Wskazanie czy Lider konsorcjum będzie podatnikiem podatku VAT w związku z wykonaniem umowy konsorcjum i będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT z tytułu dostawy nieruchomości, nieopodatkowanie wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum, udokumentowanie ww. wewnętrznych rozliczeń na podstawie faktur VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części dotyczącej wskazania czy Lider konsorcjum będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum i będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT z tytułu dostawy nieruchomości, a także nieopodatkowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum oraz nieprawidłowe w części dotyczącej udokumentowania ww. wewnętrznych rozliczeń na podstawie faktur VAT.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 14 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

-wskazania czy Lider konsorcjum będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum i będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT z tytułu dostawy nieruchomości;

-nieopodatkowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum;

-udokumentowania ww. wewnętrznych rozliczeń na podstawie faktur VAT,

a także podatku dochodowego od osób fizycznych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. W dniu 2020 r. została zawarta umowa konsorcjum pomiędzy Wnioskodawcą (dalej zwany Liderem) oraz jednoosobową działalnością gospodarczą (dalej zwana Uczestnikiem) w celu realizacji Inwestycji związanej z zakupem nieruchomości, a następnie ze sprzedażą ww. nieruchomości.

W umowie w ramach konsorcjum strony postanowiły określić prawa i obowiązki każdej ze stron, źródła finansowania Inwestycji, a także sposób wykorzystywania nieruchomości związanych z realizacją Inwestycji. Celem umowy konsorcjum było nabycie przez Lidera nieruchomości we własnym imieniu i na własny rachunek za środki pieniężne pochodzące w 1/2 od Lidera i w 1/2 od Uczestnika, a następnie dalsza odsprzedaż z zyskiem tej nieruchomości w całości lub części. Rola Uczestnika polega na wsparciu finansowym i organizacyjnym Lidera w realizacji Inwestycji. Strony ustaliły, że będą ściśle współpracować ze sobą w ciągu całego procesu realizacji Inwestycji, z tym, że każda ze stron będzie wyłącznie odpowiedzialna za przydzielony jej zakres zadań określony niniejszą umową lub odrębnie zawartym przez Strony porozumieniem. W przypadku jednak gdyby Strona odpowiedzialna nie realizowała w sposób prawidłowy swego zakresu prac, druga Strona będzie mogła podjąć wszelkie odpowiednie działania zmierzające do zapobieżenia lub usunięcia powyższego naruszenia w zakresie, w jakim naruszenie może w istotny, niekorzystny sposób wpłynąć na szansę zakończenia Inwestycji sukcesem.

Strony umowy konsorcjum postanowiły, że w stosunkach zewnętrznych związanych z realizacją Inwestycji występują we własnym imieniu i ze skutkiem dla siebie, co oznacza, że w ramach wykonania i realizacji niniejszej umowy w stosunkach z osobami trzecimi występować będzie Lider we własnym imieniu. Strony ustaliły, że finansują zakup nieruchomości ze środków własnych. Strony umowy z uwagi na charakter Inwestycji uczestniczą w przychodach, kosztach oraz w zyskach i stratach w częściach proporcjonalnych do wielkości ustalonych udziałów, czyli Lider 1/2, Uczestnik 1/2.

1.Lider zobowiązał się w szczególności do:

a)Zakupu nieruchomości, tj. nieruchomości położonej w …, stanowiącej działkę nr 1 (dwadzieścia jeden łamane na pięć), położoną przy ulicy …, oznaczoną sposobem korzystania „Bi - inne tereny zabudowane”, obszaru 0,2860 ha (dwa tysiące osiemset sześćdziesiąt metrów kwadratowych) - dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w … V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze … oraz nieruchomości położonej w …, stanowiącej działkę nr 2 (dwadzieścia jeden łamane na sześć), położoną przy ulicy …, oznaczoną sposobem korzystania „Bi - inne tereny zabudowane”, obszaru 0,2484 ha (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt cztery metry kwadratowe) - dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w … V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze …;

b)Sprzedaży nieruchomości według wspólnie ustalonych zasad;

c)Zawierania umów z podmiotami zewnętrznymi w celu realizacji Inwestycji.

2.Uczestnik konsorcjum zobowiązał się: wspierać organizacyjnie działania Lidera związane z procesem Inwestycji, wspierać finansowo realizację Inwestycji, a w szczególności do:

a)pośrednictwa w podpisaniu Przedwstępnej i Ostatecznej Umowy Zakupu Nieruchomości;

b)pomocy w przygotowaniu oferty oraz prowadzenia negocjacji, których celem będzie sprzedaż przez Inwestora Nieruchomości;

c)pomocy w redagowaniu pism oraz przygotowaniu niezbędnej dokumentacji w czasie przygotowywania Transakcji;

d)współpracy przy podpisaniu niezbędnych dla realizacji Transakcji umów i porozumień oraz przy uzyskaniu stosownych decyzji oraz innych dokumentów związanych z realizacją Transakcji;

e)konsultacji technicznych oraz współpracy w zakresie uzyskania niezbędnych pozwoleń, decyzji związanych ze skompletowaniem dokumentacji dla decyzji o pozwoleniu na budowę;

f)współpracy w procedurze uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę;

g)współpracy w procedurze uzyskania decyzji i pozwoleń niezbędnych do przeprowadzenia Transakcji;

h)opracowania strategii działań mających na celu doprowadzenie do skomunikowania ul. … z ul. ….

Kosztami uzyskania przychodów będą przede wszystkim koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z Inwestycji lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów jakim jest realizacja Inwestycji. Za koszty uzyskania przychodu, o których mowa powyżej uznaje się wszelkie koszty poniesione, bezpośrednio i pośrednio, w celu uzyskania przychodu, w tym koszty zachowania, zabezpieczenia Inwestycji i koszty obsługi księgowej i prawnej Inwestycji.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). W szczególności będą to następujące koszty: przygotowania nieruchomości do sprzedaży, wypisy z rejestru gruntów oraz wyrysy mapy ewidencyjnej, opłaty sądowe w związku z dokonywaniem wpisów do ksiąg wieczystych, opłaty za usługi prawne etc., opłaty notarialne.

Udział w kosztach Inwestycji jest proporcjonalny do posiadanych udziałów. Koszty między Liderem a Uczestnikiem są rozliczane na podstawie faktury VAT.

Rozliczanie i ewidencja księgowa Inwestycji.

Lider obowiązany jest do prowadzenia ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty) z Inwestycji. Lider będzie prowadził swoją ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający bieżące ustalenie kosztów, przychodów oraz wyniku finansowego Inwestycji. Faktury kosztowe dostawców wystawiane są na Lidera konsorcjum, który również jako jedyny podmiot wystawia faktury VAT na odbiorców z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano, że:

1.Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

2.Uczestnik konsorcjum jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

3.Sprzedaż nieruchomości, o których mowa w opisie sprawy, Wnioskodawca zamierza dokonać na rzecz podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Niemniej jednak może się zdarzyć, że zostanie sprzedana na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca nie wie kto będzie jego nabywcą.

4.Wnioskodawca nie będzie dokonywać dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz Uczestnika konsorcjum. Wnioskodawca będzie dokonywać rozliczenia poniesionych kosztów i przychodów w związku z realizacją Inwestycji związanej z zakupem nieruchomości w przypadającym udziale procentowym w konsorcjum na Uczestnika.

5.Uczestnik nie będzie dokonywać dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz Lidera konsorcjum. Uczestnik będzie dokonywać rozliczenia poniesionych kosztów i przychodów w związku z realizacją ww. Inwestycji w przypadającym udziale procentowym w konsorcjum.

6.Co do zasady Wnioskodawca nie będzie ujmował nabywanych towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji na koncie przejściowym - gdyż nie prowadzi Wnioskodawca ksiąg rachunkowych. Wnioskodawca prowadzi odrębną ewidencję w arkuszu kalkulacyjnym (excell) spis kosztów celem prawidłowego rozliczenia wspólnej Inwestycji.

7.Uczestnik konsorcjum oraz Wnioskodawca jako Lider konsorcjum nie będą świadczyć wzajemnych czynności na swoją rzecz, za które będą pobierać wynagrodzenie.

8.W związku z pytaniem tut. Organu o treści: „Czy postawione pytanie nr 2 wniosku dotyczy sytuacji, w której następuje rozliczenie poniesionych kosztów i przychodów w związku z realizacją ww. Inwestycji w przypadającym udziale procentowym w konsorcjum na Lidera i Uczestnika konsorcjum czy też dostawy towarów i świadczenia usług pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum?” Wnioskodawca wskazał, że pytanie dot. rozliczenia poniesionych kosztów i przychodów w związku z realizacją ww. Inwestycji w przypadającym udziale procentowym w konsorcjum na Lidera i Uczestnika konsorcjum.

Pytania

1.Czy Lider konsorcjum będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum, czyli realizacji Inwestycji związanej z zakupem nieruchomości, a następnie ze sprzedażą nieruchomości? W szczególności czy Lider będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT z tytułu dostawy nieruchomości przez konsorcjum?

2.Czy wewnętrzne rozliczenia pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum udokumentowanych na podstawie faktur VAT będą podlegały podatkowi od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

Ad. 1

Konsorcjum nie stanowi odrębnego podmiotu prawa, nie jest też podatnikiem na gruncie przepisów ustawy o VAT. Podmiotami prawa oraz podatnikami VAT są zatem poszczególni Uczestnicy konsorcjum. Na gruncie polskich regulacji w zakresie podatku VAT brak jest przepisów odnoszących się bezpośrednio do przedsięwzięć konsorcjalnych lub innych form wspólnych przedsięwzięć. W konsekwencji, w takich przypadkach należy stosować ogólne zasady opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT rozumie się natomiast rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum czyli realizacji Inwestycji związanej z zakupem nieruchomości, a następnie ze sprzedażą ww. nieruchomości będzie Lider konsorcjum.

To Lider zobowiązany będzie do wystawiania faktur VAT związanych ze sprzedażą nieruchomości. Lider konsorcjum będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT i jego odprowadzenia w związku ze zbyciem towarów określonych w umowie i zakupionych ze środków przekazanych przez Wnioskodawcę w ramach wspólnego przedsięwzięcia.

Ad. 2 (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy pomiędzy uczestnikami konsorcjum, Liderem oraz Uczestnikiem nie będzie dokonywana ani dostawa towarów, ani też świadczenia usług, a jedynie będą wystawiane faktury VAT, na podstawie których będzie następował podział (alokacja) przychodów, kosztów jego uzyskania oraz dochodu (straty) zgodnie z Udziałami wynikającymi z Umowy konsorcjum.

Faktury VAT będą wystawiane za każdym razem kiedy Lider konsorcjum będzie ponosił wydatki związane z realizacją Inwestycji w wysokości udziału przysługującego Uczestnikowi konsorcjum, tj. 50%.

Tym samym, alokacji przychodów i kosztów konsorcjum związanych z realizacją Projektu należy dokonywać w drodze wystawiania faktur VAT.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, w ramach konsorcjum, pomiędzy Uczestnikiem konsorcjum a Liderem konsorcjum nie wystąpi sprzedaż (dostawa towarów oraz świadczenie usług). Natomiast z uwagi na konieczność rozliczenia udziałów w konsorcjum Uczestnik konsorcjum będzie wystawiał faktury VAT, na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe w części dotyczącej wskazania czy Lider konsorcjum będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum i będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT z tytułu dostawy nieruchomości, a także nieopodatkowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum oraz nieprawidłowe w części dotyczącej udokumentowania ww. wewnętrznych rozliczeń na podstawie faktur VAT.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Według art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 5a ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie przedmiotem rozstrzygania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku 102/86 „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”. Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, iż czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu sprawy należy wskazać, że co do zasady konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r., poz. 1360), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcjum podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu – będzie dokonywał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący.

Zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

W świetle art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą oraz jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. W dniu 2020 r. została zawarta umowa konsorcjum pomiędzy Panem (Liderem) oraz jednoosobową działalnością gospodarczą (Uczestnikiem) w celu realizacji Inwestycji związanej z zakupem nieruchomości, a następnie ze sprzedażą ww. nieruchomości. W umowie w ramach konsorcjum strony postanowiły określić prawa i obowiązki każdej ze stron, źródła finansowania Inwestycji, a także sposób wykorzystywania nieruchomości związanych z realizacją Inwestycji. Celem umowy konsorcjum było nabycie przez Lidera nieruchomości we własnym imieniu i na własny rachunek za środki pieniężne pochodzące w 1/2 od Lidera i w 1/2 od Uczestnika, a następnie dalsza odsprzedaż z zyskiem tej nieruchomości w całości lub części. Strony ustaliły, że będą ściśle współpracować ze sobą w ciągu całego procesu realizacji Inwestycji, z tym, że każda ze stron będzie wyłącznie odpowiedzialna za przydzielony jej zakres zadań określony niniejszą umową lub odrębnie zawartym przez Strony porozumieniem. Strony umowy konsorcjum postanowiły, że w stosunkach zewnętrznych związanych z realizacją Inwestycji występują we własnym imieniu i ze skutkiem dla siebie, co oznacza, że w ramach wykonania i realizacji niniejszej umowy w stosunkach z osobami trzecimi występować będzie Lider we własnym imieniu. Strony umowy z uwagi na charakter Inwestycji uczestniczą w przychodach, kosztach oraz w zyskach i stratach w częściach proporcjonalnych do wielkości ustalonych udziałów, czyli Lider 1/2, Uczestnik 1/2.

Lider zobowiązał się w szczególności do zakupu nieruchomości, tj. nieruchomości położonej w …, stanowiącej działkę nr 1 - dla której Sąd Rejonowy w … V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze … oraz nieruchomości położonej w …, stanowiącej działkę nr 2 - księga wieczysta o numerze …, a także sprzedaży nieruchomości według wspólnie ustalonych zasad i zawierania umów z podmiotami zewnętrznymi w celu realizacji Inwestycji.

Uczestnik konsorcjum, będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, zobowiązał się wspierać organizacyjnie działania Lidera związane z procesem Inwestycji, wspierać finansowo realizację Inwestycji, tj. m.in. do pośrednictwa w podpisaniu Przedwstępnej i Ostatecznej Umowy Zakupu Nieruchomości, pomocy w przygotowaniu oferty oraz prowadzenia negocjacji, których celem będzie sprzedaż przez Inwestora Nieruchomości.

Kosztami uzyskania przychodów będą przede wszystkim koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z Inwestycji lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów jakim jest realizacja Inwestycji. Udział w kosztach Inwestycji jest proporcjonalny do posiadanych udziałów. Koszty między Liderem a Uczestnikiem są rozliczane na podstawie faktury VAT.

Lider obowiązany jest do prowadzenia ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty) z Inwestycji. Lider będzie prowadził swoją ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający bieżące ustalenie kosztów, przychodów oraz wyniku finansowego Inwestycji. Faktury kosztowe dostawców wystawiane są na Lidera konsorcjum, który również jako jedyny podmiot wystawia faktury VAT na odbiorców z tytułu sprzedaży nieruchomości. Prowadzi Pan odrębną ewidencję w arkuszu kalkulacyjnym (excell) spis kosztów celem prawidłowego rozliczenia wspólnej Inwestycji.

Nie będzie Pan dokonywać dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz Uczestnika konsorcjum. Będzie Pan dokonywać rozliczenia poniesionych kosztów i przychodów w związku z realizacją Inwestycji związanej zakupem nieruchomości w przypadającym udziale procentowym w konsorcjum na Uczestnika. Uczestnik nie będzie dokonywać dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz Lidera konsorcjum. Uczestnik będzie dokonywać rozliczenia poniesionych kosztów i przychodów w związku z realizacją ww. Inwestycji w przypadającym udziale procentowym w konsorcjum. Uczestnik konsorcjum oraz Pan jako Lider konsorcjum nie będziecie świadczyć wzajemnych czynności na swoją rzecz, za które będziecie pobierać wynagrodzenie.

Ad. 1

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Pan jako Lider będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum, tj. zakupem nieruchomości, a następnie z tytułu ich sprzedaży. Jak wynika bowiem z okoliczności sprawy jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i wyłącznie Pan jako Lider konsorcjum zgodnie z zawartą umową zobowiązał się do zakupu we własnym imieniu i na własny rachunek tych nieruchomości, a następnie dokona ich sprzedaży. W ramach wykonania i realizacji umowy konsorcjum w stosunkach z osobami trzecimi występować będzie Pan we własnym imieniu.

W konsekwencji uznać należy, że dokonując w ramach zawartej umowy konsorcjum sprzedaży uprzednio zakupionych nieruchomości (działek) będzie działał Pan w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem powinien Pan jako Lider konsorcjum sprzedaż nieruchomości (działek) udokumentować fakturą.

Tym samym stanowisko Pana w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Ad. 2

Należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność. Zatem samo „rozliczenie przychodów i kosztów” nie może stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu.

Za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

-wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W związku z powyższym skoro jak wynika z okoliczności sprawy – nie będzie Pan dokonywać dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz Uczestnika konsorcjum oraz Pan i Uczestnik nie będziecie świadczyć wzajemnych czynności na swoją rzecz, za które będziecie pobierać wynagrodzenie, to należy stwierdzić, że udział w kosztach i przychodach konsorcjum, które nie dotyczą dostawy towarów i świadczenia usług, nie powinien być opodatkowany podatkiem od towarów i usług oraz dokumentowany między stronami przez wystawienie faktury. W celu udokumentowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Panem a Uczestnikiem konsorcjum można posłużyć się notą obciążeniową lub innym dokumentem księgowym.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że czynności polegające na wzajemnych rozliczeniach pomiędzy Panem (Liderem) i Uczestnikiem konsorcjum w okolicznościach wskazanych we wniosku nie będą stanowić dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy, a zatem nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym czynności te nie powinny zostać udokumentowane fakturą, lecz np. notą obciążeniową, innym dokumentem księgowym.

Zatem stanowisko Pana w zakresie pytania nr 2 w części dotyczącej nieopodatkowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum jest prawidłowe, natomiast w części dotyczącej udokumentowania ww. wewnętrznych rozliczeń na podstawie faktur VAT jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie zauważa się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna nie wywiera zatem skutku prawnego dla Uczestnika konsorcjum.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie wskazania czy Lider konsorcjum będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonaniem umowy konsorcjum i będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT z tytułu dostawy nieruchomości, a także nieopodatkowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem konsorcjum oraz udokumentowania ww. wewnętrznych rozliczeń na podstawie faktur VAT. Natomiast, wniosek dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych, zostanie załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm. (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).