Brak opodatkowania podatkiem VAT i brak konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym oraz dom... - Interpretacja - 0113-KDIPT1-2.4012.654.2022.3.KT

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 9 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.654.2022.3.KT

Temat interpretacji

Brak opodatkowania podatkiem VAT i brak konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym oraz domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem. Opodatkowanie podatkiem VAT i konieczność zapłaty z tytułu sprzedaży części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni wraz z częścią działki nr 2 związaną z tą częścią warsztatu i byłą szklarnią.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług:

  • w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży:

– działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym,

– domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem,

jest prawidłowe;

  • w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży:

– części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni wraz z częścią działki nr 2 związaną z tą częścią warsztatu i byłą szklarnią,

jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 31 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży działek zabudowanych nr 1 oraz nr 2, jak również w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan pismem z 30 listopada 2022 r. (data wpływu 5 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości – dwóch przylegających do siebie działek tj. działki o nr ewidencyjnym 1 o powierzchni … ha (dalej: „Działka 1”) oraz działki o nr ewidencyjnym 2 o powierzchni … ha (dalej: „Działka 2”). Działki położone są w … . Wnioskodawca nabył Działkę 1 w 1987 r. na podstawie umowy przeniesienia własności, a Działkę 2 w 1992 r. na podstawie umowy o dożywocie.

Każda z Działek zabudowana jest domem jednorodzinnym. Dom jednorodzinny na Działce 1 został wybudowany przez Wnioskodawcę pod koniec lat osiemdziesiątych. Natomiast dom jednorodzinny na Działce 2 został wybudowany przez dziadków Wnioskodawcy jeszcze przed nabyciem Działki 2 przez Wnioskodawcę. Dodatkowo na Działce 2 znajduje się część warsztatu rzemieślniczego o powierzchni ok. 150 m2 oraz budowla w postaci byłej szklarni obudowanej drewnem o łącznej powierzchni ok. 200 m2. Do 2021 r. budynek i budowla były wykorzystywane przez Wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej polegającej na produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych.

Zarówno Działki jak i posadowione na nich budynki i budowle nigdy nie były składnikami majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Nie były również wprowadzone do ewidencji środków trwałych ani też amortyzowane. Od momentu ich nabycia Działki stanowiły majątek prywatny Wnioskodawcy wykorzystywany wyłącznie do celów mieszkalnych (Działka 1) oraz celów mieszkalnych i związanych z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę (Działka 2).

Przed sporządzeniem niniejszego wniosku Wnioskodawca otrzymał od podmiotu trzeciego ofertę dotyczącą nabycia obu Działek. W zaistniałych okolicznościach Wnioskodawca rozważa ich sprzedaż.

Ponadto w uzupełnieniu wskazano:

Obecnie Wnioskodawca rozważa jedynie możliwość sprzedaży działki nr 1 i 2. Nie ma tym samym ustalonej przybliżonej planowanej daty sprzedaży.

Na pytanie „czy dokonywał Pan wcześniej (oprócz wskazanych we wniosku) sprzedaży nieruchomości, a jeśli tak – to należy podać odrębnie dla każdej sprzedanej nieruchomości:

a)kiedy i w jaki sposób nabył Pan te nieruchomości?

b)w jakim celu nabył Pan te nieruchomości?

c)w jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane przez Pana od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży?

d)kiedy dokonał Pan ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży?

e)ile nieruchomości zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych, a jeśli zabudowanych – to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe)?

f)czy z tytułu sprzedaży którejkolwiek nieruchomości (wskazać jakiej) był Pan zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT i wykazać należny podatek VAT od tej sprzedaży?

g)na co zostały przeznaczone środki uzyskane ze sprzedaży ww. działek?”

odpowiedział Pan:

W 1997 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży nieruchomości gruntowej o powierzchni … ha położonej w …, zabudowanej budynkiem mieszkalnym przeznaczonym do kapitalnego remontu (nie funkcjonowała kanalizacja, a strych i dach budynku były zupełnie zniszczone).

a)nieruchomość została nabyta w 1995 r. na podstawie umowy sprzedaży;

b)w momencie nabywania nieruchomości Wnioskodawca nie przewidywał żadnego konkretnego celu jej wykorzystania. Była to działka sąsiadująca z działką, na której zamieszkiwał Wnioskodawca;

c)Wnioskodawca nie wykorzystywał nieruchomości w jakikolwiek sposób. Nie była też przedmiotem najmu czy dzierżawy;

d)Wnioskodawca dokonał sprzedaży nieruchomości w 1997 r., a przyczyną sprzedaży były bieżące potrzeby finansowe;

e)Wnioskodawca sprzedawał jedną opisaną powyżej nieruchomość, która była zabudowana budynkiem mieszkalnym;

f)Wnioskodawca nie był zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. Od przedmiotowej sprzedaży podatek VAT nie był odprowadzany. Nabywca uiszczał opłatę skarbową;

g)środki ze sprzedaży nieruchomości zostały przeznaczone na bieżące wydatki gospodarstwa domowego Wnioskodawcy.

Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości, które zamierza sprzedać.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Nabycie działki nr 1 oraz nr 2 nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Działka nr 1 została nabyta w celach mieszkaniowych, a działka nr 2 w ramach umowy dożywocia od dziadków Wnioskodawcy. Wnioskodawca w zamian za opiekę i utrzymanie dziadków nabył własność działki nr 2.

Przy nabyciu działki 1 i 2 nie był wskazany podatek należny. W dacie nabycia tych działek nie obowiązywała w Polsce ustawa o podatku od towarów i usług (nie było podatku VAT).

Przy nabyciu działki 1 i 2 Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. W dacie nabycia tych działek nie obowiązywała w Polsce ustawa o podatku od towarów i usług (nie było podatku VAT).

Działka nr 1 była/jest wykorzystywana wyłącznie w celach mieszkalnych (działka zabudowana budynkiem jednorodzinnym). Tym samym nie była/nie jest wykorzystywana do jakiejkolwiek działalności podlegającej ustawie o podatku od towarów i usług. Z kolei część budynków/budowli posadowionych na działce nr 2 była (obecnie już nie jest) wykorzystywana w działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, która to działalność nie jest działalnością zwolnioną od podatku od towarów i usług.

Działka nr 1 i nr 2 nie były/nie są/nie będą udostępniane innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy.

Wnioskodawca nie zawarł żadnej umowy przedwstępnej i nie podpisał żadnego dokumentu, na podstawie którego zobowiązał się do sprzedaży działki nr 1 i 2. Przedstawiony we wniosku stan faktyczny dotyczy zdarzenia przyszłego (potencjalna przyszła sprzedaż działek). Obecnie Wnioskodawca rozważa jedynie ich sprzedaż. Tym samym Wnioskodawca nie jest w stanie wskazać czy w przyszłości zawrze jakąkolwiek umowę przedwstępną.

Wnioskodawca nie prowadził w stosunku do działki nr 1 i 2 żadnych działań mających na celu zachęcenie potencjalnego nabywcy do nabycia gruntu, w szczególności nie grodził działek, nie wydzielał dróg wewnętrznych, nie uzbrajał ich.

Wnioskodawca nie podejmował, nie podejmuje i nie zamierza podejmować żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży działki nr 1 i 2. Wnioskodawca nie umieszczał nigdy żadnych ogłoszeń sprzedaży tych działek. Osoba potencjalnie zainteresowana nabyciem zgłosiła się samodzielnie i osobiście do Wnioskodawcy.

Dom jednorodzinny znajdujący się na działce zabudowanej numer 1 jest trwale związany z gruntem.

Dom jednorodzinny znajdujący się na działce 1 stanowi budynek w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane

Z tytuł nabycia/wybudowania domu jednorodzinnego znajdującego się na działce numer 1 Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wynika to m.in. z faktu, że w dacie wybudowania budynku (lata 80) nie obowiązywała w Polsce ustawa o podatku od towarów i usług (nie było podatku VAT). Ponadto Wnioskodawca nie działał w tym zakresie jako przedsiębiorca.

Dom jednorodzinny na działce nr 1 był wykorzystywany wyłącznie w celach mieszkalnych. W związku z tym nie był/nie jest wykorzystywany do jakiejkolwiek działalności gospodarczej, w tym podlegającej ustawie o podatku od towarów i usług. Tym samym nie był wykorzystywany w jakiejkolwiek działalności zwolnionej wynikającej z ustawy o podatku od towarów i usług.

Pierwsze zasiedlenie domu jednorodzinnego znajdującego się na działce nr 1 w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług nastąpiło w 1989 roku.

Pomiędzy pierwszym zasiedlaniem domu jednorodzinnego znajdującego się na działce nr 1 a jego potencjalną sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Do dnia ewentualnej sprzedaży Wnioskodawca wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał dom jednorodzinny znajdujący się na działce nr 1 wyłącznie w celach mieszkalnych.

Wnioskodawca nie ponosił i do dnia sprzedaży nie będzie ponosił nakładów na ulepszenie domu jednorodzinnego znajdującego się na działce nr 1 w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej domu.

Dom jednorodzinny znajdujący się na działce nr 1 służył do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy i jego rodziny. Dom jednorodzinny został wybudowany przez Wnioskodawcę i nie było żadnych poprzednich właścicieli.

Dom jednorodzinny znajdujący się na działce nr 1 nie był wykorzystywany na cele mieszkalne przez podmioty inne niż Wnioskodawca i jego rodzina. Wnioskodawca nie udostępniał domu żadnym innym podmiotom odpłatnie lub nieodpłatnie.

Dom jednorodzinny i warsztat rzemieślniczy znajdujące się na działce zabudowanej nr 2 są trwale związane z gruntem. Była szklarnia nie jest trwale związana z gruntem.

Dom jednorodzinny i warsztat rzemieślniczy znajdujące się na działce nr 2 stanowią budynki w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane. Z kolei była szklarnia jest budowlą w rozumieniu przepisów tej ustawy.

Z tytuł nabycia/wybudowania domu jednorodzinnego, warsztatu rzemieślniczego, byłej szklarni, znajdujących się na działce numer 2, Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wynika to z faktu, że Wnioskodawca nie budował tych obiektów. Ponadto w okresie ich budowy (lata 70) nie obowiązywała w Polsce ustawa o podatku od towarów i usług (nie było podatku VAT).

Dom jednorodzinny, warsztat rzemieślniczy, była szklarnia znajdujące się na działce zabudowanej nr 2 były (obecnie już nie są) wykorzystywane przez Wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Nie była to działalność zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT. Dom jednorodzinny był wykorzystywany wyłącznie w celach mieszkalnych i nie był wykorzystywany w żadnej działalności Wnioskodawcy

Pierwsze zasiedlenie domu jednorodzinnego, warsztatu rzemieślniczego, byłej szklarni znajdujących się na działce zabudowanej nr 2 nastąpiło w latach 1970-1979 r.

Pomiędzy pierwszym zasiedleniem domu jednorodzinnego, warsztatu rzemieślniczego, byłej szklarni znajdujących się na działce zabudowanej nr 2, a ich potencjalną sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Dom jednorodzinny na działce nr 2 był wykorzystywany wyłącznie w celach mieszkalnych, natomiast warsztat rzemieślniczy i była szklarnia jako pomieszczenia produkcyjne i magazynowe.

Wnioskodawca nie ponosił i do dnia sprzedaży nie będzie ponosił nakładów na ulepszenia domu jednorodzinnego, warsztatu rzemieślniczego, byłej szklarni w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej.

Dom jednorodzinny na działce nr 2 służył do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych dziadków Wnioskodawcy, a obecnie potrzeb mieszkaniowych matki Wnioskodawcy.

Dom jednorodzinny na działce nr 2 Wnioskodawca udostępniał nieodpłatnie dziadkom Wnioskodawcy na podstawie umowy dożywocia, a obecnie udostępnia nieodpłatnie matce.

Wnioskodawca rozpoczął działalność gospodarczą wskazaną we wniosku w 1980 r. i prowadzi ją nieprzerwanie do chwili obecnej.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.

Wnioskodawca jest opodatkowany na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT (podatek liniowy). Na podstawie ustawy o rachunkowości Wnioskodawca zobowiązany jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Budynek mieszkalny zajmuje ok. 150 m2 działki nr 2. Z kolei warsztat i budowla zajmują łącznie powierzchnię ok. 350 m2.

W prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykorzystywał ok. 600 m2 działki nr 2 tj. ok. 25% powierzchni całej działki (łącznie z warsztatem i byłą szklarnią).

Wnioskodawca wykorzystywał warsztat i budowlę w prowadzonej działalności gospodarczej od połowy lat 90. Warsztat i budowla były wykorzystywane jako powierzchnie produkcyjno-magazynowe.

Działka numer 2 została nabyta przez Wnioskodawcę na podstawie umowy dożywocia łącznie z posadowionymi na niej budynkami i budowlą.

W odniesieniu do działki nr 2 Wnioskodawca nie ponosił nakładów na przygotowaniu działki do celów prowadzonej działalności gospodarczej, które zostały zaliczone na poczet kosztów uzyskania przychodów.

Wszystkie opłaty związane z użytkowaniem działki numer 2, w tym opłaty związane z użytkowaniem posadowionych na niej budynków i budowli (z wyłączeniem domu jednorodzinnego) były zaliczane przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to wszystkich mediów (energia elektryczna, woda, gaz). Pomiar mediów był dokonywany przy użyciu wspólnego licznika dla warsztatu i byłej szklarni. Dom jednorodzinny był rozliczany odrębnie na podstawie odrębnego licznika, a opłaty z tytułu utrzymania domu nie były zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Od dnia nabycia działki numer 2 Wnioskodawca nie podejmował i nie podejmuje jakichkolwiek czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości uatrakcyjnienia działki.

Przed potencjalną sprzedażą nieruchomości Wnioskodawca nie zamierza dokonywać jakichkolwiek czynności i nie zamierza ponosić jakichkolwiek nakładów w celu podniesienia wartości budynków/budowli znajdujących się na działce numer 2.

Wnioskodawca nie prowadzi innej działalności gospodarczej niż wskazana we wniosku.

Pytanie

Czy z tytułu sprzedaży Działek Wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży Działek Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług, co wynika z następujących okoliczności faktycznych i prawnych.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Warunkiem koniecznym opodatkowania jest spełnienie przesłanki podmiotowej tj. aby podmiot, który w związku z wykonaniem dostawy był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT ustawodawca wskazał, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców, lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tym samym – zgodnie ze wskazanymi powyżej ustawowymi definicjami – dla uznania określonych zachowań, za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą zbycie majątku prywatnego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Zatem, dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Wskazane powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie zarówno w indywidualnych interpretacjach podatkowych, orzecznictwie sądów administracyjnych jak również orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Jako przykład należy wskazać wyroki w sprawach: C-180/10 i C-181/10, w których to Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca lub producenta tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18.10.2011 r. sygn. akt I FSK 1536/10, w którym stwierdził, że wykonanie danej czynności (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) jednorazowo – nawet w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy – nie przesądza automatycznie, że z tego powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoby wykonującej prawo własności w stosunku do tego gruntu. Ustalenie przedmiotowych okoliczności jest warunkiem koniecznym dla rozstrzygnięcia czy sprzedaż nieruchomości następuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej czy też w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Tożsame konkluzje zostały zawarte we wcześniejszym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29.10.2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07), w którym Sąd stwierdził, że przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Jednocześnie NSA wskazał, że ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W niniejszym stanie faktycznym potencjalna sprzedaż Działek przez Wnioskodawcę nie mogłaby zostać uznana za czynność dokonaną w ramach działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W pierwszej kolejności trzeba podkreślić, że Działki należą do majątku prywatnego Wnioskodawcy i zostały nabyte w celach mieszkaniowych. Tym samym potencjalna sprzedaż miałaby nastąpić w ramach transakcji dotyczącej majątku prywatnego. Należy również podkreślić, że Wnioskodawca nabył Działkę 1 w 1987 r., a Działkę 2 w 1992 r. i nie dokonywał żadnych ich podziałów. Nadto Wnioskodawca nie korzystał również z usług pośredników, agencji obrotu nieruchomościami jak również i innych specjalistów zajmujących się doradztwem w zakresie sprzedaży nieruchomości. W stosunku do Działek Wnioskodawca nie podejmował również żadnych innych aktywności, którym można byłoby przypisać zawodowy (profesjonalny) charakter.

Tym samym w odniesieniu do sprzedaży Działek nie można uznać Wnioskodawcy za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Jeśli bowiem osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku prywatnego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, to nie można jej uznać za prowadzenie działalności gospodarczej. Ponadto brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Wnioskodawcy w przedmiocie zbycia Działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego – charakteru takiej działalności). To wskazuje, że w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z czynnościami mieszczącymi się w ramach zarządu majątkiem prywatnym, które nie mają cech działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Tym samym nie można uznać sprzedaży Działek za przejaw działalności gospodarczej Wnioskodawcy w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji sprzedaż Działek nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT. Jednocześnie należy wskazać, że zaprezentowane stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w licznych interpretacjach, które zostały wydane w podobnych okolicznościach faktycznych np. interpretacji z dnia 19.09.2019 r. (0113-KDIPT1-1.4012.416.2019.3.MH) czy też interpretacji z dnia 30.06.2016 r. (IBPP1/4512-267/16/AR).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku:

  • w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży:

– działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym,

– domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem,

jest prawidłowe;

  • w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży:

– części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni wraz z częścią działki nr 2 związaną z tą częścią warsztatu i byłą szklarnią,

jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1)określone udziały w nieruchomości,

2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Zgodnie art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z okoliczności sprawy wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą. Jest Pan również właścicielem nieruchomości – dwóch przylegających do siebie działek tj. działki o nr ewidencyjnym 1 o powierzchni … ha oraz działki o nr ewidencyjnym 2 o powierzchni … ha. Działkę nr 1 nabył Pan w 1987 r. na podstawie umowy przeniesienia własności, a działkę nr 2 w 1992 r. na podstawie umowy o dożywocie. Nabycie działki nr 1 oraz nr 2 nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Każda z działek zabudowana jest domem jednorodzinnym. Dom jednorodzinny na działce nr 1 został wybudowany przez Pana pod koniec lat osiemdziesiątych. Natomiast dom jednorodzinny na działce nr 2 został wybudowany przez Pana dziadków jeszcze przed nabyciem przez Pana działki nr 2. Dodatkowo na działce nr 2 znajduje się część warsztatu rzemieślniczego o powierzchni ok. 150 m2 (wskazana przez Pana jako budynek) oraz budowla w postaci byłej szklarni obudowanej drewnem o łącznej powierzchni ok. 200 m2. Do 2021 r. budynek i budowla były wykorzystywane w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej polegającej na produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych.

Obecnie rozważa Pan jedynie możliwość sprzedaży działki nr 1 oraz nr 2 i nie ma tym samym ustalonej przybliżonej planowanej daty sprzedaży.

Zarówno działka nr 1 oraz nr 2 jak i posadowione na nich budynki i budowle nigdy nie były składnikami majątku Pana przedsiębiorstwa. Nie były również wprowadzone do ewidencji środków trwałych ani też amortyzowane. Od momentu ich nabycia działki stanowiły Pana majątek prywatny wykorzystywany wyłącznie do celów mieszkalnych (działka nr 1) oraz celów mieszkalnych i związanych z prowadzoną przez Pana działalnością (działka nr 2).

Do dnia ewentualnej sprzedaży wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał Pan dom jednorodzinny znajdujący się na działce nr 1 wyłącznie w celach mieszkalnych. Dom jednorodzinny znajdujący się na działce nr 1 służył do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Pana i Pana rodziny. Nie udostępniał Pan domu żadnym innym podmiotom odpłatnie lub nieodpłatnie.

Z kolei dom jednorodzinny na działce nr 2 służył do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Pana dziadków, a obecnie potrzeb mieszkaniowych Pana matki. Dom jednorodzinny na działce nr 2 udostępniał Pan nieodpłatnie swoim dziadkom na podstawie umowy dożywocia, a obecnie udostępnia Pan nieodpłatnie matce.

Działka nr 1 była/jest wykorzystywana wyłącznie w celach mieszkalnych (działka zabudowana budynkiem jednorodzinnym). Z kolei część budynków/budowli posadowionych na działce nr 2 była (obecnie już nie jest) wykorzystywana w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, która to działalność nie jest działalnością zwolnioną od podatku od towarów i usług. Budynek mieszkalny zajmuje ok. 150 m2 działki nr 2. Z kolei warsztat rzemieślniczy i budowla w postaci byłej szklarni zajmują łącznie powierzchnię ok. 350 m2. W prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej wykorzystywał ok. 600 m2 działki nr 2 tj. ok. 25% powierzchni całej działki (łącznie z warsztatem i byłą szklarnią). Wykorzystywał Pan warsztat rzemieślniczy i budowlę w postaci byłej szklarni w prowadzonej działalności gospodarczej od połowy lat 90. Warsztat rzemieślniczy i budowla w postaci byłej szklarni były wykorzystywane jako powierzchnie produkcyjno-magazynowe.

Działka nr 1 i nr 2 nie były/nie są/nie będą udostępniane innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy. Nie zawarł Pan żadnej umowy przedwstępnej i nie podpisał żadnego dokumentu, na podstawie którego zobowiązał się do sprzedaży działki nr 1 i 2. Obecnie rozważa Pan jedynie ich sprzedaż, a tym samym nie jest Pan w stanie wskazać czy w przyszłości zawrze jakąkolwiek umowę przedwstępną.

Nie prowadził Pan również w stosunku do działki nr 1 i 2 żadnych działań mających na celu zachęcenie potencjalnego nabywcy do nabycia gruntu, w szczególności nie grodził działek, nie wydzielał dróg wewnętrznych, nie uzbrajał ich.

Nie podejmował, nie podejmuje i nie zamierza podejmować Pan żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży działki nr 1 i 2. Nie umieszczał Pan nigdy żadnych ogłoszeń sprzedaży tych działek. Osoba potencjalnie zainteresowana nabyciem zgłosiła się do Pana samodzielnie i osobiście.

W 1997 r. dokonał Pan sprzedaży nieruchomości gruntowej o powierzchni … ha położonej w …, zabudowanej budynkiem mieszkalnym przeznaczonym do kapitalnego remontu (nie funkcjonowała kanalizacja, a strych i dach budynku były zupełnie zniszczone). Nie posiada Pan innych nieruchomości, które zamierza sprzedać.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pana aktywność, która – w stosunku do sprzedaży działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym oraz domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem – wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że ww. sprzedaż w tej części nie będzie stanowić działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie ww. dostawy w tej części, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że ww. dostawa w tej części wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmował i nie będzie podejmować Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym oraz domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem, będzie występował Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Działania podejmowane przez Pana związane z ww. sprzedażą w tej części należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, w stosunku do ww. sprzedaży w tej części będzie korzystał Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Tym samym ww. sprzedaż w tej części nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Odnosząc się natomiast do sprzedaży części warsztatu rzemieślniczego (budynku trwale związanego z gruntem) oraz budowli w postaci byłej szklarni obudowanej drewnem (budowli nietrwale związanej z gruntem), znajdujących się na działce nr 2, jak również do gruntu części działki nr 2, związanego z częścią warsztatu rzemieślniczego i budowlą w postaci byłej szklarni, należy zauważyć, że do 2021 r. ww. budynek oraz budowla były wykorzystywane w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej polegającej na produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych. Ponadto wskazać należy, że prowadzi Pan działalność gospodarczą nieprzerwalnie do chwili obecnej.

Wobec powyższego wskazać należy, iż fakt wykorzystywania części działki nr 2, na której znajdują się część warsztatu rzemieślniczego oraz budowla w postaci byłej szklarni do prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, spowodowała, że ta część działki nr 2, związana z częścią warsztatu oraz byłą szklarnią, straciła charakter majątku prywatnego. Wykorzystywanie przez Pana w sposób ciągły dla celów zarobkowych części działki nr 2, na której znajdują się ww. część budynku oraz budowla spowodowało, że ta część działki nr 2 była wykorzystywana w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, a nie wyłącznie w ramach majątku osobistego.

W związku z powyższym, część warsztatu rzemieślniczego oraz budowla w postaci byłej szklarni były wykorzystywane w prowadzonej przez Pana opodatkowanej działalności gospodarczej. Tym samym w związku ze sprzedażą części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni, znajdujących się na działce nr 2, jak również gruntu części działki nr 2, związanego z ww. częścią budynku oraz budowlą, będzie występował Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a ww. sprzedaż w tej części będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Podkreślić należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy o VAT:

Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Dla dostawy budynków, budowli lub ich części ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a ustawy o VAT.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

2)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT stanie się bezzasadne.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy o VAT:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1)są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2)złożą:

a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT:

Oświadczenie, o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2 musi również zawierać:

1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

3)adres budynku, budowli lub ich części.

A zatem ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT – po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Natomiast, jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy o VAT dla dostawy działek zabudowanych, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

·towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

·brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

W odniesieniu do sprzedaży działki zabudowanej należy zauważyć, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Zatem w celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie dla dostawy części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do ww. budynku oraz budowli miało miejsce pierwsze zasiedlenie.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że w stosunku do części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni, znajdujących się na działce nr 2 doszło do pierwszego zasiedlenia i pomiędzy pierwszym zasiedleniem a sprzedażą ww. części warsztatu oraz byłej szklarni upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Ponadto – jak wynika z wniosku – nie ponosił i nie będzie ponosił Pan nakładów na ulepszenie ww. warsztatu oraz byłej szklarni w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiących, co najmniej 30% ich wartości początkowej.

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w odniesieniu do części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni, znajdujących się na działce nr 2, zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy o VAT – sprzedaż gruntu części działki nr 2, z którym związany jest budynek (część warsztatu rzemieślniczego), będzie zwolniona od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Natomiast w odniesieniu do dostawy gruntu związanego z częścią działki nr 2, na której posadowiona jest budowla w postaci byłej szklarni należy stwierdzić, że nie znajdzie zastosowania przepis art. 29a ust. 8 ustawy o VAT. Należy bowiem zaznaczyć, że ww. budowla nie jest trwale związana z gruntem.

W konsekwencji, do dostawy gruntu części działki nr 2 związanej z ww. budowlą w postaci byłej szklarni, nie będzie mieć zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.

Dostawa gruntu części działki nr 2 związanego z ww. budowlą nie będzie również objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, bowiem jest terenem zabudowanym budowlą.

Planowana dostawa gruntu części działki nr 2, związanego z ww. budowlą, nie będzie mogła również korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, gdyż – jak wynika z wniosku – ww. budowla nie była wykorzystywana przez Pana na cele działalności zwolnionej od podatku.

Zatem sprzedaż gruntu części działki nr 2, związanego z budowlą w postaci byłej szklarni, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg właściwej stawki.

W konsekwencji, dokonując sprzedaży działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym oraz domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem, nie będzie działał Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zatem ww. sprzedaż w tej części nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W odniesieniu natomiast do dostawy części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni znajdujących się na działce nr 2 należy wskazać, że zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Z kolei, transakcja sprzedaży gruntu części działki nr 2, związana z częścią warsztatu rzemieślniczego, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.

Natomiast sprzedaż gruntu części działki nr 2, związanego z budowlą w postaci byłej szklarni, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, lecz będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg właściwej stawki.

Tym samym Pana stanowisko, w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży działki nr 1 wraz z posadowionym na niej domem jednorodzinnym oraz domu jednorodzinnego posadowionego na działce nr 2 wraz z częścią tej działki związaną z tym domem, należało uznać za prawidłowe. Natomiast Pana stanowisko w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży i braku konieczności zapłaty z tytułu sprzedaży części warsztatu rzemieślniczego oraz budowli w postaci byłej szklarni wraz z częścią działki nr 2 związaną z tą częścią warsztatu i byłą szklarnią, należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, w szczególności, gdy zawrze Pan z Kupującym umowę przedwstępną sprzedaży, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Wydana interpretacja dotyczy wniosku w zakresie podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).