W przypadku zapłaty Sprzedającemu za zakupioną Wierzytelność, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do uregulowania ceny określonej w umowie sprzedaży Wierzytelności za pomocą mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 sierpnia 2021 r. (data wpływu 16 sierpnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności w sytuacji zapłaty  za nabycie wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

16 sierpnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności w sytuacji zapłaty  za nabycie wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

G Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest polskim rezydentem podatkowym oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przeważający zakres działalności Wnioskodawcy stanowi świadczenie usług budowlanych, w tym budowy rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych. Spółka realizuje również usługi budowy budynków mieszkalnych.

W czerwcu 2O21 r. Spółka (jako kupujący), zawarła umowę kupna-sprzedaży wierzytelności (dalej: Wierzytelność) ze spółką kapitałową z siedzibą w Polsce, będącą czynnym podatnikiem VAT (dalej: Sprzedający).

Wierzytelność przysługiwała Sprzedającemu w stosunku do podmiotu trzeciego (dalej: Dłużnik) z tytułu zawartej w roku 2018  umowy o roboty budowlane. Przedmiotem umowy, a tym samym źródłem Wierzytelności, były usługi budowlane m.in. w zakresie budownictwa mieszkaniowego opodatkowane VAT w wysokości 8%, ujęte w Załączniku nr 14, a obecnie w Załączniku nr 15 do ustawy z 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2021 r.  poz. 685 ze zm), dalej: ustawa. Wykonanie usług zostało udokumentowane fakturami wystawionymi przez Sprzedającego na Dłużnika.

W toku realizacji inwestycji, Dłużnik zaprzestał płacenia za faktury (część faktur została opłacona, a część nie). Z uwagi na opóźnienia w płatnościach, Sprzedający odstąpił od umowy oraz naliczył karę umowną. Ponadto Sprzedający wypełnił weksel, który był zabezpieczeniem wykonania umowy i dochodził zapłaty z weksla kwoty, która obejmowała niezapłacone faktury i karę umowną. Następnie strony zawarły ugodę sądową, z której Dłużnik cześć wierzytelności zapłacił, a pozostała część wierzytelności z tej ugody była przedmiotem sprzedaży. Należność wynikająca z faktur Sprzedającemu składających się na Wierzytelność, jak również cena sprzedaży Wierzytelności wynikająca z umowy kupna-sprzedaży przewyższały kwotę 15.000 zł.

Zgodnie z oświadczeniem Sprzedającego, Wierzytelność jest bezsporna i wymagalna, a cena z tytułu zakupu przedmiotowej Wierzytelności zostanie zapłacona w 8 ratach, tj. od lipca 2021 r. do maja 2022 r.

W związku z powyższym, Spółka chce potwierdzić czy płatność z tytułu zawartej umowy sprzedaży Wierzytelności musi zostać zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (split payment).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku zapłaty Sprzedającemu za zakupioną Wierzytelność, Wnioskodawca jest zobowiązany do uregulowania ceny określonej w umowie sprzedaży Wierzytelności za pomocą mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłata Sprzedającemu za zakupioną Wierzytelność nie jest objęta obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy.

W związku z powyższym Wnioskodawca może dokonać zapłaty za nabytą Wierzytelność bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Uzasadnienie stanowiska

Zdaniem Wnioskodawcy, brak obowiązku zapłaty za nabytą Wierzytelność w ramach mechanizmu podzielonej płatności wynika z tego, że:

a)zapłata za Wierzytelność nie jest tożsama z zapłatą należności za wykonanie usług budowlanych, która m.in. składa się na Wierzytelność,

b)choć Wierzytelność powstała w części w wyniku wykonania usług budowlanych przez Sprzedającego, to usługi te zostały wykonane i udokumentowane fakturami wroku 2018.

Zakup wierzytelności a mechanizm podzielonej płatności.

Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

Z powyższego przepisu wynika, że obligatoryjne zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie mieć miejsce w przypadku, gdy:

a)płatność dotyczy towarów lub usług wskazanych w Załączniku nr 15 do ustawy,

b)nabycie zostało udokumentowane fakturą,

c)kwota należności wynikająca z faktury przekracza kwotę 15.000 zł (lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej).

W ocenie Wnioskodawcy, powyższe przepisy nie mogą mieć zastosowania do zapłaty ceny za Wierzytelność, pomimo tego, że sama Wierzytelność powstała m.in. w wyniku wykonanych usług budowlanych, udokumentowanych fakturami, w których należność wynikająca z tych faktur przekraczała kwotę 15.000 zł brutto.

Zdaniem Spółki istotą dokonanego zakupu Wierzytelności nie jest spłata istniejącego długu za usługi wykonane pierwotnie przez Sprzedającego, ale zapłata za dokonaną cesję. Cesja wierzytelności nie została wskazana w Załączniku nr 15 do ustawy o VAT jako czynność podlegająca obligatoryjnemu mechanizmowi podzielonej płatności.

Wnioskodawca uważa zatem, że w opisywanej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 108a ust. 1a ustawy, nakazujący uregulowanie zapłaty przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności.

Usługi wykonane przed 1 listopada 2019 r. a mechanizm podzielonej płatności.

Zgodnie z art. 10 ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw w przypadku dostaw towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, dokonanych:

a)przed dniem 1 listopada 2019 r., dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po dniu 31 października 2019 r.

b)po dniu 31 października 2019 r., dla których faktura została wystawiona przed dniem 1 listopada 2019 r.

– stosuje się przepisy art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8, ust. 1c-1h i 2-2b, art. 18c ust. 1 pkt 1, art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a i b, art. 99 ust. 9, art. 101a, art. 102 ust. 3, art. 106e ust. 1 pkt 18 i ust. 4 pkt 1 oraz art. 108 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

Powyższy przepis przejściowy, dotyczący wprowadzenia zmian w przepisach ustawy, od 1 listopada 2019 r., w tym stosowania obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy, wskazuje na brak konieczności stosowania tego mechanizmu w stosunku do czynności, co do których wykonanie lub wystawienie faktury nastąpiło przed 1 listopada 2019 r.

Takie stanowisko zostało potwierdzone w wydanych przez Ministra Finansów objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności.

W tekście objaśnień można przeczytać, że „W przypadku dostaw towarów i usług wymienionych w załącznikach nr 11 i nr 14, które miały miejsce przed 1 listopada 2019 r., a których skutki wystąpią już po 31 października 2019 r., stosuje się regulacje w brzmieniu dotychczasowym”.

A zatem do dostaw dokonanych przed 1 listopada 2019 r. dotychczasowe przepisy znajdą zastosowanie, jeśli po 31 października 2019 r. powstanie obowiązek podatkowy, lub została wystawiona faktura.

Obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności znajduje natomiast zastosowanie, gdy po 31 października 2019 r. nastąpi dokonanie dostawy towaru lub świadczenie usługi, powstanie obowiązku podatkowego oraz wystawienie faktury.

Mając na uwadze, że usługi budowlane będące źródłem Wierzytelności zostały wykonane i udokumentowane fakturami przed 1 listopada 2019 r., to zgodnie z zaprezentowanymi przepisami i objaśnieniami Ministra Finansów wydanymi do tych przepisów, zapłata za Wierzytelność nie musi być realizowana w ramach obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy. 

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 103 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwaną dalej „ustawą” – podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Ustawą z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1751) z dniem 1 listopada 2019 r. wprowadzono m.in. nowy blok przepisów zawartych w rozdziale 1a w art. 108a-108e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 108a ust. 1 ustawy, podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

W myśl natomiast art. 108a ust. 7 i 8 ustawy, w przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem ust. 1a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się. Przepisu ust. 7 nie stosuje się, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem ust. 1a.

Ponadto, zgodnie z art. 105a ust. 1 ustawy, podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego. Na podstawie art. 105a ust. 3 pkt 6 ustawy, przepisu ust. 1 nie stosuje się do nabycia towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nabył w czerwcu 2021 r. od Sprzedającego wierzytelność. Zarówno Zainteresowany jak i Sprzedający są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT. Źródłem wierzytelności były usługi budowlane ujęte w załączniku nr 14 (wcześniej) oraz w załączniku nr 15 do ustawy.

Wątpliwości Zainteresowanego dotyczą kwestii obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności  w sytuacji zapłaty  za nabycie wierzytelności.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy w pierwszej kolejności podkreślić, że obowiązek bezwzględnego stosowania mechanizmu podzielonej płatności wprowadzony przepisami obowiązującymi od 1 listopada 2019 r. dotyczy wyłącznie konkretnych towarów i usług enumeratywnie wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy. Jednocześnie funkcjonuje dobrowolny system podzielonej płatności na pozostałe towary i usługi, który został wprowadzony ustawą z 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 62).

Biorąc pod uwagę opis analizowanej sprawy oraz przepisy ustawy o podatku od towarów i usług dotyczące metody podzielonej płatności, w sytuacji, gdy Wnioskodawca nabywa wierzytelność, o której mowa w opisie sprawy, nie ma on obowiązku dokonywania płatności metodą podzielonej płatności, o której mowa w art. 108a ust. 1 ustawy.

Należy bowiem wskazać, że obowiązek zapłaty w podzielonej płatności nie dotyczy płatności z tytułu nabycia wierzytelności, nawet jeżeli wierzytelność ta dotyczy sprzedaży, do której zastosowanie ma obligatoryjna podzielona płatność. W takiej sytuacji dokonywana na rzecz Sprzedającego płatność nie stanowi zapłaty za nabyte towary lub usługi. W tym przypadku, w miejsce obowiązku zapłaty za nabyte towary lub usługi, wstępuje nowy tytuł płatności, płatność z tytułu nabytej wierzytelności. Stąd w takiej sytuacji Wnioskodawca (nabywca wierzytelności) nie ma obowiązku zapłaty z zastosowaniem metody podzielonej płatności.

W tym miejscu należy zauważyć, że bez znaczenia pozostaje fakt, kiedy usługi budowlane będące źródłem Wierzytelności zostały wykonane i udokumentowane. Z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaż towarów bądź usług jest odrębną transakcją od sprzedaży wierzytelności – a ta druga jest przedmiotem niniejszej interpretacji.

Podsumowując, w przypadku zapłaty Sprzedającemu za zakupioną Wierzytelność, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do uregulowania ceny określonej w umowie sprzedaży Wierzytelności za pomocą mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać jako prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne. 

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie  ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.