłe opisane we wniosku i wywiódł prawidłowy wniosek, że Skarżący podejmując czynności przygotowawcze do sprzedaży działek i następnie je sprzedając oraz dokupując nowe grunty i planując kolejne transakcje sprzedaży, działał jako podatnik podatku od towarów i usług, jako że były to działania w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Sąd stwierdził zatem, że Minister Finansów udzielił Skarżącemu prawidłowej interpretacji w zakresie art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

W kolejnym spornym zagadnieniu sprawy tj. opodatkowania dokonywanych przez Wnioskodawcę czynności WSA przyznał rację Skarżącemu. Sąd stwierdził, że Minister Finansów dokonał błędnej wykładni prawa materialnego, tj. art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, a wadliwość stanowiska Organu wynikała z błędnego uznania za istotne i wiążące zapisów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Sąd podaje, iż Minister Finansów błędnie wyjaśnił, że zapisy te mają zastosowanie w sytuacji, gdy w odniesieniu do danej nieruchomości brak jest planu zagospodarowania przestrzennego oraz warunków zabudowy. WSA, powołując się na wyrok NSA o sygn. akt I FPS 8/10, stwierdził, że studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie jest źródłem prawa miejscowego, dlatego też nie może ono stanowić podstawy do ustalenia prawa do zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Sąd uznał również za prawidłowe stanowisko Ministra Finansów, że wybór metody opłacania podatku dochodowego nie ma wpływu na status podatnika podatku od towarów i usług oraz obowiązek podatkowy w tym podatku. Sąd nie stwierdza również naruszenia przepisów postępowania.

Ww. rozstrzygnięcie było przedmiotem skargi kasacyjnej Ministra Finansów, w której Organ podnosił, iż nie dokonał błędnej wykładni art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Jednakże, po dokładnej analizie sprawy, pismem z dnia 17.04.2013r. Minister Finansów wniósł o cofnięcie skargi kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 14.06.2012r. umorzył postępowanie ze skargi kasacyjnej Ministra Finansów.

Ponadto ww. rozstrzygnięcie WSA było również przedmiotem skargi kasacyjnej Pana Roberta T. Wyrokiem z dnia 19.02.2013 r. sygn. akt I FSK 596/12 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 04.04.2013 r.) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Strony. Sąd wskazał, iż skarga nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż elementy, które w ocenie strony przesądzają o zaistnieniu przesłanek z art. 15 ust. 2 u.p.t.u. nie mogą być za takie uznane, a prezentowane w skardze kasacyjnej rozumienie działalności gospodarczej nie znajduje usprawiedliwienia ani w świetle art. 15 ust. 2 u.p.t.u., ani w przywoływanym wyroku TSUE.

NSA podzielił stanowisko zawarte w wyrokach TSUE C-180/10 i C-181/10

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14.12.2011 r. sygn. akt III SA/Wa 1071/11 (data wpływu orzeczenia prawomocnego 08.04.2013 r.) oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19.02.2013 r. sygn. akt I FSK 596/12 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 04.04.2013 r.) - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami natomiast, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Zgodnie z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem podatnika te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest również czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek była sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Trybunał zwrócił uwagę, iż inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji powyższego, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z opisu przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika, iż dnia 19 kwietnia 2006 roku kupił działkę nad morzem w S... (gmina B... ) nr 156/6 o powierzchni 1,19 ha z myślą o wybudowaniu domu. Następnie zmierzając do realizacji swoich marzeń o stadninie koni wraz z gospodarstwem rolnym Zainteresowany 20 marca 2007 roku kupił działkę nr 109/2 o powierzchni 5,2 ha w G... (gmina M... ), potem dokupił jeszcze 18 maja 2007 roku działkę numer 112/1 o powierzchni 3,27 ha w G... . Z racji, iż nabyte grunty były niewystarczające 23 maja 2007 roku Wnioskodawca kupił dwie nieruchomości w M... (gmina M... ): działkę 230 o powierzchni 1,59 ha i 235; 38/1 (dwie działki wchodziły w skład nieruchomości) o powierzchni łącznie 3,97ha. W momencie gdy powziął informację o sprzedaży gruntu przez sąsiada postanowił, że sprzeda działkę w S... , gdyż była najbardziej oddalona od reszty i środki przeznaczy na tę w G... od sąsiada. Ciężko było znaleźć kupca na całe pole, ale kilka osób było zainteresowanych mniejszym areałem więc podzielił na 3 części (działki 156/9 i 156/10 + droga), żeby mieć możliwość sprzedaży.

Wnioskodawca powodowany zaistniałą sytuacją rodzinną, dnia 16 października 2007 roku sprzedał udział 1000/5142 w działce 156/10 i zaczął szukać klientów na resztę działek. Działkę 109/2 podzielił na 11 działek + drogi dojazdowe, a 230 i 235 podzielił na 12 działek + droga dojazdowa. Związany umową i zadatkiem z sąsiadem 5 grudnia 2007 roku dokupił działkę w G... o numerze 112/3 o powierzchni 2,38ha.

Następnie podzielił pozostałe dwie działki w G... 112/1 i 112/3 łącznie na 11 działek + droga dojazdowa i wystawił na sprzedaż.

Zainteresowany, 30 stycznia 2008 roku, sprzedał udział 750/3736 części w wydzielonej działce w M... . Łącznie w 2008 roku sprzedał 1 działkę w całości i 15 udziałów we współwłasności działek (dotyczyło to łącznie 15 działek), w roku 2009 sprzedał 7 udziałów we współwłasności (dotyczyło to 6 działek), w 2010 roku sprzedał 5 udziałów we współwłasności (dotyczyło to 4 działek). Wnioskodawca dodaje, iż resztę działek prawdopodobnie też będzie chciał sprzedać.

Wnioskodawca podaje, iż na przedmiotowym gruncie nie była i nie jest prowadzona działalność gospodarcza, grunt nie był udostępniany odpłatnie i nieodpłatnie innym osobom Nie posiadał statusu rolnika ryczałtowego nie dokonywał i nie dokonuje sprzedaży produktów rolnych. Nigdy wcześniej też nie dokonywał sprzedaży gruntów, będących jego własnością. Wnioskodawca nie był i nie jest podatnikiem VAT, a przedmiotowa nieruchomość nie jest i nie była wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Sprzedaż tego prywatnego gruntu, będącego majątkiem osobistym nie jest w żadnym stopniu związana z działalnością gospodarczą.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, że podatek rozliczył w następujący sposób:

• Za działkę kupioną w S... nr 156/6 w roku 2006 zapłacił 10% podatku od ceny sprzedaży (przychodu), a za działki zakupione w 2007 roku zapłacił 19% od różnicy w cenie sprzedaży, a zakupu (dochodu). Żadna z działek nie miała planu zagospodarowania przestrzennego, ani studium, a w ewidencji gruntów widniały jako rola - z tego względu nie doliczał podatku VAT.
• Na początku 2010 roku odrolnił dwie działki w G... 112/4 i 112/6 (powstałe z podziału działek 112/1 i 112/3) i podzielił każdą na 5 mniejszych po około 8 arów (łącznie na 10 działek). Dodaje, iż za około 2 miesiące powinien dostać warunki zabudowy pod dom jednorodzinny na każdej z działek. Natomiast dnia 27 kwietnia 2010 roku weszło w życie nowe studium gminy M... , wedle którego wszystkie działki Wnioskodawcy w G... i część działek w M... są w nim przedstawione jako budowlane.

Aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT podmiot dokonujący dostawy w związku z przedmiotową sprzedażą musi wystąpić jako podatnik podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takie przesłanki bez najmniejszej wątpliwości zostały spełnione.

Faktem jest, że przedmiotowa nieruchomość nie była w przeszłości wykorzystywana do wykonywania działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, w szczególności Wnioskodawca nie wynajmował jej, nie dzierżawił ani nie zawarł innej umowy o podobnym charakterze. Działki nie były w przeszłości udostępniane odpłatnie lub nieodpłatnie innym osobom, jak również nie były wykorzystywane do działalności rolniczej.

Nie mniej jednak, Wnioskodawca na przełomie lat 2006-2007 nabył 6 działek znajdujących się w różnych lokalizacjach oraz o różnych wielkościach celem wybudowania domu i spełnienia życiowych planów i marzeń. W wyniku, jak Wnioskodawca wskazuje, zdarzeń losowych już w 2007 roku zaczął sprzedawać posiadane grunty. Nie dokonywał tego w takiej wielkości jak nabył, tylko wcześniej dzielił działki na mniejsze, gdyż takie było zapotrzebowanie. W sumie w latach 2007-2010 Wnioskodawca sprzedał 26 działek.

Aby tego dokonać Wnioskodawca podejmował wymagające zaangażowania własnych środków finansowych czynności, zmierzające do podniesienia wartości gruntu (jak w szczególności wskazany podział działek oraz wydzielenie dróg). Ponadto Wnioskodawca odrolnił niektóre działki oraz wystąpił o ustalenie warunków zabudowy działek domami jednorodzinnymi.

Zatem sprzedaż przedmiotowych nieruchomości gruntowych nie stanowi zwykłego wykonywania prawa własności. Skutkiem powyższego, z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca z tytułu transakcji zbycia przedmiotowych nieruchomości będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wystąpi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

W tym samym tonie, w przedmiotowej sprawie wypowiedział się WSA. Skład orzekający orzekł bowiem, iż uwzględniając wyrok TSUE z 15 września 2011r., ocenić należało, czy w świetle opisanych przez Skarżącego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, w celu dokonania spornej sprzedaży gruntów podjął on aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. ()

Zdaniem Sądu, aktualne pozostają wskazówki w tym względzie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, określającego kryteria, jakimi należy kierować się przy określaniu, czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządzaniem majątkiem prywatnym. ()

W przekonaniu Sądu, nie budzi żadnych wątpliwości, że łącznie opisane przez Skarżącego działania polegające na podziale zakupionych działek z uwzględnieniem istniejącego na rynku zapotrzebowania na działki określonej wielkości, wyłączeniu działek z gruntów rolnych, wydzielaniu dróg dojazdowych, wystąpieniu przed sprzedażą o ustalenie warunków zabudowy działek domami jednorodzinnymi, są czynnościami charakterystycznymi dla obrotu nieruchomościami. Innymi słowy, są przejawami aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami. Wskazują tym samym, że działania Skarżącego posiadają cechy działalności profesjonalnej (zawodowej), a zatem zorganizowanej. W kontekście powyższych działań Skarżącego znaczenia nabiera także ilość dokonanych i planowanych przez Skarżącego transakcji.

Ponadto stanowisko powyższe w pełni podzielił NSA orzekający w przedmiotowej sprawie.

Mając na uwadze przywołane uregulowania prawne, tezy płynące z zapadłych orzeczeń WSA i NSA oraz przedstawioną treść wniosku stwierdzić należy, że grunt spełnia definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, a z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że dokonując sprzedaży przedmiotowych nieruchomości, Wnioskujący działał w charakterze handlowca.

Reasumując należy uznać, iż Wnioskodawca w wyniku dokonania czynności sprzedaży należących do Wnioskodawcy nieruchomości będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji powyższego, dla Wnioskodawcy z tytułu dokonania przedmiotowej sprzedaży powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie z podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Powyższe oznacza, iż generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę są zwolnione od podatku VAT.

Celem określenia, czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę należy się odwołać do przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), zwanej dalej ustawą o planowaniu.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o planowaniu kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Ustęp 2 tego artykułu stanowi, że w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego,
2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Zatem o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego ani decyzja o warunkach zabudowy, o klasyfikacji danego terenu decydują zapisy zawarte w ewidencji gruntów i budynków.

Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. prawo geodezyjne i kartograficzne (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 ze zm.), zwanej dalej ustawą, ilekroć w ustawie jest mowa o ewidencji gruntów i budynków (katastrze nieruchomości) - rozumie się przez to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami.

Stosownie do art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy, ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące gruntów - ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty.

W myśl art. 21 ust. 1 ustawy podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków.

Analiza powyższych przepisów wyraźnie wskazuje, że charakter danego terenu wyznacza miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, jeżeli natomiast brak jest miejscowego planu zagospodarowania decyduje zakwalifikowanie danego obszaru w ewidencji budynków i gruntów, chyba że z datą późniejszą została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Natomiast odnosząc się do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego należy wskazać, iż zgodnie z art. 9 ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym studium nie jest aktem prawa miejscowego. Postanowienia studium mają charakter nienormatywny, są bowiem kierowane do organów gminy i bezpośrednio nie kształtują sytuacji prawnej podmiotów spoza systemu administracji publicznej, nie mogą wpływać na sytuację prawną obywateli i ich organizacji. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego nie ma mocy aktu powszechnie obowiązującego, określa jedynie politykę przestrzenną gminy i wiąże wewnętrzne organy gminy w ich planach przy sporządzaniu projektów planów miejscowych. Można zatem stwierdzić że odnosi się jedynie do kierunku i sposobu działania organów i jednostek pozostających w systemie organizacji aparatu gminy przy sporządzaniu projektu przyszłego planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego. Studium jest jednym z etapów poprzedzających uchwalenie planu i nie może tym samym w żadnym przypadku stanowić podstawy do wydawania decyzji. W związku z powyższym, że studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie jest źródłem, prawa miejscowego nie może być podstawą przy ustalaniu prawa do zwolnienia od podatku od towarów i usług przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że przy planowanej sprzedaż nieruchomości niezabudowanych w części dotyczącej sprzedaży działek, które są w studium jako budowlane, dla których nie ma planu zagospodarowania przestrzennego i nie wydano decyzji o warunkach zabudowy decydujące znaczenie będą miały zapisy ewidencji gruntów. Zaś przy sprzedaży działek, które będą miały warunki zabudowy pod dom jednorodzinny decydujące znaczenie będzie miał zapis decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zatem dostawa działek, dla których nie ma obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego i nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, a w ewidencji gruntów widnieją jako rola będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Natomiast dostawa działek posiadających warunki zabudowy domami jednorodzinnymi, nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. To z kolei skutkować będzie obowiązkiem opodatkowania takich dostaw podstawową, tj. 22% stawką podatku od towarów i usług.

Ponadto, należy wskazać, iż metoda rozliczenia liniowego podatku w skali 19%, na wybór której, po założeniu jednoosobowej działalności gospodarczej, wskazuje Wnioskodawca, nie ma wpływu na opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży działek. Sama czynność zbycia gruntów, jak wskazano już wcześniej, nosi znamiona działalności gospodarczej i działania Wnioskodawcy jako podatnika podatku VAT, a fakt wniesienia nieruchomości do założonej działalności gospodarczej, a następnie ich sprzedaż z majątku firmy, potwierdza tylko konieczność doliczenia podatku VAT przy sprzedaży przedmiotowych działek.

Z uwagi na treść stanowiska Wnioskodawcy, w którym nie wskazuje na przeznaczenie działek w ewidencji gruntów w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego, stanowisko to należało uznać za nieprawidłowe.

Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w odniesieniu do stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego pomija kwestię przeznaczenia działek w decyzji o warunkach zabudowy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać w całości za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r.; poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie