opodatkowanie pożyczki udzielonej spółce przez podmiot zagraniczny poza systemem bankowym - Interpretacja - IPPP2/443-1055/09-2/AS

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 29.10.2009, sygn. IPPP2/443-1055/09-2/AS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

opodatkowanie pożyczki udzielonej spółce przez podmiot zagraniczny poza systemem bankowym

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2009r. (data wpływu 28 września 2009r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki udzielonej Spółce przez podmiot zagraniczny poza systemem bankowym - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2009r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki udzielonej Spółce przez podmiot zagraniczny poza systemem bankowym.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej zwana Spółką) prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. W celu finansowania swojej działalności Spółka planuje zaciągnąć pożyczkę (pożyczki) od drugiej spółki, mającej siedzibę w USA (dalej zwanej Pożyczkodawcą). Pożyczkodawca jest podmiotem powiązanym ze Spółką, jednakże nie jest bezpośrednim wspólnikiem Spółki. Pożyczkodawca nie ma siedziby, miejsca zarządzania ani nie prowadzi jakiejkolwiek działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pożyczkodawca nie jest bankiem, ale faktycznie prowadzi działalność polegającą między innymi na regularnym udzielaniu pożyczek do podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej. Pożyczkodawca otrzymuje przychody z tytułu odsetek od takich pożyczek. W najbliższej przyszłości Pożyczkodawca planuje udzielić pożyczek również innym polskim spółkom należących do tej samej grupy kapitałowej. Umowa pożyczki będzie każdorazowo podpisana poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (najprawdopodobniej w USA), a w momencie podpisania umowy pożyczane pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (najprawdopodobniej w USA). Pieniądze zostaną przesłane na rachunek bankowy Spółki dopiero po zawarciu umowy pożyczki. Jednakże jest również możliwe, że w przyszłości umowa pożyczki pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub środki pieniężne będące przedmiotem takiej umowy w momencie jej zawarcia nie będą znajdowały się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy udzielenie pożyczki stanowi świadczenie usługi zwolnionej z podatku od towarów i usług (VAT) i w konsekwencji gdy Spółka płaci odsetki powinna rozpoznać import usług i wykazać go w deklaracji VAT-7...

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie usługi zwolnionej z VAT i w konsekwencji: gdy Spółka płaci odsetki powinna rozpoznać import usług i wykazać go w deklaracji VAT-7. Na podstawie art. 99 Spółka jako czynny podatnik VAT ma obowiązek składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne na formularzu VAT-7. W obu przypadkach Spółka jako podatnik ma obowiązek wykazać w deklaracji dane dotyczące zobowiązania podatkowego wykazanego na koniec okresu rozliczeniowego, w tym dane dotyczące transakcji zwolnionych z opodatkowania. W niniejszym stanie faktycznym Pożyczkodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na udzielaniu pożyczek i w ramach tej działalności udzieli Spółce pożyczki. Spółka ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT obowiązanym do składania deklaracji na podatek VAT, natomiast Pożyczkodawca ma siedzibę poza terytorium Polski (w USA).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (dalej: uptu) opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym na mocy art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (w rozumieniu art. 7 ww. ustawy). Jednakże w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 uptu zwolnione z opodatkowania VAT są usługi wymienione w jej załączniku nr 4. W pozycji 3 załącznika nr 4 uptu wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane według PKWiU w sekcji J ex. 65-67 (z wyłączeniami nie odnoszącymi się do sytuacji Spółki). Do usług pośrednictwa finansowego sekcja J symbol 65.2 grupowanie: usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe zgodnie z PKWiU zalicza się grupowanie: usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym (symbol 65.22). Udzielenie pożyczki Spółce przez Pożyczkodawcę, który prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 uptu i posiada w zakresie swojej faktycznie wykonywanej działalności udzielanie pożyczek, stanowi więc świadczenie usługi, o której mowa w PKWiU grupowanie: usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym (symbol 65.22), a zatem jest objęte zwolnieniem z opodatkowania VAT z art. 43 ust. 1 pkt 1 uptu. Zgodnie z dyspozycją art. 27 ust. 3 w zw. z ust 4 pkt 4 uptu, w przypadku świadczenia usług finansowych na rzecz podatników mających siedzibę na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę (import usług).

Mając na uwadze, że w przedstawionym stanie faktycznym Pożyczkodawca wykonuje działalność gospodarczą polegającą m.in. na udzielaniu pożyczek, to w konsekwencji w przypadku udzielenia pożyczki (należącej do kategorii usług pośrednictwa finansowego) Spółce z siedzibą w Polsce przez Pożyczkodawcę z siedzibą w USA miejscem świadczenia usług jest Polska. Stosownie natomiast do art. 17 ust. 1 pkt 4 uptu podatnikami są m.in. osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę poza terytorium kraju. W konsekwencji Spółka zgodnie z przedstawioną regulacją jest podatnikiem VAT z tytułu otrzymanej usługi w postaci pożyczki udzielonej przez Pożyczkodawcę z siedzibą w USA.

W świetle powyższego Spółka stoi na stanowisku, że usługa finansowa polegająca na udzielaniu pożyczek poza systemem bankowym przez Pożyczkodawcę będącego podmiotem zagranicznym, sklasyfikowana jako usługa pośrednictwa finansowego pozostałego w grupowaniu 65.22 PKWiU, której miejscem świadczenia jest Polska, będzie przedmiotowo zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz art. 27 ust. 4 pkt 4 i ust. 3 uptu - również wtedy gdy umowa pożyczki nie została zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy środki pieniężne będące przedmiotem takiej umowy w momencie jej zawarcia nie będą się znajdowały poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

W konsekwencji biorąc pod uwagę powyższe uzasadnienie stanowiska Spółki należy wskazać, że:

  1. udzielanie pożyczek w ramach działalności gospodarczej należy uznać za świadczenie usług podlegające VAT;
  2. usługa taka jest zwolniona z VAT jako usługa pośrednictwa finansowego na podstawie poz. 3 w załączniku nr 4 do uptu w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 1 uptu,
  3. miejscem świadczenia usługi polegającej na udzieleniu pożyczki jest miejsce, gdzie Spółka ma siedzibę, a więc miejsce to znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  4. co za tym idzie Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu dokonania czynności zawarcia umowy pożyczki pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą;
  5. w konsekwencji Spółka w okresie rozliczeniowym (miesiąc, kwartał), w którym zapłaciła odsetki na rzecz Pożyczkodawcy, powinna wykazać w deklaracji podatkowej VAT-7 import usług pośrednictwa finansowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 8 ust. 1 przywołanej ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jednocześnie w ust. 3 ww. artykułu ustawodawca wskazuje, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Wskazać również należy na treść przepisu art. 8 ust. 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przy określaniu miejsca świadczenia usług, o którym mowa w art. 27 i 28, usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych, jeżeli dla tych usług przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Stosownie do art. 17 ust. 2 powołanej ustawy, przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyłączeniem świadczenia usług określonych w art. 27 ust. 3 lub art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

Przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 4 (art. 17 ust. 3 ww. ustawy).

Ogólną zasadę dotyczącą miejsca świadczenia usług, dla potrzeb podatku od towarów i usług, określa art. 27 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, przesądzając, że w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 4 w związku z ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy usługi bankowe, finansowe i ubezpieczeniowe łącznie z asekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki, są świadczone na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Zatem w przypadku usług wymienionych w art. 27 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, świadczonych na rzecz podmiotów wymienionych w ust. 3 tego artykułu, podmiotem zobowiązanym do ich rozliczenia jest usługobiorca.

Tak więc zaciągnięcie przez Spółkę pożyczki od podmiotu zagranicznego, nie posiadającego zarówno siedziby, jak i stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, należy uznać za import usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, podlegający opodatkowaniu na terenie kraju. Spółka, jako usługobiorca tych usług będzie zobowiązana do ich rozliczenia.

Zasadą jest, że w sprawach klasyfikacji wyrobów i usług zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi) wg zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach. Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu do odpowiedniego grupowania PKWiU, tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usługi. Organy podatkowe nie są więc uprawnione do dokonywania ww. klasyfikacji. W przypadku wątpliwości w tym zakresie, należy zwrócić się o dokonanie prawidłowej klasyfikacji do Urzędu Statystycznego, Ośrodka Interpretacji i Standardów Klasyfikacyjnych.

Ponieważ Spółka we wniosku podała, iż przedmiotowe usługi mieszczą się w grupowaniu PKWiU 65.22.10 usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym, niniejsza interpretacja jest wydawana w oparciu o podaną przez Spółkę klasyfikację, bez rozstrzygania jednakże o jej poprawności. Tutejszy organ nie jest organem uprawnionym do dokonywania klasyfikacji towarów lub usług.

W myśl przepisu art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zwolnione są od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pozycja nr 3 załącznika nr 4 do ustawy brzmi: Sekcja J ex (65 67) Usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

  1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
  2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
  3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
  4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
  5. usług ściągania długów oraz factoringu,
  6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
  7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
  8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
  9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Użycie przez ustawodawcę oznaczenia ex przy grupowaniu PKWiU oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

W poz. 3 tego załącznika w zamkniętym katalogu usług wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie znajdują się wymienione przez Spółkę usługi.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż przedmiotowe usługi, zaklasyfikowane przez Spółkę do usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.10), podlegają zwolnieniu z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, o ile Spółka wykonuje działalność usługową określoną w grupowaniu PKWiU 65-67 sekcja J i nie zachodzą wyłączenia wskazane w tej pozycji.

Reasumując uznać należy, że usługi świadczone przez podmiot zagraniczny na rzecz Spółki stanowią dla Spółki import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług tej transakcji obowiązana będzie Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług. Jednakże usługi te będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 powołanej ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Powyższa definicja wskazuje, iż w przypadku usług pośrednictwa finansowego, do jakich zalicza się udzielenie pożyczki, kwotą należną z tytułu sprzedaży są należne odsetki. Sama pożyczka nie stanowi wynagrodzenia pożyczkodawcy, a więc nie jest obrotem. A zatem faktura dokumentująca przedmiotową czynność, jako podstawę opodatkowania winna zawierać jedynie kwotę odsetek.

Jak stanowi art. 99 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie