
Temat interpretacji
w zakresie obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otzrymanego Bonusu warunkowego, braku obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie :
‒obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia, tj. sporządzenia i przekazania Spółce faktury korygującej przez Dostawcę - jest prawidłowe,
‒braku obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego oraz prawa do odliczenia VAT w zakresie kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze pierwotnej - w sytuacji, gdy po 1 stycznia 2021 r., nie zostanie wystawiona, tj. sporządzona i przekazana Spółce faktura korygująca od Dostawcy - jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia, tj. sporządzenia i przekazania Spółce faktury korygującej przez Dostawcę, braku obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego oraz prawa do odliczenia podatku VAT w zakresie kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze z pierwotnej, w sytuacji, gdy po 1 stycznia 2021 r., nie zostanie wystawiona, tj. sporządzona i przekazana Spółce faktura korygująca od Dostawcy.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 marca 2022 r. (data wpływu 28 marca 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
A. Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie sprzedaży detalicznej towarów na terytorium Polski. Działalność handlowa Wnioskodawcy prowadzona jest w przeważającej części w sklepach stacjonarnych, jak również za pośrednictwem sklepu internetowego.
Wnioskodawca, w celu zaopatrzenia sklepów w asortyment towarowy, współpracuje z dostawcami (dalej: Dostawca lub Dostawcy).
Zgodnie z warunkami handlowymi ustalonymi z Dostawcami, Spółce może przysługiwać bonus w postaci rabatu (obniżki wynagrodzenia należnego Dostawcy), pod warunkiem przekroczenia określonego poziomu zakupów towarów dokonywanych przez Spółkę u Dostawcy w ustalonym okresie (Bonus warunkowy). Bonus warunkowy kalkulowany jest jako określony procent obrotu netto (stosownie do ustalonych progów) zrealizowanego przez Spółkę z Dostawcą w odniesieniu do danego asortymentu w określonym przedziale czasowym. Warunki udzielenia Bonusu warunkowego, co do zasady, ustalane są w umowach/porozumieniach zawieranych z Dostawcami.
Noty obciążeniowe dokumentujące prognozowane wartości Bonusów
Wartość Bonusu warunkowego za pierwsze trzy kwartały roku kalendarzowego wyliczana jest w oparciu o rzeczywisty obrót zrealizowany w danym kwartale. Obrót ten jest na ogół potwierdzany przez Dostawcę, w uzgodnieniu z Działem Handlowym Spółki, w cyklach miesięcznych. W przypadku Bonusu warunkowego za czwarty kwartał danego roku kalendarzowego bądź też za okres roczny, Bonus warunkowy (odpowiednio za czwarty kwartał bądź za dany rok kalendarzowy) jest wyliczany w oparciu o szacowaną wartość obrotów z Dostawcą w danym okresie. Szacunek tych obrotów jest zazwyczaj potwierdzany przez Dostawcę. Zdarzają się jednak przypadki, że szacowana wartość obrotu, określona przez Spółkę, nie jest potwierdzana przez Dostawcę - w takim przypadku Spółka bazuje na własnych szacunkach obrotu.
Wyliczony na podstawie rzeczywistego obrotu (w przypadku Bonusu warunkowego za pierwsze trzy kwartały danego roku kalendarzowego) lub na podstawie szacowanego obrotu (w przypadku Bonusu warunkowego za czwarty kwartał bądź za cały rok kalendarzowy) Bonus warunkowy jest dokumentowany przez Spółkę przy pomocy noty obciążeniowej wystawionej na Dostawcę.
Korekta Bonusu warunkowego w oparciu o rzeczywisty Obrót
Po zakończeniu okresu, za który kalkulowany jest Bonus warunkowy (np. po zakończeniu kwartału bądź roku kalendarzowego), Dostawca zobowiązany jest przekazać Spółce informację o wysokości obrotu netto zrealizowanego ze Spółką w tym okresie (przekazanie tych informacji następuje za pośrednictwem systemu informatycznego Spółki, do którego Dostawca ma dostęp, bądź też drogą e-mail). Z uwagi na fakt, iż rzeczywista wartość zakupów towarów od Dostawcy:
‒różni się finalnie od obrotu szacowanego, w oparciu o który były wystawiane noty obciążeniowe dotyczące Bonusów warunkowych należnych za czwarty kwartał bądź za dany rok kalendarzowy,
‒może się finalnie różnić od obrotu, który Spółka uznała za rzeczywisty i ostateczny przy kalkulacji wartości Bonusów warunkowych należnych za pierwsze trzy kwartały danego roku (w szczególności, jeśli przyjęty przez Spółkę rzeczywisty obrót nie został potwierdzony przez Dostawcę przed wystawieniem noty obciążeniowej tytułem Bonusu warunkowego, a następnie, tj. już po wystawieniu noty obciążeniowej, Dostawca przedstawia Spółce dokumenty wskazujące na inny rzeczywisty obrót niż ten przyjęty początkowo przez Spółkę).
Spółka, na podstawie otrzymanych od Dostawcy danych o rzeczywistym obrocie, dokonuje korekty uprzednio skalkulowanych Bonusów warunkowych poprzez wystawienie na Dostawcę kolejnej noty obciążeniowej bądź też noty uznaniowej w wysokości odpowiedniej różnicy pomiędzy wartością przysługującego Spółce finalnego Bonusu warunkowego, a wartością uprzednio skalkulowanego i wykazanego na nocie obciążeniowej Bonusu warunkowego. Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że wystawiane przez Spółkę z tego tytułu noty opiewają każdorazowo na kwoty netto tego Bonusu warunkowego, tj. nie uwzględniają kwoty VAT (pomimo tego, iż finalnie Bonus warunkowy powinien zostać udokumentowany przez Dostawcę przy pomocy faktury korygującej opiewającej na kwotę brutto tego Bonusu warunkowego).
Spółka oczekuje, że Dostawca wystawi na Spółkę fakturę korygującą dokumentującą udzielony jej Bonus warunkowy. Z uwagi na fakt, iż część Dostawców nie dokumentuje w żaden sposób udzielonych Spółce Bonusów warunkowych, dla zabezpieczenia swoich roszczeń z tego tytułu, umowy z Dostawcami przewidują, że jeżeli w określonym terminie Dostawca nie udokumentuje Bonusu warunkowego przy pomocy faktury korygującej, wystawiona przez Spółkę nota obciążeniowa (debetowa) tytułem Bonusu warunkowego będzie podstawą do obniżenia zobowiązania Spółki wobec Dostawcy. Jednocześnie, Spółka zamierza umieszczać na notach obciążeniowych adnotację wzywającą Dostawcę do wystawienia faktury korygującej.
Po zaksięgowaniu faktury korygującej Dostawcy nota obciążeniowa Spółki podlega wycofaniu (poprzez wystawienie noty uznaniowej).
Część dostawców, zgodnie z oczekiwaniami Spółki, wystawia faktury korygujące, zmniejszające podstawę opodatkowania VAT i kwotę podatku należnego, na kwoty przyznanych Bonusów warunkowych.
W zależności od decyzji Dostawcy, wspomniane faktury korygujące mogą stanowić:
1)tzw. zbiorcze faktury korygujące in minus, o których mowa w art. 106j ust. 3 ustawy VAT, odnoszące się do wszystkich dostaw, jakich dokonał dany Dostawca na rzecz Spółki we wskazanym okresie rozliczeniowym;
2)tzw. zbiorcze faktury korygujące in minus, wystawione na podstawie zasad ogólnych, o których mowa w art. 106j ust. 2 ustawy o VAT (zbiorcza faktura korygująca zawiera m.in. listę faktur korygowanych oraz daty ich wystawienia), odnoszące się tylko do niektórych faktur wystawionych w danym okresie rozliczeniowym - w takim przypadku to w gestii Dostawcy pozostaje, które faktury wystawione w danym okresie rozliczeniowym będą podlegać korekcie,
3)standardowe faktury korygujące do wybranych przez Dostawcę faktur pierwotnych wystawionych w danym okresie rozliczeniowym (tj. odrębna korekta do każdej z faktur pierwotnych).
Kwota Bonusu warunkowego wyliczona przez Wnioskodawcę na podstawie danych przekazanych przez Dostawcę bądź też na podstawie wewnętrznych informacji posiadanych przez Spółkę i wskazana na nocie obciążeniowej nie zawsze pokrywa się z kwotą netto Bonusu warunkowego, wykazaną na fakturze korygującej wystawionej przez Dostawcę. Taka sytuacja może wynikać z różnych przyczyn. Przykładowo, Dostawca może zakwestionować wysokość obrotu ustalonego przez Spółkę i określić inną kwotę. Zdarzają się również pomyłki rachunkowe.
Dodatkowo, Wnioskodawca zwraca uwagę, że to Dostawca, a nie Spółka, decyduje, które faktury pierwotne ulegną obniżeniu. Poza tym, towary wykazane na fakturach, do których został udzielony Bonus warunkowy, mogą być opodatkowane rożnymi stawkami VAT. Zatem, Wnioskodawca, aż do otrzymania faktury korygującej wskazującej konkretne faktury pierwotne objęte korektą, nie posiada wystarczających informacji, aby ustalić które faktury pierwotne zostaną skorygowane przez Dostawcę, w efekcie czego, Wnioskodawca nie jest w stanie przewidzieć o ile zostanie zmniejszona: (i) podstawa opodatkowania VAT z poszczególnych faktur pierwotnych oraz (ii) kwota podatku należnego (naliczonego) z poszczególnych faktur pierwotnych (w związku z występowaniem na fakturach różnych stawek VAT).
Przykładowo, jeżeli Dostawca wystawił w danym okresie rozliczeniowym na rzecz Spółki:
i.faktury dokumentujące dostawy towarów opodatkowanych stawką 5% VAT,
ii.faktury dokumentujące dostawy towarów opodatkowanych stawką 23% VAT oraz
iii.faktury dokumentujące dostawy towarów opodatkowanych zarówno stawką 5% i 23%,
to aż do wystawienia przez Dostawcę faktury korygującej, na której wskazane zostaną konkretne faktury pierwotne objęte korektą, Wnioskodawca nie jest w stanie prawidłowo ustalić kwoty o jaką zostanie obniżona podstawa opodatkowania VAT i kwota podatku należnego (naliczonego) w stosunku do danej faktury pierwotnej w związku z udzieleniem Bonusu warunkowego.
W rezultacie, po wystawieniu przez Spółkę noty obciążeniowej na kwotę netto i przesłaniu/udostępnieniu jej Dostawcy, generalnie możliwe są następujące scenariusze:
1)Dostawca niezwłocznie wystawia fakturę korygującą dokumentującą udzielenie Bonusu warunkowego. Przy czym, kwota netto wskazana na fakturze korygującej Dostawcy może, ale nie musi, być równa kwocie wskazanej na nocie obciążeniowej wystawionej przez Spółkę;
2)Dostawca zwleka z wystawieniem faktury korygującej i wystawia ją z dużym opóźnieniem, np. po 6 miesiącach od wystawienia noty obciążeniowej przez Wnioskodawcę;
3)Dostawca w ogóle nie wystawia faktur korygujących i to pomimo przypomnień ze strony Spółki w tej sprawie. W efekcie, Wnioskodawca nie otrzymuje faktury korygującej, ewentualnie otrzymuje informację, że Dostawca ujął notę obciążeniową wystawioną przez Spółkę w księgach rachunkowych i nie zamierza wystawić faktury korygującej.
Do końca 2020 r. Wnioskodawca, w związku z otrzymaniem Bonusu warunkowego, dokonywał obniżenia podatku naliczonego po otrzymaniu faktury korygującej od Dostawcy (w rozliczeniu za okres, w którym tę fakturę korygującą otrzymał), zgodnie z art. 86 ust. 19a ustawy VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. W razie braku otrzymania faktury korygującej, Wnioskodawca nie dokonywał korekty rozliczeń VAT.
W związku ze zmianą przepisów ustawy o VAT, z początkiem 2021 r. Spółka ustaliła z Dostawcami, iż za moment uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania Spółka przyjmuje moment zawarcia umowy łączącej Spółkę z Dostawcami, natomiast momentem spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania jest moment wystawienia przez jedną ze stron faktury korygującej in minus z powodu, np. reklamacji, zwrotu towarów, bonusu, czy też przekroczenia obrotu.
Równocześnie, Wnioskodawca nie zdecydował się na stosowanie przepisów dotyczących korygowania faktur w okresie przejściowym (tj. do 31 grudnia 2021 r.) na zasadach dotychczasowych, tj. na podstawie art. 13 ustawy z 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 2419).
Uzupełnienie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
W uzupełnieniu z 28 marca 2022 r. wskazaliście Państwo:
1.W odpowiedzi na pytanie: Jakie konkretne ustalenia/postanowienia w kwestii warunków przyznania Spółce Bonusu warunkowego w postaci rabatu wynikają z umów/porozumień zawieranych z Dostawcami ?
Odp. Spółka informuje, że warunkiem przyznania Spółce Bonusu warunkowego jest, co do zasady, przekroczenie przez Wnioskodawcę określonego poziomu zakupów towarów dokonywanych przez Spółkę u Dostawcy w ustalonym okresie. Szczegółowe zasady przyznawania Bonusu warunkowego, tj. pułap od jakiego jest przyznawany Bonus warunkowym oraz jego wartość, jest uregulowana w umowach/porozumieniach z Dostawcami.
Dla zobrazowania konkretnych uzgodnień Spółka przedstawia wybrane fragmenty umowy (warunków handlowych) z Dostawcą, według jednego z obowiązujących wzorów. Treść tych ustaleń z Dostawcą według innych wzorów stosowanych przez Wnioskodawcę może się w niewielkim zakresie różnić (w zależności od rodzaju sprzedanego towaru, relacji biznesowej, wielkości współpracy), aczkolwiek, w każdym przypadku treść ta jest zgodna z przedstawionym we wniosku oraz w niniejszym piśmie opisem sposobu rozliczeń Bonusu warunkowego.
„3. BONUS WARUNKOWY: rozliczany rocznie (tak/nie) - od osiągnięcia określonego poniżej obrotu netto stosownie do ustalonych poniżej progów. Brak doręczenia Odbiorcy prawidłowo wystawionej faktury korygującej do bonusu warunkowego w formacie PDF i przesłania jej na adres e-mailowy Odbiorcy (…) w terminie nie później niż 7 dni od dnia wystawienia przez Odbiorcę noty obciążeniowej w tym zakresie, uprawnia Odbiorcę do rozliczenia bonusu, zgodnie z zasadami określonymi w p. 10 poniżej, na podstawie noty debetowej wystawionej przez Odbiorcę. Odbiorca za prawidłowo wystawioną fakturę korygującą do bonusu warunkowego uznaje wystawienie faktury korygującej z 7-dniowym terminem płatności oraz powołanie się w powodzie wystawienia faktury korygującej na numer noty debetowej otrzymanej od Odbiorcy. Powyższe nie uprawnia Dostawcy do wystawiania oraz przesyłania Odbiorcy faktur korygujących w formacie PDF z innego tytułu niż faktura korygująca do bonusu warunkowego. Zaksięgowanie przez Odbiorcę noty obciążeniowej z tytułu bonusu warunkowego nie zwalnia Dostawcy z wystawienia faktury korygującej z tego tytułu o wartości zgodnej z osiągniętym progiem zdefiniowanym poniżej. Nota obciążeniowa Odbiorcy podlega wycofaniu przy zaksięgowaniu faktury korygującej Dostawcy”.
„4. PODSTAWA OBLICZANIA WYNAGRODZENIA I/LUB BONUSU: Strony postanawiają, iż bonus, o którym mowa w p.3 powyżej (...), zostanie obliczony w oparciu o dane posiadane przez Odbiorcę w zakresie wystawianych przez Odbiorcę i/lub Dostawcę dokumentów rozliczeniowych. Strony wyrażają wolę odnośnie do potrzeby implementacji zmian systemowych wpływających na jak najwyższą efektywność funkcjonowania systemów rozliczeniowych po stronie Odbiorcy. Niezależnie od tego Dostawca będzie zobligowany do uzupełnienia w systemie FWS (Financial Web Supplier) stosownych danych dotyczących osiągniętego obrotu. Odbiorca przekaże Dostawcy login do systemu FWS (...).”
„10. POTRĄCENIA: Strony potwierdzają, iż Odbiorca jest uprawniony do dokonywania potrąceń wzajemnych wierzytelności wynikających z prowadzonej przez Strony współpracy, na zasadach określonych w art. 498 i nast. Kodeksu Cywilnego, bez konieczności składania przez Odbiorcę odrębnego oświadczenia w tym zakresie. Strony jednocześnie ustalają, iż informacje o rozliczeniach dokonywanych przez Odbiorcę będą stale udostępnione Dostawcy pod adresem (…) w każdym czasie. Jednocześnie Strony ustalają, iż w wypadku braku możliwości dokonania potrącenia przez Odbiorcę na ww. warunkach, Dostawca jest zobowiązany dokonywać płatności bezpośrednio na rachunek bankowy Odbiorcy”.
2.W odpowiedzi na pytanie: Czy istnieją jakieś inne regulaminy, które przewidują sposób postępowania Stron w przypadku przyznania Spółce Bonusu warunkowego w postaci rabatu, jakie są ich postanowienia w odniesieniu do tej sytuacji?:
Odp. Spółka wyjaśnia, że poza zapisami wynikającymi z umów/porozumień, o których mowa w odpowiedzi na pytanie nr 1 zawarte w wezwaniu z 14 marca 2022 r., nie są tworzone odrębne regulaminy, które przewidywałyby sposób postępowania Spółki i Dostawców w kwestii przyznania Spółce Bonusu warunkowego w postaci rabatu.
3.W odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób Dostawcy dokumentują sprzedaż asortymentu towarowego na rzecz Spółki ?:
Odp. Sprzedaż asortymentu towarowego na rzecz Spółki dokumentowana jest przez Dostawców fakturami, które w wyniku udzielonego Bonusu warunkowego powinny być przedmiotem korekty.
4.W odpowiedzi na pytanie: Czy sposób szacowania przez Dostawców obrotów Spółki wynika z jakiegoś regulaminu sprzedaży, który akceptuje Spółka ?:
Odp. Wnioskodawca podkreśla, iż nie posiada wiedzy w kwestii sposobu szacowania przez Dostawców obrotów Spółki. W opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji Spółka wskazywała jedynie, że to ona dokonuje szacowania wartości obrotów z Dostawcą w celu określenia Bonusu warunkowego za IV kwartał i w tym zakresie Spółka udziela poniżej odpowiedzi.
Zasady szacowania przez Spółkę wartości obrotów z Dostawcami nie wynikają z odrębnych regulaminów. Zapisy dotyczące szacowania Bonusów warunkowych znajdują się w umowach i kartach negocjacyjnych. Dostawca po zakończeniu miesiąca powinien wprowadzić w systemie finansowym udostępnianym Dostawcy przez Wnioskodawcę (tzw. FWS) wartość obrotu, do określonego dnia miesiąca następnego. Następnie wartość obrotu jest potwierdzana przez Dział Handlowy Wnioskodawcy i weryfikowany z danymi z systemu Spółki. Rozbieżności powyżej określonego poziomu są wyjaśniane poprzez kontakt z Dostawcą. Zatem rozliczenie Bonusu warunkowego za ostatni kwartał roku jest dokonywane na podstawie estymacji obrotów podanych przez Dostawcę w systemie FWS, chyba że Dostawca nie potwierdzi szacunku dokonanego przez Spółkę - w takim przypadku, Spółka bazuje na własnych szacunkach obrotu.
5.W odpowiedzi na pytanie: Czy Spółka jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i czy zakupy od Dostawców służą czynnościom opodatkowanym Spółce ?:
Odp. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT, co potwierdza również informacja zawarta w Wykazie podatników. Zakupy towarów od Dostawców są wykorzystywane przez Spółkę do czynności opodatkowanych VAT, w szczególności polegających na sprzedaży towarów konsumentom w sklepach.
Pytania
1.Czy w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, od 1 stycznia 2021 r. Spółka jest zobowiązana do obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia, tj. sporządzenia i przekazania Spółce faktury korygującej przez Dostawcę?
2.Czy w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, w sytuacji gdy po 1 stycznia 2021 r., nie zostanie wystawiona, tj. sporządzona i przekazana Spółce faktura korygująca od Dostawcy, Spółka nie ma obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego i przysługuje jej prawo do odliczenia VAT w zakresie kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze pierwotnej?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Państwa,
1.W przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, od 1 stycznia 2021 r. Spółka jest zobowiązana do obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia, tj. sporządzenia i przekazania Spółce faktury korygującej przez Dostawcę.
2.W przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, w sytuacji gdy po 1 stycznia 2021 r., nie zostanie wystawiona, tj. sporządzona i przekazana Spółce faktura korygująca od Dostawcy, Spółka nie ma obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego i przysługuje jej prawo do odliczenia VAT w zakresie kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze pierwotnej.
UZASADNIENIE
Ad 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z kolei, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez odpłatną dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Podstawę opodatkowania z tytułu odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju stanowi, co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT).
Jak stanowi art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen.
W myśl art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Zgodnie z art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, w przypadku m.in. obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Od 1 stycznia 2021 r., w ramach tzw. pakietu SLIM VAT, zmienione zostały warunki, na podstawie których należy dokonać zmniejszenia podatku naliczonego, w sytuacji gdy pierwotna podstawa opodatkowania VAT jak i kwota podatku należnego (naliczonego u nabywcy) uległa zmniejszeniu. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o VAT, konieczność obniżenia VAT naliczonego nie jest już uzależniona od otrzymania faktury korygującej przez nabywcę, ale od (i) uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania i VAT należnego (naliczonego) oraz (ii) spełnienia tych warunków.
Ustawa o VAT nie precyzuje przy tym, co należy rozumieć przez „uzgodnienie”, czy też „spełnienie” warunków obniżenia podstawy opodatkowania. Niemniej, praktyczne wskazówki w tym zakresie zostały zawarte w Objaśnieniach podatkowych z 23 kwietnia 2021 r. w zakresie pakietu rozwiązań „Slim VAT” oraz wybranych rozwiązań doprecyzowujących niektóre konstrukcje VAT wprowadzonych ustawą z 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2419) (dalej: Objaśnienia).
Zgodnie z treścią Objaśnień, „Przez uzgodnienie warunków pomniejszenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego rozumie się w szczególności ustalenie przez strony faktu obniżenia wykazanego na fakturze pierwotnej wynagrodzenia. Uzgodnienie może wskazywać również okoliczności, których zaistnienie w przyszłości uzasadnia obniżenie należności. Tak rozumianym uzgodnieniem może być zawarcie umowy określającej w jakich sytuacjach nabywca uzyskuje prawo do odzyskania części wynagrodzenia, np. ze względu na przyznany mu w ustalonych warunkach rabat. Przesłanki uzasadniające obniżenie podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego mogą być również zawarte w regulaminach realizacji sprzedaży lub ogólnych warunkach umowy, których akceptacja dokonywana jest w momencie przystąpienia nabywcy do transakcji. W tego typu przypadkach uzgodnienie stanowi wspomniany fakt przystąpienia do czynności stanowiący wyraz zgody na treść dokumentu”.
W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji Spółki za „uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania VAT” należy uznać akceptację przez Wnioskodawcę oraz Dostawców warunków udzielenia Bonusu warunkowego, zawartych w umowach/porozumieniach. Postanowienia znajdujące się w umowach/porozumieniach określają generale zasady dla przyznania Spółce bonusów. W celu określenia, czy w konkretnej sytuacji Spółka jest uprawniona do otrzymania Bonusu warunkowego, Spółka analizuje dane finansowe za ustalony okres, tj. jakie były obroty w kwartale i na podstawie tych danych możliwe jest stwierdzenie, czy Spółka jest uprawniona do otrzymania Bonusu warunkowego. Jeżeli Spółka jest uprawniona do otrzymania Bonusu, wówczas wystawia notę księgową, która stanowi wstępne ustalenie/uzgodnienie wysokości Bonusu, którego wysokość Dostawca może zakwestionować, przedstawiając Spółce dokumenty wskazujące na inny rzeczywisty obrót niż ten przyjęty przez Spółkę na potrzeby kalkulacji Bonusu warunkowego. W konsekwencji, wystawienie przez Wnioskodawcę na Dostawcę noty obciążeniowej może nie być ostatnim etapem procesu rozliczania Bonusu warunkowego. Poza tym, wystawiana przez Spółkę nota obciążeniowa nie wskazuje wysokości obniżenia podstawy opodatkowania w podziale na odpowiednie towary i stawki VAT, którymi są one opodatkowane. Generalnie, wystawiona nota wskazuje jedynie na obowiązek udzielenia rabatu przez Dostawcę, uzupełniając tylko zapisy umów/porozumień, nie jest jednak na tyle konkretna i szczegółowa, aby pozwoliła na ustalenie wysokości obniżenia wynagrodzenia brutto. Pozwala na to dopiero wystawienie faktury korygującej przez Dostawcę.
Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, uzgodnionymi warunkami obniżenia podstawy opodatkowania, które muszą zostać spełnione łącznie, aby po stronie Wnioskodawcy powstał obowiązek zmniejszenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, w przypadku Bonusów warunkowych, są:
‒przekroczenie określonego poziomu zakupów towarów dokonywanych przez Spółkę u Dostawcy w ustalonym okresie,
‒wystawienie przez Spółkę noty obciążeniowej na kwotę Bonusu warunkowego,
‒potwierdzenie przez Dostawcę wysokości obrotu, od którego kalkulowany jest Bonus warunkowy, a następnie
‒wystawienie przez Dostawcę faktury korygującej, przy pomocy której Dostawca wskazuje na sposób alokacji kwoty Bonusu warunkowego do poszczególnych faktur pierwotnych.
Uzgodnienie powyższych warunków następuje w momencie zawarcia przez Spółkę oraz Dostawcę umowy/porozumienia regulującego warunki przyznania Bonusu warunkowego Spółce.
Poprzez realizację ww. kroków pomiędzy Spółką a Dostawcą dokonuje się ustalenie w zakresie:
‒uprawnienia Wnioskodawcy do uzyskania rabatu w formie Bonusu warunkowego,
‒kwoty tego rabatu (Bonusu warunkowego),
‒kwoty obniżenia podstawy opodatkowania oraz podatku należnego (po stronie Dostawcy) i podatku naliczonego (po stronie Spółki) w związku z udzielonym rabatem.
Jak wynika z Objaśnień, samo uzgodnienie warunków pomniejszenia podstawy opodatkowania nie powoduje automatycznie obowiązku dokonania korekty VAT naliczonego po stronie nabywcy. Warunki te muszą jeszcze zostać spełnione.
W Objaśnieniach podatkowych wskazano, że: „Wprowadzenie zastrzeżenia „spełnienia warunków” związane jest z występującymi powszechnie w obrocie gospodarczym sytuacjami, w których strony ustalają ramowe warunki współpracy, w tym np. zasady udzielania rabatów uzależnionych od wystąpienia zdarzeń przyszłych. Uzależnienie obowiązku korygowania podatku naliczonego wyłącznie od uzgodnienia warunków (w oderwaniu od ich spełnienia) mogłoby prowadzić do sytuacji, w której obniżenie kwoty podlegającej odliczeniu następowałoby zbyt wcześnie. Taka sytuacja byłaby dolegliwa dla nabywców i stanowiłaby naruszenie zasady neutralności podatku VAT. Moment uzgodnienia warunków na przyszłość nie powinien być zatem okresem, w którym wystąpi obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego (wyjątek stanowi sytuacja, gdy uzgodnione warunki zostaną spełnione w tym samym okresie rozliczeniowym)”.
Objaśnienia definiują „spełnienie warunków” jako „ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę obniżenia wynagrodzenia”.
Co warte podkreślenia, w Objaśnieniach zwrócono uwagę na przyznanie podatnikom pewnej swobody w kreowaniu momentu spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania. Wskazano, iż: „W efekcie wprowadzonych zmian sformalizowany obowiązek posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej został bowiem zastąpiony wymogiem, w kształtowaniu którego strony mają znaczną swobodę. Strony transakcji mogą w sposób najbardziej przystępny w ich relacji biznesowej:
‒uzgadniać warunki, których spełnienie wywoła skutki na gruncie rozliczenia VAT,
‒kreować sposób dokumentowania warunków obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego w oparciu o dokumentację handlową lub gospodarczą (w tym korespondencję) - w wielu wypadkach - posiadaną już w ramach prowadzonej działalności”.
Jak zostało wskazane powyżej, w relacjach Spółki z Dostawcami przyjęto zasadę, że ostatecznym potwierdzeniem kwoty obniżenia podstawy opodatkowania oraz podatku należnego (po stronie Dostawcy) i podatku naliczonego (po stronie Spółki) w związku z udzielonym rabatem, jest wystawienie przez Dostawcę faktury korygującej. Faktura korygująca stanowi dokument na podstawie, którego Spółka jak i Dostawca wiedzą o ile należy dokonać korekty podatku naliczonego (z perspektywy Spółki) i podatku należnego (z perspektywy Dostawcy). Jednocześnie, należy mieć na uwadze, że faktura, poza funkcją podatkową, pełni również funkcję informacyjną - potwierdzającą spełnienie warunków do udzielenia Bonusu warunkowego i określenie jego wysokości.
Wnioskodawca podkreśla, iż wprowadzenie warunku wystawienia faktury korygującej jako niezbędnego elementu pozwalającego na stwierdzenie, że zostały spełnione przesłanki do obniżenia podstawy opodatkowania i VAT należnego/naliczonego jest wyrazem skorzystania przez Spółkę i Dostawcę ze swobody w kreowaniu momentu spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania, o której mowa w Objaśnieniach.
Ponadto, w dalszej części Objaśnień wskazano na możliwość wprowadzenia dodatkowego potwierdzenia spełnienia warunków do obniżenia podstawy opodatkowania: „Możliwe pozostaje również, że strony umowy ustalą, iż do udzielenia rabatu wymagane jest dodatkowe potwierdzenie np. w postaci zaakceptowania raportu dokonanych transakcji (umowy mogą uzależniać rabat od mechanizmów, które nie zawsze będą możliwe do wyliczenia przez nabywcę). W takich sytuacjach spełnienie warunków udzielenia rabatu nastąpi dopiero w momencie akceptacji raportu. Efektywnie powoduje to przesunięcie w czasie możliwości korekty podatku należnego przez sprzedawcę oraz obowiązku korekty podatku naliczonego przez nabywcę”.
W sytuacji Spółki, takim dodatkowym potwierdzeniem jest wystawienie faktury korygującej przez Dostawcę. Podobnie jak w przywołanym powyżej fragmencie Objaśnień, w sytuacji Spółki umowy/porozumienia uzależniają wysokość rabatu od mechanizmów, które nie umożliwiają obliczenia kwoty tego rabatu przez samego nabywcę (tu: Spółkę). W sytuacji Wnioskodawcy, faktura korygująca wystawiona po otrzymaniu noty księgowej od Dostawcy pełni funkcję analogiczną do raportu zaakceptowanego przez udzielającego rabatu - w tym bowiem momencie Spółka otrzymuje potwierdzenie ostatecznej wysokości udzielonego rabatu.
Jednocześnie Spółka, aby jak najkrócej oczekiwać na otrzymanie faktury korygującej, na podstawie której ustali o jaką wartość należy obniżyć kwotę podatku naliczonego, podejmuje aktywne działania w celu skłonienia Dostawców do jej wystawienia. Wnioskodawca przypomina Dostawcom o obowiązku wystawienia faktury korygującej (który to obowiązek, co do zasady, znajduje swój wyraz w zawieranych umowach/porozumieniach), zamieszcza adnotację z prośbą o wystawienie faktury korygującej na wystawianych notach, jak też podejmuje próby skontaktowania się z Dostawcami (np. drogą mailową, telefoniczną).
Wystawienie faktury korygującej przez Dostawców, tj. jej sporządzenie i przekazanie Spółce jest ostatnim etapem w procesie ustalenia wysokości finalnego Bonusu warunkowego. Do tego momentu bowiem Dostawca może generalnie zgłaszać uwagi co do wysokości Bonusu warunkowego. Ponadto, aż do momentu wystawienia faktury korygującej, Spółka nie posiada rzeczywistych danych odnoszących się do wielkości zmniejszenia podatku naliczonego.
Argumentacja Spółki w powyższym zakresie pozostaje zbieżna z konkluzjami Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) wyrażonymi w interpretacji indywidualnej z 20 września 2021 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.233.2021.2.IK), gdzie wskazano, iż: „w przypadku rabatu z tytułu przekroczenia wolumenu obrotów spełnienie warunków do obniżenia podstawy opodatkowania nastąpiło w miesiącu, w którym doszło do przekroczenia. Należy jednak zwrócić uwagę, że jeśli z porozumień pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentami wynika dodatkowy obowiązek potwierdzenia rabatu w sposób zwyczajowo przyjęty w obrocie pomiędzy podmiotami (np. niesformalizowany: mailem, telefonicznie), to w tej sytuacji należy uznać, że spełnienie warunków udzielenia rabatu nastąpi nie w chwili przekroczenia wolumenu obrotów, a dopiero w chwili otrzymania przez nabywcę potwierdzenia (informacji o jego udzieleniu), takim potwierdzeniem może być wystawienie faktury korygującej, jednak z uwagi na obowiązek informacyjny musi dojść do przekazania jej nabywcy a sprzedawca powinien posiadać dokumentację potwierdzającą poinformowanie nabywcy o tym w taki czy inny sposób”.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, za moment spełnienia warunków do obniżenia podstawy opodatkowania VAT w opisanej sytuacji Spółki należy uznać wystawienie faktury korygującej przez Dostawcę, czyli jej sporządzenie i przekazanie Wnioskodawcy.
Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, należy przyjąć, że w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, Spółka od 1 stycznia 2021 r. jest zobowiązana do obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia faktury korygującej przez Dostawcę, czyli w momencie jej sporządzenia i przekazania Wnioskodawcy.
Ad 2
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje co do zasady, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Jednocześnie art. 86 ust. 19a ustawy o VAT określa, iż w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania VAT, o którym mowa w art. 29a ust. 13, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione.
Stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b) nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.
Wnioskodawca wskazuje, iż „spełnienie warunków” w rozumieniu art. 86 ust. 19a ustawy o VAT należy wiązać w opisanej sytuacji z wystawieniem faktury korygującej przez Dostawcę, tj. jej sporządzeniem i przekazaniem Wnioskodawcy. To zdarzenie jest bowiem ostatnim etapem pozwalającym na określenie finalnej wartości Bonusu warunkowego, w tym również wielkości podatku naliczonego, który podlega zmniejszeniu.
Ze względu na powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy Dostawca w ogóle nie wystawi faktury korygującej, nie dojdzie do „spełnienia warunków". W konsekwencji, do czasu wystawienia faktury korygującej, tj. sporządzenia i przekazania Spółce, nie są spełnione wszystkie przesłanki wymienione w art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, zobowiązujące Spółkę do zmniejszenia podstawy opodatkowania i podatku naliczonego.
Brak dokonania korekty podstawy opodatkowania VAT i podatku naliczonego przez Spółkę, w sytuacji, gdy faktura korygująca nie została wystawiona przez Dostawcę powoduje, że Dostawca nie ma prawa do pomniejszenia po swojej stronie podatku należnego. Zatem, do czasu wystawienia faktury korygującej nie będzie istniało ryzyko, że Dostawca dokona zmniejszenia kwoty VAT należnego, a jednocześnie Wnioskodawca nie dokona odpowiedniego pomniejszenia VAT naliczonego.
Spółka wskazuje, iż w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) z 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt I FPS 2/12) podniesiono, że brak skorzystania przez sprzedawcę z możliwości obniżenia VAT należnego nie jest podstawą do odmowy nabywcy odliczenia VAT naliczonego w części odnoszącej się do udzielonego rabatu. NSA przyjął stanowisko, iż: „ (...) w odniesieniu do rabatów (premii pieniężnych) nie zachodzi co do zasady niebezpieczeństwo związane z fikcyjnymi, czy też pustymi fakturami. (...). Nieskorzystanie przez podatnika z instytucji zmniejszenia podstawy opodatkowania (obrotu), a tym samym zmniejszenia wielkości zobowiązania podatkowego (lub zwiększenia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym) nie daje podstawy do pozbawienia kontrahenta podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do tej części obrotu, która odpowiada wysokości udzielonego rabatu (premii pieniężnej)”.
W ocenie Spółki, powyższe konkluzje NSA, mimo iż zapadły na gruncie uprzedniego stanu prawnego nadal pozostają aktualne.
Zatem, zdaniem Spółki, brak wystawienia faktury korygującej przez Dostawcę, która dokumentowałaby udzielony Bonus warunkowy, nie ma wpływu na prawo Spółki do odliczenia podatku naliczonego z faktury pierwotnej, w stosunku do której nie zostały spełnione warunki do obniżenia podstawy opodatkowania VAT i podatku należnego (naliczonego). Warunki te zostałyby spełnione dopiero w momencie wystawienia faktury korygującej i dopiero wtedy Wnioskodawca byłby zobowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego do odliczenia.
Należy zaznaczyć, iż z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT wynika, iż kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Faktura pierwotna otrzymana od Dostawcy jest fakturą prawidłową, aż do czasu otrzymania faktury korygującej.
Zatem, to z faktury pierwotnej wynika prawo Spółki do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupami od danego Dostawcy. Zasadne jest również wskazanie, iż kwoty na fakturach pierwotnych, do których może zostać udzielony rabat, są rzeczywistymi kwotami wynagrodzenia faktycznie należnego Dostawcy w momencie wystawienia faktury pierwotnej. Gdyby bowiem ich nie wystawiono, Spółka nie byłaby uprawniona do otrzymania rabatu. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, w opisywanej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b) ustawy o VAT.
Analogiczne konkluzje wynikają z cytowanej wyżej uchwały NSA (sygn. akt I FPS 2/12), gdzie NSA wskazał, że: „art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b) ustawy o VAT daje bowiem organowi możliwość zakwestionowania prawa podatnika do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego jedynie wówczas, gdy kwota podana w fakturze, dotyczącej przykładowo umowy sprzedaży, jest niezgodna z rzeczywistością, jeżeli nie wskazuje prawdziwej ceny, jaką uzgodniły strony umowy, co oznacza, że według nieformalnych ustaleń nabywca, za zgodą zbywcy, faktycznie ceny takiej w ogóle nie zapłaci lub zapłaci ją w odmiennej wysokości niż to wynika z faktury. Przepis ten nie będzie miał natomiast zastosowania w sytuacji, w której nie ma wątpliwości, że transakcja opodatkowana zaistniała i wykreowała podatek naliczony, a udzielenie rabatu (premii pieniężnej) nie skutkowało obniżeniem podstawy opodatkowania, ponieważ podmiot udzielający rabatu (premii pieniężnej) nie skorygował faktury. W takiej sytuacji podatnik otrzymujący rabat (premię pieniężną) nie powinien być pozbawiany prawa do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ doprowadziłoby to w istocie do naruszenia zasady neutralności”.
W tym miejscu Wnioskodawca pragnie wskazać, że nawet w sytuacjach, gdy nabywca ma świadomość, że kwota VAT wskazana na fakturze jest zbyt wysoka, nie pozbawia to go prawa do odliczenia pełniej kwoty VAT wskazanej na takiej fakturze. Wskazanie zbyt wysokiej kwoty VAT na fakturze może wynikać, np. z zastosowania błędnej stawki VAT, czy też z zastosowania błędnego kursu waluty.
Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 4 lutego 2020 r. (sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.778.2019.1.AKA) DKIS potwierdził, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, który jest wykazany na fakturze wystawionej przez kontrahenta w zawyżonej stawce, jeżeli spełnione są pozostałe warunki uprawniające do skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Z kolei, w interpretacji indywidualnej z 19 sierpnia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.372.2019.1.AKS) DKIS wskazał, że: „w sytuacji zastosowania przez wystawiającego fakturę VAT Dostawcy błędnej stawki podatku, bądź błędnego kursu walutowego stosowanego do przeliczenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku w sytuacji, gdy są one wyrażone w walucie obcej, Spółce przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących dostawę towarów i świadczenie usług w kwocie jaka zostanie na nich wykazana. Zastosowanie zawyżonej bądź zaniżonej stawki podatku, czy kursu walutowego przez Dostawcę nie pozbawia Spółki prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nie stanowi to negatywnej przesłanki, uniemożliwiającej odliczenie tego podatku, wymienionej w art. 88 ustawy”.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy należy stwierdzić, iż w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, w sytuacji gdy po 1 stycznia 2021 r., nie zostanie wystawiona, tj. sporządzona i przekazana Spółce faktura korygująca od Dostawcy, Spółka nie ma obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego i przysługuje jej prawo do odliczenia VAT w zakresie kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze pierwotnej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
‒w zakresie obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia, tj. sporządzenia i przekazania Spółce faktury korygującej przez Dostawcę, braku obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego oraz prawa do odliczenia VAT – prawidłowe,
‒w zakresie kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze pierwotnej - w sytuacji, gdy po 1 stycznia 2021 r., nie zostanie wystawiona, tj. sporządzona i przekazana Spółce faktura korygująca od Dostawcy- jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W świetle art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1.stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2.udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3.otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Na podstawie art. 29a ust.10 ustawy:
Podstawę opodatkowania obniża się o:
1.kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2.wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3.zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4.wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
Zgodnie z art. 29a ust. 13 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem, że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Natomiast w myśl art. 29a ust. 14 ustawy:
Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.
Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
1.nabycia towarów i usług,
2.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi, z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy.
Zgodnie z art. 86 ust. 19a ustawy:
W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Wprowadzona 1 stycznia 2021 r. regulacja art. 29a ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług umożliwia podatnikowi dokonanie obniżenia podstawy opodatkowania już w momencie wystawienia faktury korygującej pod warunkiem, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług, określone w fakturze korygującej i faktura korygująca jest zgodna z tą posiadaną dokumentacją. W przypadku, gdy podatnik nie posiada dokumentacji w okresie, w którym wystawił fakturę korygującą, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za ten okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał. Wprowadzenie warunku uzgodnienia z nabywcą warunków transakcji oznacza, że przy wystawieniu faktury korygującej istotne są faktyczne ustalenia między kontrahentami, a nie tylko samo wystawienie faktury.
W kontekście powyższego istotnym jest, że przy założeniu odejścia od wymogu posiadania potwierdzenia odbioru faktur korygujących, zasadnicze znaczenie zyskują inne dowody dokumentujące obniżenie podstawy opodatkowania, przykładowo dokumenty handlowe, w tym aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty itp., które potwierdzają, że obie strony transakcji znają i akceptują nowe, zmienione warunki transakcji.
Podatnik będzie miał prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego już w momencie wystawienia faktury korygującej przy łącznym spełnieniu warunków:
1.uzgodnienia warunków korekty z nabywcą towaru lub usługobiorcą,
2.spełnienia uzgodnionych warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług,
3.posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług (tj. z dokumentacji wynika, że nabywca wie, że doszło lub wie w jakich sytuacjach będzie dochodzić do zmiany warunków transakcji skutkujących zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia), z dokumentacji wynika również, że warunki te zostały spełnione na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie kwoty podatku należnego,
4.faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją w zakresie uzgodnienia z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunku obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług oraz w zakresie spełnienia tych uzgodnionych warunków.
Przez uzgodnienie warunków pomniejszenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego rozumie się w szczególności ustalenie przez strony faktu obniżenia wykazanego na fakturze pierwotnej wynagrodzenia. Uzgodnienie może wskazywać również okoliczności, których zaistnienie w przyszłości uzasadnia obniżenie należności. Tak rozumianym uzgodnieniem może być zawarcie umowy określającej w jakich sytuacjach nabywca uzyskuje prawo do odzyskania części wynagrodzenia, np. ze względu na przyznany mu w ustalonych warunkach rabat. Przesłanki uzasadniające obniżenie podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego mogą być również zawarte w regulaminach realizacji sprzedaży lub ogólnych warunkach umowy, których akceptacja dokonywana jest w momencie przystąpienia nabywcy do transakcji. W tego typu przypadkach uzgodnienie stanowi wspomniany fakt przystąpienia do czynności stanowiący wyraz zgody na treść dokumentu. Ponadto do uzgodnienia warunków może dojść w trakcie trwania współpracy między stronami, np. zawierane są przez przedsiębiorców różnego rodzaju aneksy do umów, porozumienia lub inne dokumentu stosowane powszechnie w obrocie handlowym, które są przykładem dokumentów wskazujących na wolę modyfikacji podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego (mogą wynikać m.in. z niesatysfakcjonującej jakości realizacji świadczenia, strategii handlowej realizowanej przez sprzedawcę lub zwrotu części nabywanych produktów przez nabywcę).
Przesłanka uzgodnienia warunków korekty oznacza (uzgodnienia warunków pomniejszenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego) ustalenie przez strony faktu obniżenia wykazanego na fakturze pierwotnej wynagrodzenia. Uzgodnienie może wskazywać również okoliczności, których zaistnienie uzasadnia obniżenie należności.
Należy także zauważyć, że przepis art. 29a ust. 13 ustawy nakłada na podatnika obowiązek spełnienia się uzgodnionych warunków, bowiem powiązanie korekty wyłącznie z faktem uzgodnienia jest niewystarczające dla precyzji zapisu.
Spełnienie warunków oznacza ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę do obniżenia wynagrodzenia i jest możliwe do udokumentowania. Jest to bowiem podyktowane różnorodnością sytuacji, które mogą wystąpić w obrocie gospodarczym. Podkreślić należy, iż prawo do zmniejszenia kwoty podatku należnego przez sprzedawcę nie może zaistnieć wcześniej niż obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego przez nabywcę. Jeżeli zatem z okoliczności konkretnej sprawy wynika, że nabywca nie wie, że zaistniały okoliczności zobowiązujące go do obniżenia podatku naliczonego, to sprzedawca nie może obniżyć podatku należnego.
Warunek spełnienia uzgodnionych warunków oznacza ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę obniżenia wynagrodzenia, przy czym w obrocie gospodarczym występują sytuacje, w których zdarzenia uzasadniające obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku zaistniały w przyszłości lub wystąpią w czasie zbliżonym do uzgodnienia warunków korekty albo wystąpią lub mogą wystąpić w przyszłości (np. umowy ramowe przewidujące możliwość przyznania rabatu w związku ze zdarzeniami przyszłymi).
Podatnik powinien także posiadać dokumentację potwierdzającą zarówno uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług (tj. z dokumentacji wynika, że nabywca wie, że doszło lub wie w jakich sytuacjach będzie dochodzić do zmiany warunków transakcji skutkujących zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia), jak również spełnienie uzgodnionych warunków na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego.
Zatem korekta podatku naliczonego uzależniona jest od łącznego spełnienia następujących warunków:
‒uzgodnienia warunków korekty z dostawcą,
‒spełnienia uzgodnionych warunków,
‒posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie i spełnienie warunków,
‒wystawienia faktury korygującej zgodnej z dokumentacją potwierdzającą uzgodnienie i spełnienie warunków.
Na gruncie znowelizowanych przepisów dopuszczalną formą uzgodnienia (stanowiącą przesłankę zarówno prawa do skorygowania podatku należnego przez sprzedawcę, jak i aktualizującą obowiązek dokonania analogicznej korekty przez nabywcę) mogą być również ustalenia ustne (telefoniczne). Nie można wykluczyć, że strony w ramach swobody kształtowania zasad współpracy, będą dążyły do zminimalizowania formalności w zakresie uzgodnienia i spełnienia warunków. Dopuszczalną formą uzgodnienia (stanowiącą przesłankę zarówno prawa do skorygowania podatku należnego przez sprzedawcę, jak i aktualizującą obowiązek dokonania analogicznej korekty przez nabywcę) może być również domniemana akceptacja uzgodnienia warunków transakcji. W części przypadków, za jedyną formę komunikacji dotyczącej uzgodnienia warunków zmniejszenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku między stronami należy uznać wystawienie i dostarczenie faktury korygującej do nabywcy. Podatkowa rola faktury nie jest bowiem jedyną przypisywaną temu dokumentowi – pełni ona również informacyjną funkcję gospodarczą. W przypadku braku wcześniejszych kontaktów (innej formy uzgodnień) w celu potwierdzenia obniżenia wartości podstawy opodatkowania wysłana faktura korygująca może, przy zachowaniu niżej opisanych wymogów pełnić rolę dokumentu potwierdzającego podjęcie próby uzgodnienia warunków (gotowość sprzedawcy do obniżenia podstawy opodatkowania).
W opisie sprawy wskazaliście Państwo, że Spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Spółka prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie sprzedaży detalicznej towarów na terytorium Polski. Działalność handlowa Spółki prowadzona jest w przeważającej części w sklepach stacjonarnych, jak również za pośrednictwem sklepu internetowego. Spółka, w celu zaopatrzenia sklepów w asortyment towarowy, współpracuje z Dostawcami. Zakupy towarów od Dostawców są wykorzystywane przez Spółkę do czynności opodatkowanych VAT, w szczególności polegających na sprzedaży towarów konsumentom w sklepach. Sprzedaż asortymentu towarowego opodatkowanego różnymi stawkami podatku VAT na rzecz Spółki dokumentowana jest przez Dostawców fakturami, które w wyniku udzielonego Bonusu warunkowego powinny być/są przedmiotem korekty.
Zgodnie z warunkami handlowymi ustalonymi z Dostawcami, Spółce może przysługiwać bonus w postaci rabatu (obniżki wynagrodzenia należnego Dostawcy), pod warunkiem przekroczenia określonego poziomu zakupów towarów dokonywanych przez Spółkę u Dostawcy w ustalonym okresie (Bonus warunkowy). Bonus warunkowy kalkulowany jest jako określony procent obrotu netto (stosownie do ustalonych progów) zrealizowanego przez Spółkę z Dostawcą w odniesieniu do danego asortymentu w określonym przedziale czasowym. Szczegółowe zasady przyznawania Bonusu warunkowego, tj. pułap od jakiego jest przyznawany Bonus warunkowym oraz jego wartość, jest uregulowana w umowach/porozumieniach z Dostawcami. Poza zapisami wynikającymi z umów/porozumień nie są tworzone odrębne regulaminy, które przewidywałyby sposób postępowania Spółki i Dostawców w kwestii przyznania Spółce Bonusu warunkowego w postaci rabatu.
Wartość Bonusu warunkowego za pierwsze trzy kwartały roku kalendarzowego wyliczana jest w oparciu o rzeczywisty obrót zrealizowany w danym kwartale. Obrót ten jest na ogół potwierdzany przez Dostawcę, w uzgodnieniu z Działem Handlowym Spółki, w cyklach miesięcznych. Za czwarty kwartał danego roku kalendarzowego bądź też za okres roczny natomiast Bonus warunkowy jest wyliczany w oparciu o szacowaną wartość obrotów z Dostawcą w danym okresie. Szacunek tych obrotów jest zazwyczaj potwierdzany przez Dostawcę. Zdarzają się jednak przypadki, że szacowana wartość obrotu, określona przez Spółkę, nie jest potwierdzana przez Dostawcę - w takim przypadku Spółka bazuje na własnych szacunkach obrotu. Bonus warunkowy jest dokumentowany przez Spółkę przy pomocy noty obciążeniowej wystawionej na Dostawcę. Po zakończeniu okresu, za który kalkulowany jest Bonus warunkowy (np. po zakończeniu kwartału bądź roku kalendarzowego), Dostawca zobowiązany jest przekazać Spółce informację o wysokości obrotu netto zrealizowanego ze Spółką w tym okresie Przekazanie tych informacji następuje za pośrednictwem systemu informatycznego Spółki, do którego Dostawca ma dostęp, bądź też drogą e-mail. Spółka na podstawie otrzymanych od Dostawcy danych o rzeczywistym obrocie, dokonuje korekty uprzednio skalkulowanych Bonusów warunkowych poprzez wystawienie na Dostawcę kolejnej noty obciążeniowej bądź też noty uznaniowej w wysokości odpowiedniej różnicy pomiędzy wartością przysługującego Spółce finalnego Bonusu warunkowego, a wartością uprzednio skalkulowanego i wykazanego na nocie obciążeniowej Bonusu warunkowego.
Część Dostawców wystawia faktury korygujące, zmniejszające podstawę opodatkowania VAT i kwotę podatku należnego, na kwoty przyznanych Bonusów warunkowych. Kwota Bonusu warunkowego wyliczona przez Wnioskodawcę na podstawie danych przekazanych przez Dostawcę bądź też na podstawie wewnętrznych informacji posiadanych przez Spółkę i wskazana na nocie obciążeniowej nie zawsze pokrywa się z kwotą netto Bonusu warunkowego, wykazaną na fakturze korygującej wystawionej przez Dostawcę. To Dostawca, a nie Spółka, decyduje, które faktury pierwotne ulegną obniżeniu. Spółka aż do otrzymania faktury korygującej wskazującej konkretne faktury pierwotne objęte korektą nie posiada wystarczających informacji, aby ustalić które faktury pierwotne zostaną skorygowane przez Dostawcę, w efekcie czego Wnioskodawca nie jest w stanie przewidzieć o ile zostanie zmniejszona podstawa opodatkowania VAT z poszczególnych faktur pierwotnych oraz kwota podatku należnego (naliczonego) z poszczególnych faktur pierwotnych.
Zasady szacowania przez Spółkę wartości obrotów z Dostawcami nie wynikają z odrębnych regulaminów, tylko znajdują się w umowach i kartach negocjacyjnych. Dostawca po zakończeniu miesiąca powinien wprowadzić w systemie finansowym udostępnianym Dostawcy przez Spółkę (tzw. FWS) wartość obrotu, do określonego dnia miesiąca następnego. Następnie wartość obrotu jest potwierdzana przez Dział Handlowy Spółki i weryfikowany z danymi z systemu Spółki. Zatem rozliczenie Bonusu warunkowego za ostatni kwartał roku jest dokonywane na podstawie estymacji obrotów podanych przez Dostawcę w systemie FWS, chyba że Dostawca nie potwierdzi szacunku dokonanego przez Spółkę - w takim przypadku, Spółka bazuje na własnych szacunkach obrotu.
Spółka ustaliła z Dostawcami, iż za moment uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania przyjmuje się moment zawarcia umowy łączącej Spółkę z Dostawcami, natomiast momentem spełnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania jest moment wystawienia rozumianego jako sporządzenie i przekazanie przez jedną ze stron faktury korygującej in minus z powodu Bonusu.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy Spółka zobowiązana jest do obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia rozumianego jako sporządzenie i przekazanie Spółce faktury korygującej przez Dostawcę.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy zauważyć, że Bonus warunkowy przysługuje Spółce po spełnieniu warunków wynikających z umów/porozumień zawartych z Dostawcami. Zatem to uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku naliczonego wynika wyłącznie z zawartych umów i porozumień. Jak wynika z opisu sprawy zawarte z Dostawcami umowy i porozumienia określają generale zasady dla przyznania Państwu bonusów. Poza zapisami wynikającymi z umów/porozumień nie są tworzone odrębne regulaminy, które przewidywałyby sposób postępowania Spółki i Dostawców w kwestii przyznania Spółce Bonusu warunkowego w postaci rabatu. To, czy Spółka jest uprawniona do otrzymania Bonusu warunkowego zależy od danych finansowych za ustalony okres, tj. od tego, jakie były obroty w kwartale i na podstawie tych danych możliwe jest stwierdzenie, czy Spółka jest uprawniona do otrzymania tego Bonusu. Jeżeli Spółka jest uprawniona do otrzymania Bonusu to wystawia notę księgową, która stanowi wstępne ustalenie/uzgodnienie wysokości Bonusu, którego wysokość Dostawca może zakwestionować, przedstawiając Spółce dokumenty wskazujące na inny rzeczywisty obrót niż ten przyjęty przez Spółkę na potrzeby kalkulacji Bonusu. Po weryfikacji danych finansowych i potwierdzeniu prawidłowości rozliczeń Dostawca zatwierdza wysokość obrotu, od którego kalkulowany jest Bonus warunkowy, a następnie wystawia fakturę korygującą, przy pomocy której wskazuje na sposób alokacji kwoty Bonusu warunkowego do poszczególnych faktur pierwotnych. Poprzez realizację ww. kroków pomiędzy Spółką a Dostawcą dokonuje się ustalenie w zakresie uprawnienia Spółki do uzyskania rabatu w formie Bonusu warunkowego, kwoty tego rabatu (Bonusu warunkowego) oraz kwoty obniżenia podstawy opodatkowania oraz podatku należnego (po stronie Dostawcy) i podatku naliczonego (po stronie Spółki) w związku z udzielonym rabatem.
Wystawiona przez Dostawcę i przekazana Spółce faktura korygująca stanowi więc dokument na podstawie, którego Spółka jak i Dostawca wiedzą, o ile należy dokonać korekty podatku naliczonego (z perspektywy Spółki) i podatku należnego (z perspektywy Dostawcy). Spółka, aby jak najkrócej oczekiwać na otrzymanie faktury korygującej, na podstawie której ustali o jaką wartość należy obniżyć kwotę podatku naliczonego, podejmuje aktywne działania w celu skłonienia Dostawców do jej wystawienia poprzez przypominanie Dostawcom o obowiązku wystawienia faktury korygującej (który to obowiązek, co do zasady, znajduje swój wyraz w zawieranych umowach/porozumieniach), zamieszczanie adnotacji z prośbą o wystawienie faktury korygującej na wystawianych notach, jak też podejmowanie próby skontaktowania się z Dostawcami (np. drogą mailową, telefoniczną). Wystawienie faktury korygującej przez Dostawców, rozumiane jako sporządzenie i przekazanie tej faktury Spółce jest ostatnim etapem w procesie ustalenia wysokości finalnego Bonusu warunkowego. Do tego momentu bowiem Dostawca może generalnie zgłaszać jeszcze uwagi co do wysokości Bonusu warunkowego. Ponadto, aż do momentu wystawienia faktury korygującej, Spółka nie posiada rzeczywistych danych odnoszących się do wielkości zmniejszenia podatku naliczonego.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika zatem, że otrzymanie przez Spółkę faktury korygującej będzie momentem, w którym Spółka otrzyma ostateczną informację o wysokości przyznanego Bonusu. Zatem w analizowanym przypadku, do spełnienia warunków korekty dojdzie w momencie wystawienia faktury korygującej przez Dostawcę rozumianego jako sporządzenie i przekazanie tej faktury Spółce. Tak więc Spółka od 1 stycznia 2021 r. jest zobowiązana do obniżenia kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego w momencie wystawienia faktury korygującej przez Dostawcę, przez który to moment obie Strony zawartych umów i porozumień rozumieją jej sporządzenie i przekazanie Spółce.
Zatem w zakresie pytania nr Państwa stanowisko jest prawidłowe.
W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy w sytuacji, gdy faktura korygująca nie zostanie wystawiona przez Dostawcę, a tym samym przekazana Spółce, to Spółka nie ma obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego Bonusu warunkowego i przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturze pierwotnej.
Wskazaliście Państwo we wniosku, że część Dostawców nie dokumentuje w żaden sposób udzielonych Spółce Bonusów warunkowych i skoro Dostawca w ogóle nie wystawi faktury korygującej to nie dojdzie do „spełnienia warunków”. W konsekwencji, do czasu wystawienia faktury korygującej, tj. sporządzenia i przekazania Spółce, nie są spełnione wszystkie przesłanki wymienione w art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, zobowiązujące Spółkę do zmniejszenia podatku naliczonego.
Należy tu zauważyć, że art. 86 ust. 19a ustawy nie odwołuje się bezpośredniego do wystawienia faktury korygującej jako warunku dokonania korekty podatku naliczonego, tylko wynika z tego przepisu, że korekta podatku naliczonego uzależniona jest od łącznego spełnienia następujących warunków:
‒uzgodnienia warunków korekty z dostawcą,
‒spełnienia uzgodnionych warunków,
‒posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie i spełnienie warunków.
Jednocześnie wskazaliście Państwo, że umowy z Dostawcami przewidują, iż jeżeli w określonym terminie Dostawca nie udokumentuje Bonusu warunkowego przy pomocy faktury korygującej, to wystawiona przez Spółkę nota obciążeniowa (debetowa) tytułem Bonusu warunkowego będzie podstawą do obniżenia zobowiązania Spółki wobec Dostawcy.
W związku z powyższym w Państwa sytuacji do „spełnienia warunków” dokonania korekty podatku naliczonego (w przypadku nie wystawienia faktury korygującej przez Dostawcę) dojdzie w momencie obniżenia zobowiązania Spółki wobec Dostawcy na podstawie wystawionej przez Spółkę noty obciążeniowej (debetowej), która będzie odzwierciedlała w sposób rzeczywisty wartość przyznanego Spółce Bonusu warunkowego, co wynika bezpośredni z zawartej z Dostawcą umowy. W związku z tym fakt, że faktura korygująca nie zostanie wystawiona przez Dostawcę, a tym samym przekazana Spółce nie powoduje, że Spółka nie ma obowiązku zmniejszenia kwoty podatku naliczonego z tytułu udzielonego jej Bonusu warunkowego.
W opisie sprawy wskazaliście Państwo, że Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Sprzedaż asortymentu towarowego na rzecz Spółki dokumentowana jest przez Dostawców fakturami. Towary nabywane od Dostawców są opodatkowane różnymi stawkami podatku VAT. Zakupy towarów od Dostawców są wykorzystywane przez Spółkę do czynności opodatkowanych VAT, w szczególności polegających na sprzedaży towarów konsumentom w sklepach.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury pierwotnej jest spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – Spółka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jest podatnikiem podatku VAT, a towary, które nabywa od Dostawców są wykorzystywane przez Spółkę do czynności opodatkowanych VAT, w szczególności polegających na sprzedaży towarów konsumentom w sklepach.
W analizowanym przypadku przysługuje Spółce prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, jednak w sytuacji gdy na podstawie zawartych umów Spółce przysługuje Bonus warunkowy i jego wartość jest oszacowana w nocie obciążeniowej przekazanej Dostawy jednak wartość tego bonusu nie znajdzie odzwierciedlenia w wystawionej przez Dostawcę fakturze korygującej a Wnioskodawca będzie uprawniony do pomniejszenia zobowiązania Spółki wobec Dostawy o wartość Bonusu warunkowego wyliczonego na podstawie noty to kwota podatku VAT wykazana na fakturze pierwotnej odliczona przez Wnioskodawcę powinna zostać pomniejszona na podstawie wystawionej przez Spółkę noty obciążeniowej (debetowej), która będzie odzwierciedlała w sposób rzeczywisty wartość przyznanego Spółce Bonusu warunkowego. Zatem w momencie w którym Wnioskodawca pomniejszy swoje zobowiązania wobec Dostawcy o kwotę udzielonego Bonusu warunkowego dojdzie do spełnienia warunków korekty o których mówi art. 86 ust. 19a ustawy.
Ponadto, z przedstawionego przez Państwa zdarzenia przyszłego/stanu faktycznego oraz zadanych pytań wynika, że Państwa wątpliwości dotyczą także obowiązku zmniejszenia podstawy opodatkowania. Organ nie rozstrzygnął jednakże tej kwestii, ponieważ do zmniejszenia podstawy opodatkowania zobowiązany jest podatnik dokonujący dostawy towarów.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Ponadto, niniejsza interpretacja, zgodnie z zadanymi pytaniami dotyczy wyłącznie kwestii obniżenia podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku naliczonego z tytułu otrzymanego Bonusu warunkowego, nie dotyczy natomiast kwestii obniżenia podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku naliczonego z tytułu reklamacji, zwrotu towarów czy przekroczenia obrotu, gdyż powyższe nie było przedmiotem Państwa zapytania.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
