
Temat interpretacji
Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości.
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 22 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania transakcji sprzedaży działek. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 lutego 2022 r. (wpływ 8 lutego 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną, będącą rezydentem podatkowym w Polsce. Wnioskodawca nigdy nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej, nie był również nigdy zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.
Wnioskodawca na przestrzeni kilku ostatnich lat (okres 2015-2020) dokonał odpłatnego zbycia następujących nieruchomości:
a)nieruchomość położona w (…) - udział niezabudowanej działki nr 29/39 i 29/34, data dokonania sprzedaży 11 grudnia 2015 r.;
b)niezabudowana nieruchomość, działki gruntu nr 29/37 i 29/34, data dokonania sprzedaży 19 sierpnia 2016 r.;
c)nieruchomość niezabudowana, działka nr 29/25 i 29/34, data dokonania sprzedaży 1 września 2016 r.;
d)niezabudowana działka nr 8/15 w (…), data dokonania sprzedaży 30 listopada 2016 r.;
e)nieruchomość niezabudowana w (…), działka nr 29/26, data dokonania sprzedaży 4 stycznia 2017 r.;
f)nieruchomość niezabudowana w (…), działka 8/16, data dokonania sprzedaży 10 luty 2017 r.;
g)nieruchomość niezabudowana w (…), działka 29/38 i 29/34, data dokonania sprzedaży 15 luty 2017 r.;
h)nieruchomość niezabudowana, działka gruntu nr 29/15, 29/91, 29/43, data dokonania sprzedaży 9 maja 2018 r.;
i)nieruchomość niezabudowana, działka 29/11, 29/21, 29/43, data dokonania sprzedaży 16 listopada 2018 r.;
j)nieruchomość położona w (…), działka 29/17, data dokonania sprzedaży 1 kwietnia 2019 r.;
k)niezabudowana nieruchomość w (…) działka nr 29/14, 29/43, data dokonania sprzedaży 18 lipca 2019 r.;
l)działka gruntu nr 29/16 i 629/21 w (…), data dokonania sprzedaży 23 października 2018 r.;
m)działka gruntu 29/29 w (…), data dokonania sprzedaży 7 listopada 2019 r.;
n)nieruchomość położona w (…) działka gruntu 29/30, data dokonania sprzedaży 2 marca 2020 r.
W tym miejscu należy wskazać, że wyżej wymienione nieruchomości oraz udziały w nieruchomościach Wnioskodawca nabył w drodze spadkobrania po zmarłym ojcu 17 października 2015 r. (data sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia: 17 listopada 2015 r.).
Ponadto, w niniejszej sprawie należy wskazać, iż:
a)Sprzedane nieruchomości były sklasyfikowane jako grunty orne, pastwiska.
b)Wnioskodawca nie wykorzystywał nieruchomości w jakiś określony, szczególny sposób.
c)Wnioskodawca nie podejmował jakichkolwiek czynności w celu uatrakcyjnienia nieruchomości mających być przedmiotem sprzedaży.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego
Grunty, o których mowa są podzielone na działki, lecz w ewidencji widnieją jako grunty orne, pastwiska stałe. Nie były to cele opodatkowane podatkiem VAT, były zwolnione z podatku ze względu na niską klasę ziemi. Działki nie służyły do prowadzenia działalności gospodarczej. Działki były dzierżawione i uprawiane przez wujka Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie czerpał z nich żadnego pożytku. Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej sprzedaży innych nieruchomości. Wszedł w posiadanie nieruchomości w roku 2015 w drodze spadku po zmarłym ojcu, a ojciec po zmarłej mamie (…). Nie było żadnego celu, ponieważ był to spadek. Były wykorzystywane tylko w celu sprzedaży, ponieważ reszta rodziny już wcześniej przed spadkiem Wnioskodawcy zaczęła sprzedawać cześć ziemi. Wnioskodawca sprzedaży dokonał w latach 2015-2020. Przyczyną miedzy innymi była spłata długów zaciągniętych przez zmarłego ojca. Nieruchomości było ok. 15 z czego Wnioskodawca miał 3/64 części, niezabudowanych były to pola uprawne. Przy sprzedaży każdej działki Wnioskodawca opłacał podatek od wzbogacenia 19%, ponieważ nie był w posiadaniu ich dłużej jak 5 lat. Wnioskodawca nie jest pewny, ale miedzy dziadkiem, a jego synem była jakaś umowa, ponieważ dziadek nie dostałby renty. Wnioskodawca planuje w przyszłości sprzedaż innych nieruchomości, reszta rodziny sprzedaje, więc i Wnioskodawca też musi. Nie każda działka miała dostęp do drogi publicznej, w niektórych drogi były wydzielane, działki nie były wtedy jeszcze w posiadaniu Wnioskodawcy. Plan zagospodarowania przestrzennego był uchwalony przed spadkiem Wnioskodawcy. Uchwaliła go Gmina, ponieważ ona posiadała działki w sąsiedztwie i uchwalała go dla całego rejonu. Był uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego, więc nie były wydane żadne warunki zabudowy. Nie były podejmowane żadne działania marketingowe. Nie były poczynione żadne działania zmierzające do zwiększenia wartości działek. Była to inwestycja gminna i to gmina prowadziła sieć wodociągową i energetyczną, rodzina płaciła opłatę adiacencką dla gminy, ale Wnioskodawca jej nie płacił, ponieważ nie był w ich posiadaniu. Nikt nie miał pełnomocnictwa do sprzedawanych działek.
Pytanie
Czy sprzedaż podlega opodatkowaniu?
Pana stanowisko w sprawie
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przez towary - na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunty oraz budynki spełniają definicję towaru wynikającą art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju
Należy jednak zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów - w rozumieniu art. 7 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z powyższych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przestanek: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług; po drugie - czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności działa jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej - zawarta w ustawie - ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Właściwym, zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. Co przy tym istotne, jak zaznaczył WSA w Warszawie w wyroku z 5 lutego 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 2869/06), nawet status bycia podatnikiem podatku VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, należy uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT.
W kontekście powyższego, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.
Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt lub budynek działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C‑181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej.
Całość powyższych elementów może, bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, dokonując sprzedaży opisanych we wniosku nieruchomości (całości albo poszczególnych udziałów) Wnioskodawca nie działał w charakterze podatnika VAT, albowiem nie zostały spełnione przesłanki wynikające z art. 15 ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm., Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm., Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm., Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm., Dz. U. z 2020 r. poz. 106), zwanej dalej ustawą
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ww. ustawy
przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Według art. 2 pkt 22 ustawy,
sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Zatem w świetle przytoczonych powyżej przepisów grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”,
państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
1)określone udziały w nieruchomości,
2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Podkreślić należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy,
podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy,
działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE,
„podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania nieruchomości istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży ww. gruntów podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. gruntów) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży przedmiotowych działek spełnia Pan przesłanki do uznania Pana za podatnika podatku od towarów i usług.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.
W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmuje/podejmował Pan działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan osobą fizyczną, będącą rezydentem podatkowym w Polsce, nie prowadził Pan pozarolniczej działalności gospodarczej, nie był również Pan nigdy zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Na przestrzeni kilku ostatnich lat (okres 2015-2020) dokonał Pan odpłatnego zbycia następujących nieruchomości – niezabudowanych działek i udziałów w nich: nr 29/39 i 29/34, 29/37 i 29/34, 29/25 i 29/34, 8/15, 29/26, 8/16, 29/38 i 29/34, 29/15 i 29/91 i 29/43, 29/11 i 29/21 i 29/43, 29/17, 29/14 i 29/43, 29/16 i 29/21, 29/29, 29/30. Wyżej wymienione nieruchomości oraz udziały w nieruchomościach nabył Pan w drodze spadkobrania po zmarłym ojcu w 2015 r.
Sprzedane nieruchomości były sklasyfikowane jako grunty orne, pastwiska. Nie wykorzystywał Pan nieruchomości w jakiś określony, szczególny sposób. Nie podejmował Pan jakichkolwiek czynności w celu uatrakcyjnienia nieruchomości mających być przedmiotem sprzedaży. Grunty, o których mowa są podzielone na działki, lecz w ewidencji widnieją jako grunty orne, pastwiska stałe. Nie były to cele opodatkowane podatkiem VAT, były zwolnione z podatku ze względu na niską klasę ziemi. Działki nie służyły do prowadzenia działalności gospodarczej. Działki były dzierżawione i uprawiane przez Pana wuja. Nie czerpał Pan z nich żadnego pożytku, nie dokonywał Pan wcześniej sprzedaży innych nieruchomości. Były wykorzystywane tylko w celu sprzedaży, ponieważ reszta rodziny już wcześniej przed Pana spadkiem zaczęła sprzedawać część ziemi. Nieruchomości było ok. 15 z czego Pan miał 3/64 części, niezabudowanych działek, były to pola uprawne. Przy sprzedaży każdej działki opłacał Pan podatek od wzbogacenia. Planuje Pan w przyszłości sprzedaż innych nieruchomości - reszta rodziny sprzedaje. Nie każda działka miała dostęp do drogi publicznej, w niektórych drogi były wydzielane, działki nie były wtedy jeszcze w Pana posiadaniu. Plan zagospodarowania przestrzennego był uchwalony przed spadkiem. Uchwaliła go Gmina, ponieważ ona posiadała działki w sąsiedztwie i uchwalała go dla całego rejonu. Był uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego, więc nie były wydane żadne warunki zabudowy. Nie były podejmowane żadne działania marketingowe. Nie były poczynione żadne działania zmierzające do zwiększenia wartości działek. Była to inwestycja gminna i to gmina prowadziła sieć wodociągową i energetyczną, rodzina płaciła opłatę adiacencką dla gminy, ale Pan jej nie płacił, ponieważ nie był w ich posiadaniu. Nikt nie miał pełnomocnictwa do sprzedawanych działek.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii opodatkowania transakcji sprzedaży działek podatkiem VAT.
Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług
Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w przedmiotowym opisie sprawy nie wystąpią okoliczności, które wskazują, że sprzedaż przez Pana działek oraz udziałów w działkach, należy uznać za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, która skutkuje uznaniem Pana za podatnika podatku od towarów i usług.
Znaczenie dla przedmiotowej sprawy ma analiza całokształtu działań jakie Pan podjął w odniesieniu do działek przez cały okres posiadania. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nieruchomości oraz udziały w nieruchomościach nabył Pan w drodze spadkobrania po zmarłym ojcu w 2015 r. Nie wykorzystywał Pan nieruchomości w jakiś określony, szczególny sposób. Nie podejmował Pan jakichkolwiek czynności w celu uatrakcyjnienia nieruchomości mających być przedmiotem sprzedaży. Grunty są podzielone na działki, lecz w ewidencji widnieją jako grunty orne, pastwiska stałe. Działki nie służyły do prowadzenia działalności gospodarczej. Działki były dzierżawione i uprawiane, ale nie przez Pana tylko przez Pana wuja, nie czerpał Pan z nich żadnego pożytku, nie dokonywał Pan też wcześniej sprzedaży innych nieruchomości. Działki były wykorzystywane tylko w celu sprzedaży, ponieważ reszta rodziny już wcześniej przed Pana spadkiem zaczęła sprzedawać cześć ziemi. Planuje Pan w przyszłości sprzedaż innych nieruchomości - reszta rodziny sprzedaje. Nie każda działka miała dostęp do drogi publicznej, w niektórych drogi były wydzielane - działki nie były wtedy jeszcze w Pana posiadaniu. Plan zagospodarowania przestrzennego był uchwalony przed spadkiem, uchwaliła go Gmina, nie były wydane żadne warunki zabudowy. Nie były podejmowane żadne działania marketingowe. Nie były poczynione żadne działania zmierzające do zwiększenia wartości działek. Nikt nie miał pełnomocnictwa do sprzedawanych działek. Gmina prowadziła sieć wodociągową i energetyczną, była to inwestycja gminna.
Odnosząc się do ww. dzierżawy działek, o których mowa we wniosku, należy wskazać, że na mocy art. 693 § 1 ustawy z dnia z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm., Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm., Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm., Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm., Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.),
przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Stosownie do treści powyższego przepisu, dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
Z kolei, umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną, zgodnie bowiem z art. 710 Kodeksu cywilnego
przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Istotnymi cechami takiej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność.
We wniosku wskazał Pan, że działki nie służyły do prowadzenia działalności gospodarczej. Działki były dzierżawione i uprawiane przez Pana wuja. Nie czerpał Pan z nich żadnego pożytku. Zatem, biorąc pod uwagę ww. definicje z Kodeksu cywilnego uznać należy, że w przedmiotowej sprawie działki były przedmiotem nieodpłatnego udostępnienia (użyczenia) z Pana strony, a nie przedmiotem umowy dzierżawy. W związku z powyższym, ww. udostępnienie działek przez Pana nie stanowi działalności gospodarczej.
Odnosząc się zatem do sprzedaży przedmiotowych działek stwierdzić należy, że czynności podjęte przez Pana nie wykraczają poza zakres zarządu Pana majątkiem prywatnym i nie stanowią działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Nie dokonywał Pan czynności typowych dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami, wykonywanych przez handlowców. Brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności przesądza o tym, że zbycie przez Pana opisanych działek nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
W konsekwencji zbycie działek nr 29/39 i 29/34, 29/37 i 29/34, 29/25 i 29/34, 8/15, 29/26, 8/16, 29/38 i 29/34, 29/15 i 29/91 i 29/43, 29/11 i 29/21 i 29/43, 29/17, 29/14 i 29/43, 29/16 i 29/21, 29/29, 29/30 nie skutkuje uznaniem Pana za podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż przedmiotowych działek nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
W związku z powyższym przedstawione przez Pana stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
