Brak prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub w części od wydatków związanych z inwestycją

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

(...) r. wpłynął Państwa wniosek z (...) r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub w części od wydatków związanych z inwestycją pn. (...). Uzupełnili go Państwo – pismem z (...) r. (wpływ (...)).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559, dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 tej ustawy Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na mocy art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 9 i 10 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, a także kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

W ramach realizacji ww. zadań Gmina planuje w latach 2021-2022 uzyskać dofinansowanie na realizację inwestycji pn (...) ze środków unijnych tj. (...). Celem Projektu jest zapewnienie odpowiednich warunków do organizowania i uczestnictwa społeczności wiejskiej w wydarzeniach artystycznych, kulturalnych poprzez przebudowę świetlicy wiejskiej w (...) i wymianę poszycia dachowego na budynku świetlicy wiejskiej w (...).

Zakres prac będzie obejmował m.in.:

(...)

Inwestorem jest Gmina (...), działki na których zlokalizowane są budynki oraz budynki stanowią własność Gminy (...). W obu budynkach mieści się świetlica wiejska a dodatkowo w (...) znajdują się również pomieszczenia Ochotniczej Straży Pożarnej. Organ prowadzący to Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w (...) (gminna instytucja kultury). Gmina (...) użycza w/w nieruchomości Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury w (...) który ponosi koszty eksploatacyjne związane z utrzymaniem budynków jak m.in. prąd, woda.

Majątek, który powstanie w ramach Projektu będzie stanowił infrastrukturę ogólnodostępną, publiczną, nieodpłatnie udostępnioną ogółowi społeczeństwa, wykorzystywaną na cele związane z kulturą, rekreacją i turystyką. Ponadto MGOK w (...) który nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług wynajmuje w/w świetlice osobom prywatnym, zgodnie z cennikiem. Za korzystanie wówczas ze świetlicy pobierane są opłaty które przeznaczone są na działalność statutową MGOK w (...).

W związku z realizacją przedmiotowej inwestycji Gmina będzie ponosić wydatki dokumentowane fakturami VAT wystawionymi przez wykonawcę na Gminę. Realizacja przedmiotowej inwestycji finansowana będzie ze środków własnych Gminy. Ponadto Gmina ubiega się o dofinansowanie ze środków unijnych tj. (...).

Gmina jako beneficjent środków unijnych, składając wniosek o płatność zamierza zaliczyć podatek VAT do kosztów kwalifikowanych operacji, dlatego występuje do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie braku możliwości odzyskania podatku VAT

W uzupełnieniu z (...) r. Wnioskodawca wskazał, że:

1) Gmina użycza Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury w (...) nieruchomości – świetlicę wiejską w (...) i (...) nieodpłatnie,

2) Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w (...) jest odrębnym od Gminy podmiotem i nie podlega centralizacji rozliczeń podatkowych z Gminą (...),

3) Towary i usługi nabywane przez Gminę (...) dla realizacji inwestycji nie są i nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub w części od wydatków związanych z inwestycją pn. (...)?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Gminy:

Zdaniem Gminy, w odniesieniu do realizacji inwestycji pn. (...), nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Uzasadnienie stanowiska Gminy:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi o tyle, o ile nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT. Dodatkowo prawo to przysługuje w pełnym zakresie, o ile nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 90 i 91 ustawy o VAT.

Tak, więc w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, należy każdorazowo rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

   - zostały nabyte przez podatnika tego podatku,

   - pozostają one w związku z wykonywaniem przez niego czynności opodatkowanych, a także,

   - czy w przedmiotowej sytuacji nie występują przesłanki negatywne uregulowane w art. 88 ustawy o VAT oraz ograniczenia prawa do odliczenia z art. 90 i 91 tejże ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Przedmiotowa inwestycja nie będzie służyła Gminie do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT a służyć będzie Gminie jedynie do realizacji zadań własnych Gminy, w konsekwencji, w opinii Gminy, nie będzie ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego zawartego na fakturach dokumentujących realizację przedmiotowej inwestycji.

Pogląd ten znajduje aprobatę w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 31 października 2017 r. o sygn. 0114-KDIP4.4012.570.2017.1.KR, w interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2018 r., sygn. 0112- KDIL2-2.4012.556.2018.1 .MŁ oraz w interpretacji indywidualnej z dnia 31 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.122.2021.1.AAT.

Reasumując, Gmina nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na realizację inwestycji pn (...).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.  z 2022r., poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z tym przepisem:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a cyt. ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559, ze zm.),

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 9 i 10 tej ustawy,

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, a także kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.