Braku uznania Zainteresowanych niebędących stroną postępowania za podatników i brak opodatkowania płatności dokonanej przez Spółkę na Ich rzecz – jest nieprawidłowe; opodatkowania realizowanych przez Spółkę świadczeń na rzecz Zainteresowanych niebędących stroną postępowania; prawo Spółki do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Zainteresowanych niebędących stroną postępowania, dotyczącej zawartego Porozumienia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie:

‒  braku uznania Zainteresowanych niebędących stroną postępowania za podatników i braku opodatkowania płatności dokonanej przez Spółkę na Ich rzecz – jest  nieprawidłowe;

‒     opodatkowania realizowanych przez Spółkę świadczeń na rzecz Zainteresowanych niebędących stroną postępowania – jest prawidłowe;

‒     prawa Spółki do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Zainteresowanych niebędących stroną postępowania, dotyczącej zawartego Porozumienia – jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

3 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 3 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 3 października 2022 r. (wpływ 6 października 2022 r.) oraz w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 1 grudnia 2022 r. (wpływ 1 grudnia 2022 r.) i pismem z 23 grudnia 2022 r. (wpływ 23 grudnia 2022 r.)

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

-A Sp. z o. o.

(…)

2)Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

-Pan RK

(…)

-Pani JK

(…)

Opis stanu faktycznego

A Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”) prowadzącym działalność deweloperską.

A nabyła nieruchomość, stanowiącą działkę ewidencyjną nr 1, położoną przy ulicy (…), w dzielnicy (…), w (…), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy dla (…), VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (…) (dalej: „Nieruchomość A”), na której zamierza wybudować zespół budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami wraz z infrastrukturą towarzyszącą (dalej: „Inwestycja A”).

JK i RK (dalej łącznie: „Sąsiedzi”) są jedynymi współwłaścicielami nieruchomości sąsiadujących z Nieruchomością A (dalej: „Nieruchomości Sąsiadów”), stanowiących działki ewidencyjne o numerach: 2, 3, 4, 5 z obrębu (…), objętych księgą wieczystą numer (…), w udziałach wynoszących odpowiednio ¾ i ¼. Ponadto, Pan RK jest wyłącznym właścicielem działki ewidencyjnej nr 6 z obrębu (…), objętej księgą wieczystą numer (…).

Posiadane przez Sąsiadów udziały w Nieruchomościach Sąsiadów należą do ich majątków osobistych. Sąsiedzi nie prowadzą i nie prowadzili działalności gospodarczej - działają jako osoby prywatne, właściciele nieruchomości sąsiednich. Nieruchomości Sąsiadów w części stanowiącej udział Pani JK są przedmiotem umowy dzierżawy zawartej pomiędzy Panią JK a Panem RK. Ponadto, budynki znajdujące się na Nieruchomościach Sąsiadów są przedmiotem najmu. Przy czym, w związku z wynajmowaniem nieruchomości Pan RK jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, zaś Pani JK nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Sąsiedzi są związani umową przedwstępną (dalej: „Umowa”) sprzedaży prawa własności części Nieruchomości Sąsiadów na rzecz spółki deweloperskiej (innej niż Wnioskodawca), która na nabytych nieruchomościach ma zrealizować inwestycję polegającą na budowie zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z ewentualnymi usługami w parterze, garażami podziemnymi i niezbędną infrastrukturą. Na pozostałej po sprzedaży części Nieruchomości Sąsiadów Sąsiedzi zamierzają prowadzić własne inwestycje (dalej: „Inwestycje Sąsiadów”) - obecnie brak planów krótkoterminowych, zaś plany inwestycji średnio i długoterminowe nie zostały skonkretyzowane. W przyszłości Sąsiedzi nie wykluczają również możliwości sprzedaży gruntu.

Podział Nieruchomości Sąsiadów nie został jeszcze dokonany. Planowany podział działek ewidencyjnych o numerach 2 i 3 związany jest z transakcją sprzedaży będącą przedmiotem Umowy - sprzedaży podlega część Nieruchomości Sąsiadów, w związku z czym podział ma na celu wydzielenie gruntu objętego transakcją oraz gruntu, który pozostanie własnością Sąsiadów (między innymi część zabudowana Nieruchomości Sąsiadów).

Sąsiedzi nie podejmowali działań reklamowych bądź innych działań mających na celu zwiększenie wartości części Nieruchomości Sąsiadów będącej przedmiotem Umowy. Sąsiedzi nie dokonywali także sprzedaży innych nieruchomości. Sąsiedzi podejmowali natomiast działania w wyniku, których doszło do uzbrojenia części Nieruchomości Sąsiadów - doprowadzenia sieci wodociągowej do domu jednorodzinnego w części siedliskowej Nieruchomości Sąsiadów, które nie jest objęta Umową.

Na mocy zawartej Umowy zostaną podjęte czynności dążące m.in. do: podzielenia nieruchomości, wyłączenia gruntu objętego transakcją z produkcji rolnej, deweloper wystąpi o pozwolenie na budowę. Część Nieruchomości Sąsiadów objęta planowaną sprzedażą została udostępniona deweloperowi wyłącznie w celu wykonania czynności/badań określonych w umowie np. badania geotechniczne. Ponadto, Sąsiedzi udzielili spółce deweloperskiej pełnomocnictwa do przeprowadzenia czynności obejmujących due dilligence.

W związku z zawartą Umową, Sąsiedzi wraz z spółką deweloperską wystąpili z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego w zakresie opodatkowania VAT transakcji sprzedaży nieruchomości. W interpretacji indywidualnej z 9 grudnia 2021 r., znak: 0114-KDIP4-2.4012.609.2021.3.MC, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) uznał, że sprzedaż części Nieruchomości Sąsiadów na rzecz spółki deweloperskiej będzie stanowiła dostawę dokonaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a Sąsiedzi będą działać w charakterze podatników VAT.

Inwestycja A oddziałuje na możliwości zabudowy Nieruchomości Sąsiadów.

20 września 2021 r. na rzecz A wydana została decyzja nr (…) (dalej: „Decyzja”) zatwierdzającą projekt zagospodarowania terenu i projekt architektoniczno-budowlany oraz udzielającą pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z usługami w parterze.

Z uwagi na zastrzeżenia Sąsiadów i podnoszone przez Sąsiadów naruszenia art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r., poz. 2351 ze zm.), Sąsiedzi rozważali złożenie odwołania od Decyzji.

A oraz Sąsiedzi postanowili zawrzeć porozumienie (dalej: „Porozumienie”), którego przedmiot stanowi uregulowanie wzajemnych relacji oraz zasad dobrej współpracy przy realizacji Inwestycji A oraz Inwestycji Sąsiadów planowanych przez Sąsiadów na Nieruchomościach Sąsiadów. Porozumienie ma na celu uniknięcie sporów, jakie mogłyby wyniknąć w związku z realizacją Inwestycji A oraz Inwestycji Sąsiadów oraz ewentualnymi inwestycjami na Nieruchomości Sąsiadów. Strony zobowiązują się do przekazywania sobie nawzajem informacji istotnych dla realizacji Porozumienia, w tym dokumentów, oświadczeń, informacji, a także niezbędnych akceptacji w terminach określonych pomiędzy Stronami.

Na mocy Porozumienia Sąsiedzi wyrażają zgodę na realizację Inwestycji A i zobowiązują się tej zgody nie odwołać ani nie cofnąć. Ponadto, Sąsiedzi zobowiązują się nie podejmować żadnych działań przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi i powszechnymi, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji A, a także które miałyby na celu i/lub w konsekwencji których doszłoby do wzruszenia, zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnych wydanych dla Nieruchomości A w zakresie realizacji Inwestycji A, w szczególności nie wnosić skarg lub zażaleń do sądów administracyjnych, odwołań, zastrzeżeń, wniosków, w tym wniosków o stwierdzenie nieważności, wniosków o wznowienie postępowania i protestów od decyzji, postanowień i uzgodnień uzyskiwanych dla Inwestycji A, w szczególności od pozwoleń na budowę Inwestycji A, w tym Decyzji, decyzji zmieniających pozwolenia na budowę Inwestycji A, decyzji w zakresie infrastruktury technicznej, decyzji środowiskowej dla Inwestycji A, decyzji zezwalającej/ych na wycinkę drzew na Nieruchomości A, decyzji zezwalających na rozbiórkę obiektu/ów posadowionych na Nieruchomości A.

Jak stanowi Porozumienie, Sąsiedzi zobowiązują się także do zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania od doręczonej im Decyzji. Ponadto, w przypadku zbycia przez któregokolwiek z Sąsiadów Nieruchomości lub ich części, Sąsiedzi zobowiązują się zapewnić, że przyszli nabywcy przystąpią do niniejszego Porozumienia.

Na podstawie Porozumienia, A natomiast wyraża zgodę na realizację Inwestycji Sąsiadów, oraz inwestycji realizowanych na Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo podmioty inne i zobowiązuje się tej zgody nie odwołać ani nie cofnąć. A zobowiązuje się także nie podejmować żadnych działań przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi i powszechnymi, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji Sąsiadów, oraz inwestycji realizowanych na Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo inne podmioty, a także które miałyby na celu i/lub w konsekwencji których doszłoby do wzruszenia, zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnych wydanych dla Nieruchomości Sąsiadów w zakresie realizacji inwestycji realizowanych przez Sąsiadów lub inne podmioty, w szczególności nie wnosić skarg lub zażaleń do sądów administracyjnych, odwołań, zastrzeżeń, wniosków, w tym wniosków o stwierdzenie nieważności, wniosków o wznowienie postępowania i protestów od decyzji, postanowień i uzgodnień uzyskiwanych dla Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo inne podmioty, w szczególności od pozwoleń na budowę Nieruchomości Sąsiadów uzyskiwanych przez Sąsiadów albo inne podmioty, w tym pozwoleń na budowę, decyzji zmieniających pozwolenia na budowę inwestycji realizowanych przez Sąsiadów albo inne podmioty, decyzji w zakresie infrastruktury technicznej, decyzji środowiskowej dla inwestycji realizowanych na Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo inne podmioty, decyzji zezwalającej/ych na wycinkę drzew na Nieruchomościach Sąsiadów, decyzji zezwalających na rozbiórkę obiektu/ów posadowionych na Nieruchomości Sąsiadów.

Porozumienie wskazuje również, że A zobowiązany jest do dokonania zmian w projektach budowlanych kolejnych etapów Inwestycji A oraz zapewnienie ciągłości działania sieci zasilających.

Ponadto, w związku z wyrażonymi przez Sąsiadów w Porozumieniu zgodami, podjętymi zobowiązaniami oraz składanymi oświadczeniami, A zobowiązało się wypłacić na ich rzecz tytułem rekompensaty wynagrodzenie w kwocie określonej w Porozumieniu. Wynagrodzenie zostało wypłacone w dwóch transzach: odpowiednio 1/3 i 2/3 ustalonej przez strony kwoty.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pani JK i RK w ramach zawartego Porozumienia nie są zobowiązani do wypłacenia żadnego wynagrodzenie na rzecz Spółki.

Zespół budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami wraz z infrastrukturą towarzyszącą, który Wnioskodawca zamierza wybudować będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Mianowicie, po jego wybudowaniu Spółka dokona sprzedaży zlokalizowanych w inwestycji lokali.

Zgodnie z zawartym Porozumieniem, tytułem rekompensaty za wyrażone przez Sąsiadów w Porozumieniu zgody i podjęte przez nich zobowiązania oraz oświadczenia składane w oparciu o Porozumienie, Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na Ich rzecz wynagrodzenia w dwóch ratach, odpowiednio:

-⅓ ustalonej przez strony kwoty za pośrednictwem depozytu notariusza oraz

-⅔ ustalonej przez strony kwoty pod warunkiem nabycia Nieruchomości A przez Wnioskodawcę lub podmiot wskazany przez Wnioskodawcę.

Zawarte Porozumienie nie przewiduje wynagrodzenia należnego A Sp. z o.o., tj. w ramach zawartego Porozumienia Sąsiedzi nie są zobowiązani wypłacić żadnego wynagrodzenie na rzecz Spółki. W konsekwencji, wypłata wynagrodzenia należnego Sąsiadom została dokonana w dwóch transzach: odpowiednio ⅓ i ⅔ ustalonej przez strony kwoty (bez jakichkolwiek pomniejszeń).

Wynagrodzenie należne Sąsiadom zostało skalkulowane w oparciu o przewidywaną wartość Inwestycji A, tj. jako określony procent przewidywanej wartości Inwestycji A. Wysokość wynagrodzenia należnego Sąsiadom nie jest uzależniona od jakichkolwiek świadczeń wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz Sąsiadów. Biorąc pod uwagę wskazany powyżej sposób kalkulacji wynagrodzenia należnego Sąsiadom - w oparciu o przewidywaną wartość Inwestycji A, wskazać należy, że wysokość wynagrodzenia nie byłaby wyższa również w przypadku gdyby Wnioskodawca nie był zobowiązany do niepodejmowania czynności określonych w Porozumieniu wobec Sąsiadów.

Pytania

1.Czy w świetle opisanego we wniosku stanu faktycznego Sąsiedzi powinni być uznani za podmioty niedziałające w charakterze podatników VAT, a w rezultacie płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

2.Czy w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy i Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe (tj. uznania, że w zakresie zawartego Porozumienia Sąsiedzi działają w charakterze podatników VAT), płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia będzie stanowić wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT, zaś Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Sąsiadów?

3.Czy w świetle opisanego we wniosku stanu faktycznego, podjęcie przez Wnioskodawcę na mocy Porozumienia określonych działań/zobowiązań stanowi świadczenie usług na rzecz Sąsiadów podlegające opodatkowaniu VAT?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad.1.

W Państwa i Zainteresowanych ocenie, Sąsiedzi w ramach zawartego Porozumienia nie działają w charakterze podatników VAT prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, a w rezultacie płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2.

W przypadku uznania stanowiska Państwa i Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe (tj. uznania, że w zakresie zawartego Porozumienia Sąsiedzi działają w charakterze podatników VAT), płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia, zdaniem Spółki i Sąsiadów, stanowić będzie wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT, zaś Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Sąsiadów.

Ad. 3.

W Państwa i Zainteresowanych ocenie, podjęcie przez Państwa na mocy Porozumienia określonych działań/zobowiązań nie stanowi świadczenia usług na rzecz Sąsiadów podlegającego opodatkowaniu VAT.

UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY I ZAINTERESOWANYCH

Uwagi ogólne: interes prawny podmiotów występujących ze wspólnym wnioskiem o interpretację indywidualną.

Prawidłowe ustalenie kwestii opodatkowania podatkiem VAT bądź niepodleganie temu podatkowi niewątpliwie dotyczy bezpośrednio sfery praw i obowiązków podatkowych zarówno Sąsiadów jak i Wnioskodawcy.

Z perspektywy prawnopodatkowej Państwa sytuacji, jako przedsiębiorcy i podatnika VAT, potwierdzenie czy Sąsiedzi w przedstawionym stanie faktycznym występują jako podatnicy VAT oraz świadczą na Państwa rzecz usługę opodatkowaną podatkiem VAT wiąże się jednocześnie z ustaleniem, czy przysługuje Państwu pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z wykonaniem postanowień Porozumienia.

Kwestia ta, w przypadku Sąsiadów, będzie natomiast wpływać na obowiązek wystawienia faktury dokumentującej świadczenie usług oraz zapłatę podatku należnego.

1. Uzasadnienie Państwa i Zainteresowanych stanowiska do pytania nr 1.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Niemniej, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów bądź świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT podlega opodatkowaniu VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa w charakterze podatnika VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pod pojęciem działalności gospodarczej rozumie się natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym (vide: art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Zatem, z powyższych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek:

• po pierwsze - dana czynność musi być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT;
• po drugie - czynność powinna zostać wykonana przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika.

Określony w ustawie o VAT zakres opodatkowania wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, by czynność podlegająca opodatkowaniu została wykonana przez podmiot, który dla potrzeb tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Należy zatem przyjąć, że działalnością gospodarczą jest tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Dla ustalenia, czy osoba uczestnicząca w transakcji jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży bądź wykorzystania swojego majątku osobistego w celu uzyskania dochodu, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zakwalifikowanie określonej aktywności jako działalności gospodarczej wymaga zatem ustalenia, czy działalność podatnika ma na celu uzyskiwanie dochodu o charakterze stałym. Istotne wskazówki w tym zakresie można odnaleźć w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przykładowo w wyroku w sprawie C-263/11 Trybunał wskazał, że dostawy drewna dokonywane przez osobę fizyczną w celu złagodzenia konsekwencji działania siły wyższej mieszczą się w ramach wykorzystywania majątku rzeczowego, które to wykorzystywanie należy kwalifikować jako działalność gospodarczą, jeżeli dostawy dokonywane te są w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu.

Na konieczność uwzględnienia kryterium ciągłości wykorzystywania majątku rzeczowego do celów zarobkowych przy ocenie czy właściciel prowadzi działalność gospodarczą wskazał także Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: „NSA”) w wyroku z 13 listopada 2012 r. sygn. I FSK 1805/11. W przywołanym orzeczeniu NSA podkreślił, że jeżeli działalność w zakresie dzierżawy gruntu cechuje się zarówno powtarzalnością, jak i długim okresem trwania, to grunt wykorzystywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, a właściciel prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Podejmowanie przez osobę fizyczną działań, które angażują środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, wskazuje, że działa ona jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, tj. podatnik podatku VAT.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Przechodząc w tym miejscu na grunt niniejszej sprawy należy podkreślić, że Sąsiedzi nie prowadzą i nie prowadzili działalności gospodarczej. Nieruchomość Sąsiadów należy do ich majątku prywatnego, niezwiązanego i niewykorzystywanego do jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Ze względu na to, że Inwestycja A, oddziałuje na możliwości zabudowy Nieruchomości Sąsiadów, strony zawarły Porozumienie. Celem Porozumienia jest uniknięcie sporów, jakie mogłyby wyniknąć w związku z realizacją Inwestycji A oraz ewentualnych przyszłych Inwestycji Sąsiadów oraz ewentualnymi inwestycjami na Nieruchomościach Sąsiadów. W konsekwencji, wynagrodzenie za podejmowanie czynności określonych w Porozumieniu ma związek z Nieruchomościami Sąsiadów. Porozumienie zawarte pomiędzy A a Sąsiadami ma charakter incydentalny, związany z Inwestycją A. Porozumienie wyczerpująco reguluje wzajemne stosunki pomiędzy stronami. W związku z czym, strony nie przewidują zawierania kolejnych porozumień. Tym samym, zawarcia Porozumienia nie można uznać za działanie mające na celu uzyskiwanie przez Sąsiadów dochodu o charakterze stałym.

Wynagrodzenie za czynności określone w Porozumieniu, które zostało zapłacone w dwóch transzach na rzecz Sąsiadów, również ma charakter incydentalny. Zawarte Porozumienie nie jest i nie będzie w przyszłości stałym i regularnym źródłem zarobku dla Sąsiadów. Zawarcie Porozumienia pomiędzy A a Sąsiadami ma na celu wyłącznie uregulowanie stosunków dobrosąsiedzkich. W Państwa i Zainteresowanych ocenie, zawarcie Porozumienia stanowi działanie związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności i zarządem majątkiem prywatnym.

W świetle powyższego, brak jest podstaw do uznania, iż w ramach zawartego Porozumienia Sąsiedzi działają w charakterze podatników VAT prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. W rezultacie, płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Powyższej konkluzji, zdaniem Zainteresowanych, nie zmienia fakt, iż w interpretacji indywidualnej z 9 grudnia 2021 r., znak: 0114-KDIP4-2.4012.609.2021.3.MC, sprzedaż przez Sąsiadów udziałów w prawie własności wydzielonej części Nieruchomości Sąsiadów została uznana za dostawę dokonywaną w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W wydanej interpretacji indywidualnej DKIS stwierdził bowiem, że Sąsiedzi będą podatnikami VAT z tytułu określonej transakcji sprzedaży udziałów w prawie własności nieruchomości, nie zaś z tytułu wszelkich czynności podejmowanych w odniesieniu do Nieruchomości Sąsiadów. Podkreślić przy tym należy, że zawarta Umowa, w związku z którą uzyskana została powyższa interpretacja, dotyczy sprzedaży udziałów w prawie własności jedynie wydzielonej części Nieruchomości Sąsiadów, podczas gdy Porozumienie odnosi się do Nieruchomości Sąsiadów jako całości (w tym także do części, która pozostanie własnością Sąsiadów po dokonaniu sprzedaży udziałów na rzecz spółki deweloperskiej). Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, celem Porozumienia było uregulowanie wzajemnych relacji oraz zasad dobrej współpracy sąsiedzkiej, zaś przystąpienia Sąsiadów do Porozumienia wynikało jedynie z faktu posiadania przez nich praw do Nieruchomości Sąsiadów. Tym samym, fakt zawarcia Porozumienia nie może być uznawany za stanowiący o zorganizowanym czy profesjonalnym charakterze działań Sąsiadów.

Jak wcześniej wskazano, aby uznać daną czynność za opodatkowaną VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie, że doszło do dostawy towarów/usług. Wymagane jest bowiem dodatkowo, aby dostawa ta dokonana została przez podmiot, który działa w charakterze podatnika VAT. W rozpatrywanej sprawie zawarcie Porozumienia można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Sąsiedzi zawierając Porozumienie z Państwem, na mocy którego otrzymują wynagrodzenie, korzystają z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o VAT nie mają zastosowania.

2. Uzasadnienie Państwa i Zainteresowanych stanowiska do pytania nr 2.

A. Czynności podejmowane przez Sąsiadów na mocy Porozumienia jako odpłatne świadczenie usług na gruncie VAT.

Jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1, w Państwa i Zainteresowanych ocenie, w zakresie zawartego Porozumienia Sąsiedzi nie działają w charakterze podatników VAT. Niemniej jednak, w przypadku uznania przez organ powyższego stanowiska za nieprawidłowe, należy ustalić czy płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia będzie stanowić wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT.

Co do zasady, zgodnie z zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Stosownie natomiast do treści art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak już zostało powyżej wykazane, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT bądź świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu VAT.

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, konieczne jest aby czynność została wykonana przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika oraz dana czynność musi być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W tym miejscu podkreślić raz jeszcze należy, że w Państwa i Zainteresowanych ocenie, w zakresie zawartego Porozumienia Sąsiedzi nie działają w charakterze podatników VAT, co stanowi przesłankę jednoznacznie wykluczającą opodatkowanie VAT wypłaty wynagrodzenia na ich rzecz przez A. Jedynie zatem w przypadku uznania przez organ powyższego stanowiska Spółki i Sąsiadów za nieprawidłowe, ocenie powinien podlegać drugi czynnik warunkujący opodatkowanie danej czynności VAT.

Dokonując analizy drugiej przesłanki w kontekście wynagrodzenia wypłacanego przez Państwa na rzecz Sąsiadów należy zauważyć, iż na mocy Porozumienia nie dochodzi do przeniesienia prawa rozporządzania towarem jak właściciel, tym samym nie wystąpi dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT. Natomiast pojęcie „świadczenia usług” zostało zdefiniowane dla celów VAT bardzo szeroko. W orzecznictwie sądów administracyjnych wielokrotnie podkreślano, że za świadczenie usług można bowiem uznać każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zobowiązaniowego. Nie jest przy tym konieczne, aby polegało ono na faktycznym wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu aktywnych działań. Na zachowanie to może się składać zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy) (tak przykładowo NSA w wyroku z 26 lipca 2019 r., sygn. I FSK 1889/15).

W tym miejscu należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że aby dane świadczenie (zarówno polegające na działaniu jak i na powstrzymywaniu się od działania) mogło być uznane za czynność opodatkowaną VAT, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

-pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne;

-istnieje beneficjent usługi odnoszący z jego tytułu (choćby potencjalną) korzyść;

-świadczenie ma charakter odpłatny, czyli odbywa się za wynagrodzeniem.

W konsekwencji można zatem stwierdzić, że aby zaklasyfikować daną czynność jako odpłatne świadczenie usług dla celów VAT, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczeniodawcą, a świadczeniobiorcą, na mocy którego działanie jednego podmiotu bądź powstrzymanie się od działania przez jeden podmiot pozostaje w bezpośrednim związku z wypłatą przez drugą stronę wynagrodzenia.

Przypomnieć należy, że zgodnie z przedstawionym opisem stanu faktycznego, kwoty wypłacane Sąsiadom tytułem rekompensaty stanowią w istocie wynagrodzenie za powstrzymanie się stron transakcji od dokonania określonych czynności (tj. Sąsiedzi zobowiązują się nie podejmować żadnych działań przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi i powszechnymi, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji A).

Odnosząc zatem powyższe regulacje do czynności podejmowanych przez Sąsiadów na mocy Porozumienia, zdaniem Wnioskodawcy i Zainteresowanych, czynności te spełniają warunki do uznania ich za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT. W szczególności należy wskazać, że:

1. czynności mają charakter odpłatny - Sąsiedzi otrzymali wynagrodzenie za świadczoną usługę, zaś wynagrodzenie to pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem, tj. zrzeczeniem się prawa do wniesienia odwołania od Decyzji, wyrażeniem zgody na realizację Inwestycji A oraz niepodejmowaniem działań, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji A (w szczególności niewnoszenie skarg lub zażaleń do sądów administracyjnych, odwołań, zastrzeżeń, wniosków, w tym wniosków o stwierdzenie nieważności, wniosków o wznowienie postępowania i protestów od decyzji, postanowień i uzgodnień uzyskiwanych dla Inwestycji A),
2. zawarcie Porozumienia potwierdza istnienie stosunku prawnego między Sąsiadami, a Wnioskodawcą;
3. beneficjentem świadczonej przez Sąsiadów usługi jest Wnioskodawca, gdyż w wyniku zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania od Decyzji, wyrażenia zgody na realizację Inwestycji A oraz zobowiązania się do niepodejmowania innych określonych w Porozumieniu działań przez Sąsiadów, Spółka uniknie potencjalnych sporów, opóźnień w realizacji Inwestycji A i zapewni sobie bezpieczeństwo prawne w tym zakresie.

Wobec powyższego, płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia będzie spełniać jedną z przesłanek warunkujących uznanie za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT.

Podobne wnioski wypływają z interpretacji indywidualnych prawa podatkowego. Tytułem przykładu można w tym miejscu powołać interpretację indywidualną DKIS z 13 września 2017 r., znak: 0114- KDIP1-1.4012.335.2017.1.AM, w której organ uznał, że w sytuacji w której podmiot zrzekł się roszczeń z tytułu realizacji inwestycji oraz zobowiązał się do nieskładania jakichkolwiek odwołań, wniosków, innych oświadczeń i/lub niedokonywania innych czynności, które uniemożliwiłyby lub utrudniłyby realizację inwestycji w zamian za świadczenie pieniężne, mamy do czynienia ze świadczeniem usług w myśl art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy. Organ zauważył, że w takiej sytuacji, otrzymana na podstawie porozumienia płatność nie stanowi formy zadośćuczynienia lecz wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, lub tolerowania czynności lub sytuacji, które wprost wymienione zostało w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

W przywołanej interpretacji organ stwierdził, że: „Zatem, zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności w związku z wyżej przytoczonym oświadczeniem zawartym w porozumieniu, że Państwo J. nie mają żadnych roszczeń dotyczących Inwestycji oraz zrzekają się ewentualnych przyszłych roszczeń wskazuje, że mamy do czynienia ze świadczeniem usług w myśl art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy. Otrzymana przez Pana J. na podstawie porozumienia płatność nie stanowi więc formy zadośćuczynienia lecz wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, lub tolerowania czynności lub sytuacji, które wprost wymienione zostało w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Zapłata Panu J. kwoty określonej w porozumieniu wiąże się ze świadczeniem usługi na rzecz C., zatem jako wynagrodzenie za usługę podlega opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Analogiczne stanowisko, zgodnie z którym świadczenie pieniężne wypłacane w zamian za zgodę na tolerowanie określonej czynności stanowi odpłatne świadczenie usług art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, zostało przedstawione również w interpretacji indywidulanej DKIS z 4 lutego 2019 r., znak: 0115-KDIT1-1.4012.883.2018.1.BS., w której organ stwierdził, że: „W przedstawionych we wniosku okolicznościach istnieje bezpośredni związek pomiędzy wykonanym świadczeniem (porozumienie), a otrzymanym wynagrodzeniem. Zgodę na tolerowanie określonej czynności (tj. przedłużające się prace budowalne i wykończeniowe lokalu, a w konsekwencji zmiana terminu świadczenia usług najmu), za które Wnioskodawca otrzyma określoną kwotę pieniężną od Dewelopera, należy traktować jako skonkretyzowane świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wpłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. (...) W konsekwencji, wypłata świadczenia pieniężnego przez Dewelopera na rzecz Wnioskodawcy, stanowi odpłatne świadczenie usług o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Kwota ta stanowi bowiem wynagrodzenie za te usługi i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Mając na uwadze powyższe, w przypadku uznania przez organ, iż w zakresie zawartego Porozumienia Sąsiedzi działają w charakterze podatników VAT (z czym - zgodnie z argumentacją przedstawioną w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1 - zarówno A, jak i Sąsiedzi się nie zgadzają), zdaniem Wnioskodawcy i Sąsiadów, kwoty pieniężne przewidziane w Porozumieniu należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Sąsiadów na rzecz Spółki usług podlegających opodatkowaniu VAT, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. W konsekwencji, w przypadku uznania przez organ stanowiska do pytania nr 1 za nieprawidłowe, Sąsiedzi powinni wystawić faktury dokumentujące świadczenie przedmiotowych usług zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, wykazać transakcje w odpowiednich plikach JPK_V7M i rozliczyć podatek należny.

B. Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Sąsiadów.

Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy i Sąsiadów w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, tj. zostanie uznane, że Sąsiedzi w ramach Porozumienia działają w charakterze podatników VAT, Wnioskodawca chciałby potwierdzić czy będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Sąsiadów.

Stosownie do generalnej zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług bądź dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi (art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT).

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione następujące przesłanki:

• odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
• towary i usługi, z nabyciem których podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W kontekście powyższego należy wskazać, że z punktu widzenia oceny uprawnienia danego podmiotu do odliczenia VAT naliczonego z tytułu danego nabycia, kluczowe jest ustalenie związku pomiędzy nabytymi towarami / usługami a czynnościami opodatkowanymi realizowanymi przez nabywcę.

Związek z czynnościami opodatkowanymi, w odniesieniu do których przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, może mieć przy tym zarówno charakter bezpośredni, gdzie możliwe jest jednoznaczne wskazanie, że zakupione przez podatnika VAT towary lub usługi zostały wykorzystane do wykonania określonej (konkretnej) transakcji, jak i pośredni, gdzie zakupów nie można wprawdzie przyporządkować do określonych transakcji, jednak służą one działalności gospodarczej podatnika.

Powyższe rozróżnienie znajduje potwierdzenie w ugruntowanym orzecznictwie sądów administracyjnych i praktyce organów podatkowych, m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez DKIS 18 stycznia 2021 r., znak 0114-KDIP1-2.4012.416.2020.2.RST, w której organ zgodził się z następującym stanowiskiem wnioskodawcy:

„O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów będących przedmiotem dostawy, czy też niezbędne do świadczenia usług; bezpośrednio więc wiążą się z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania firmy; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością gospodarczą, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu”.

W przedmiotowym stanie faktycznym Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i prowadzi działalność deweloperską, polegającą na budowie i komercjalizacji budynków mieszkaniowych. Wnioskodawca zamierza wybudować na Nieruchomości A zespół budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Sąsiedzi są zaś współwłaścicielami nieruchomości sąsiadujących z Nieruchomością A. Wnioskodawca oraz Sąsiedzi zawarli Porozumienie, którego przedmiot stanowi uregulowanie wzajemnych relacji oraz zasad dobrej współpracy przy realizacji Inwestycji A oraz Inwestycji Sąsiadów planowanych przez Sąsiadów na Nieruchomościach Sąsiadów. Porozumienie ma na celu uniknięcie sporów, jakie mogłyby wyniknąć w związku z realizacją Inwestycji A oraz Inwestycji Sąsiadów oraz ewentualnymi inwestycjami na Nieruchomości Sąsiadów.

Nabycie usług uregulowanych w Porozumieniu oraz związane z tym wynagrodzenie na rzecz Sąsiadów służy zatem działalności Wnioskodawcy podlegającej opodatkowaniu VAT, tj. budowie i komercjalizacji budynków mieszkaniowych na Nieruchomości A. Brak zawarcia Porozumienia mógłby skutkować wystąpieniem utrudnień w odniesieniu do realizacji Inwestycji A. Działania Sąsiadów mogłyby bowiem doprowadzić do opóźnienia zakończenia Inwestycji A. Porozumienie pomiędzy Wnioskodawcą a Sąsiadami jest konieczne, aby zabezpieczyć terminowe i bezkonfliktowe wykonanie Inwestycji A. Niewystąpienie usług świadczonych przez Sąsiadów na mocy Porozumienia (niewyrażenie zgody na realizację Inwestycji A, brak zobowiązania się do niepodejmowania określonych działań) mógłby spowodować brak wygenerowania obrotu w ramach zasadniczej działalności Spółki.

Usługi świadczone przez Sąsiadów będą więc pozostawać w związku z czynnościami Wnioskodawcy opodatkowanymi VAT. W konsekwencji, spełnione zostaną wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przesłanki warunkujące nabycie prawa do odliczenia VAT naliczonego z tytułu nabycia usług od Sąsiadów.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy nie wystąpią po jego stronie jakiekolwiek inne ograniczenia w prawie do odliczenia podatku naliczonego na podstawie szczególnych przepisów ustawy o VAT (wskazane w szczególności w art. 88 ustawy o VAT).

Reasumując, należy stwierdzić, że w przypadku, gdyby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy i Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 i w konsekwencji stwierdził, że w opisanym stanie faktycznym Sąsiedzi w ramach Porozumienia działają w charakterze podatników VAT (z czym zarówno Sąsiedzi, jak i A się nie zgadzają), płatność dokonana przez Spółkę na rzecz Sąsiadów na podstawie zawartego Porozumienia będzie stanowić wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Jednocześnie, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Sąsiadów, bowiem w analizowanej sprawie spełnione są przesłanki warunkujące powstanie prawa do odliczenia podatku naliczonego wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

3. Uzasadnienie Państwa i Zainteresowanych stanowiska do pytania nr 3.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii uznania wyrażonych przez Niego zgód i zobowiązań podjętych wobec Sąsiadów na mocy Porozumienia za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT.

Jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 2, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, konieczne jest aby czynność została wykonana przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika oraz dana czynność musi być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W analizowanej sprawie pierwsza ze wskazanych przesłanek jest spełniona, bowiem Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Odnosząc się natomiast do drugiej przesłanki, należy przypomnieć że za świadczenie usług można uznać każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zobowiązaniowego, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Przy czym, aby dane świadczenie (zarówno polegające na działaniu jak i na powstrzymywaniu się od działania) mogło być uznane za czynność opodatkowaną VAT, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

-pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne;

-istnieje beneficjent usługi odnoszący z jego tytułu (choćby potencjalną) korzyść;

-świadczenie ma charakter odpłatny, czyli odbywa się za wynagrodzeniem.

Państwa i Zainteresowanych zdaniem, w odniesieniu do czynności podejmowanych przez Państwa na mocy Porozumienia spełnione będą tylko dwie pierwsze spośród wymienionych przesłanek. Mianowicie, zawarcie Porozumienia potwierdza istnienie stosunku prawnego między Sąsiadami a Wnioskodawcą, zaś za beneficjentów potencjalnej usługi świadczonej przez Spółkę należy uznać Sąsiadów, bowiem w wyniku wyrażenia zgody na realizację ewentualnych przyszłych Inwestycji Sąsiadów oraz zobowiązania się przez Wnioskodawcę do niepodejmowania innych określonych w Porozumieniu działań to Sąsiedzi odnoszą potencjalne korzyści.

Jednocześnie jednak, z tytułu potencjalnego świadczenia usług na rzecz Sąsiadów nie otrzymują Państwo wynagrodzenia. W tym miejscu należy podkreślić, że treść Porozumienia wskazuje, iż tytułem rekompensaty za wyrażone przez Sąsiadów w Porozumieniu zgody i podjęte przez nich zobowiązania otrzymują oni wynagrodzenie w formie pieniężnej, a zatem zobowiązania podjęte przez Sąsiadów nie mogą jednocześnie stanowić swoistego wynagrodzenia za usługę świadczoną przez Wnioskodawcę, zaś odrębne wynagrodzenie pieniężne na rzecz Spółki nie zostało przewidziane. Tym samym, należy uznać, iż potencjalna usługa świadczona na rzecz Sąsiadów ma charakter nieodpłatny.

Stosownie do treści art. 8 ust. 2 pkt 2, za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Odnosząc powyższe regulacje do analizowanej sprawy należy wskazać, że wszelkie czynności podejmowane przez Wnioskodawcę na mocy Porozumienia niewątpliwie mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj. realizacją Inwestycji A. Nie sposób zatem uznać, że w ramach Porozumienia Spółka dokonuje nieodpłatnych świadczeń do celów innych niż działalność gospodarcza. W rezultacie, działania/zobowiązania podejmowane przez Wnioskodawcę na mocy Porozumienia nie będą stanowić usług podlegających opodatkowaniu VAT.

Przedstawiając powyższe, Spółka wraz Zainteresowanymi wnoszą o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego w sprawie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

-    braku uznania Zainteresowanych niebędących stroną postępowania za podatników i braku opodatkowania płatności dokonanej przez Spółkę na Ich rzecz – jest nieprawidłowe;

-    opodatkowania realizowanych przez Spółkę świadczeń na rzecz Zainteresowanych niebędących stroną postępowania – jest prawidłowe;

-       prawa Spółki do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Zainteresowanych niebędących stroną postępowania, dotyczącej zawartego Porozumienia – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.):

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy:

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika – niebędące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu. Z treści cytowanego przepisu wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług lub dostawy towarów, to – co do zasady - niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT jest spełnienie przesłanki odpłatności.

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie - jako usługa - podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Cytowane przepisy stanowią implementację regulacji wspólnotowych. Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.):

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w obrocie gospodarczym. Ponadto, z cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy wynika, że pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym przypadku decydujące znaczenie ma stałość, ciągłość wykorzystywania majątku. Nie oznacza to jednak, że podmiot, który wykona np. tylko jedną transakcję, nie uzyska statusu podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą.

Z opisu sprawy wynika, że A oraz Sąsiedzi postanowili zawrzeć Porozumienie, którego przedmiot stanowi uregulowanie wzajemnych relacji oraz zasad dobrej współpracy przy realizacji Inwestycji A oraz Inwestycji Sąsiadów planowanych przez Sąsiadów na Nieruchomościach Sąsiadów. Porozumienie ma na celu uniknięcie sporów, jakie mogłyby wyniknąć w związku z realizacją Inwestycji A oraz Inwestycji Sąsiadów oraz ewentualnymi inwestycjami na Nieruchomości Sąsiadów. Strony zobowiązują się do przekazywania sobie nawzajem informacji istotnych dla realizacji Porozumienia, w tym dokumentów, oświadczeń, informacji, a także niezbędnych akceptacji w terminach określonych pomiędzy Stronami. Na mocy Porozumienia Sąsiedzi wyrażają zgodę na realizację Inwestycji A i zobowiązują się tej zgody nie odwołać ani nie cofnąć. Ponadto, Sąsiedzi zobowiązują się nie podejmować żadnych działań przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi i powszechnymi, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji A, a także które miałyby na celu i/lub w konsekwencji których doszłoby do wzruszenia, zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnych wydanych dla Nieruchomości A w zakresie realizacji Inwestycji A, w szczególności nie wnosić skarg lub zażaleń do sądów administracyjnych, odwołań, zastrzeżeń, wniosków, w tym wniosków o stwierdzenie nieważności, wniosków o wznowienie postępowania i protestów od decyzji, postanowień i uzgodnień uzyskiwanych dla Inwestycji A, w szczególności od pozwoleń na budowę Inwestycji A, w tym Decyzji, decyzji zmieniających pozwolenia na budowę Inwestycji A, decyzji w zakresie infrastruktury technicznej, decyzji środowiskowej dla Inwestycji A, decyzji zezwalającej/ych na wycinkę drzew na Nieruchomości A, decyzji zezwalających na rozbiórkę obiektu/ów posadowionych na Nieruchomości A. Sąsiedzi zobowiązują się także do zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania od doręczonej im Decyzji. Ponadto, w przypadku zbycia przez któregokolwiek z Sąsiadów Nieruchomości lub ich części, Sąsiedzi zobowiązują się zapewnić, że przyszli nabywcy przystąpią do niniejszego Porozumienia. Ponadto, w związku z wyrażonymi przez Sąsiadów w Porozumieniu zgodami, podjętymi zobowiązaniami oraz składanymi oświadczeniami, A zobowiązało się wypłacić na ich rzecz tytułem rekompensaty wynagrodzenie w kwocie określonej w Porozumieniu.

W analizowanym przypadku, Zainteresowani niebędący stroną postępowania zobowiązali się do powstrzymania się od dokonania szeregu określonych czynności, tj. m.in. nie będą podejmować żadnych działań przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi i powszechnymi, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji A, w zamian za co otrzymali wynagrodzenie.

Zainteresowanych niebędących stroną postępowania należy uznać za podmioty świadczące usługę, a Spółkę należy uznać za korzystającego z takiej usługi. Czynności, które Zainteresowani niebędący stroną postępowania są zobowiązani wykonywać na rzecz Spółki uznać należy za odpłatne świadczenie usług wykonywane w ramach samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej, a otrzymywane wynagrodzenie, stanowi należność za te świadczenie. Przedmiotowe wynagrodzenie na podstawie zawartego Porozumienia stanowi zatem formę wynagrodzenia za umownie uzgodnione działania.

W przedstawionych we wniosku okolicznościach istnieje bezpośredni związek pomiędzy wykonanym świadczeniem (Porozumienie), a otrzymanym wynagrodzeniem. Zgodę na tolerowanie określonych czynności, za które Zainteresowani niebędący stroną postępowania otrzymają określoną kwotę pieniężną od Spółki, należy traktować jako skonkretyzowane świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem przedmiotowe wynagrodzenie otrzymane przez Zainteresowanych niebędących stroną postępowania na podstawie zawartego Porozumienia stanowi formę wynagrodzenia za umownie uzgodnione działania. Zapłata kwoty określonej w Porozumieniu wiąże się ze świadczeniem usługi na rzecz A, zatem jako wynagrodzenie za usługę podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym w związku z wykonywaniem na rzecz Spółki opisanych we wniosku świadczeń, Zainteresowani niebędący stroną postępowania są podatnikami podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, którzy w związku z tymi czynnościami prowadzą działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – odpłatnie świadczą usługi na rzecz Spółki zgodnie z art. 8 ust.1 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy i Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również określenia, czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej świadczoną usługę.

W odniesieniu do powyższej kwestii należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z uwagi na obowiązujące przepisy prawa i przedstawiony opis sprawy należy wskazać, że wypłata kwoty wynikającej z zawartego pomiędzy Stronami Porozumienia związana jest z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością deweloperską. Zespół budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami wraz z infrastrukturą towarzyszącą, który Wnioskodawca zamierza wybudować będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Mianowicie, po jego wybudowaniu Spółka dokona sprzedaży zlokalizowanych w inwestycji lokali.

Zatem Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Zainteresowanych niebędących stroną postępowania dotyczącej zawartego Porozumienia, gdyż pozostaje w bezpośrednim związku z wykonywaniem przez Spółkę czynności opodatkowanych. Ponadto Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zatem, przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy należy uznać za spełnione.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy podjęcie przez Spółkę na mocy Porozumienia określonych działań/zobowiązań stanowi świadczenie usług na rzecz Zainteresowanych niebędących stroną postępowania podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak już wskazano, aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy na podstawie Porozumienia, A wyraża zgodę na realizację Inwestycji Sąsiadów, oraz inwestycji realizowanych na Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo podmioty inne i zobowiązuje się tej zgody nie odwołać ani nie cofnąć. A zobowiązuje się także nie podejmować żadnych działań przed organami administracji oraz sądami administracyjnymi i powszechnymi, które celowo uniemożliwiłyby, utrudniłyby bądź opóźniłyby realizację Inwestycji Sąsiadów, oraz inwestycji realizowanych na Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo inne podmioty, a także które miałyby na celu i/lub w konsekwencji których doszłoby do wzruszenia, zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnych wydanych dla Nieruchomości Sąsiadów w zakresie realizacji inwestycji realizowanych przez Sąsiadów lub inne podmioty, w szczególności nie wnosić skarg lub zażaleń do sądów administracyjnych, odwołań, zastrzeżeń, wniosków, w tym wniosków o stwierdzenie nieważności, wniosków o wznowienie postępowania i protestów od decyzji, postanowień i uzgodnień uzyskiwanych dla Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo inne podmioty, w szczególności od pozwoleń na budowę Nieruchomości Sąsiadów uzyskiwanych przez Sąsiadów albo inne podmioty, w tym pozwoleń na budowę, decyzji zmieniających pozwolenia na budowę inwestycji realizowanych przez Sąsiadów albo inne podmioty, decyzji w zakresie infrastruktury technicznej, decyzji środowiskowej dla inwestycji realizowanych na Nieruchomości Sąsiadów przez Sąsiadów albo inne podmioty, decyzji zezwalającej/ych na wycinkę drzew na Nieruchomościach Sąsiadów, decyzji zezwalających na rozbiórkę obiektu/ów posadowionych na Nieruchomości Sąsiadów. Jednocześnie Zainteresowani niebędący stroną postępowania w ramach zawartego Porozumienia nie są zobowiązani do wypłacenia żadnego wynagrodzenie na rzecz Spółki.

W konsekwencji należy wskazać, że zawarcie Porozumienia potwierdza istnienie stosunku prawnego między Zainteresowanymi niebędącymi stroną a Spółką, zaś za beneficjentów usług świadczonych przez Spółkę należy uznać Sąsiadów, bowiem w wyniku wyrażenia zgody na realizację ewentualnych przyszłych Inwestycji Sąsiadów oraz zobowiązania się przez Wnioskodawcę do niepodejmowania innych określonych w Porozumieniu działań to Sąsiedzi odnoszą potencjalne korzyści. Jednakże, z tytułu świadczenia usług na rzecz Zainteresowanych niebędących stroną postępowania Spółka nie otrzymuje wynagrodzenia. Ponadto, wysokość wynagrodzenia wypłacanego przez Spółkę na rzecz Sąsiadów nie byłaby wyższa również w przypadku gdyby Wnioskodawca nie był zobowiązany do niepodejmowania czynności określonych w Porozumieniu wobec Sąsiadów.

Należy jednak wskazać, że Porozumienie jest obustronne, strony zobowiązują się do wyrażania zgody na inwestycje prowadzone przez obie strony Porozumienia. Fakt, że Spółka jednostronnie wypłaca wynagrodzenie na rzecz Sąsiadów nie zmienia charakteru czynności wykonywanej przez Spółkę na Ich rzecz.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności oraz cytowane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, iż nieodpłatne świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Sąsiadów niewątpliwie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, w związku z czym nie może być traktowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania ww. przepis ustawy, a czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, podjęcie przez Spółkę na mocy Porozumienia określonych działań/zobowiązań nie stanowi świadczenia usług na rzecz Sąsiadów podlegającego opodatkowaniu VAT.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A Sp. z o. o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. Z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).