Brak opodatkowania wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci ZCP do spółki komandytowej; brak obowiązku korekty podatku naliczonego; nieopodatkowanie... - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.227.2022.4.RMA

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 21 lipca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.227.2022.4.RMA

Temat interpretacji

Brak opodatkowania wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci ZCP do spółki komandytowej; brak obowiązku korekty podatku naliczonego; nieopodatkowanie podatkiem nieodpłatnego przeniesienia praw i obowiązków w spółce komandytowej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 kwietnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 15 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, braku obowiązku korekty odliczonego podatku naliczonego i nieopodatkowania podatkiem nieodpłatnego przeniesienia praw i obowiązków w spółce komandytowej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 lipca 2022 r. (wpływ 11 lipca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Stan faktyczny: Wnioskodawca – I.A. jest jednoosobowym przedsiębiorcą prowadzącym od dnia 1 grudnia 2006 roku działalność gospodarczą pod firmą (…) (dalej zwane „Przedsiębiorstwem”), w ramach której zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej zajmuje się m.in.:

·46.34.A Sprzedażą hurtową napojów alkoholowych,

·46.34.B Sprzedażą hurtową napojów bezalkoholowych,

·46.35.Z Sprzedażą hurtową wyrobów tytoniowych,

·47.51.Z Sprzedażą detaliczną wyrobów tekstylnych prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach,

·47.52.Z Sprzedażą detaliczną drobnych wyrobów metalowych, farb i szkła prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach,

·47.53.Z Sprzedażą detaliczną dywanów, chodników i innych pokryć podłogowych oraz pokryć ściennych prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach,

·47.54.Z Sprzedażą detaliczną elektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach,

·47.59.Z Sprzedażą detaliczną mebli, sprzętu oświetleniowego i pozostałych artykułów użytku domowego prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach,

·47.78.Z Sprzedażą detaliczną pozostałych nowych wyrobów prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach.

Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy składa się przede wszystkim z nieruchomości (budynki i grunty), wyposażenia biur (meble, sprzęt elektroniczny, telekomunikacyjny, oprogramowanie), towary, pojazdy. W jego skład wchodzą również m.in. tajemnice przedsiębiorstwa, know-how, kontakty handlowe, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz prowadzi księgi rachunkowe (pełna księgowość). Wnioskodawca jest osobą żonatą, pozostającą w ustroju ustawowej wspólności majątkowej. Przedsiębiorstwo jest objęte tą wspólnością małżeńską. Wnioskodawca I.A. jest jednocześnie wspólnikiem - komplementariuszem, nowo założonej (data zarejestrowania w KRS 14 marca 2022 r.) spółki komandytowej pod firmą: (…). Drugim wspólnikiem - komandytariuszem, jest małżonka Wnioskodawcy – A.A. Zgodnie z umową spółki wspólnik I.A. ma prawo do udziału w 90% zysków spółki, zaś wspólnik A.A. ma prawo do udział w 10% zysków spółki.

Zdarzenie przyszłe: Mając na względzie, że rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę zasadniczo można podzielić na dwa profile:

a)związany z prowadzeniem hurtowni napojów alkoholowych,

b)związany z prowadzeniem sklepu samoobsługowego (…), oferującego do sprzedaży materiały budowlane, artykuły wykończeniowe i dekoracyjne, wyposażenie łazienek i kuchni, elektronarzędzia, a także artykuły związane z ogrodem i otoczeniem domu,

Wnioskodawca zamierza dokonać reorganizacji prowadzonej przez siebie jednoosobowo działalności gospodarczej pod firmą (…) w ten sposób, że:

I. Z prowadzonego Przedsiębiorstwa Wnioskodawca zamierza dokonać wyodrębnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej ZCP) związanej z prowadzeniem sklepu samoobsługowego (…). W skład wyodrębnionej ZCP wchodzić będzie m.in.:

·prawo własności nieruchomości, na której położony jest budynek sklepu (...);

·budynek sklepu (...);

·wyposażenie sklepu, sprzęty, urządzenia, oprogramowanie, niezbędne do obsługi i prowadzenia sprzedaży;

·wszelkie towary znajdujące się w sklepie (...);

·5 pracowników zatrudnionych na stanowiskach w sklepie (...);

·pojazd - samochód dostawczy;

·sprzęt komputerowy;

·wszelkie kontrakty związane z prowadzeniem sklepu (...);

·wszelkie zobowiązania związane z prowadzeniem sklepu (...).

II. Wnioskodawca jako komplementariusz spółki (…) sp.k. zamierza wnieść do spółki jako wkład niepieniężny w formie aportu wyodrębnioną ZCP, o której mowa w pkt I powyżej. Spółka (…) sp.k. będzie kontynuowała działalność prowadzoną dotychczas przez część Przedsiębiorstwa, która została wyodrębniona jako ZCP i wniesiona do spółki jako wkład niepieniężny.

III. Wnioskodawca jako jednoosobowy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (…), będzie kontynuował prowadzenie Przedsiębiorstwa w pozostałej niewyodrębnionej jako ZCP części, tj. głównie w zakresie prowadzenia hurtowni napojów alkoholowych. Pozostała część Przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (w zakresie nie wyodrębnionym jako ZCP) umożliwiała będzie w pełni prowadzenie działalności, gdyż będzie stanowiła organizacyjnie i finansowo zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących niezależne, samodzielnie funkcjonujące przedsiębiorstwo, tj. będzie m.in. dysponować prawem własności do nieruchomości, posiadać budynki, pracowników oraz wszelką infrastrukturę, urządzenia, wyposażenie niezbędne do prowadzenia działalności.

IV. Po przeprowadzeniu czynności, o których mowa w pkt I i II powyżej, Wnioskodawca – I.A., jako wspólnik (komplementariusz) spółki (…) sp.k. zamierza w oparciu o art. 10 Kodeksu spółek handlowych dokonać nieodpłatnego (w formie darowizny) przeniesienia ogółu praw i obowiązków przysługujących mu z tytułu posiadania statusu wspólnika (…) sp.k., na rzecz osoby trzeciej, niebędącej dotychczasowym wspólnikiem spółki, tj. na rzecz swojego zstępnego - syna I.A. Przeniesienie ogółu praw i obowiązków nastąpiłoby w formie darowizny, bez obowiązku zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz dotychczasowego występującego wspólnika.

W uzupełnieniu z 11 lipca 2022r. Wnioskodawca wskazał, że:

Ad. 1

Wydzielona zorganizowana część przedsiębiorstwa będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

Zespoły składników na dzień przeniesienia będą wyodrębnione z przedsiębiorstwa zarówno na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej, jak i funkcjonalnej.

a)Płaszczyzna organizacyjna:

Jak zostało określone we wniosku, zorganizowana część przedsiębiorstwa podlegająca wydzieleniu dotyczy całości działalności związanej z prowadzeniem sklepu samoobsługowego (...). ZCP podlegające wydzieleniu będzie obejmowało wszystkie niezbędne składniki i związane z prowadzeniem placówki handlowej (...), a w szczególności:

·prawo własności nieruchomości, na której położony jest budynek sklepu (...), wraz z utwardzonym placem oraz miejscami parkingowymi;

·cały budynek sklepu (...);

·całe wyposażenie sklepu, w tym wszelkie sprzęty, urządzenia, oprogramowanie, które są niezbędne do obsługi i prowadzenia sprzedaży;

·wyposażenia biura (meble, sprzęt, elektroniczny, telekomunikacyjny, oprogramowanie);

·wszelkie towary znajdujące się w sklepie (...);

·5 pracowników zatrudnionych na stanowiskach w sklepie (...);

·pojazd - samochód dostawczy;

·sprzęt komputerowy;

·prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów handlowych z kontrahentami.

Wydzielony zespół składników na płaszczyźnie organizacyjnej umożliwiał będzie prowadzenie działalności handlowej przez placówkę (sklep (...)), bez konieczności modyfikacji czy uzupełniania tego zespołu o jakieś dodatkowe elementy/składniki.

b)Płaszczyzna finansowa:

Zorganizowana część przedsiębiorstwa podlegająca wydzieleniu będzie posiadała samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym.

Sposób wyodrębnienia finansów będzie umożliwiał oddzielenie finansów przedsiębiorstwa Wnioskodawcy od finansów zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegającej wydzieleniu, bez potrzeby przeprowadzania jakichkolwiek analiz czy szczegółowych wyliczeń.

Prowadzona ewidencja księgowa umożliwia w pełni rozdzielenie finansów i przyporządkowanie przychodów, kosztów, należności oraz zobowiązań do wyodrębnionych działalności, co pozwala i będzie pozwalać na określenie wyniku finansowego wyodrębnionej części ZCP, jak i przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (w części nie wydzielonej).

c)Płaszczyzna funkcjonalna:

Wyodrębniony zespół składników majątkowych w ramach ZCP oraz pozostała jego część przedsiębiorstwa będą mogły zostać zakwalifikowane jako potencjalnie dwa niezależne od siebie przedsiębiorstwa. Każda z tych części będzie realizowała samodzielnie własne zadania gospodarcze.

Zespół składników majątkowych wchodzących w skład ZCP, określonych w pkt Ad 1 a), będzie umożliwiał placówce handlowej (...) samodzielne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym (jak samodzielny przedsiębiorca) i realizowanie własnych zadań, w szczególności polegających na prowadzeniu sprzedaży towarów (głównie: materiałów budowlanych, artykułów wykończeniowych i dekoracyjnych, wyposażenia łazienek i kuchni, elektronarzędzi, a także artykułów związanych z ogrodem i otoczeniem domu), bez konieczności jakiegokolwiek współdzielenia czy użycia składników majątkowych wchodzących w skład pozostałej (niewydzielonej) części jego przedsiębiorstwa, której przedmiotem jest prowadzenie przez Wnioskodawcę hurtowni napojów alkoholowych.

Pozostała część przedsiębiorstwa (część niewydzielona jako ZCP) również zachowa w pełni swą autonomiczność, a pozostały zespół składników, którym będzie dysponować po wydzieleniu ZCP, będzie w pełni umożliwiał samodzielne realizowanie własnych zadań gospodarczych.

Każda z części spełniała będzie warunki pozwalające potencjalnie uznać je za osobne „przedsiębiorstwo”. W szczególności:

·posiadać będą własne odrębne nieruchomości, wraz z budynkami, urządzeniami oraz całym wyposażeniem, itp.;

·posiadać będą własne towary przeznaczone do sprzedaży;

·posiadać będą własną i odrębną kadrę pracowniczą;

·prowadzone działalności będą o całkowicie innym profilu;

·każda z części związana będzie własnymi odrębnymi umowami handlowymi z kontrahentami;

·każda z części będzie miała „własne” przychody i koszty oraz aktywa i zobowiązania.

Ad. 2

Przedmiotem wniesienia do Spółki komandytowej będą wszystkie składniki majątku związane z działalnością placówki handlowej (...) (materialne i niematerialne), stanowiące zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa, w tym zobowiązania w całości.

Ad. 3

Zespół składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w kształcie w jakim ten zespół ma zostać wniesiony do spółki komandytowej, będzie dawał możliwość pełnej realizacji zadań gospodarczych bez żadnych modyfikacji, tj. z wykorzystaniem tego określonego zespołu składników majątkowych, bez konieczności połączenia z innymi składnikami majątkowymi, czy też połączeniem ze składnikami przedsiębiorstwa spółki komandytowej.

Kontynuowanie działalności handlowej przez sklep (...) (wyodrębnione ZCP) nie będzie wymagać przeprowadzenia restrukturyzacji organizacyjnej przejętych składników i ponoszenia dodatkowych nakładów finansowych w tym zakresie.

Zespół składników będzie na tyle zorganizowany, że samodzielnie mógłby w obrocie występować jako odrębne przedsiębiorstwo.

Ad. 4

Spółka (...) spółka komandytowa będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu wyłącznie o składniki będące przedmiotem przekazania.

Spółka będzie prowadziła działalność polegającą na prowadzeniu sklepu samoobsługowego (...). Spółka będzie prowadziła działalność wyłącznie w oparciu o składniki wchodzące w skład wyodrębnionej zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która ma zostać wniesiona do spółki komandytowej.

Pytania (numeracja zgodna z przedstawioną we wnioku)

1.Czy wniesienie do spółki (...) spółka komandytowa przez wspólnika (komplementariusza) I.A. wkładu niepieniężnego w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa opisanego w pkt I) opisu zdarzenia przyszłego, tj. części przedsiębiorstwa prowadzonego pod firmą (…), będzie podlegać opodatkowaniu na gruncie:

d) ustawy o podatku od towarów i usług?

2.Czy w wyniku uznania wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o czym mowa w pkt I i II) opisu zdarzeń przyszłych, jako czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawca będzie miał obowiązek skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa?

 3.Czy nieodpłatne przeniesienie przez wspólnika (komplementariusza) I.A. praw i obowiązków w spółce (…) spółka komandytowa, do której uprzednio został przez niego  wniesiony wkład niepieniężny w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa opisanego w pkt I) opisu zdarzenia przyszłego, na rzecz osoby trzeciej niebędącej dotychczasowym wspólnikiem spółki, tj. na rzecz swojego zstępnego - syna I.A., będzie podlegać opodatkowaniu na gruncie:

d) ustawy o podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1)

W ocenie Wnioskodawcy, wniesienie ZCP określonej w pkt I opisu zdarzenia przyszłego, przez Wnioskodawcę jako wspólnika - komplementariusza do spółki (...) spółka komandytowa:

d) jest neutralne podatkowo dla spółki (...) spółka komandytowa i nie będzie podlegało opodatkowaniu z uwagi na treść art. 6 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 2)

W ocenie Wnioskodawcy wniesienie przez niego do spółki (...) spółka komandytowa ZCP określonej w pkt I i II opisu zdarzeń przyszłych, z uwagi na wyłączenie przedmiotowe określone w art. 6 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług, nie będzie rodziło po stronie Wnioskodawcy obowiązku skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która została wniesiona do spółki (...) spółka komandytowa.

Ad. 3)

W ocenie Wnioskodawcy nieodpłatne przeniesienie przez wspólnika (komplementariusza) I.A. praw i obowiązków w spółce (...) spółka komandytowa, do której uprzednio został przez niego wniesiony wkład niepieniężny w postaci ZCP opisanej w pkt I opisu zdarzeń przyszłych, na rzecz osoby trzeciej niebędącej dotychczasowym wspólnikiem spółki, tj. na rzecz swojego zstępnego - syna I.A. (dokonanie darowizny udziałów:

d) nie stanowi czynności, która podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotem darowizny będą udziały w spółce komandytowej, które należy zakwalifikować do praw majątkowych, albowiem w spółce komandytowej stosunek członkostwa jest związany z udziałem, który określa ogół praw i obowiązków w spółce. Do praw majątkowych należy między innymi prawo rozporządzania udziałem zagwarantowane przez stosowne przepisy Kodeksu spółek handlowych i umowy spółki. Zbycie tego udziału będzie dokonane w drodze darowizny na rzecz syna. Właścicielem rzeczy (również nieruchomości) i praw do majątku jest spółka, a nie jej wspólnicy. Wskutek darowizny udziałów majątek spółki nadal pozostaje jej majątkiem, co oznacza, że nie jest to darowizna części zakładu - przedsiębiorstwa spółki. Darowizna od wspólnika spółki komandytowej dotyczyć będzie jedynie pewnego zespołu praw i obowiązków osoby fizycznej jako wspólnika spółki, który może być przedmiotem obrotu, nie zaś samych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa spółki.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 5 ust. 1 ustawy o VAT określa zakres opodatkowania. Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT określa, że przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

·przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej;

·zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

·świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał w charakterze podatnika. Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem, za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Zgodnie z art. 10 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 505 z późn. zm.), ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Natomiast w myśl art. 10 § 3 Kodeksu spółek handlowych, w przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze. Z uwagi na rodzaj dotychczas prowadzonej działalności przez Wnioskodawcę nie można uznać, iż przeniesienie przez niego ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce (...) spółka komandytowa wykonywane jest w ramach jego profesjonalnej aktywności. Nie zajdą żadne przesłanki pozwalające na uznanie, że darowiznę udziałów w spółce komandytowej należy zaliczyć do prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, ponieważ nie posiada on statusu podatnika w odniesieniu do czynności darowania udziałów. Wobec powyższego darowizna posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów spółki komandytowej na rzecz swojego syna nie będzie objęta działaniem przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z dnia 16 kwietnia 2020 roku, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL1-3.4012.29.2020.2.TK.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Regulacje art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tu wymienione te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnienia wymagają następujące okoliczności:

zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

faktyczna możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Przy ocenie zamiaru kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę należy uwzględnić całokształt okoliczności związanych z transakcją na moment jej zawarcia, a w szczególności podjęcie przez nabywcę działań potwierdzających jego zamiar kontynuowania działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę. Zatem w celu stwierdzenia zamiaru kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę konieczne jest istnienie dowodów potwierdzających istnienie na moment transakcji takiego zamiaru po stronie nabywcy.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki, a więc pracowniczy. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest bycie we władaniu jednego podmiotu gospodarczego. Przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

·istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

·zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

·składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

·zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza od opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.):

W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

W wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01 Zita Modes Sarl Trybunał stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy. W tym zakresie Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Trybunał rozpatrujący sprawę uznał, że przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu wspólnotowych regulacji VAT wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po nabyciu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.

Analizując, czy określone składniki majątkowe stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, zawsze należy wziąć pod uwagę profil działalności danego przedsiębiorcy, warunki rynkowe oraz specyfikę danej branży. Nie można zatem wyznaczyć szczegółowego katalogu warunków koniecznych do spełnienia, aby można było mówić o istnieniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca, osoba fizyczna jest jednoosobowym przedsiębiorcą prowadzącym od dnia 1 grudnia 2006 roku działalność gospodarczą. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca jest jednocześnie wspólnikiem - komplementariuszem, nowo założonej (data zarejestrowania w KRS 14 marca 2022 r.) spółki komandytowej. Drugim wspólnikiem - komandytariuszem, jest małżonka Wnioskodawcy. Zgodnie z umową spółki Wnioskodawca ma prawo do udziału w 90% zysków spółki, zaś wspólnik (żona) ma prawo do udział w 10% zysków spółki.

Mając na względzie, że rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę zasadniczo można podzielić na dwa profile:

·związany z prowadzeniem hurtowni napojów alkoholowych,

·związany z prowadzeniem sklepu samoobsługowego oferującego do sprzedaży materiały budowlane, artykuły wykończeniowe i dekoracyjne, wyposażenie łazienek i kuchni, elektronarzędzia, a także artykuły związane z ogrodem i otoczeniem domu,

Wnioskodawca zamierza dokonać reorganizacji prowadzonej przez siebie jednoosobowo działalności gospodarczej w ten sposób, że:

I. Z prowadzonego Przedsiębiorstwa Wnioskodawca zamierza dokonać wyodrębnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej ZCP) związanej z prowadzeniem sklepu samoobsługowego. W skład wyodrębnionej ZCP wchodzić będzie m.in.:

·prawo własności nieruchomości, na której położony jest budynek sklepu,

·budynek sklepu;

·wyposażenie sklepu, sprzęty, urządzenia, oprogramowanie, niezbędne do obsługi i prowadzenia sprzedaży,

·wszelkie towary znajdujące się w sklepie;

·5 pracowników zatrudnionych na stanowiskach w sklepie;

·pojazd - samochód dostawczy;

·sprzęt komputerowy;

·wszelkie kontrakty związane z prowadzeniem sklepu;

·wszelkie zobowiązania związane z prowadzeniem sklepu.

Zespoły składników na dzień przeniesienia będą wyodrębnione z przedsiębiorstwa zarówno na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej jak i funkcjonalnej.

Zespół składników majątkowych wchodzących w skład ZCP, będzie umożliwiał placówce handlowej samodzielne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym (jak samodzielny przedsiębiorca) i realizowanie własnych zadań, w szczególności polegających na prowadzeniu sprzedaży towarów (głównie: materiałów budowlanych, artykułów wykończeniowych i dekoracyjnych, wyposażenia łazienek i kuchni, elektronarzędzi, a także artykułów związanych z ogrodem i otoczeniem domu), bez konieczności jakiegokolwiek współdzielenia czy użycia składników majątkowych wchodzących w skład pozostałej (niewydzielonej) części Przedsiębiorstwa.

Zespół składników będzie na tyle zorganizowany, że samodzielnie mógłby w obrocie występować jako odrębne przedsiębiorstwo.

II. Wnioskodawca jako komplementariusz spółki komandytowej zamierza wnieść do niej jako wkład niepieniężny w formie aportu wyodrębnioną ZCP, o której mowa powyżej.

III. Wnioskodawca jako jednoosobowy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (…), będzie kontynuował prowadzenie Przedsiębiorstwa w pozostałej niewyodrębnionej jako ZCP części, tj. głównie w zakresie prowadzenia hurtowni napojów alkoholowych.

IV. Po przeprowadzeniu czynności, o których mowa powyżej, Wnioskodawca - jako wspólnik (komplementariusz) spółki komandytowej zamierza w oparciu o art. 10 Kodeksu spółek handlowych dokonać nieodpłatnego (w formie darowizny) przeniesienia ogółu praw i obowiązków przysługujących mu z tytułu posiadania statusu wspólnika spółki na rzecz osoby trzeciej, niebędącej dotychczasowym wspólnikiem spółki, tj. na rzecz swojego zstępnego – syna. Przeniesienie ogółu praw i obowiązków nastąpiłoby w formie darowizny, bez obowiązku zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz dotychczasowego występującego wspólnika.

Mając na uwadze okoliczności sprawy i obowiązujące przepisy należy stwierdzić, że stopień wyodrębnienia i zorganizowania w Pana przedsiębiorstwie w obszarze organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym zespołu składników materialnych i niematerialnych związanych z prowadzeniem sklepu samoobsługowego, będący przedmiotem zbycia, pozwala stwierdzić, że zespół ten będzie posiadać na dzień transakcji pełną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze.

Zatem zespół ten będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ będzie odznaczał się odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Jak już zostało wyżej wskazane, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Tym samym, wyodrębniony z Pana jednoosobowej działalności gospodarczej zespół składników majątkowych i niemajątkowych związanych z prowadzeniem sklepu samoobsługowego, w tym zobowiązań, określony w opisie zdarzenia przyszłego, spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a w konsekwencji zbycie tej części (wniesienie do spółki komandytowej) nie będzie podlegało opodatkowaniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko w zakresie pytania nr 1 d) należało uznać za prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą także obowiązku korekty podatku VAT naliczonego odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W przywołanym przepisie wyrażona została ogólna zasada, w myśl której prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej reguła wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:

Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Stosownie do art. 91 ust. 2 ustawy:

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy:

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy:

W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W myśl art. 91 ust. 5 ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Na podstawie art. 91 ust. 6 ustawy:

W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1)opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Stosownie do art. 91 ust. 7 ustawy:

Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Zgodnie z art. 91 ust. 7a ustawy:

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W myśl art. 91 ust. 8 ustawy:

Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

W myśl art. 91 ust. 9 ustawy:

W przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z cytowanego art. 91 ust. 9 ustawy wynika, że w przypadku gdy przedmiotem zbycia jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, do korekt, o których mowa w art. 91 ustawy zobowiązany jest nabywca przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Jednocześnie korekta ta dotyczy sytuacji, gdy nabyte składniki majątku nie będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. będą wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych, zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Z uwagi zatem na fakt, że wnoszona do spółki jako wkład niepieniężny część Pana przedsiębiorstwa będzie spełniać kryteria do uznania jej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie będzie Pan obowiązany jako zbywca do korekty podatku naliczonego odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład tej zorganizowanej części. Do ewentualnej korekty (kontynuacji tzw. korekty wieloletniej) jest zobowiązany nabywca zorganizowanej części przedsiębiorstwa – spółka komandytowa.

Stanowisko w zakresie pytania 2 jest prawidłowe.

W zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego przeniesienia przez Pana - wspólnika (komplementariusza), praw i obowiązków w spółce komandytowej na rzecz osoby trzeciej niebędącej dotychczasowym wspólnikiem – syna, należy stwierdzić, że stosownie do uregulowań art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał w charakterze podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Zgodnie z art. 10 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467):

Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV z 20 czerwca 1991 r. i C-155/94 Wellcome Trust Ltd z 20 czerwca 1996 r. oraz w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV z 6 lutego 1997 r. TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Dotyczy to sytuacji, gdy:

·posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;

·sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;

·posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły. Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C‑142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.

Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4(2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.

W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że „zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej”.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką, WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r. sygn. akt I SA/Op 176/10 stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Wskazać zatem należy, że nie każde uczestnictwo w zarządzie przedsiębiorstwa pozwala na uznanie zarządzania za działalności gospodarczą, lecz tylko takie, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji opodatkowanych.

W przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających na uznanie, że nieodpłatne przeniesienie (darowizna) ogółu praw i obowiązków w spółce komandytowej (udziałów) na rzecz syna należy do Pana płaszczyzny zawodowej.

Jak wskazano w opisie sprawy, po przeniesieniu do spółki komandytowej w formie aportu wyodrębnionej ZCP związanej z prowadzeniem sklepu samoobsługowego, będzie Pan jako jednoosobowy przedsiębiorca kontynuował prowadzenie działalności w pozostałej niewyodrębnionej jako ZCP części, tj. głównie w zakresie prowadzenia hurtowni napojów alkoholowych. Przeniesienie przez Pana ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce (...) spółka komandytowa nie jest wykonywane w ramach Pana profesjonalnej aktywności i nie zajdą żadne przesłanki pozwalające na uznanie, że darowiznę udziałów w spółce komandytowej należy zaliczyć do prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.

Z wniosku nie wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie zarządzania udziałami i że wykonuje Pan usługi zarządcze, które stanowiłyby czynności podlegające opodatkowaniu, tj. usługi o charakterze administracyjnym, finansowym, handlowym lub technicznym. Jest Pan wspólnikiem – komplementariuszem spółki komandytowej, który zgodnie z umową ma prawo do udziału w 90% zysków spółki.

Okoliczności sprawy nie wskazują zatem, aby przeniesienie ogółu praw i obowiązków w spółce komandytowej na rzecz syna miało charakter zarobkowy i powtarzalny, tj. wykonywany z zamiarem nadania mu stałego charakteru, a Pan w odniesieniu do tych czynności stał się podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy oraz orzecznictwo TSUE, jak również przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy uznać, że nieodpłatne przeniesienie przez Pana - wspólnika (komplementariusza), praw i obowiązków w spółce komandytowej na rzecz osoby trzeciej niebędącej dotychczasowym wspólnikiem spółki, tj. na rzecz Pana syna, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3 d) jest prawidłowe.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W zakresie podatku dochdowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku od spadków i darowizn będą wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną, Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).