Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 05.04.2004, sygn. PP/1/443/3/2004/SM, Małopolski Urząd Skarbowy

Temat interpretacji

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na pismo Spółki z dnia 26.01.2004 r. (data wpływu do Małopolskiego Urzędu Skarbowego 10.02.2004 r.), wyjaśnia, co następuje:

Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest rozstrzygnięcie kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług usługi dzierżawy nieruchomości, w związku z zaistnieniem poniżej opisanych okoliczności:

W dniu 28 kwietnia 1997 r. została zawarta umowa dzierżawy nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką z o.o. (...). Zgodnie z postanowieniem § 3 przedmiotowej umowy Spółka z o.o. (...) zobowiązana była uiszczać czynsz z góry za okres 3 miesięcy każdego ostatniego dnia poprzedniego okresu. W dniu 28 czerwca 1999 r. Wnioskodawca wypowiedział Spółce umowę dzierżawy ze skutkiem na dzień 31 grudnia 1999 r. Spółka z o.o. (...) wystąpiła do Sądu Okręgowego w Krakowie z powództwem o ustalenie za bezskuteczne wypowiedzenie umowy dzierżawy. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 28 listopada 2001 r., utrzymanym w mocy przez Sąd Apelacyjny w dniu 18 czerwca 2002 r., wypowiedzenie umowy zostało uznane za bezskuteczne. W dniu 25 września 2002 r. Wnioskodawca złożył kasację do Sądu Najwyższego, a postanowieniem z dnia 18 marca 2003 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia kasacji. W świetle rozstrzygnięć sądowych umowa dzierżawy zawarta ze Spółką z o.o. (...) ma moc obowiązującą. W dniu 14 września 2001 r., tj. w okresie spornym Wnioskodawca wystąpił z powództwem przeciwko Spółce z o.o. (...) o zapłatę wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z gruntu. Spółka nie zwróciła przedmiotu dzierżawy, który przez cały okres pozostawał w jej posiadaniu. Żądanie zapłaty z tytułu bezumownego korzystania stanowiło formę odszkodowania, a wynagrodzenie nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z powyższym nie były wystawiane Spółce faktury VAT. Z chwilą wydania postanowienia przez Sąd Najwyższy o odmowie przyjęcia kasacji, Wnioskodawca dokonał zmiany powództwa o zapłatę z tytułu bezumownego korzystania na powództwo o zapłatę czynszu dzierżawnego. Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 28 listopada 2003 r. zostało oddalone powództwo Wnioskodawcy o zapłatę czynszu dzierżawnego. Jednocześnie Sąd uznał podniesiony przez Spółkę zarzut potrącenia swoich wierzytelności, jakie posiada w stosunku do Wnioskodawcy z tytułu poniesionych strat finansowych, wywołanych nieuzasadnionym wypowiedzeniem umowy dzierżawy. Od powyższego orzeczenia Wnioskodawca wniósł apelację. Obecnie sprawa jest w toku.

W ocenie Wnioskodawcy w świetle przedstawionych orzeczeń sądowych należność od Spółki z o.o. (...) należy traktować jako odszkodowanie. Wobec powyższego nie powstaje obowiązek w podatku od towarów i usług do czasu rozstrzygnięcia przez Sąd Apelacyjny.

Obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia w kraju usług dzierżawy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności, zgodnie z art. 6 ust. 8b pkt 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), uprzednio § 6 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 109, poz. 1245 ze zm.).
W tym przypadku, stosownie do § 40 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.), fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego (uprzednio § 42 cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r.).
A zatem, okoliczność potrącenia (na podstawie art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez Spółkę z o.o. (...) swojej wierzytelności z wierzytelności Wnioskodawcy z tytułu poniesionych strat finansowych, w związku z bezpodstawnym wypowiedzeniem umowy, jak też rozstrzygnięcie tej sprawy przez Sąd Apelacyjny, dla samego powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usługi dzierżawy nieruchomości nie ma znaczenia.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 28 listopada 2001 r., utrzymanym w mocy przez Sąd Apelacyjny w dniu 18 czerwca 2002 r.,wypowiedzenie w dniu 28.06.1999 r., ze skutkiem na dzień 31.12.1999 r., przez Wnioskodawcę Spółce z o.o. (...) umowy dzierżawy nieruchomości zostało uznane za bezskuteczne. Tym samym, zawarta w dniu 28.04.1997 r., umowa dzierżawy ma moc obowiązującą i wywołuje skutki prawne. Zgodnie z § 3 tej umowy Strony ustaliły czynsz płatny przez dzierżawcę za okres 3 miesięcy każdego ostatniego dnia poprzedniego okresu.
Stosownie do cytowanego § 40 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. (uprzednio § 42 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r.) Wnioskodawca winien wystawić fakturę z tytułu świadczenia usługi dzierżawy nie później niż z upływem, określonego w umowie terminu płatności, chyba że otrzymał zapłatę jeszcze przed tym terminem, gdyż wówczas w dniu otrzymania zapłaty powstał obowiązek podatkowy, a zatem i obowiązek wystawienia faktury.

Wobec powyższego, zdaniem tutejszego Urzędu Skarbowego, Wnioskodawca winien - stosownie do zapisów § 3 umowy z dnia 28.04.1997 r. - wystawić za okres sporny faktury z tytułu dzierżawy nieruchomości, ująć te faktury w rejestrze sprzedaży w miesiącu powstania obowiązku podatkowego i w deklaracji VAT-7 za ten miesiąc.