Rozliczanie obrotu energią elektryczną

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Informuję równocześnie, że w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w zakresie rozliczeń [...] energii elektrycznej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i polskim rezydentem podatkowym. Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, a jej sprzedaż nie jest zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

Spółka, jako […].

[…]

W dniu […] weszło w życie rozporządzenie […].

Zgodnie z […], jego cele obejmują m.in.:

 - […];

 - […];

 - […];

 - […];

 - […].

Rozporządzenie […].

Z art. […] wynika także obowiązek […]:

 - […],

 - […],

 - […], oraz

 - […].

Oprócz obowiązku […]:

 - […]

 - […].

Zgodnie […]:

a)[…];

b)[…].

Zgodnie z […]:

a)cena rozliczeniowa dla […];

b)cena rozliczeniowa dla […].

Niniejszy wniosek dotyczy […].

Obowiązek rozliczania […].

Podstawą do dokonywania rozliczeń są […], zatytułowane:

 - […];

 - […].

Dokumenty te zostały zweryfikowane i zatwierdzone przez […].

W wyniku tego […].

Z uwagi na cechy fizyczne […] wymianą energii oraz faktycznymi przepływami zgodnymi z prawami fizyki (w szczególności prawami Kirchoffa). […]:

A.[…];

B.[…];

C.[…].

Celem […].

Wnioskodawca przystąpił […].

W ramach […] dla transakcji sprzedaży lub zakupu rozliczanej energii jest […]. Okresem rozliczeniowym dla celów fakturowania jest natomiast miesiąc kalendarzowy (tj. za okresy miesięczne wystawiane są faktury dotyczące transakcji, których […]).

Należy podkreślić, ze w przypadku energii […].

Dla celów niniejszego wniosku należy odrębnie przedstawić zasady określania cen rozliczeniowych dotyczących energii […].

W odniesieniu do energii […].

Cena […] może mieć wartość dodatnią albo ujemną.

Jeśli chodzi o możliwość wystąpienia ujemnych cen energii elektrycznej należy zauważyć, że […]. […]. Cena energii elektrycznej może przybrać wartość ujemną w sytuacji, w której […]

Oczywiście typową sytuacją, […], jest dodatnia cena energii elektrycznej. Wystąpienie cen ujemnych wiąże się z wystąpieniem specyficznych okoliczności na rynku energii elektrycznej, co przekłada się na stosunkowo niedużą skalę tego zjawiska. W trakcie miesięcznego okresu podlegającego fakturowaniu może w ogóle nie mieć miejsca sytuacja, w której […] cena energii przyjmie wartość ujemną. Niemniej, takie sytuacje będą występowały.

Teoretycznie cena energii […] mogłaby przybrać wartość zerową. W praktyce jednak jest to scenariusz wyłącznie hipotetyczny, prawdopodobieństwo jego wystąpienia jest bardzo znikome. Dlatego sytuacja, w której cena rozliczanej […] przybiera wartość zerową pozostaje poza zakresem niniejszego wniosku.

W związku z powyższym, rozliczenia […] będą dla następujących pozycji:

a)[…], po cenie dodatniej ([…] otrzymuje płatność),

b)[…], po cenie ujemnej ([…] dokonuje płatności),

c)[…], po cenie dodatniej ([…] dokonuje płatności),

d)[…], po cenie ujemnej ([…] otrzymuje płatność).

Zgodnie z […]

[…]

Należy podkreślić, że […]

W rezultacie, w ramach rozliczeń finansowych […]:

   - w przypadku […] energii elektrycznej po cenie dodatniej lub […] energii elektrycznej po cenie ujemnej – […] wystawiałyby fakturę na rzecz […] (opis tej funkcji został przedstawiony poniżej);

   - w przypadku […] energii elektrycznej po cenie ujemnej lub […] energii elektrycznej po cenie dodatniej - […] wystawiałby fakturę na rzecz […].

Energia […] ma odrębną specyfikę ze względu na […].[…] uznali za celowe przyjęcie z góry, że cena tej energii będzie zawsze zerowa. […]. Dlatego, ustalono cenę zerową dla […].

Umowa […]. […]. […] jest podatnikiem zarejestrowanym dla celów podatku VAT w […], nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Zakres […] oraz należne mu z tego tytułu wynagrodzenie […].

Zgodnie z […]:

   - przegląd kwot do zafakturowania, […],

   - przeprowadzenie rozliczenia finansowego […] oraz

   - generowanie wobec […] faktur/not kredytowych oraz analogicznych dokumentów wystawianych w […].

[…].

Zgodnie z […], fakturowanie rozliczeń […] dokonywane będzie zatem pomiędzy poszczególnymi […]. Oznacza to, że działając […]:

    - będzie wystawiać faktury na rzecz poszczególnych […] będzie wskazana jako sprzedawca;

    - będzie odbiorcą faktur wystawianych przez […] będzie wskazana jako nabywca (przy czym możliwe jest ustalenie, że w takim przypadku faktura będzie wystawiana również przez […] lecz w imieniu danego […], […].

Konsekwentnie, […].

Należy podkreślić, że […] nie przewidują możliwości bezpośredniego fakturowania pomiędzy zaangażowanymi […]. Ta zasada wynika m.in. ze […]. Tym samym, w celu realizacji obowiązków wynikających z […], Wnioskodawca jest zobowiązany wdrożyć proces fakturowania […].

Konsekwentnie, w ramach […] Wnioskodawca będzie wystawiał faktury na […] (wskazując […] jako nabywcę) oraz otrzymywał faktury od […] (w których […] będzie wskazane jako sprzedawca).

Poza Wnioskodawcą, wszyscy […]. Żaden […] nie zużywa energii […] nabywanej […] do celów własnych, energia ta jest przedmiotem dalszej odsprzedaży […].

Pytania

 1) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie dodatniej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 2) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie dodatniej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 3) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie ujemnej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 4) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie ujemnej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 5) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie dodatniej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 6) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie dodatniej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 7) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie ujemnej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 8) W jaki sposób z perspektywy podatku VAT należy zakwalifikować dokonywany przez Wnioskodawcę […] po cenie ujemnej, w szczególności czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania z tego tytułu podatku należnego VAT?

 9) W przypadku uznania, że Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach 3 i 4, czy Wnioskodawca jest uprawniony do rozliczenia tego podatku jako podatku naliczonego?

10)W przypadku uznania, że Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach 5 i 6, czy Wnioskodawca jest uprawniony do rozliczenia tego podatku jako podatku naliczonego?

11)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 1 i 2 za prawidłowe, w którym okresie Wnioskodawca jest zobowiązany wykazać transakcję w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT?

12)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 3 i 4 za prawidłowe, w którym momencie po stronie Wnioskodawcy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu importu usług?

13)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 5 i 6 za prawidłowe, w którym momencie po stronie Wnioskodawcy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu nabycia towarów na terytorium kraju od podatnika zagranicznego?

14)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 7 i 8 za prawidłowe, w którym okresie rozliczeniowym Wnioskodawca jest zobowiązany wykazać transakcję w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT?

15)Czy w związku z […] po cenie zerowej, Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania podatku VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

 1) […] po cenie dodatniej, dokonywany przez Wnioskodawcę […], należy uznać z perspektywy podatku VAT za dostawę towarów dokonywaną przez Wnioskodawcę w państwie siedziby […], tj. poza terytorium kraju. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia w tym przypadku podatku należnego VAT.

 2) […] po cenie dodatniej, dokonywany przez Wnioskodawcę […], należy uznać z perspektywy podatku VAT za dostawę towarów dokonywaną przez Wnioskodawcę w państwie siedziby […], tj. poza terytorium kraju. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia w tym przypadku podatku należnego VAT.

 3) […] po cenie ujemnej, dokonywany przez Wnioskodawcę […], należy uznać z perspektywy podatku VAT za świadczenie usług przez […] na rzecz Wnioskodawcy, opodatkowane w Polsce jako miejscu siedziby Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania w tym przypadku podatku należnego VAT z tytułu importu usług.

 4) […], dokonywany przez Wnioskodawcę […], należy uznać z perspektywy podatku VAT za świadczenie usług przez […] na rzecz Wnioskodawcy, opodatkowane w Polsce jako miejscu siedziby Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania w tym przypadku podatku należnego VAT z tytułu importu usług.

 5) […] po cenie dodatniej, dokonywany przez Wnioskodawcę […], należy uznać z perspektywy podatku VAT za dostawę towarów dokonywaną przez [...] w Polsce jako państwie siedziby Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania w tym przypadku podatku należnego VAT z tytułu nabycia towarów od podmiotu zagranicznego na terytorium kraju.

 6) [...] po cenie dodatniej, dokonywany przez Wnioskodawcę [...], należy uznać z perspektywy podatku VAT za dostawę towarów dokonywaną przez [...] w Polsce jako państwie siedziby Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczania w tym przypadku podatku należnego VAT z tytułu nabycia towarów od podmiotu zagranicznego na terytorium kraju.

 7) [...] po cenie ujemnej, dokonywany przez Wnioskodawcę [...], należy uznać z perspektywy podatku VAT za świadczenie przez Wnioskodawcę usług opodatkowanych VAT w państwie siedziby [...], tj. poza terytorium kraju. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczania w tym przypadku podatku należnego VAT.

 8) [...] po cenie ujemnej, dokonywany przez Wnioskodawcę [...], należy uznać z perspektywy podatku VAT za świadczenie przez Wnioskodawcę usług opodatkowanych VAT w państwie siedziby [...], tj. poza terytorium kraju. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczania w tym przypadku podatku należnego VAT.

 9) Wnioskodawca jako podatnik zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach 3 i 4, jest jednocześnie uprawniony do rozliczenia tego podatku jako podatku naliczonego.

10)Wnioskodawca jako podatnik zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach 5 i 6, jest jednocześnie uprawniony do rozliczenia tego podatku jako podatku naliczonego.

11)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 1 i 2 za prawidłowe, transakcja powinna być ujęta przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT w dniu wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności (jako dostawa towarów poza terytorium kraju).

12)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 3 i 4 za prawidłowe, obowiązek podatkowy z tytułu importu usług powstaje po stronie Wnioskodawcy w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego (miesiąca), którego dotyczy faktura wystawiona przez [...].

13)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 5 i 6 za prawidłowe, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia towarów na terytorium kraju od podatnika zagranicznego powstaje po stronie Wnioskodawcy w dniu wystawienia faktury przez [...], jednak nie później niż z upływem terminu płatności.

14)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 7 i 8 za prawidłowe, transakcja powinna zostać wykazana przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego (miesiąca), którego dotyczy faktura wystawiona przez Wnioskodawcę (jako świadczenie usług poza terytorium kraju).

15)W związku z [...] jest rozliczana [...] po cenie zerowej, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczania podatku VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1-8

Uwagi ogólne

Pytania 1-8 zmierzają do potwierdzenia prawidłowej kwalifikacji w zakresie podatku VAT transakcji dokonywanych przez Wnioskodawcę [...], dotyczących energii […]. Celem tych pytań jest w szczególności ustalenie, czy w związku z tymi transakcjami Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego VAT. Pytania te dotyczą kolejno następujących pozycji, dla których dokonywane są rozliczenia:

 - [...] po cenie dodatniej (Wnioskodawca otrzymuje płatność),

 - [...] po cenie dodatniej (Wnioskodawca otrzymuje płatność),

 - [...] po cenie ujemnej (Wnioskodawca dokonuje płatności),

 - [...] (Wnioskodawca dokonuje płatności),

 - [...] po cenie dodatniej (Wnioskodawca dokonuje płatności),

 - [...] po cenie dodatniej (Wnioskodawca dokonuje płatności),

 - [...] po cenie ujemnej (Wnioskodawca otrzymuje płatność),

 - [...] po cenie ujemnej (Wnioskodawca otrzymuje płatność).

Należy przy tym pamiętać, że tak jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, […], tj. nie są używane w znaczeniu nadanym tym pojęciom przez przepisy ustawy o VAT.

Na wstępnie Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że w zakresie, w jakim kwestie poruszane w niniejszym wniosku dotyczą […], po cenie dodatniej lub ujemnej, skutki VAT zbliżonych transakcji były już przedmiotem oceny Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej na wniosek Spółki interpretacji indywidualnej […]. Interpretacja ta dotyczyła transakcji dokonywanych w ramach […], po cenie dodatniej lub ujemnej (dalej interpretacja ta jest przywoływana jako: „Interpretacja VAT […]”). W ocenie Wnioskodawcy, ze względu na zbliżony charakter opisanych w niniejszym wniosku transakcji dotyczących […], ich skutki w zakresie podatku VAT powinny być analogiczne do tych potwierdzonych w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do transakcji dokonywanych [...]. Składając niniejszy wniosek Spółka pragnie jednak wprost potwierdzić skutki VAT dla ww. typów transakcji dokonywanych [...].

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Ustawa o VAT definiuje towary jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się z kolei każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zdaniem Wnioskodawcy nie budzi wątpliwości, że w przypadku wystąpienia […] dodatniej ceny energii elektrycznej (tu: […]), z perspektywy przepisów o VAT ma miejsce dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT. Co do zasady bowiem, ustawa o VAT wszelkie postaci energii (a więc również ww. […]) uznaje za towar.

Konsekwentnie:

- dokonywany przez Wnioskodawcę [...] po cenie dodatniej [...] oraz […] należy z perspektywy o VAT uznać za dostawę towarów dokonywaną przez Wnioskodawcę na rzecz [...],

- dokonywany przez Wnioskodawcę [...] po cenie dodatniej [...] oraz [...] należy z perspektywy o VAT uznać za dostawę towarów dokonywaną przez [...] na rzecz Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższa kwalifikacja nie może mieć jednak zastosowania w przypadku wystąpienia […] ujemnej ceny energii elektrycznej […].

Co do zasady, warunkiem opodatkowania VAT transakcji jest więc jej odpłatność (z pewnymi wyjątkami). Zasada ta znajduje odzwierciedlenie w konstrukcji podstawy opodatkowania tym podatkiem. Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika (przy czym podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku należnego - art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT). Przepis ten implementuje regulację zawierającą się w art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa VAT”).

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawa opodatkowania podatkiem VAT może mieć jedynie wartość dodatnią. Nie może dojść do sytuacji, w której z perspektywy przepisów o VAT transakcja stanowi dostawę towarów, a jednocześnie podstawa opodatkowania tej czynności przybiera wartość ujemną.

Należy podkreślić, że VAT jest podatkiem opartym na kryteriach ekonomicznych. Jakkolwiek w przypadku wystąpienia na rynku energii elektrycznej ujemnej ceny energii następuje przeniesienie prawa do dysponowania jak właściciel na podmiot „przyjmujący” tę energię, płatność z tego tytułu należna jest podmiotowi „przyjmującemu” energię (a nie wyzbywającemu się jej). Ekonomiczny charakter podatku VAT wyraża się m.in. tym, że co do zasady kierunek płatności wyznacza kierunek transakcji (tj. kierunek czynność opodatkowana tym podatkiem ma miejsce w kierunku przeciwnym do kierunku płatności).

Nie można pominąć faktu, że do występowania na rynku energii elektrycznej zjawiska ujemnych cenach energii elektrycznej może dochodzić w specyficznej sytuacji nadpodaży energii elektrycznej, istotnie przewyższającej popyt. Biorąc pod uwagę, że energia elektryczna w ilościach hurtowych nie może być magazynowana, „posiadanie” nadwyżki energii jest de facto istotnym obciążeniem dla danego podmiotu. W takiej sytuacji, z perspektywy tego podmiotu ekonomicznie uzasadnione jest dokonanie sprzedaży „nadwyżkowej” energii elektrycznej po cenie ujemnej (dopłata dla podmiotu „przyjmującego” tę energię), dzięki czemu pozbywa się ciężaru zagospodarowania tych nadwyżek.

Powyższe zjawisko dotyczy również kształtowania cen, po których rozliczana jest [...] energia wynikająca z […]. Wystąpienie ujemnej ceny […] jest skutkiem sytuacji, […]. Jeśli [...].

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle powyższych uwag uzasadnione jest twierdzenie, że w przypadku „sprzedaży” energii elektrycznej po cenie ujemnej to nabywca (podatnik przyjmujący energię po cenie ujemnej) świadczy na rzecz podmiotu wyzbywającego się tej energii usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Usługa ta polega na „uwolnieniu” sprzedawcy od ciężaru zagospodarowania nadwyżek energii, a wynagrodzeniem z tego tytułu jest zapłata należna nabywcy energii.

Wnioskodawca pragnie zauważyć, że powyższe podejście zostało potwierdzone w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanych przez Spółkę, [...], transakcji:

 - [...] po cenie ujemnej (usługa świadczona na rzecz Wnioskodawcy przez [...]),

 - [...] (usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz [...]).

Powyższe podejście znajduje również potwierdzenie w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. III SA/Wa 2602/13 oraz wydanej w jego następstwie interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 października 2014 r., IPPP3/443-286/13/14-5/S/SM (jakkolwiek sprawy te z oczywistych względów nie dotyczyły transakcji […]). Jak wskazano w ww. wyroku: „Sąd analizując przedmiotowy spór w sprawie oceny transakcji "ujemnych cen energii" doszedł do przekonania, że to odbiorca energii świadczy usługę polegającą na jej odbiorze, w zamian otrzymując wynagrodzenie (korzyść w postaci otrzymanej energii), natomiast podmiot, który się jej wyzbywa, otrzymuje korzyść, która na rynku energii jest wyjątkowo cenna, nie musi podejmować bardzo trudnych prób magazynowania nadwyżki niechcianej energii. (...) nie ma możliwości, aby zakwalifikować transakcję w obliczu "ujemnych cen energii" jako dostawę towarów. Prawidłowym jest uznanie jej jako odpłatne świadczenie usług dla potrzeb podatku od towarów i usług przy założeniu, iż ceną takiej usługi jest wartość odebranej nadwyżki prądu.”

Analogiczny pogląd wyrażono w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2015 r., IPPP1/4512-845/15-2/MPe: „Właśnie w obliczu wystąpienia zjawiska „ujemnych cen energii” bezpośrednio powołać należy się na tezę wyrażoną w wyroku Apple & Pear, w myśl której określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednio i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto, gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT. W przypadku opisanego zjawiska, to odbiorca energii świadczy usługę polegającą na jej odbiorze, w zamian otrzymując wynagrodzenie, natomiast podmiot, który się jej wyzbywa, otrzymuje korzyść, która na rynku energii jest wyjątkowo cenna, nie musi podejmować bardzo trudnych prób magazynowania nadwyżki niechcianej energii.”

„(...) podstawą opodatkowania w myśl przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT powinna być kwota wynikająca z faktury wystawionej przez usługodawcę, w praktyce odbierającego nadwyżki energii elektrycznej (jego usługa polegać bowiem będzie na odbiorze energii elektrycznej), stanowiąca zapłatę określoną oraz ustaloną pomiędzy sobą przez strony transakcji.”

Odnosząc powyższe rozważania do opisanego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego należy zatem uznać, że:

    - w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie ujemnej – […], to […] świadczy odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT na rzecz Wnioskodawcy,

   - w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie ujemnej – […], to Wnioskodawca świadczy odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT na rzecz [...].

Jednocześnie należy uznać, że w powyższej sytuacji nie dochodzi do odrębnej z perspektywy VAT czynności opodatkowanej w postaci dostawy energii po cenie ujemnej przez Wnioskodawcę (w przypadku eksportu przez Wnioskodawcę, po cenie ujemnej, energii […]) oraz przez [...] (w przypadku importu ww. przez Wnioskodawcę po cenie ujemnej). Przeniesienie prawa do dysponowania jak właściciel tą energią następuje bowiem w tej sytuacji w ramach odpłatnego świadczenia usług przez podmiot przyjmujący „nadwyżkową” energię.

Mając na uwadze powyższe wnioski, należy dokonać szczegółowej kwalifikacji VAT poszczególnych typów transakcji opisanych w pytaniach 1-8, w szczególności ustalić miejsce opodatkowania tych transakcji podatkiem VAT oraz czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego.

Pytania nr 1 i 2

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy, dokonywany przez Wnioskodawcę [...] po cenie dodatniej:

 - [...] oraz

 - [...],

należy z perspektywy o VAT uznać za dostawę towarów dokonywaną przez Wnioskodawcę na rzecz [...],

Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, miejscem dostawy towarów w przypadku dostawy gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej do podmiotu będącego podatnikiem, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6, którego głównym celem nabywania gazu, energii elektrycznej, energii cieplnej lub chłodniczej jest odprzedaż tych towarów w takich systemach lub sieciach dystrybucji i u którego własne zużycie takich towarów jest nieznaczne - jest miejsce, gdzie podmiot taki posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, do którego dostarczane są te towary - miejsce, gdzie podmiot ten posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, a w przypadku braku siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Przepis ten stanowi implementację art. 38 Dyrektywy VAT.

Przedmiotem rozliczeń [...] jest energia […]. Jednocześnie, […], będący zarejestrowanym podatnikiem VAT […], nie nabywa przedmiotowej energii elektrycznej do celów własnego zużycia, lecz dokonuje dalszej odsprzedaży tej energii na rzecz […].

Dlatego w ocenie Wnioskodawcy, miejscem opodatkowania dostawy towarów dokonywanej przez niego na rzecz [...] - po cenie dodatniej – […], jest państwo siedziby [...], tj. […]. Dostawa ta nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce.

Konsekwentnie, w przypadku […] - po cenie dodatniej – […], Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tego tytułu. Transakcja ta powinna zostać wykazana przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT jako dostawa towarów poza terytorium kraju.

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], [...] po cenie dodatniej.

Pytanie nr 3 i 4

W przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] po cenie ujemnej:

 - […] oraz

 - […],

zgodnie z przedstawionym powyżej stanowiskiem to […] świadczy odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT na rzecz Wnioskodawcy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (...). W ocenie Wnioskodawcy, ta ogólna zasada powinna mieć zastosowanie do określenia miejsca opodatkowania ww. usług świadczonych przez [...] na rzecz Wnioskodawcy, w przypadku […], po cenie ujemnej. Konsekwentnie, miejscem opodatkowania ww. usług będzie terytorium Polski jako miejsce siedziby Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, pod pojęciem importu usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

Art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT stanowi, iż podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, (...),

b) usługobiorcą jest:

- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, (...).

W związku z powyższym, w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie ujemnej – […], stanowiącego z perspektywy przepisów o VAT świadczenie usług przez [...] na rzecz Wnioskodawcy, Wnioskodawca będzie podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego z tytułu importu usług na terytorium Polski (wg obowiązującej stawki tego podatku).

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], [...] po cenie ujemnej.

Pytanie nr 5 i 6

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy, dokonywany przez Wnioskodawcę [...] po cenie dodatniej:

  - [...] oraz

  - […],

należy z perspektywy o VAT uznać za dostawę towarów dokonywaną przez [...] na rzecz Wnioskodawcy.

Analogicznie jak w przypadkach opisanych w pytaniach nr 1 i 2, miejsce opodatkowania przedmiotowej dostawy towarów należy określić zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT. W tym przypadku nabywcą energii elektrycznej jest bowiem Wnioskodawca, będący podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny, który nie nabywa przedmiotowej energii elektrycznej [...] do celów własnego zużycia, lecz dokonuje dalszej odsprzedaży tej energii, […].

Dlatego w ocenie Wnioskodawcy, miejscem opodatkowania dostawy towarów dokonywanej przez [...] na jego rzecz w przypadku importu energii elektrycznej przez Wnioskodawcę [...] po cenie dodatniej, jest terytorium Polski jak państwa siedziby Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

 a) dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (...),

 b) nabywcą jest:

-  w przypadku nabycia gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej - podmiot zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 lub art. 97 ust. 4, (...),

 c) dostawa towarów nie jest dokonywana w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju.

Nabywając energię elektryczną (tj. energię […]) [...] po cenie dodatniej Wnioskodawca powinien być zatem zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy uznany za podatnika zobowiązanego do rozliczenia podatku należnego z tego tytułu (energii elektrycznej w […] w ramach dostawy towarów na terytorium dokonywanej przez podatnika nieposiadającego w Polsce siedziby, miejsca zamieszkania ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej).

Wnioskodawca będzie zatem zobowiązany wykazać podatek należny z tytułu ww. transakcji w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT (jako dostawę towarów, dla której podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy), wg obowiązującej stawki tego podatku.

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], […] po cenie dodatniej.

Pytanie nr 7 i 8

W przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] po cenie ujemnej:

  - [...] oraz

  - [...],

zgodnie z przedstawionym wyżej stanowiskiem to Wnioskodawca świadczy odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT na rzecz [...].

Analogicznie jak w przypadku sytuacji opisanych w pytaniach nr 3 i 4, miejsce opodatkowania tej usługi należy zdaniem Wnioskodawcy określić zgodnie z przytoczoną wyżej ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. Konsekwentnie, miejscem opodatkowania ww. usług jest terytorium […], jako państwa siedziby [...]. Usługi te nie podlegają zatem opodatkowaniu VAT w Polsce.

Konsekwentnie, w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie ujemnej - [...] oraz [...], stanowiącego z perspektywy przepisów o VAT świadczenie usług przez Wnioskodawcę na rzecz [...], Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tego tytułu. Transakcja ta powinna zostać wykazana przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT jako świadczenie usług poza terytorium kraju, do których ma zastosowanie art. 28b ustawy o VAT.

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], […].

Ad. 9-10

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy, jest on zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tytułu:

  1. importu usług - w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach nr 3 i 4,

  2. dostawy towarów na terytorium kraju, z tytułu której Wnioskodawca jest podatnikiem na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT - w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach nr 5 i 6.

Celem pytań nr 9 i 10 jest potwierdzenie, czy Wnioskodawca jest w związku z powyższym uprawniony do odliczenia podatku należnego z tytułu ww. czynności jako podatku naliczonego.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...).

Natomiast w świetle art. 86 ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, w szczególności, kwota podatku należnego z tytułu:

a) świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,

b) dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca.

Zdaniem Wnioskodawcy, w obu ww. sytuacjach spełnione jest kryterium związku dokonywanego zakupu z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego.

Energia elektryczna nabywana przez Wnioskodawcę […] po cenie dodatniej (tj. […]) jest następnie przedmiotem dalszej odsprzedaży przez Wnioskodawcę, […]. Istnieje więc bezpośredni związek pomiędzy nabywaniem tej energii, skutkującym obowiązkiem rozliczenia przez Wnioskodawcę podatku należnego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, a dalszymi czynnościami opodatkowanymi VAT po stronie Wnioskodawcy.

W przypadku [...] po cenie ujemnej, Wnioskodawca z perspektywy podatku VAT nabywa usługę „przyjęcia” tej energii, w związku z czym jest zobowiązany zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT do rozliczenia podatku należnego z tytułu importu usług. Jak już podkreślono, wystąpienie […] ujemnych cen energii może być skutkiem […]. Wnioskodawca, […]. […] jest nierozerwalnie związane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy […], uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego.

Konsekwentnie, Wnioskodawca, jako podatnik zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w przypadku transakcji wskazanych w pytaniach nr 3, 4, 5 i 6 jest jednocześnie uprawniony do odliczenia tego podatku jako podatku naliczonego.

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], […] po cenie dodatniej oraz [...] po cenie ujemnej.

Ad. 11-14

Uwagi ogólne

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań 11-14 wymaga przytoczenia kluczowych regulacji ustawy o VAT, które należy uwzględnić przy określaniu momentu, w którym poszczególne transakcje powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę w rozliczeniach VAT.

Co do zasady, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT).

Art. 19 ust. 3 i 4 ustawy o VAT [winno być art. 19a ust. 3 i 4 – przypis Organu] doprecyzowują ww. regulację w następujący sposób:

  3. Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

  4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w:

1)art. 7 ust. 1 pkt 2 (...).

Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Ustawa o VAT przewiduje również przypadki, w których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych. M.in. zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 tej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,

b) świadczenia usług:

- telekomunikacyjnych,

- wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,

- najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,

- ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,

- stałej obsługi prawnej i biurowej,

- dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego

- z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

Jednocześnie, zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy o VAT, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

W przypadku czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności (por. art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy).

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT:

Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;

2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;

3) kontrahentów;

4) dowodów sprzedaży i zakupów.

Natomiast art. 109 ust. 3a ustawy stanowi:

Podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, są obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju. W przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19a ust. 1-3 i 8.

Pytanie nr 11

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 1 i 2, w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie dodatniej – […], Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tego tytułu. Niemniej, transakcja ta powinna zostać wykazana przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT, jako dostawa towarów poza terytorium kraju.

Jeśli chodzi o moment wykazania ww. transakcji w ewidencji i deklaracji VAT, w ocenie Wnioskodawcy należy zastosować odpowiednio przepisy dotyczącego dokonywania tego rodzaju dostaw na terytorium kraju.

W świetle art. 19a ust. 5 pkt 4 oraz ust. 7 ustawy o VAT, w zw. z art. 106i ust. 3 pkt 4 tej ustawy, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności.

Konsekwentnie, w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 1 i 2 za prawidłowe, transakcje te powinny być ujmowane przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT w dniu wystawienia faktury, jednak nie później niż z upływem terminu płatności (jako dostawa towarów poza terytorium kraju).

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], [...] po cenie dodatniej.

Pytanie nr 12

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 3 i 4, w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie ujemnej – […], stanowiącego z perspektywy przepisów o VAT świadczenie usług przez [...] na rzecz Wnioskodawcy, Wnioskodawcy będzie podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego z tytułu importu usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT.

W przypadku importu usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. w tym przypadku w dacie wykonania usługi. Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy w tym przypadku za moment wykonania usługi należy rozumieć zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT upływ ostatniego dnia okresu rozliczeniowego (miesiąca), którego dotyczy faktura (jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, okresem rozliczeniowym dla celów fakturowania [...] jest miesiąc kalendarzowy).

Ponieważ faktura za dany okres rozliczeniowy (miesiąc kalendarzowy) jest wystawiana i płatna po zakończeniu tego okresu, nie będzie miał jednocześnie zastosowania art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, dotyczący przedpłat, zaliczek itp.

Konsekwentnie, w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 3 i 4 za prawidłowe, obowiązek podatkowy z tytułu importu usług powstaje po stronie Wnioskodawcy w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego (miesiąca), którego dotyczy faktura wystawiona przez [...].

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], [...] po cenie ujemnej.

Pytanie nr 13

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 5 i 6, w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie dodatniej - [...] oraz [...], Wnioskodawca jest zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy uznawany za podatnika zobowiązanego do rozliczenia podatku należnego z tego tytułu […]).

W świetle art. 19a ust. 5 pkt 4 oraz ust. 7 ustawy o VAT, w zw. z art. 106i ust. 3 pkt 4 tej ustawy, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności. Zdaniem Wnioskodawcy regulacja ta znajduje również odpowiednie zastosowanie w sytuacji, w której Wnioskodawca jest zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT zobowiązany do rozliczenia podatku należnego jako nabywca w ramach dostawy energii elektrycznej dokonywanej na terytorium kraju przez podatnika zagranicznego (tj. niepodsiadającego na terytorium kraju siedziby, miejsca zamieszkania ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej). Fakturą, o której mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT jest w tym przypadku faktura wystawiana przez [...].

W szczególności, w ocenie Wnioskodawcy nie można uznać, że „fakturą”, o której mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT może być jedynie faktura wystawiana przez krajowego dostawcę (tj. że szczególna zasada obowiązku podatkowego nie ma w tym przypadku zastosowania ze względu na to, że faktura jest wystawiana przez zagranicznego podatnika, a podatek VAT jest rozliczany przez krajowego nabywcę w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia). Należy bowiem zauważyć, że ustawodawca wprost wyłączył zastosowanie ww. szczególnej zasady powstawania obowiązku podatkowego w odniesieniu do importu usług, do których stosuje się art. 28b. Skoro ustawodawca uznał to wyłączenie za niezbędne, logicznym wnioskiem powinno być stwierdzenie, że co do zasady art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT znajduje zastosowanie także w odniesieniu do sytuacji, w której faktura jest wystawiana przez podatnika zagranicznego, a do rozliczenia podatku VAT jest zobowiązany w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia nabywca lub usługobiorca. Jednocześnie, wyłączenie dotyczące usług objętych art. 28b ustawy o VAT nie ma oczywiście zastosowania do dostawy energii elektrycznej dokonywanej na terytorium kraju przez podatnika zagranicznego, dla której podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 nabywca będący podatnikiem z siedzibą na terytorium kraju.

Konsekwentnie, w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 5 i 6 za prawidłowe, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia towarów na terytorium kraju od podatnika zagranicznego powstaje po stronie Wnioskodawcy w dniu wystawienia faktury przez [...], jednak nie później niż z upływem terminu płatności.

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], importu energii elektrycznej bilansującej po cenie dodatniej.

Pytanie nr 14

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 7 i 8, w przypadku dokonywanego przez Wnioskodawcę [...] - po cenie ujemnej - [...] oraz [...], stanowiącego z perspektywy przepisów o VAT świadczenie usług przez Wnioskodawcę na rzecz [...], Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tego tytułu. Transakcja ta powinna zostać wykazana przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT jako świadczenie usług poza terytorium kraju, do których ma zastosowanie art. 28b ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 109 ust. 3a ustawy o VAT, dotyczącego sposobu prowadzenia ewidencji dla celów VAT w przypadku dostawy towarów i świadczenia usług poza terytorium kraju, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19a ust. 1-3 i 8.

W związku z powyższym, Wnioskodawca powinien ujmować omawianą transakcję w ewidencji dla celów VAT, a w rezultacie również w deklaracjach VAT, stosując odpowiednio ogólne zasady powstawania obowiązku podatkowego, tj. w dacie wykonania usługi. Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy w tym przypadku za moment wykonania usługi należy rozumieć zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT upływ ostatniego dnia okresu rozliczeniowego (miesiąca), którego dotyczy faktura (jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, okresem rozliczeniowym dla celów fakturowania [...] jest miesiąc kalendarzowy).

Ponieważ faktura za dany okres rozliczeniowy (miesiąc kalendarzowy) jest wystawiana i płatna po zakończeniu tego okresu, nie będzie miał jednocześnie zastosowania art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, dotyczący przedpłat, zaliczek itp.

Konsekwentnie, w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań nr 7 i 8 za prawidłowe, transakcje te powinny być ujmowane przez Wnioskodawcę w ewidencji dla celów VAT oraz w deklaracji VAT w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego (miesiąca), którego dotyczy faktura wystawiona przez Wnioskodawcę (jako świadczenie usług poza terytorium kraju).

Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w Interpretacji VAT [...] w odniesieniu do dokonywanego przez Wnioskodawcę, [...], importu energii elektrycznej bilansującej po cenie ujemnej.

Ad. 15

Niniejsze pytanie dotyczy […]. Tak jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, […].

Powyższa specyfika spowodowała, że choć […]. […] nie powinny wywoływać realnych skutków ekonomicznych.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższa […], w ogóle nie stanowi czynności opodatkowanej w rozumieniu przepisów o VAT (dostawy towarów ani świadczenia usług). Ma wyłącznie charakter techniczny, niezamierzony, jest wynikiem obiektywnych właściwości energii elektrycznej, nie ma na celu wywołania rzeczywistych skutków ekonomicznych ([…]). W szczególności, zdaniem Wnioskodawcy nie można w tym przypadku stwierdzić, że w związku z […] (tj. dostawa towarów). Nie można mówić o przeniesieniu prawa do dysponowania towarem jak właściciel w sytuacji, gdy […] i bez skutków w postaci realnych rozliczeń finansowych (tj. bez rozliczeń po cenie niezerowej).

Dlatego zdaniem Wnioskodawcy już powyższa […] jest wystarczająca dla uznania, że jest to zjawisko neutralne z perspektywy VAT, a więc w związku […] po cenie zerowej Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczania podatku VAT […].

Jedynie uzupełniająco Wnioskodawca pragnie więc wskazać, że nawet gdyby hipotetycznie uznać, że […] z perspektywy podatku VAT stanowi nieodpłatną (ze względu na cenę zerową) dostawę towarów, wciąż w świetle przepisów o VAT Wnioskodawca nie byłby zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tytułu tych przepływów.

Jeśli bowiem uznać, że w przypadku […] mamy do czynienia z (nieodpłatną) dostawą towarów na rzecz [...], analogicznie jak w przypadku eksportu energii elektrycznej po cenie dodatniej należałoby uznać, że zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT miejscem opodatkowania tej dostawy jest […], jako miejsce siedziby [...]. Dostawa taka nie podlegałaby zatem opodatkowaniu VAT w Polsce.

Z kolei […] w tej samej ilości w świetle wspomnianej zasady dotyczącej miejsca opodatkowania dostaw energii na rzecz podatnika - pośrednika (tu: Wnioskodawcy), gdyby […] również hipotetycznie uznać za dostawę towarów, stanowiłby nieodpłatną dostawę towarów dokonywaną przez [...] na rzecz Wnioskodawcy, której miejscem opodatkowania byłaby Polska jako miejsce siedziby Spółki. Jakkolwiek co do zasady art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT uznaje w takim przypadku nabywcę (krajowego podatnika) za podmiot zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu dostawy towarów dokonywanej na terytorium kraju przez podatnika zagranicznego, to jednak podstawa opodatkowania (kwota zapłaty należnej […]) wynosiłaby zero złotych. A zatem również w tym przypadku Wnioskodawca nie byłby zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w związku z […].

Analogicznie, brak skutków VAT dotyczyłby również sytuacji odwrotnej, gdy […].

Konsekwentnie, w związku z […] jest rozliczana [...] po cenie zerowej, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczania podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku względem sformułowanych pytań jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia;

- zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja została wydana w oparciu o obowiązujące przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych oraz w oparciu o przedstawiony opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jesteśmy ściśle związani przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Jako Zainteresowani ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.