- Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług wpłat Mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaic... - Interpretacja - 0113-KDIPT1-1.4012.464.2022.2.ŻR

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 23 sierpnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.464.2022.2.ŻR

Temat interpretacji

- Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług wpłat Mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła), jako wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług, brak obowiązku dokumentowania otrzymanych wpłat stanowiących wkład własny mieszkańców za pomocą kas rejestrujących lub poprzez wystawienie faktury, - Opodatkowanie dotacji otrzymanej na realizację Programu w zakresie dostawy i montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła) na nieruchomościach należących do mieszkańców, - Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji, tj. zakupu i montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła).

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa  wniosek z 8 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

-opodatkowania podatkiem od towarów i usług wpłat Mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła), jako wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług,

-braku obowiązku dokumentowania otrzymanych wpłat stanowiących wkład własny mieszkańców za pomocą kas rejestrujących lub poprzez wystawienie faktury,

-opodatkowania dotacji otrzymanej na realizację Programu w zakresie dostawy i  montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła) na  nieruchomościach należących do mieszkańców,

-prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od  wydatków poniesionych na realizację inwestycji, tj. zakupu i montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 10 sierpnia 2022r. (data wpływu 16 sierpnia 2022r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina … (zwana dalej jako: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest jednostką samorządu terytorialnego (zwana dalej: „JST”). Gmina, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 marca 1990  r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r., poz. 559 — t.j. ze zm., zwana dalej: „USG”), jest organem wykonującym zadania publiczne własne i zlecone z zakresu administracji rządowej nałożone ustawami. Zdecydowana większość zadań wykonywana jest w ramach reżimu publicznoprawnego, jednak niektóre z dokonywanych czynności Państwa Gmina wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych. Realizacja projektu będącego przedmiotem wniosku jest/będzie wykonywana w ramach zadania własnego, o którym mowa w art. 7 ust.  1 pkt 1 USG - zadania z zakresu ochrony środowiska i przyrody.

Z dniem 1 stycznia 2017 roku, Państwa Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT i  od tego dnia prowadzi wspólne rozliczanie podatku VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi. Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Państwa Gmina prowadzi działalność mieszaną, tzn. opodatkowaną, zwolnioną oraz niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Gmina realizuje projekt pn. „…” (zwany dalej również: „Program" oraz „Projekt") współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (zwany dalej: „EFRR"), w ramach Osi Priorytetowej III Czysta Energia, 3.1. Rozwój OZE - projekty parasolowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2014-2020. Projekt rozpoczął się w 2022 roku. Projekt ten realizuje cele Strategii Europa 2020 i europejskiego Zielonego Ładu, w istotny sposób wpływając na poprawę jakości powietrza regionu i dając wymierne oszczędności dla mieszkańców. Dzięki temu przeciwdziała negatywnym ekonomicznym skutkom epidemii COVID-19 i wzrostowi kosztów ponoszonych na energię. Realizacja Projektu wpłynie na poprawę środowiska oraz lepszą jakość życia mieszkańców poprzez obniżenie wskaźników zanieczyszczeń powietrza na terenie Gminy.

Przedmiotem planowanego przedsięwzięcia jest zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła wykorzystujących odnawialne źródła energii (dalej zwane również: „mikroinstalacje OZE”) na terenie Gminy …. Zakres rzeczowy projektu obejmuje instalacje fotowoltaiczne montowane na dachach budynków mieszkalnych lub na dachach budynków gospodarczych lub gruncie w nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych znajdujących się na terenie Gminy … oraz pomp ciepła w budynkach mieszkalnych lub budynkach gospodarczych należących do osób fizycznych. W ramach realizacji projektu zostaną poniesione wydatki na nadzór inwestorski, montaż mikroinstalacji OZE oraz promocję projektu. Wydatki będą częściowo pokrywane z wpłat pochodzących od  mieszkańców na podstawie zawartych umów, a częściowo ze środków pochodzących z  EFRR.

Instalacje fotowoltaiczne oraz pompy ciepła, których montaż jest przedmiotem Państwa zapytania, stanowią mikroinstalacje odnawialnego źródła energii, o której mowa w art. 2 pkt  19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2021 r. poz.  610 z późn. zm.) o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączonej do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo  o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.

Państwa Gmina w kompleksowy sposób zapewni przygotowanie, realizację oraz koordynację działań projektowych. Wszyscy mieszkańcy zainteresowani przystąpieniem do Programu (zwani dalej: „Mieszkańcami”) złożyli w Gminie stosowne deklaracje. W ramach Programu Gmina podpisała umowy z Mieszkańcami, w których zobowiązała się do wyposażenia w  instalacje fotowoltaiczne o mocy zainstalowanej 2,0-5,5 kW oraz pompy ciepła c.w.u. o  wielkości zasobnika 200-300 I wybrane nieruchomości Mieszkańców znajdujących się  na  terenie Gminy …, zabudowanych budynkami mieszkalnymi. Mieszkańcy budynków/nieruchomości, na których zostaną zamontowane mikroinstalacje OZE są  uprawnieni do nieodpłatnego korzystania z mikroinstalacji OZE zgodnie z ich przeznaczeniem. Mikroinstalacje OZE będą wykorzystywane przez mieszkańców na potrzeby gospodarstwa domowego, nie mogą być natomiast wykorzystywane w działalności gospodarczej, agroturystycznej ani rolniczej. Po otrzymaniu przez Gminę ostatniej transzy dotacji Uczestnik projektu zostanie poinformowany o dacie upływu okresu trwałości projektu. Po zakończeniu prac montażowych mikroinstalacja OZE pozostaje własnością Gminy do upływu 5 lat od dnia płatności końcowej dokonanej w ramach projektu. Po  upływie tego okresu mikroinstalacja OZE stanie się własnością Mieszkańca. Przeniesienie własności nastąpi na podstawie odrębnego protokołu przenoszącego własność.

Warunkiem uczestnictwa Mieszkańca w Programie i wykonania zobowiązań Gminy wynikających z umowy jest dokonanie wpłaty przez Mieszkańca na rzecz Gminy środków stanowiących wkład własny w wyznaczonym terminie tj. stanowiącego 17% całkowitej wartości kosztów kwalifikowanych oraz 100% kosztów niekwalifikowanych, w tym podatek VAT od całej wartości instalacji OZE i kosztów montażu-stawka VAT wg obowiązujących przypisów. Zapłata wkładu własnego Mieszkańca następuje w dwóch transzach:

1)zaliczka w kwocie 2 000,00 zł płatna w terminie 14 dni od daty podpisania umowy,

2)druga wpłata do wysokości pełnego udziału własnego w Projekcie, po podpisaniu umowy z wykonawcą, płatna w terminie do 14 dni od otrzymania zawiadomienia o  wpłacie uzupełnienia wkładu własnego.

Opłatę na pokrycie wkładu własnego, Mieszkaniec jest zobowiązany wpłacić na rachunek bankowy Gminy …. prowadzony przez Bank Spółdzielczy w …. Zapłata za usługi, które świadczy Gmina na rzecz mieszkańców jest/będzie dokonana w całości za  pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, a  z  ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę wynika/będzie wynikało jednoznacznie jakiej czynności i na czyją rzecz została dokonana. Brak wniesienia wynagrodzenia wyklucza mieszkańca z udziału w przedmiotowym projekcie. Kwota wpłaty dla mieszkańców będzie różniła się w zależności od rodzaju montowanej instalacji/pompy cieplnej oraz ich mocy. Ostateczne rozliczenie kosztów realizacji Projektu nastąpi po zakończeniu i rozliczeniu finansowym Projektu z Instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa … na lata 2014-2020. W przypadku wystąpienia kosztów niekwalifikowanych projektu, czyli nieprzewidywalnych na dzień zawarcia umowy pomiędzy Gminą a Mieszkańcem kosztów nieobjętych refundacją ze środków Unii Europejskiej, Mieszkaniec jest zobowiązany do samodzielnego sfinansowania tych kosztów w wysokości przypadającej na jego budynek prywatny/nieruchomość poprzez wpłatę odpowiedniej kwoty na konto bankowe Gminy, w terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia. Dodatkowo Mieszkańcy, którzy zadeklarowali chęć uczestnictwa w Projekcie są zobowiązani do  przeprowadzenia inwentaryzacji obiektu w zakresie możliwości montażu wybranej mikroinstalacji OZE. W tym celu do osób, które podpisały umowę z Gminą na udział w  Projekcie i dokonały wpłaty zaliczki na poczet wkładu własnego zgłaszać się będzie wybrana do tego firma w celu umówienia się na wizytę weryfikacyjną. Koszt weryfikacji w  wysokości 300 zł brutto ponosi mieszkaniec. Poza uiszczeniem ww. opłat umowy nie  przewidują pobierania żadnych innych opłat od mieszkańców z tytułu realizacji przez  Gminę usługi montażu mikroinstalacji w budynkach mieszkalnych należących do  Mieszkańców.

Warunki umów cywilnoprawnych na montaż przedmiotowych mikroinstalacji są jednakowe dla wszystkich Mieszkańców. Umowy zawarte z mieszkańcami będą przewidywać możliwość odstąpienia od umowy zarówno przez mieszkańców, jak i przez Gminę. Umowa z  Mieszkańcem może zostać rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym, w przypadku, gdy  Mieszkaniec, pomimo pisemnego wezwania i upływu terminu wskazanego w tym wezwaniu, nie realizuje zobowiązań wynikających z niniejszej umowy. W przypadku rozwiązania umowy lub odstąpienia od niej z przyczyn leżących po stronie Mieszkańca, jest  on zobowiązany do zwrotu 100 % poniesionych kosztów, związanych z objęciem budynku/nieruchomości Mieszkańca Projektem. Podstawą do odstąpienia przez Gminę od  umowy może być niewniesienie przez Mieszkańca opłaty na realizację Projektu. W  przypadku rezygnacji Mieszkańca z udziału w Projekcie po podpisaniu umowy o  przystąpieniu do Projektu lub niedokonania wpłat z tytułu wkładu własnego w pełnej wysokości, wpłacona zaliczka może zostać zatrzymana. Umowa z mieszkańcem ulegnie również rozwiązaniu ze skutkiem natychmiastowym w przypadku nieuzyskania przez Gminę dofinansowania projektu lub cofnięcia dofinansowania Projektu. Udział mieszkańców w  Projekcie, o którym mowa w niniejszym wniosku, jest dobrowolny.

Budynki mieszkalne, na których są/będą montowane mikroinstalacje OZE mają/będą miały powierzchnię użytkową nieprzekraczającą 300m2. Mikroinstalacje OZE są/będą montowane na budynkach mieszkalnych objętych społecznym programem mieszkaniowym, a także mogą być montowane na gruntach lub budynkach gospodarczych na terenie nieruchomości, na  której znajduje się budynek mieszkalny. W takim przypadku mikroinstalacja OZE, będzie funkcjonalnie związana z budynkiem mieszkalnym objętym społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a UPTU. Dostawa i montaż mikroinstalacji OZE będzie wykonywana w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub  przebudowy obiektów budowlanych lub ich części, o których mowa w art. 41 ust. 12 UPTU.

Na realizację tego zadania, Gmina …. otrzyma dofinansowanie ze środków EFRR. W  tym celu Gmina zawrze umowę o dofinansowanie Projektu - umowa o dofinansowanie określi warunki, na jakich dokonywane będzie dofinansowanie w formie płatności ze  środków europejskich części wydatków poniesionych przez Beneficjenta, tj. Gminę, na  realizację Projektu (zakup i montaż instalacji). Wysokość dofinansowania projektu ze  środków EFRR w wysokości 83% całkowitych wydatków kwalifikowanych. W przypadku niezrealizowania projektu, o którym mowa we wniosku, Gmina będzie zobowiązana do  zwrotu otrzymanych środków pieniężnych. W trakcie realizacji przedmiotowego projektu Gmina będzie zobowiązana do rozliczania otrzymanych zaliczek z Urzędem Marszałkowskim. Wysokość otrzymanego dofinansowania będzie uzależniona od ilości zamontowanych mikroinstalacji OZE. Gmina nie może/nie będzie mogła przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel niż projekt, o którym mowa we wniosku. W przypadku wykorzystania całości lub części dofinansowania niezgodnie z przeznaczeniem, Gmina będzie zobowiązana do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych. W przypadku nieotrzymania dofinansowania lub cofnięcia dofinansowania z EFRR Gmina nie będzie realizować Programu. Realizacja Projektu jest uzależniona od otrzymanego dofinansowania. Zatem w ocenie Państwa Gminy, otrzymana dotacja będzie miała bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Gmina jako beneficjent Projektu będzie zobowiązana do zabezpieczenia rzeczowej realizacji projektu, na którą składa się: wyłonienie wykonawcy instalacji zestawu OZE zgodnie z  przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm; dalej: „UPZP"), ustalenie dla niego harmonogramu montażu instalacji OZE, sprawowanie bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, przeprowadzenie odbiorów końcowych oraz rozliczenie finansowe i promocję przedmiotowego Projektu.

Dostawa oraz montaż mikroinstalacji OZE jest/będzie wykonana na zlecenie Gminy przez  wykonawców wyłonionych zgodnie z przepisami UPZP, z którymi Gmina podpisze umowy. Faktyczny wykonawca dokona na rzecz Gminy usługi dostawy i montażu instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła. Wykonawca będzie podatnikiem podatku od towarów i  usług, o których mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i  usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931; t.j. ze zm.; dalej: „UPTU”) niekorzystającym ze zwolnienia z  opodatkowania sprzedaży na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 UPTU.

Faktury dokumentujące zakup towarów i usług (poniesione wydatki) związanych z realizacją przedmiotowego projektu są/będą wystawiane na Gminę. Dostawa i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła na rzecz mieszkańców będących efektem projektu stanowi odpłatne, opodatkowane podatkiem od towarów i usług świadczenie usług dokonane przez Gminę na rzecz mieszkańca. Towary i usługi nabywane w ramach projektu w  zakresie świadczenia usługi dostawy i montażu instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła na rzecz mieszkańców służą/będą służyły Państwa Gminie wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z tym wszystkie wydatki poniesione w ramach w realizacji Projektu będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że w ramach realizowanego projektu „….” mikroinstalacje OZE nie będą montowane na budynkach użyteczności publicznej.

Zakresem wniosku objęty jest/będzie zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła (mikroinstalacje OZE) wyłącznie na budynkach mieszkańców - instalacje fotowoltaiczne oraz wewnątrz budynków należących do mieszkańców - pompy ciepła.

Instalacje fotowoltaiczne objęte zakresem wniosku są/będą montowane na budynkach mieszkalnych objętych społecznym programem mieszkaniowym, a także mogą być montowane na gruntach lub budynkach gospodarczych na terenie nieruchomości, na której znajduje się budynek mieszkalny. W takim przypadku mikroinstalacja OZE, będzie funkcjonalnie związana z budynkiem mieszkalnym objętym społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a UPTU.

Natomiast pompy ciepła będą montowane wyłącznie wewnątrz budynków należących do  mieszkańców. Budynki mieszkalne w których zostały/zostaną zamontowane pompy ciepła, o których mowa we wniosku, stanowią budynki zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a i 12b UPTU.

Wydatki ponoszone przez Gminę na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła (mikroinstalacje OZE) dotyczą wyłącznie instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła montowanych na i w budynkach mieszkalnych należących do mieszkańców. Gmina nie ponosi wydatków na zakup mikroinstalacji OZE na budynkach użyteczności publicznej.

Zakresem pytania 4 objęte są również wydatki na nadzór inwestorski oraz promocję projektu, o których mowa w opisie sprawy.

Poniesione w ramach realizacji projektu wydatki na nadzór inwestorski oraz promocję projektu, o których mowa we wniosku, dotyczą/będą dotyczyły wyłącznie montażu instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła (mikroinstalacje OZE) na i w budynkach mieszkańców. Poniesione w ramach realizacji projektu wydatki na nadzór inwestorski oraz promocję projektu nie będą dotyczyły montażu mikroinstalacji na budynkach użyteczności publicznej.

Wydatki na nadzór inwestorski oraz promocję projektu dotyczą/będą dotyczyły wyłącznie montażu instalacji wyłącznie na i w budynkach należących do mieszkańców.

Gmina będzie miała możliwość bezpośredniego przyporządkowania ww. wydatków na  nadzór inwestorski oraz promocję projektu, do czynności związanych z montażem mikroinstalacji na budynkach i w budynkach mieszkańców. Wydatki na nadzór inwestorski oraz promocję projektu będą dotyczyły wyłącznie mikroinstalacji zamontowanych na i w budynkach należących do mieszkańców.

W odpowiedzi na pytanie nr 8: Czy towary i usługi nabywane na promocję projektu i nadzór inwestorski, Państwa Gmina wykorzystuje/będzie wykorzystywała zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.)? wskazali Państwo: Towary i usługi nabywane na promocję projektu i nadzór inwestorski, Gmina wykorzystuje/będzie wykorzystywała wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.)

Na pytanie: W sytuacji, gdy towary i usługi nabywane na nadzór inwestorski oraz promocję projektu są/będą wykorzystywane przez Państwa Gminę zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, czy istnieje/będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej przez Państwa Gminę działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług? wskazali Państwo: Nie dotyczy, ponieważ jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 8, towary i usługi nabywane na nadzór inwestorski oraz promocję projektu są/będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Na pytanie nr 10: Do wykonywania jakich czynności będą wykorzystywane przez Państwa Gminę towary i usługi nabywane na nadzór inwestorski oraz promocję projektu, tj. do czynności:

-opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

-zwolnionych od podatku od towarów i usług,

-niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

odpowiedzieli Państwo: Wykorzystywane przez Gminę towary i usługi nabywane na nadzór inwestorski oraz promocję projektu będą wykorzystywane w całości wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Następnie na pytanie: W sytuacji, gdy towary i usługi nabywane w ramach realizacji ww. projektu są/będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i zwolnionych, czy istnieje/będzie istniała możliwość przyporządkowania całości lub części kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności? Odpowiedzieli Państwo: Nie dotyczy, ponieważ jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 10, towary i usługi nabywane w ramach realizacji ww. projektu są/będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mieszkańcy dokonali/dokonają wpłat środków stanowiących wkład własny w 2022 roku.

Pytania

1.Czy otrzymane przez Gminę wpłaty od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w  kosztach mikroinstalacji OZE powinny zostać opodatkowane podatkiem od  towarów i usług jako wynagrodzenie z tytułu odpłatnego świadczenia usług?

2.Czy na Gminie ciąży obowiązek dokumentowania fakturą oraz ewidencjonowania na  kasie rejestrującej otrzymanych od mieszkańców wpłat tytułem wkładu własnego?

3.Czy otrzymana przez Gminę dotacja na realizację Programu w zakresie związanym z  dostawą i montażem instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła na  nieruchomościach należących do mieszkańców stanowi obrót w rozumieniu art.  29a ust. 1 UPTU, w związku z czym winna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

4.Czy Gmina będzie miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji zakupu i  montażu instalacji mikroinstalacji OZE?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w związku z  dostawą i montażem instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła powinny zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie z tytułu odpłatnego świadczenia usług.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na  podstawie art. 7 ust. 1 UPTU, poprzez „dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust.  1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel”. Natomiast „przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7” (art. 8 ust. 1 UTPU). Zgodnie z brzmieniem art. 8 ust. 2a UPTU „w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi".

Za podatników na gruncie UPTU uznaje się „osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności" (art. 15 ust. 1 UPTU). Poprzez działalność gospodarczą, na podstawie art. 15 ust. 2 UPTU, rozumie się „wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i  prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych". Stosownie do treści art. 15 ust. 6 UPTU „nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych".

Wskazany powyżej przepis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z  dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnotowego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.; zwana dalej: „Dyrektywa 112"), zgodnie z treścią którego „krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub  transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji".

Na podstawie powyższych regulacji organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeżeli pobierają z tego tytułu należności. Organy, o których mowa mogą zostać uznane za podatników podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi zatem charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają wskazane podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za  podatników podatku od towarów i usług. Czynnościami cywilnoprawnymi, o których mowa powyżej są czynności sprzedaży, wynajmu, dzierżawy, zamiany nieruchomości i  ruchomości, a także inne nazwane i nienazwane umowy prawa cywilnego.

Obowiązek spełnienia wskazanych powyżej warunków był podkreślany w orzeczeniach wydanych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przykład stanowi chociażby orzeczenie TSUE w sprawie C-4/89- Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza - w którym wskazano, że art. 4(5) VI Dyrektywy [przyp. red. przepis został zastąpiony art. 13 wprowadzonym Dyrektywą 112] „należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do  istotnego naruszenia zasad konkurencji".

W oparciu o powołane wyżej regulacje należy przyjąć, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, które zostaną wykonane w ramach umowy zobowiązaniowej pomiędzy Gminą a mieszkańcem. Zdaniem Państwa Gminy, pomiędzy dokonanymi wpłatami z tytułu wkładu własnego, a zobowiązaniem się Gminy do  wykonania określonych umową czynności istnieje bezpośredni związek. W rezultacie Gmina w zakresie określonym powyżej będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, natomiast montaż mikroinstalacji OZE będzie stanowił odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU.

Stanowisko zaprezentowane przez Państwa Gminę znajduje oparcie w analogicznych stanach faktycznych w interpretacjach indywidualnych, m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 listopada 2019 r., o znaku 0113-KDIPT1-3.4012.461.2019.2.ALN, w której organ wskazał, że „z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymanymi wpłatami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz właścicieli nieruchomości należy stwierdzić, że świadczenia, które  wykona Gmina w zamian za otrzymane wpłaty od mieszkańców stanowią odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt  1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług".

Taki sam pogląd zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 3 października 2019 r., o znaku 0111-KDIB3-1.4012.450.2019.2.AB, stwierdzając, że „wpłaty wnoszone przez Mieszkańców nie będą pozostawać „w oderwaniu" od czynności, które są wykonywane przez Wnioskodawcę - zachodzić będzie bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się  Wnioskodawcy do wykonania usługi polegającej na montażu Instalacji (kolektorów słonecznych oraz  instalacji fotowoltaicznych). Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy dokonaniem wpłaty a zindywidualizowanym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz konkretnego Mieszkańca (uczestnika projektu). Ponadto, stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Wnioskodawca zawierając umowy na  montaż przedmiotowych Instalacji, będzie wchodzić w rolę świadczącego usługę. Tym  samym, wpłaty dokonywane przez Mieszkańców (uczestników projektu) na poczet wykonania przez Wnioskodawcę przedmiotowej inwestycji będą stanowić wynagrodzenie, w związku z otrzymaniem którego, po stronie Wnioskodawcy, powstanie obowiązek podatkowy".

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 listopada 2021 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.436.2021.2.PM, w której uznał, iż: „dokonywane przez mieszkańców wpłaty na  poczet wkładu własnego z tytułu uczestnictwa w projekcie dotyczyć będą świadczenia usługi dostawy i montażu instalacji OZE na budynkach lub na potrzeby budynków mieszkańców, co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiązała się w  ramach podpisanych z mieszkańcami umów, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina w związku z ww. czynnościami będzie występowała w charakterze podatnika podatku VAT".

Przedstawione wyżej stanowisko znajduje również potwierdzenie m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej zwany: „DKIS"):

·z 27 lutego 2020 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.734.2019.2.KS;

·z 12 lutego 2020 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.637.2019.3.WL;

·z 23 grudnia 2019 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.705.2019.1.MG;

·z 14 listopada 2019 r. o sygn. 0115-KDIT1-3.4012.606.2019.2.AT;

·z 8 września 2020 r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.341.2020.1.DS;

·z 21 kwietnia 2021 r. o sygn. O113-KDIPT1-3.4012.103.2021.2MJ;

·z 25 marca 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.41.2022.1.MC;

·z 27 maja 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.109.2022.2.RMA.

Podsumowując, wpłaty otrzymane od mieszkańców z tytułu wkładu własnego związanego z dostawą i montażem instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług.

Ad. 2

W sytuacji, gdy wpłata dokonana przez mieszkańca z tytułu wkładu własnego jest dokonywana w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła, Gmina będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania tej czynności przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Gmina, co do zasady, nie będzie miała również obowiązku wystawienia faktury dokumentującej wniesienia opłaty przez mieszkańca.

Zgodnie z brzmieniem art. 106b ust. 1 UPTU „podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w  art.  106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o  których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt  4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z  art.  19a ust. 1b".

Obowiązek wystawienia faktury spoczywa na podatniku, który dokonał jednej z opisanych powyżej czynności, w sytuacji gdy zostały one dokonane na rzecz innego podatnika, podatnika podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, a także osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Obowiązek wystawienia faktury powstaje również w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaży wysyłkowej na  terytorium kraju na rzecz innego podmiotu niż podatnik podatku od towarów i usług, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od towarów i usług, a także w sytuacji otrzymania przez podatnika całości lub  części zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów, usług lub sprzedaży wysyłkowej.

Stosownie do treści art. 106b ust. 3 pkt 1 UPTU, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w  ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 oraz  otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1.

Na podstawie powyższej regulacji, podatnik nie jest zobligowany do wystawienia faktury, jeżeli obowiązek jej wystawienia nie wynika z art. 106b ust. 1 UPTU. Taki obowiązek powstanie tylko w przypadku, gdy z żądaniem jej wystawienia wystąpi nabywca towaru lub usługi.

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej został nałożony treścią art. 111 ust. 1 UPTU, zgodnie z którym podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy  zastosowaniu kas rejestrujących.

Generalną zasadą jest zatem, że zobowiązanymi do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy  zastosowaniu kasy rejestrującej są podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Natomiast stosowanie do § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 2441) w zw. z poz. 39 załącznika do niniejszego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r. (...) świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na  rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa powyżej, ma charakter zwolnienia przedmiotowego, któremu podlega świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w sytuacji gdy  świadczący usługę otrzyma całość zapłaty za pośrednictwem poczty, banku lub  spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej.

Wobec powyższego, zdaniem Państwa Gminy, w przypadku, gdy wpłaty tytułem wkładu własnego dokonane przez mieszkańców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, zostaną dokonane w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, Gmina nie będzie zobowiązana do  ewidencjonowania rzeczonych wpłat za pomocą kasy rejestrującej.

Tożsame stanowisko zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

·z dnia18 stycznia 2022 roku o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.697.2021.2.DP;

·z dnia 17 lutego 2022roku o sygn. 0115-KDIT3.4012.23.2021.2.KK;

·z dnia 16 marca 2022roku o sygn. 0112-KDIL3.4012.488.2021.2.AK;

·z dnia 25 marca 2022roku o sygn. 0112-KDIL3.4012.41.2022.1.MC.

Podsumowując, Państwa Gmina będzie uprawniona do zastosowania zwolnienia z  obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej otrzymanej wpłaty od  mieszkańca będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, w  przypadku gdy wpłata na poczet wkładu własnego zostanie dokonana za  pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej. Ponadto, Gmina będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej wpłatę na  poczet wkładu własnego tylko w przypadku wystąpienia z takim żądaniem przez mieszkańca dokonującego tejże wpłaty.

Ad. 3

Zdaniem Państwa Gminy, dotacja otrzymana ze środków EFRR na realizację montażu instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła na nieruchomościach należących do  mieszkańców Gminy stanowi obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, w  związku z czym winna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednocześnie, zdaniem Państwa Gminy, otrzymana ze środków EFRR dotacja związana z montażem mikroinstalacji OZE w zakresie dotyczącym budynków użyteczności publicznej Gminy nie  będzie podlegała opodatkowaniu VAT. W ocenie Państwa Gminy, obrotem będzie tylko ta część dotacji, która dotyczy realizacji Programu dostawy i montażu mikroinstalacji OZE na nieruchomościach należących do mieszkańców Gminy.

Zgodnie z brzmieniem art. 19a ust. 1 UPTU „obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. la, lb, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f”. Natomiast na podstawie art. 19a ust. 8 UPTU, „jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1)dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w  sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2)dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4”.

W myśl art. 29a ust. 1 UPTU, „podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art.  30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez  podatnika".

Przepis zawarty w art. 29a ust. 1 UPTU, jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 112, zgodnie z treścią którego w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż  te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co  stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za  dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Zgodnie z brzmieniem powyższego przepisu podstawą opodatkowania jest wszystko co  stanowi zapłatę za dostarczony towar lub świadczoną usługę. Na równi z zapłatą podstawę opodatkowania tworzą również dotacje. W myśl powołanego powyżej przepisu nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – od  nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub dostawę.

Dla określenia, czy dotacja jest czy też nie jest opodatkowana istotne są szczegółowe warunki jej przyznawania. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru lub usługi, stanowiąc tym samym pokrycie części ceny świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych. Tylko w takim przypadku, płatność będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Dla wykładni art. 29a ust. 1 UPTU istotne jest wyjaśnienie pojęcia dotacji bezpośrednio związanej z ceną. TSUE w wydanym orzecznictwie wskazał, że pojęcie dotacji bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie dotacje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub  świadczącego. Ponadto TSUE podniósł, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi takie wynagrodzenie, należy zauważyć, że cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Należy także zwrócić uwagę, iż zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony, nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi. TSUE wskazał, że nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna (wyrok TSUE z dnia 22 listopada 2001  r., w sprawie C-184/00 Office des Products wallons ASBL v. Belgian State).

W przedmiotowej sprawie otrzymana przez Gminę kwota dotacji będzie stanowiła dofinansowanie do konkretnej mikroinstalacji OZE. Dotacja będzie mogła zostać przeznaczona przez Gminę na realizację skonkretyzowanej usługi na rzecz mieszkańców Gminy. Otrzymane środki, będą mogły zostać wykorzystane na określone działanie, tj.  na  wykonanie konkretnej mikroinstalacji OZE na konkretnym budynku mieszkańca biorącego udział w projekcie. Oznacza to, że otrzymana kwota dotacji częściowo pokrywa cenę, jaką musiałby zapłacić mieszkaniec za montaż mikroinstalacji. Zatem środki otrzymane przez Gminę nie będą stanowiły dofinansowania do ogólnej działalności Gminy.

Takie stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 27 maja 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.109.2022.2.RMA, w której DKIS uznał, iż „jak wskazano we wniosku, realizacja projektu jest uzależniona od otrzymania dofinansowania. W  sytuacji braku dotacji przedsięwzięcie nie byłoby realizowane. Wysokość otrzymanego przez Gminę dofinansowania zależy od ilości przewidzianych do montażu instalacji. Gdyby projekt nie był dofinansowany, kwoty zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy ponoszone przez Mieszkańców biorących udział w projekcie byłyby wyższe - w efekcie projekt nie zostałby zrealizowany. Brak wniesienia wynagrodzenia wyklucza Mieszkańca z udziału w  projekcie. Otrzymane dofinansowanie będzie mogło być przeznaczone tylko i wyłącznie na realizację projektu, nie będzie mogło być przeznaczone na ogólną działalność Gminy.

W związku z powyższym należy wskazać, że przekazane Gminie dofinansowanie na  realizację przedmiotowego Projektu należy uznać za środki otrzymane od osoby trzeciej, które będą miały bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Gminę przedmiotowych usług. Kwota dotacji z EFRR będzie stanowiła istotną część realizowanej przez Gminę Inwestycji i będzie w bezpośredniej korelacji z płatnością po stronie Mieszkańców. Wobec tego, otrzymana przez Gminę dotacja w związku z realizacją projektu dotyczącego montażu instalacji solarnych i fotowoltaicznych będzie stanowić podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 i podlegać opodatkowaniu podatkiem od  towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy."

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 10  listopada 2021 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.436.2021.2.PM, w której DKIS uznał, iż:  „w przedmiotowej sprawie otrzymane przez Gminę dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 na realizację projektu w zakresie objętym wnioskiem, który będzie polegał na montażu instalacji OZE, będzie miało bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu świadczenia usług, a zatem będzie stanowić zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej. W konsekwencji ww. dofinansowanie stanowić będzie podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Podsumowując, podstawą opodatkowania dla usług montażu instalacji OZE, świadczonych przez Gminę na rzecz mieszkańców w ramach realizowanego ww. projektu, będzie nie tylko kwota należna w postaci wpłat, które będą uiszczać mieszkańcy biorący udział w projekcie zgodnie z zawartymi umowami, ale także środki otrzymane przez Gminę od podmiotu trzeciego na realizację ww. projektu mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych na rzecz mieszkańców gminy usług, pomniejszone o kwotę podatku należnego."

Takie samo stanowisko zostało również zaprezentowane w interpretacjach indywidualnych DKIS:

·z dnia 25 marca 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.41.2022.1.MC;

·z dnia 12 maja 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.123.2022.2.MK;

·z dnia 20 stycznia 2022 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.592.2021.2.PM;

·z dnia 16 marca 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.488.2021.2.AK;

·z dnia 27 maja 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.109.2022.2.RMA;

·z dnia 25 lutego 2022 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.938.2021.2.WL.

Podsumowując, zdaniem Gminy, otrzymana dotacja na realizację Programu mikroinstalacji OZE w zakresie, w jakim będzie dotyczyła świadczenia usług związanych z  nieruchomościami należącymi do mieszkańców, stanowi/będzie stanowiła obrót, o  którym mowa w art. 29a ust. 1 UPTU, a w konsekwencji będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Ad. 4

W ocenie Państwa Gminy, Gmina ma pełne prawo do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach dokumentujących realizowaną inwestycję w części wykonywanej na rzecz mieszkańców.

Na podstawie art. 86 ust. 1 UPTU, „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z  zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124".

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy zostaną spełnione następujące warunki, tzn. obniżenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług, natomiast towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego).

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego czynnością, jaką  Gmina dokona na rzecz mieszkańców będzie usługa dostawy i montażu instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła. Dokonanie wpłat przez właścicieli nieruchomości będzie obligatoryjnym warunkiem realizacji ww. inwestycji. Z powyższego wynika więc, że  kwoty uiszczone przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji będą stanowić wynagrodzenie, w związku z otrzymaniem którego po stronie Gminy powstanie obowiązek podatkowy.

Należy zatem stwierdzić, że wpłaty otrzymane od mieszkańców będą pozostawały w  bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług, które będą realizowane na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne nie będą pozostawały w  oderwaniu od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę. W ocenie Państwa Gminy, będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami, a  zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności.

Zatem w analizowanym przypadku zostały wypełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust.  1 ustawy, w związku z tym w zakresie, w jakim zakupione usługi będą wykorzystywane w całości do wykonywania czynności opodatkowanych, Gminie przysługuje pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji dostawy i montażu mikroinstalacji na rzecz mieszkańców.

Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 listopada 2019 r. o sygn. 0114-KDIP4.4012.579.2019.3.RK, w  której stwierdził, że „Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją niniejszego Projektu, dotyczących montażu Zestawów OZE na budynkach i gruntach należących do  Mieszkańców Gminy. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku są  spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT- przesłanki warunkujące prawo do  odliczenia podatku naliczonego, tj. Państwa Gmina działa jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją przedmiotowego projektu w ww. części służą do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Należy zauważyć, że  Państwa Gmina może odliczyć podatek naliczony pod warunkiem, że nie zaistniały przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ustawy o VAT".

Analogiczne stanowisko zostało również potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych DKIS np.:

·z 24 lutego 2020 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.767.2019.2.MSO;

·z 10 lutego 2020 r. o sygn. 0111-KDIB3-3.4012.514.2019.1.WR;

·z 4 lutego 2020 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.666.2019.3.MH;

·z 30 grudnia 2019 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.694.2019.1.AG;

·z 14 listopada 2019 r. o sygn. 0115-KDIT1-3.4012.606.2019.2.AT;

·z 30 października 2019 r. o sygn. 0112-KDIL2-3.4012.467.2019.2.WB;

·z 10 listopada 2021 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.436.2021.2.PM;

·z 25 lutego 2022 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.938.2021.2.WL;

·z 25 marca 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.41.2022.1.MC;

·z 16 marca 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.488.2021.2.AK.

W rezultacie powyższego, Gmina stoi na stanowisku, iż nabywając towary i usługi jako podatnik podatku od towarów i usług, celem wykonywania czynności opodatkowanych, będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w pełnej wysokości, związanego z wydatkami ponoszonymi na realizację przedmiotowej inwestycji dotyczącej montażu mikroinstalacji OZE.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, iż stanowisko przedstawione w pytaniu nr 4 odnosi się do wydatków poniesionych na realizację inwestycji wykonywanej wyłącznie na rzecz mieszkańców - polegającej na zakupie i montażu mikroinstalacji OZE oraz do wydatków ponoszonych na nadzór inwestorski i promocję projektu.

W konsekwencji, w Państwa ocenie, Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku od towarów i usług od wszystkich wydatków związanych z projektem - tzn. od wydatków dokumentujących zakup mikroinstalacji OZE na rzecz mieszkańców oraz od wydatków ponoszonych na nadzór inwestorski i promocję projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług definiuje  ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), zwana dalej „ustawą”.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do  rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na  rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7,  w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Art. 8 ust. 2a ustawy:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy, ale tylko takie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za  wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod  pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie:

·dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od  towarów i usług,

·czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako  podatnik VAT.

Pojęcie „podatnik” zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz  osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub  usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w  szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w  zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na gruncie podatku od towarów i usług jednostki samorządu terytorialnego (JST) mogą występować w charakterze:

podmiotów niebędących podatnikami – gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa,

podatników podatku od towarów i usług – gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności. Czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają JST z kategorii podatników.  Natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem JST za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z  2022 r., poz. 559 z późn. zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (…).

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Państwa Gmina realizuje projekt pn.  „…." współfinansowany ze  środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Projekt rozpoczął się  w  2022  roku. Przedmiotem planowanego przedsięwzięcia jest zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła wykorzystujących odnawialne źródła energii (mikroinstalacje OZE) na terenie Gminy. Zakres rzeczowy projektu obejmuje instalacje fotowoltaiczne montowane na dachach budynków mieszkalnych lub na dachach budynków gospodarczych lub gruncie w nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych znajdujących się na terenie Gminy oraz pomp ciepła w budynkach mieszkalnych lub budynkach gospodarczych należących do osób fizycznych. Mikroinstalacje OZE będą wykorzystywane przez mieszkańców na potrzeby gospodarstwa domowego, nie mogą być natomiast wykorzystywane w działalności gospodarczej, agroturystycznej ani rolniczej. Warunkiem uczestnictwa Mieszkańca w Programie i  wykonania zobowiązań Gminy wynikających z umowy jest dokonanie wpłaty przez  Mieszkańca na rzecz Gminy środków stanowiących wkład własny w wyznaczonym terminie, tj. stanowiącego 17% całkowitej wartości kosztów kwalifikowanych oraz 100% kosztów niekwalifikowanych.

Zapłata wkładu własnego Mieszkańca następuje w dwóch transzach:

1)zaliczka w kwocie 2 000,00 zł płatna w terminie 14 dni od daty podpisania umowy,

2)druga wpłata do wysokości pełnego udziału własnego w Projekcie, po podpisaniu umowy z wykonawcą, płatna w terminie do 14 dni od otrzymania zawiadomienia o  wpłacie uzupełnienia wkładu własnego.

Brak wniesienia wynagrodzenia wyklucza mieszkańca z udziału w przedmiotowym projekcie. Kwota wpłaty dla mieszkańców będzie różniła się w zależności od rodzaju montowanej instalacji/pompy cieplnej oraz ich mocy. Poza uiszczeniem ww. opłat umowy nie przewidują pobierania żadnych innych opłat od mieszkańców z tytułu realizacji przez  Gminę usługi montażu mikroinstalacji w budynkach mieszkalnych należących do  Mieszkańców. Warunki umów cywilnoprawnych na montaż przedmiotowych mikroinstalacji są jednakowe dla wszystkich Mieszkańców. Umowy zawarte z  mieszkańcami będą przewidywać możliwość odstąpienia od umowy zarówno przez mieszkańców, jak i przez Gminę.

W pierwszej kolejności wątpliwości Państwa Gminy dotyczą kwestii, czy otrzymane przez  Gminę wpłaty od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach mikroinstalacji OZE powinny zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie z  tytułu odpłatnego świadczenia usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

Aby można było uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem.

Czynność może być odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie  występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za  wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to  pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej lub wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako „transakcji odpłatnej” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

W niniejszej sprawie czynnością, jakiej Państwa Gmina dokona na rzecz mieszkańca – właściciela nieruchomości, biorącego udział w Projekcie, jest/będzie wykonanie usługi polegającej na dostawie i montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła), na poczet której Państwa Gmina pobrała/pobierze określoną w umowie wpłatę – wkład własny, zgodnie z zawartymi z Mieszkańcami umowami.

Wpłaty wnoszone przez Mieszkańców – właścicieli nieruchomości biorących udział

w Projekcie nie pozostają „w oderwaniu” od czynności, które zostały/zostaną wykonane przez Państwa Gminę na rzecz Mieszkańców. W omawianej sprawie istnieje zatem bezpośredni związek pomiędzy wnoszonymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz Mieszkańca - uczestnika Projektu, które zostało/zostanie wykonane przez Państwa Gminę.

W świetle art. 8 ust. 2a ustawy, Państwa Gmina, zawierając umowę z Wykonawcą na  dostawę i montaż mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła), wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym, wpłaty, które Państwa Gmina otrzyma od Mieszkańców jako ich wkład własny do Programu, stanowią/będą stanowić wynagrodzenie z tytułu usług świadczonych przez Państwa Gminę na rzecz Mieszkańców – uczestników Projektu. A zatem usługa świadczona przez Państwa Gminę na rzecz Mieszkańców – uczestników Projektu stanowi/będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 i ust. 2a ustawy podlega/będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Państwa Gmina w związku z tymi czynnościami występuje/będzie występować w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem, otrzymane przez Państwa Gminę wpłaty od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach zakupu i montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła) podlegają/będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług.

Tym samym stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości Państwa Gminy dotyczących kwestii obowiązku dokumentowania fakturą oraz ewidencjonowania na kasie rejestrującej otrzymanych od  Mieszkańców wpłat tytułem wkładu własnego zauważyć należy, że w zakresie dokumentowania otrzymanych wpłat fakturą zastosowanie znajdą przepisy zawarte w  Rozdziale XI ustawy.

Art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Art. 106b ust. 2 ustawy:

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od  podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Według art. 106b ust. 3 ustawy:

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,

1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,

b)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

2)sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Sprzedaż została zdefiniowana w art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez  podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od  towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury. Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz  sprzedaż realizowaną na  rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT, chyba że wystąpią przesłanki wskazane w art. 106b ust. 3 ustawy, tj. nabywca wystąpi w przewidywanym w przepisie terminie z żądaniem wystawienia faktury.

W opisie sprawy wskazano, że zakres rzeczowy projektu obejmuje instalacje fotowoltaiczne montowane na dachach budynków mieszkalnych lub na dachach budynków gospodarczych lub  gruncie w nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych znajdujących się  na  terenie Gminy oraz pomp ciepła w budynkach mieszkalnych lub budynkach gospodarczych należących do  osób fizycznych. Mieszkańcy budynków/nieruchomości, na  których zostaną zamontowane mikroinstalacje OZE są uprawnieni do nieodpłatnego korzystania z mikroinstalacji OZE zgodnie z  ich  przeznaczeniem. Mikroinstalacje OZE będą wykorzystywane przez mieszkańców na potrzeby gospodarstwa domowego, nie mogą być natomiast wykorzystywane w działalności gospodarczej, agroturystycznej ani rolniczej.

Powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, że usługi dostawy i montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła) w ramach Projektu świadczone są/będą tylko na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Zatem Państwa Gmina nie ma/nie będzie miała obowiązku wystawienia faktury dokumentującej usługę wykonaną na rzecz Mieszkańca – uczestnika Programu, jeśli nie wystąpi on z żądaniem wystawienia tego dokumentu.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ust. 1 ustawy:

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy  zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia z ww. obowiązku w art. 111 ust. 8 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na  czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (…).

Na podstawie powyżej delegacji zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 2442).

Stosownie do § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do  dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W części II załącznika do ww. rozporządzeń – zatytułowanej „Sprzedaż dotycząca szczególnych czynności” – w pozycji 37 wymienione jest:

Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz  rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Niezależnie od wysokości osiągniętych obrotów czy też świadczonych czynności ustawodawca wykluczył jednak z prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaż usług i towarów, które szczegółowo zostały określone w § 4 powołanych rozporządzeń.

Podsumowując: aby podatnik miał prawo do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

·zapłata za usługę musi być dokonana w całości za pośrednictwem poczty, banku lub  spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowejna rachunek podatnika,

·z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę musi jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności zapłata dotyczyła oraz

·przedmiotem świadczenia nie są usługi wymienione w § 4 rozporządzenia.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Odnosząc przedstawiony stan prawny do okoliczności, które przedstawili Państwo we  wniosku, należy zauważyć, że:

1.usługi montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła) w ramach Projektu świadczone są/będą tylko na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych,

2.zapłata za usługi, które świadczy Gmina na rzecz mieszkańców jest/będzie dokonana w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy Gminy,

3.z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę wynika/będzie wynikało jednoznacznie jakiej czynności i na czyją rzecz została dokonana,

4.przedmiotem świadczenia jest usługa dostawy i montażu mikroinstalacji OZE, która nastąpi w ramach termomodernizacji będącej czynnością wymienioną w art. 41 ust. 12 ustawy.

Zatem w opisanej sytuacji Państwa Gmina ma/będzie miała prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania wpłat mieszkańców - Beneficjentów Projektu przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 22 grudnia 2021 r., w powiązaniu z poz. 37 załącznika do  ww. rozporządzenia.

Tym samym Państwa Gmina nie ma/nie będzie miała obowiązku dokumentowania wpłat stanowiących wkład własny mieszkańców za pomocą kas rejestrujących lub poprzez wystawienie faktury.

Zatem stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się kwestii dotyczącej opodatkowania dotacji otrzymanej przez Gminę na  realizację Programu w zakresie związanym z dostawą i montażem instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła na nieruchomościach należących do mieszkańców wskazać należy, iż stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy,

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1.podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2.koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od  towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub  świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub  świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a  które  są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że  sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub  świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż  musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się  sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub  w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z  sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za  określone wynagrodzenie.

Przekazane Państwa Gminie środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na  realizację ww. projektu, którego przedmiotem jest zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Państwa Gminy, należy uznać za środki otrzymane od osoby trzeciej (dotacje, subwencje lub  dopłaty o podobnym charakterze), które mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa Gminę usług montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła). Źródłem finansowania projektu będzie dotacja ze środków EFRR w wysokości 83% oraz wkładów własnych Mieszkańców – stanowiący 17% całkowitej wartości kosztów kwalifikowanych oraz 100% kosztów niekwalifikowanych. Państwa Gmina – jak wskazano we  wniosku - nie może/nie będzie mogła przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel niż projekt, o którym mowa we wniosku. Wysokość otrzymanego dofinansowania będzie uzależniona od ilości zamontowanych mikroinstalacji OZE. Realizacja Projektu jest uzależniona od otrzymanego dofinansowania.

Zatem kwota obowiązkowej wpłaty ostatecznego odbiorcy świadczenia, tj. Mieszkańca, z  tytułu realizacji montażu mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pompy ciepła), z  uwagi na przyznane dofinansowanie, będzie niższa od kwoty, jaką Państwa Gmina musiałaby żądać od mieszkańca, gdyby przedmiotowego dofinansowania nie było. Zatem, otrzymana dotacja ma/będzie miała bezpośredni wpływ na cenę, tj. bezpośredni wpływ na  wysokość odpłatności uiszczanej przez Mieszkańca.

Tym samym uwzględniając w rozpatrywanej sprawie treść ww. art. 29a ust. 1 ustawy, należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania z tytułu świadczonych przez Państwa Gminę usług montażu ww. mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła) jest/będzie nie  tylko kwota należna, w postaci wpłaty, którą uiszcza Mieszkaniec biorący udział w  Projekcie zgodnie z zawartą umową, ale także środki otrzymane przez Państwa Gminę od  podmiotu trzeciego na realizację ww. Projektu w części, w jakiej mają one bezpośredni wpływ na cenę świadczonych na rzecz Mieszkańców Gminy usług, pomniejszone o kwotę podatku należnego.

W przedmiotowej sprawie otrzymane przez Państwa Gminę dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację Programu w zakresie dostawy i  montażu instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła na nieruchomościach należących do  Mieszkańców, ma/będzie miało bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu świadczenia usług, a zatem stanowi/będzie stanowić zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej. W  konsekwencji ww. dofinansowanie stanowi/stanowić będzie podstawę opodatkowania w  myśl art. 29a ust. 1 z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy i  podlega/będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

W świetle powyższego, stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji zakupu i montażu mikroinstalacji OZE, należy zauważyć, że zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy,

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych regulacji prawnych wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o  tę  różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Podkreślić należy, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy,

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Jak wynika z opisu sprawy, Państwa Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Faktury dokumentujące zakup towarów i usług (poniesione wydatki) związanych z realizacją przedmiotowego projektu są/będą wystawiane na Gminę. Towary i  usługi nabywane w ramach projektu w zakresie świadczenia usługi dostawy i montażu instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła na rzecz mieszkańców służą/będą służyły Państwa Gminie wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.  Wydatki ponoszone przez Gminę na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła (mikroinstalacje OZE) dotyczą wyłącznie instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła montowanych na i w budynkach mieszkalnych należących do mieszkańców. Gmina nie ponosi wydatków na zakup mikroinstalacji OZE na budynkach użyteczności publicznej. Wydatki na nadzór inwestorski oraz promocję projektu dotyczą/będą dotyczyły wyłącznie montażu instalacji wyłącznie na i w budynkach należących do mieszkańców. Towary i usługi nabywane na nadzór inwestorski oraz promocję projektu będą wykorzystywane w całości wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie nabywane towary i usługi związane z realizacją ww. projektu na rzecz mieszkańców Gminy służą/będą służyć  Państwa Gminie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, Państwa Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki.

Reasumując, Państwa Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji, tj.  zakup i montaż mikroinstalacji OZE (instalacji fotowoltaicznych/pomp ciepła). Prawo to przysługuje/będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia okoliczności określonych w art. 88 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko w zakresie pytanie nr 4 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwa Gmina przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia

-zdarzenia przyszłego, który Państwa Gmina przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i  niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015  r. sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są  przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz  powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).