Brak możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia. - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.6.2023.1.MKA

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 13 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.6.2023.1.MKA

Temat interpretacji

Brak możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT, podatek). Gmina będąc jednostką samorządu terytorialnego realizuje zadania własne wynikające z art. 7 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2022 z. poz. 559 ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym), które służą zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Gmina wykonuje określone przedmiotową ustawą zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych Gminy należą miedzy innymi sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (wskazane w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Zasadniczo realizując wymienione zadania własne Gmina występuje w charakterze organu władzy publicznej a nie jako podatnik VAT, bowiem nie realizuje tych zadań w związku z prowadzeniem działalności cywilnoprawnej, która wiązałyby się z pobieraniem wynagrodzenia przez Gminę w zamian za wykonanie określonych czynności na rzecz lokalnej społeczności.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego zamierza ubiegać się o dofinansowanie na operację typu „…”, w zakresie działania: „…”, poddziałanie „…” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Gmina zamierza zrealizować przedsięwzięcie opisane wyżej (dalej: projekt, operacja, przedsięwzięcie).

W związku z realizacją projektu Gmina będzie ponosić wydatki dokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

W celu realizacji zadania Gmina przeprowadzi postępowanie o udzieleniu zamówień na usługi dotyczące zakresu przedsięwzięcia zgodnie z zapisami art. 44 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2022, poz. 1634 ze zm.). Gmina zawrze z wykonawcami umowy cywilnoprawne. Ponoszone wydatki będą miały charakter wydatków inwestycyjnych. Droga gminna po przebudowie będzie stanowić dla Gminy środek trwały o wartości przekraczającej kwotę netto 15 tys. PLN.

Przebudowana droga gminna nie będzie służyła działalności opodatkowanej VAT Gminy. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług związanych z realizowanym projektem.

Nie będzie pobierała opłat za korzystanie z drogi, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina wykorzystywać będzie drogę wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Droga będzie ogólnodostępna zgodnie z przeznaczeniem i będzie służyła wyłącznie do zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty.

Przebudowa drogi będzie odbywała się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym należy w szczególności zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, mostów, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Otrzymana kwota dofinansowania będzie uwzględniała podatek VAT jako koszt kwalifikowalny. Gmina zamierza dołączyć do wniosku o dofinansowanie inwestycji o świadczenie Wnioskodawcy o kwalifikowalności VAT oraz kopie wysłanego formularza ORD-IN, ponieważ chce zaliczyć kwotę podatku VAT od ww. opisanych etapów zrealizowanej inwestycji do kosztów kwalifikowalnych projektu i otrzymać do nich dofinansowanie. W tym celu Gmina musi wykazać, i nie ma możliwości odzyskania VAT na mocy prawodawstwa krajowego.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pn. „(…)?”

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje w ogóle prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pn. „(...)”, bowiem nabyte towary i usługi będą służyły Gminie do wykonywania działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. 2022, poz. 931 zezm., dalej VAT) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.  

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub uslugodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 VAT nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku VAT występować mogą w dwojakim charakterze: (i) podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz (ii) podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych, nawet jeżeli dotyczą one zadań własnych Gminy określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawa o VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Tym samym, aby przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT powinny zostać spełnione jednocześnie dwa warunki - wydatki są dokonywane przez podmiot działający w roli podatnika VAT na cel prowadzenia przez ten podmiot działalności opodatkowanej VAT, generującej zobowiązanie w podatku VAT należnym.

Jak wskazała Gmina w opisie sprawy efekt realizacji projektu (...)”,  nie będzie przez Gminę wykorzystywany do jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT, bowiem będzie to infrastruktura ogólnodostępna i związana wyłącznie z działalnością nieodpłatną Gminy. To oznacza, że użytkownicy drogi nie będą uiszczali opłat za korzystanie z niej. Ponoszone przez Gminę wydatki będą zwiazane wyłacznie z realizacją zadań Gminy jako organu władzy publicznej. Skoro zatem wydatki ponoszone w ramach opisanego projektu nie będą ponoszone przez Gminę jako podatnika VAT, nie zostanie spełniony pierwszy z warunków niezbędnych do odliczenia podatku VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 1 VAT. Dodatkowo wydatki nie będą związane z działalnością opodatkowaną VAT Gminy, która generowałaby zobowiązanie w podatku VAT należnym. W konsekwencji Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego wykazane na fakturach zakupowych Gminy otrzymanych w związku z projektem.

Stanowisko Gminy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w zbliżonych opisach sprawy, przykładowo:

1. wydana 14 maja 2019 r. interpretacja o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.171.2019.1.MN, w której organ podatkowy wskazuje, że warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdy Wnioskodawca realizując przedmiotową inwestycję nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, ponieważ inwestycja wykonywana będzie przez organ władzy publicznej w zakresie realizowania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, a efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do działalności generującej opodatkowanie podatkiem od towarów i usług. Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odzyskania naliczonego podatku od towarów i usług w związku z realizacji przedmiotowej inwestycji”.

2. wydana 5 marca 2018 r. interpretacja o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.71.2018.1.WL, w której organ wyjaśnia, że w przypadku nieodpłatnego udostępniania przedmiotowej infrastruktury ogółowi użytkowników, Gmina nie używa ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy”.

W konsekwencji powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W omawianych okolicznościach sprawy, zdaniem Organu, nie wystąpią więc związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami Wnioskodawcy. (...) Zatem Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją projektu. Podsumowując, w ocenie Gminy, w przedstawionym opisie sprawy Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych na nabycie towarów i usług służących realizacji projektu pod nazwa „(…)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usług;.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

 Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r.    poz. 40):

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl natomiast art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i będziecie realizowali przedsięwzięcie pn. „(…)”. Zamierzacie Państwo ubiegać się o dofinansowanie w zakresie działania „…”, poddziałanie „…” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W związku z realizacją projektu będziecie Państwo ponosić wydatki dokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Państwa. Ponoszone wydatki będą miały charakter wydatków inwestycyjnych. Droga gminna po przebudowie będzie stanowić dla Państwa środek trwały o wartości przekraczającej kwotę netto 15 tys. PLN. Przebudowana droga gminna nie będzie służyła Państwa działalności opodatkowanej VAT. Nie będziecie Państwo pobierać opłat za korzystanie z drogi, ani nie będziecie osiągać z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Będziecie wykorzystywać drogę wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Droga będzie ogólnodostępna zgodnie z przeznaczeniem i będzie służyła wyłącznie do zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty. Otrzymana kwota dofinansowania będzie uwzględniała podatek VAT jako koszt kwalifikowalny.

Zatem w omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT nie są spełnione i nie mają Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego poniesionego w związku z realizacją przedmiotowego projektu pn. „(…), ponieważ nie jesteście Państwo podatnikiem podatku VAT w zakresie, w jakim realizujecie zadania własne, a towary i usługi nabyte w ramach ww. projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W związku z powyższym, nie będzie mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego przedsięwzięcia pn.: „(…)” na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, iż pojęcie „koszty kwalifikowane” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).