Temat interpretacji
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)” przy zastosowaniu współczynnika proporcji Urzędu Miasta.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)” przy zastosowaniu współczynnika proporcji Urzędu Miasta. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 listopada 2022 r. (wpływ 15 listopada 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina X (dalej Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Na podstawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. w sprawie (C-276/14) Minister Finansów przeciwko Gmina Wrocław, w którym to wyroku TSUE uzna) jednostki budżetowe oraz Gminę za jednego podatnika VAT oraz na podstawie uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie siedmiu sędziów z dnia 26 października 2015 r., o sygn. akt I FPS 4/15, podjętej w oparciu o postanowienia powołanego powyżej wyroku TSUE, w przedmiocie uznania samorządowych zakładów budżetowych i Gminy za jednego podatnika VAT, Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT Gminy i jej jednostek budżetowych i od 1 sierpnia 2016 r. rozlicza się dla potrzeb VAT wspólnie ze swoimi jednostkami budżetowymi. Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, zgodnie z Ustawą o samorządzie gminnym, jest odpowiedzialna za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest m.in. budowa gminnego budownictwa mieszkaniowego. Gmina w terminie wrzesień 2021 – październik 2023 realizuje przedsięwzięcie „(…)” przy finansowym wsparciu z programu bezzwrotnego wsparcia budownictwa z funduszu dopłat, który obsługuje Bank Gospodarstwa Krajowego.
Przedmiotem jest budowa sześciu domów mieszkalnych oraz dwóch domów mieszkalno-usługowych jednorodzinnych w zabudowie szeregowej wraz z 14 miejscami postojowymi, drogą wewnętrzną, wewnętrzną instalacją gazową oraz z niezbędną infrastrukturą. Zakresem działań objęte jest również wyburzenie istniejącego parterowego budynku mieszkalno-usługowego. Do realizacji przedsięwzięcia istniejący budynek wymaga całkowitej likwidacji. W celu zachowania ciągłości dotychczasowego funkcjonowania obszaru planowane jest zrealizowanie w pierwszej kolejności zespołu budynków (SEGMENT II) we wschodniej części działki. Po jego realizacji nastąpi przeniesienie usług oraz mieszkańców do nowego obiektu. Po dokonaniu tych czynności przystąpi się do rozbiórki budynku istniejącego w celu przygotowania terenu na realizację SEGMENTU I.
Zakres kosztów obejmuje:
1.Opłata za wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej działki, na której realizowane jest przedsięwzięcie – koszt niekwalifikowany.
2.Projekt budowlany, nadzór i kierowanie budową, opłaty przyłączeniowe energii elektrycznej i do sieci gazowej oraz roboty ogólnobudowlane, roboty przy instalacjach elektrycznych i sanitarno-wentylacyjnych – koszt kwalifikowany w wysokości 86,97% i niekwalifikowany w wysokości 13,03%.
Uzasadnienie:
Zgodnie z Ustawą z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń:
Art. 15. 1. Jeżeli w budynku lub części budynku, w których w wyniku realizacji przedsięwzięcia powstaną lokale mieszkalne, o których mowa w art. 3 ust. 1, znajdują się lub powstaną również lokale nieobjęte finansowym wsparciem, koszty, o których mowa w art. 14 pkt 1 i 2, których nie można wyodrębnić jako kosztów poniesionych wyłącznie na realizację przedsięwzięcia, zalicza się do kosztów przedsięwzięcia w części odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych, o których mowa w art. 3 ust. 1, w powierzchni stanowiącej sumę powierzchni użytkowej lokali, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz powierzchni użytkowej lokali nieobjętych finansowym wsparciem
Kalkulacje własne:
Powierzchnia użytkowa razem: (…) m2
Powierzchnia użytkowa lokali usługowych: (…) m2
[(…) m2 : (…) m2] x 100 = (…)% – koszty niekwalifikowane
Przedmiotową inwestycję obsługuje Urząd Miasta. Faktury będą wystawiane na Gminę, a odbiorcą będzie Urząd Miasta.
Po realizacji inwestycji na podstawie zarządzenia powstałe budynki, jak i teren, zostaną przekazane w zarządzanie, administrowanie i eksploatację Y będącemu jednostką budżetową Gminy.
Zgodnie z założeniami Gminy, powstałe budynki będą wykorzystywane zarówno do celów statutowych, jak i do celów komercyjnych (czasowy, odpłatny najem pomieszczeń na rzecz podmiotów trzecich). Na podstawie umowy najmu mieszkańcom lokali mieszkalnych wystawiane będą comiesięczne jak do tej pory naliczenia z tytułu czynszu obciążone stawką zwolnioną podatku VAT. Naliczenia z tytułu mediów (woda oraz abonament) obciążane będą stawką VAT 8% natomiast wywóz nieczystości stawką zwolnioną. Naliczenia wystawiane będą 1-go roboczego dnia każdego miesiąca, płatne do 10-go każdego miesiąca.
Ponadto w umowie o najem lokali mieszkalnych widnieć będzie zapis „Zużycie dostaw mediów (woda) rozliczane jest co pół roku. W przypadku, gdy po rozliczeniu zużycia mediów wystąpi niedopłata Najemca będzie zobowiązany do jej uiszczenia w terminie określonym w zawiadomieniu o końcowym rozliczeniu mediów”, w związku z czym 2 razy w roku dokonywane będą rozliczenia korygujące.
Jednostka budżetowa Y będzie wystawiała na podstawie umowy z najemcami naliczenia za najem lokali mieszkalnych oraz faktury za najem pomieszczeń użytkowych.
Lokale użytkowe są również wynajmowane na podstawie umowy najmu. Faktury za czynsz użytkowy wystawiane są ze stawką 23% VAT, każdego pierwszego roboczego dnia miesiąca. Termin płatności w przypadku pierwszego wynosi 21 dni od daty otrzymania faktury, w przypadku drugiego lokalu termin płatności wskazany jest do 28 dnia każdego miesiąca.
Opłaty za wynajem pomieszczeń użytkowych będą stanowić dochód Gminy. Pobrane opłaty przez jednostkę budżetową Y będzie ujmować w prowadzonych rejestrach sprzedaży oraz będzie rozliczać z tego tytułu podatek należny w składanych do Gminy jednostkowych Jednolitych Plikach Kontrolnych (JPK) wraz z deklaracjami VAT-7. Gmina podatek należny z tego tytułu będzie odprowadzać do właściwego Urzędu Skarbowego oraz będzie składać zbiorczy Jednolity Plik Kontrolny wraz z deklaracją.
Zgodnie z interpretacją indywidualną (...) z dnia 2 listopada 2021 r. Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego w przypadku wystawienia faktur z tyt. najmu lokali użytkowych).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT (lokale mieszkalne) oraz niepodlegających temu podatkowi.
Każda z jednostek budżetowych Gminy posiada wyliczony wskaźnik proporcji VAT, który dotyczy sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej zgodnie z obowiązującymi przepisami (art. 90 ust. 1-4 ustawy o VAT Dz.U.2022.931 t.j.).
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy
1.Gmina będzie wskazana jako nabywca na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w ramach realizacji projektu pn. „(…)”.
2.Towary i usługi zakupione w związku z realizacją projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i zwolnionych.
3.Mienie powstałe w wyniku realizacji projektu będzie wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.).
4.Lokale mieszkalne powstałe w wyniku realizacji projektu będą wykorzystywane do celów statutowych z uwagi na to, że gminne budownictwo mieszkaniowe jest zadaniem własnym gminy, ale w tym przypadku będzie to również działalność gospodarcza, ponieważ z mieszkańcami Gminy będą podpisywane umowy cywilnoprawne o najem lokali mieszkalnych. Na podstawie umowy najmu mieszkańcom lokali mieszkalnych wystawiane będą comiesięczne naliczenia z tytułu czynszu obciążone stawką zwolnioną podatku VAT. Naliczenia z tytułu mediów (woda oraz abonament) obciążane będą stawką VAT 8% natomiast wywóz nieczystości stawką zwolnioną.
5.Mienie powstałe w wyniku realizacji projektu będzie wykorzystywane tylko do celów prowadzonej działalności gospodarczej.
6.Nie istnieje możliwość przyporządkowania poszczególnych zakupów odrębnie do czynności zwolnionych i opodatkowanych.
Pytanie
W związku z prawem do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, której jednostki budżetowej wskaźnik proporcji VAT Gmina powinna zastosować, Urzędu Miasta (…), który realizuje inwestycję czy Y, który po zakończeniu inwestycji będzie zarządzał, administrował i eksploatował powstałe budynki?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z prawem do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, Gmina powinna zastosować wskaźnik proporcji VAT jednostki budżetowej, realizującej inwestycję, czyli Urzędu Miasta.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Wyrażoną w cyt. wyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają m.in. regulacje zawarte w art. 90 ustawy.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
W myśl art. 90 ust. 2 ustawy:
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
Stosownie do art. 90 ust. 3 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
W myśl art. 90 ust. 4 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 5 ustawy:
Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.
Na podstawie art. 90 ust. 6 ustawy:
Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:
1)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
2)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Przepis art. 90 ust. 8 ustawy stanowi, że:
Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokołu.
Według art. 90 ust. 9 ustawy:
Przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.
Na podstawie art. 90 ust. 9a ustawy:
Przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2-6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.
Na mocy art. 90 ust. 10 ustawy:
W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:
1) przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
2) nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.
Zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.
Z kolei, w myśl art. 90 ust. 10b ustawy:
Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:
1) utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;
2) urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.
Przepisy zawarte w art. 90 ustawy regulują kwestie związane z prawem do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik nabyte towary i usługi wykorzystuje zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. Z tym, że przez „czynności w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego” należy rozumieć czynności zwolnione od podatku. Przepis art. 90 ustawy określa dla ww. sytuacji zasady proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego w ciągu roku podatkowego na podstawie obrotów osiągniętych w poprzednim roku podatkowym.
W konsekwencji prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.), zwaną dalej ustawą o samorządzie gminnym:
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
W oparciu o art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy, , należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zadań własnych gminy należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.
Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje natomiast w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.
W związku z powyższym wskazać należy, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności Wnioskodawca winien przyporządkować ponoszone wydatki (dokonane zakupy) do poszczególnych rodzajów wykonywanych czynności (opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej opodatkowaniu).
Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania oraz niepodlegających temu podatkowi.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT Gminy i jej jednostek budżetowych i od 1 sierpnia 2016 r. rozlicza się dla potrzeb VAT wspólnie ze swoimi jednostkami budżetowymi. Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, jest odpowiedzialna za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest m.in. budowa gminnego budownictwa mieszkaniowego. Gmina w terminie wrzesień 2021 – październik 2023 realizuje przedsięwzięcie „(…)” przy finansowym wsparciu z programu bezzwrotnego wsparcia budownictwa z funduszu dopłat, który obsługuje Bank Gospodarstwa Krajowego. Przedmiotem jest budowa sześciu domów mieszkalnych oraz dwóch domów mieszkalno-usługowych jednorodzinnych w zabudowie szeregowej wraz z 14 miejscami postojowymi, drogą wewnętrzną, wewnętrzną instalacją gazową oraz z niezbędną infrastrukturą. Zakresem działań objęte jest również wyburzenie istniejącego parterowego budynku mieszkalno-usługowego. Do realizacji przedsięwzięcia istniejący budynek wymaga całkowitej likwidacji. W celu zachowania ciągłości dotychczasowego funkcjonowania obszaru planowane jest zrealizowanie w pierwszej kolejności zespołu budynków (SEGMENT II) we wschodniej części działki. Po jego realizacji nastąpi przeniesienie usług oraz mieszkańców do nowego obiektu. Po dokonaniu tych czynności przystąpi się do rozbiórki budynku istniejącego w celu przygotowania terenu na realizację SEGMENTU I. Przedmiotową inwestycję obsługuje Urząd Miasta. Faktury będą wystawiane na Gminę, a odbiorcą będzie Urząd Miasta. Po realizacji inwestycji na podstawie zarządzenia powstałe budynki jak i teren zostaną przekazane w zarządzanie, administrowanie i eksploatację Y będącemu jednostką budżetową Gminy. Zgodnie z założeniami Gminy, powstałe budynki będą wykorzystywane zarówno do celów statutowych, jak i do celów komercyjnych (czasowy, odpłatny najem pomieszczeń na rzecz podmiotów trzecich). Jednostka budżetowa Y będzie wystawiała na podstawie umowy z najemcami naliczenia za najem lokali mieszkalnych oraz faktury za najem pomieszczeń użytkowych. Lokale użytkowe są również wynajmowane na podstawie umowy najmu. Faktury za czynsz użytkowy wystawiane są ze stawką 23% VAT, każdego pierwszego roboczego dnia miesiąca. Termin płatności w przypadku pierwszego wynosi 21 dni od daty otrzymania faktury, w przypadku drugiego lokalu termin płatności wskazany jest do 28 dnia każdego miesiąca. Opłaty za wynajem pomieszczeń użytkowych będą stanowić dochód Gminy. Pobrane opłaty przez jednostkę budżetową Y będzie ujmować w prowadzonych rejestrach sprzedaży oraz będzie rozliczać z tego tytułu podatek należny w składanych do Gminy jednostkowych Jednolitych Plikach Kontrolnych (JPK) wraz z deklaracjami VAT-7. Gmina podatek należny z tego tytułu będzie odprowadzać do właściwego Urzędu Skarbowego oraz będzie składać zbiorczy Jednolity Plik Kontrolny wraz z deklaracją. Każda z jednostek budżetowych Gminy posiada wyliczony wskaźnik proporcji VAT, który dotyczy sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej zgodnie z obowiązującymi przepisami. Gmina będzie wskazana jako nabywca na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w ramach realizacji projektu pn. „(…)”. Towary i usługi zakupione w związku z realizacją projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i zwolnionych. Mienie powstałe w wyniku realizacji projektu będzie wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Lokale mieszkalne powstałe w wyniku realizacji projektu będą wykorzystywane do celów statutowych z uwagi na to, że gminne budownictwo mieszkaniowe jest zadaniem własnym gminy, ale w tym przypadku będzie to również działalność gospodarcza, ponieważ z mieszkańcami Gminy będą podpisywane umowy cywilnoprawne o najem lokali mieszkalnych. Na podstawie umowy najmu mieszkańcom lokali mieszkalnych wystawiane będą comiesięczne naliczenia z tytułu czynszu obciążone stawką zwolnioną podatku VAT. Naliczenia z tytułu mediów (woda oraz abonament) obciążane będą stawką 8% natomiast wywóz nieczystości stawką zwolnioną. Mienie powstałe w wyniku realizacji projektu będzie wykorzystywane tylko do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Nie istnieje możliwość przyporządkowania poszczególnych zakupów odrębnie do czynności zwolnionych i opodatkowanych.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy w związku z prawem do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, której jednostki budżetowej wskaźnik proporcji VAT Gmina powinna zastosować, Urzędu Miasta, który realizuje inwestycję czy Y, która po zakończeniu inwestycji pn.: „(…)” będzie zarządzała, administrowała i eksploatowała powstałe budynki.
Odnosząc się do ww. wątpliwości Wnioskodawcy, należy jeszcze raz wskazać, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
W celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej od podatku VAT). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej opodatkowanej, jak i do działalności zwolnionej, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 90 ustawy.
Wskazać należy, że powołane regulacje art. 90 ust. 10a i ust. 10b ustawy wprowadzone zostały do systemu prawnego mocą art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 2024), a stosownie do treści art. 21 pkt 2 ww. ustawy – przepisy te weszły w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.
Tym samym, do końca roku 2017 (na podstawie art. 7 ustawy „centralizacyjnej”) oraz od 1 stycznia 2018 r. (na podstawie art. 1 pkt 7 w związku z art. 21 pkt 2 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw) przyjmuje się dla celów proporcjonalnego odliczenia, o którym mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, proporcję wyliczoną odrębnie dla każdej jednostki organizacyjnej, zgodnie z art. 90 ust. 3-6, 9a i 10 ustawy, w przypadku wykonywania przez tę jednostkę czynności opodatkowanych podatkiem oraz czynności zwolnionych od tego podatku.
Mając na uwadze powołane przepisy, należy wskazać, że sposób obliczenia struktury sprzedaży odzwierciedla, jaki jest udział sprzedaży zwolnionej w sprzedaży ogółem danej jednostki, a więc nie byłoby zasadnym odliczenie podatku naliczonego przy zastosowaniu struktury sprzedaży jednostki organizacyjnej, która nie będzie przedmiotowych zakupów wykorzystywała w celu dokonywania czynności opodatkowanych VAT ani zwolnionych od podatku VAT.
Z opisu sprawy zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy wynika, że mienie powstałe w wyniku realizacji projektu będzie wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Towary i usługi zakupione w związku z realizacją projektu – zgodnie z informacją Wnioskodawcy – będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i zwolnionych od podatku od towarów i usług, a ponadto nie istnieje możliwość przyporządkowania poszczególnych zakupów odrębnie do czynności zwolnionych i opodatkowanych.
Zatem skoro – jak jednoznacznie wynika z informacji podanych przez Wnioskodawcę – towary i usługi zakupione w związku z realizacją projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych od tego podatku, to przysługuje Wnioskodawcy prawo do odliczenia części podatku naliczonego wyłącznie w zakresie, w jakim te towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, z zastosowaniem współczynnika wyliczonego zgodnie art. 90 ust. 2 i 3 ustawy, dla danej jednostki organizacyjnej wykorzystującej zakupione towary i usługi. Prawo to będzie przysługiwało Wnioskodawcy pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy.
Podsumowując, dla potrzeb odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na inwestycję pn. „(…)”, która zostanie przekazana w zarządzanie, administrowanie i eksploatację – jednostce budżetowej Gminy – Y i będzie wykorzystywana przez tą Jednostkę jednocześnie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz czynności zwolnionych od tego podatku, Gmina powinna stosować współczynnik właściwy dla ww. Jednostki faktycznie wykorzystującej Inwestycję, wyliczony zgodnie z art. 90 ust. 2-3 ustawy, na podstawie danych właściwych dla ww. Jednostki. Prawo to będzie przysługiwało Wnioskodawcy pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA.
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).