Prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy przez Wnioskodawcę, który świadczy usługi polegające na: &− ocenie... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 24.09.2020, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.350.2020.2.ASZ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy przez Wnioskodawcę, który świadczy usługi polegające na: &− ocenie kompetencji społecznych, &− przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych, &− przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych grupowych, &− prowadzeniu grupy wsparcia, &− przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych indywidualnych, &− przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych grupowych

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 kwietnia 2020 r. (data wpływu 29 kwietnia 2020 r.), uzupełnionym pismem z 14 lipca 2020 r. (data wpływu 17 lipca 2020 r.) oraz pismem z 30 lipca 2020 r. (data wpływu 3 sierpnia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy przez Wnioskodawcę, który świadczy usługi polegające na:

ocenie kompetencji społecznych,
przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych,
przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych grupowych,
prowadzeniu grupy wsparcia,
przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych indywidualnych,
przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych grupowych

jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy przez Wnioskodawcę, który świadczy usługi polegające na: ocenie kompetencji społecznych, przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych, przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych grupowych, prowadzeniu grupy wsparcia, przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych indywidualnych, przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych grupowych.

Wniosek został uzupełniony pismem z 14 lipca 2020 r. (data wpływu 17 lipca 2020 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie z 26 czerwca 2020 r. znak 0111-KDIB3-2.4012.350.1.ASZ oraz pismem z 30 lipca 2020 r. (data wpływu 3 sierpnia 2020 r.)

W przedmiotowym wniosku, uzupełnionym pismem z 14 lipca 2020 r. oraz pismem z 30 lipca 2020 r., przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pn. P. M. N., opodatkowaną na zasadach ogólnych. Zapisów księgowych dokonuje na podstawie książki przychodów i rozchodów. Nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wartość sprzedaży usług nie przekracza 200 000 zł.

Działalność prowadzona jest w zakresie kodu PKD 85.59 B działalność przeważająca (Pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane) oraz 86.90 E (Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana).

W zakresie prowadzonej działalności Wnioskodawca prowadzi szkolenia zarówno komercyjne, jak i współfinansowane ze środków unijnych, tj. Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 (RPO), a także współfinansowany ze środków otrzymanych od Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 oraz Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja, Rozwój na lata 2014-2020 (POWER).

Sytuacja nr 1

Aktualnie Wnioskodawca rozpoczął realizację zlecenia w ramach projektu unijnego realizowanego z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, Oś Priorytetowa 1 Osoby młode na rynku pracy, Działanie 1.4 Młodzież solidarna w działaniu na podstawie umowy podpisanej z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Realizacja usługi polega na ocenie kompetencji społecznych uczestników projektu, która podzielona jest na dwie fazy:

faza 1 w ramach rekrutacji uczestnika następuje wstępna ocena kompetencji społecznych w formie weryfikacji wewnętrznej oraz weryfikacji zewnętrznej;
faza 2 będzie miała miejsce na zakończenie udziału w projekcie w 10. miesiącu od przystąpienia osoby do projektu (zgodnie z założeniami projektu). Podczas niej do zadań Wnioskodawcy należeć będzie podsumowująca, końcowa ocena kompetencji społecznych każdego uczestnika projektu, która wykaże w jakim stopniu udział w projekcie (w tym m.in. ukończenie szkoleń, udział w wolontariacie) przyczynił się do rozwinięcia kompetencji społecznych u każdej osoby.

Wyżej opisane usługi są przeprowadzane w wymiarze 2 godz./osobę (zarówno w fazie 1 jak i 2), spotkania indywidualnego, podczas którego uczestnik uzupełnia test psychometryczny, kwestionariusz oceny kompetencji społecznych, a Wnioskodawca (psycholog) uzupełnia formularze oceny, oblicza wyniki testu. W trakcie spotkań indywidualnych z uczestnikami projektu nie występuje doradztwo edukacyjne, szkoleniowe ani doradztwo innego rodzaju, a jedynie weryfikacja, ocena kompetencji.

Sytuacja nr 2

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca rozpoczął zlecenie polegające na realizacji usług psychologa i terapeuty dla uczestników projektu unijnego współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 (RPO).

W ramach zlecenia znajdują się następujące rodzaje usług:

Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych mających na celu uzupełnienie deficytów edukacyjnych, obejmujące działania o charakterze edukacji ogólnej, elementarnej, uzupełnienia wiedzy z zakresu poprawnego wysławiania się, pisania, komunikacji społecznej;
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych;
Prowadzenie grupy wsparcia mającej na celu dzielenie się doświadczeniami w pokonywaniu trudności, wsparcie emocjonalne, zwalczanie bezradności, wzmacnianie motywacji oraz aktywności;
Przeprowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych mających na celu m.in.: wyrównywanie deficytów osobowościowych, profilaktyki uzależnień;
Przeprowadzenie zajęć terapeutycznych grupowych obejmujących m.in.: treningi radzenia sobie z chorobą, w szczególności dla osób z niepełnosprawnościami.

Powyższy opis usług jest zgodny z zapisami umowy. Grupą docelową projektu są osoby dorosłe, w tym osoby niepełnosprawne zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej (zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej) lub kwalifikujące się do objęcia wsparciem pomocy społecznej, tj. spełniające co najmniej jeden z określonych w art. 7 ww. ustawy warunek:

bezrobotni (III profil jako oddalone od rynku pracy w rozumieniu art. 33 ustawy z 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) grupę docelową projektu stanowią w 100% osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy (III profil);
osoby z niepełnosprawnościami w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997;
osoby o niskich kwalifikacjach (co najwyżej wykształcenie ponadgimnazjalne).

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał:

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczące zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy obejmują następujące usługi:

Usługa oceny kompetencji społecznych,
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych,
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych,
Prowadzenie grupy wsparcia,
Prowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych,
Prowadzenie zajęć terapeutycznych grupowych.

Usługi wymienione w punktach 2) Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych i 3) Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych nie są usługami doradztwa.

Zajęcia psychoedukacyjne mają charakter szkoleń, w trakcie których przekazywana jest wiedza nt. zasad/standardów poprawnego pisania, wysławiania się, komunikacji społecznej. Uczestnicy mogą dowiedzieć się np. co wpływa na skuteczność porozumiewania się z ludźmi. Z uwagi na specyfikę grupy docelowej wiedza w tym zakresie jest przydatna w codziennym funkcjonowaniu, wzmacnia świadomość nt. potrzeby dbania o jakość komunikacji.

Zgodnie z zapisami umowy usługa ta opisana jest następująco: Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych mających na celu uzupełnienie deficytów edukacyjnych, obejmujące działania o charakterze edukacji ogólnej, elementarnej, uzupełnienia wiedzy z zakresu poprawnego wysławiania się, pisania, komunikacji społecznej. Zajęcia grupowe służą utrwaleniu wiedzy zdobytej na zajęciach indywidualnych i umożliwiają ćwiczenie umiejętności w grupie.

Grupą docelową projektu są osoby dorosłe, w tym osoby niepełnosprawne zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej (zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej lub kwalifikujące się do objęcia wsparciem pomocy społecznej, tj. spełniające co najmniej jeden z określonych w art. 7 ww. ustawy warunek:

bezrobotni (III profil jako oddalone od rynku pracy w rozumieniu art. 33 ustawy z 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) grupę docelową projektu stanowią w 100% osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy (III profil);
osoby z niepełnosprawnościami w rozumieniu ustawy z dn. 27 sierpnia 1997;
osoby o niskich kwalifikacjach (co najwyżej wykształcenie ponadgimnazjalne).

Czynności te będą wykonywane przez osobę wymienioną w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, tj. Wnioskodawcę, który jest dyplomowanym psychologiem, aktualnie w trakcie szkoły psychoterapeutycznej (w części realizowanej usługi, a w części usługa będzie podzlecona innemu podmiotowi/osobie spełniającej kryteria wykonania zlecenia, tj. psycholog posiadający odpowiednie doświadczenie zawodowe).

Na pytanie Organu: Czy usługi wymienione w punktach od 1) do 3) korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Jeżeli tak, to na podstawie jakiego przepisu ustawy o VAT?

Wnioskodawca odpowiedział w następujący sposób:

Usługi wymienione w punktach od 1) do 3), tj.

Usługa oceny kompetencji społecznych,
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych,
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych,

korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o podatku VAT.

W opinii Wnioskodawcy opisane usługi nie dotyczą usług wymienionych w art. 113, ust. 13, pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym powyższe usługi podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie:

Dotyczy 1) Usługa kompetencji społecznych

Weryfikacja predyspozycji uczestników nie obejmuje doradzania.

Usługa ta polega na przeprowadzeniu dwukrotnej oceny kompetencji społecznych, tj.:

wstępnej weryfikacji zewnętrznej poziomu kompetencji społecznych obejmujących ocenę poziomu kompetencji społecznych kandydatów na uczestników projektu przeprowadzoną przez dyplomowanego psychologa z wykorzystaniem opracowanego na potrzeby projektu wystandaryzowanego narzędzia, jakim jest test psychometryczny. Weryfikacja ma na celu pozyskanie do projektu tych Uczestników, których poziom kompetencji społecznych wymaga uzupełnienia i na dalszym etapie ukierunkowania na działalność proaktywną;
ponownej weryfikacji zewnętrznej kompetencji społecznych obejmującej ocenę poziomu kompetencji społecznych uczestników projektu przeprowadzoną przez niezależnego, dyplomowanego psychologa z wykorzystaniem opracowanego na potrzeby projektu wystandaryzowanego narzędzia, jakim jest test psychometryczny. Weryfikacja ma celu sprawdzenie poziomu nabytych kompetencji społecznych przez Uczestników w ramach udziału w projekcie.

Dotyczy 2) Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych i 3) Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych uzasadnienie opisano powyżej.

Czynności w usłudze opisanej w powyższych punktach te będą wykonywane przez osobę wymienioną w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, tj. Wnioskodawcę, który jest dyplomowanym psychologiem, aktualnie w trakcie szkoły psychoterapeutycznej.

Na pytanie Organu Proszę podać dla usług wymienionych wyżej w punkach od 4) do 6) (odrębnie dla każdej usługi):

Czy czynności te stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia? Jeżeli tak, to należy wskazać, w czym będą przejawiały się profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia?
Czy czynności te wykonywane są przez osobę wymienioną w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT (np. psychologa) lub inną wykonującą zawód medyczny, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 2190, z późn. zm.)?

Wnioskodawca odpowiedział:

Dotyczy usługi 4) tj. prowadzenie grupy wsparcia

Grupa wsparcia będzie służyła profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia psychicznego uczestników.

Zgodnie z zapisami umowy grupa wsparcia będzie miała na celu dzielenie się doświadczeniami w pokonywaniu trudności, wsparcie emocjonalne, zwalczanie bezradności, wzmacnianie motywacji oraz aktywności.

Grupę docelową stanowią osoby dorosłe, w tym osoby niepełnosprawne zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej (zgodnie z opisem grupy docelowej ()).

Uczestnikami grupy wsparcia są osoby w trudnej sytuacji zdrowotnej, osobistej, zawodowej. Zajęcia w ramach grupy wsparcia dostarczą im wsparcia emocjonalnego, będą służyły wzmocnieniu kondycji psychicznej, dostarczą siły w radzeniu sobie z trudnościami. Prowadzona przez psychologa grupa wsparcia będzie służyła wymianie między uczestnikami doświadczeń i umożliwi wspólne poszukiwanie rozwiązań.

Tematyka spotkań będzie dotyczyła zdrowia psychicznego, dbania o kondycję psychiczną, w szczególności w trudnych sytuacjach życiowych (m.in. uzależnienia/współuzależnienia, choroby, wykluczenia społecznego, niepełnosprawności). Działania profilaktyczne w ramach grupy wsparcia będą służyły udzieleniu uczestnikom pomocy we właściwym dostrzeganiu problemów zdrowotnych (psychicznych, fizycznych), wskazaniu efektywnych działań zmierzających do poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego, zwracania uwagi na potrzebę dbania o kondycję psychiczną i konsekwencji zdrowotnych zaniedbań w tym obszarze, podejmowania działań korekcyjnych/leczniczych.

Należy podkreślić, że zajęcia w ramach grupy wsparcia będą służyły wzmocnieniu świadomości zdrowia psychicznego, wpływu dobrej kondycji psychicznej na efektywność funkcjonowania w różnych obszarach życia (zawodowym, społecznym).

Uczestnicy mogą być dla siebie nawzajem wsparciem i motywacją w radzeniu sobie z trudnościami życiowymi. Prowadzący zajęcia psycholog będzie przekazywał informacje obejmujące zasady dbania o zdrowie psychiczne, monitorowania stanu zdrowia, znaczenia budowania relacji, korzystania z pomocy psychologicznej/psychiatrycznej/lekarskiej w razie trudności zdrowotnych. Zajęcia będą służyły także wzmocnieniu u uczestników postaw proaktywnych w codziennym funkcjonowaniu.

Uczestnicy to osoby w trudnych sytuacjach życiowych (w tym m.in. niepełnosprawni, borykający się z problemami natury psychicznej, uzależnieni/współuzależnieni). Uczestnictwo w grupie wsparcia umożliwi wzmocnienie/poprawę kondycji psychicznej poprzez wsparcie nie tylko psychologa (prowadzącego), ale także dzięki wsparciu wzajemnemu uczestników grupy. Spotkania umożliwią monitorowanie stanu zdrowia i reagowanie na pojawiające się trudności (np. pogorszenie stanu zdrowia, kondycji psychicznej, problemów rodzinnych, osobistych).

Grupa wsparcia stanowi dla uczestników możliwość uzyskania realnej pomocy psychicznej dzięki prowadzeniu spotkania przez psychologa, umiejętnemu monitorowaniu/prowadzeniu procesu grupowego. Umożliwi wzmocnienie/zachowanie zdrowia (kondycji psychicznej, stabilności emocjonalnej), ratowanie i przywracanie/poprawę zdrowia psychicznego u osób w kryzysie.

Dotyczy usługi 5) Prowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych

Zajęcia stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Zgodnie z umową, zajęcia będą miały na celu m.in. wyrównywanie deficytów osobowościowych, profilaktykę uzależnień. Zajęcia terapeutyczne indywidualne będą obejmowały ochronę zdrowia, poprawę kondycji psychicznej i fizycznej, wzmocnienie sił i możliwości normalnego funkcjonowania.

W praktyce, elementem realizacji usług terapeutycznych będzie zdiagnozowanie problemów natury psychicznej, a w konsekwencji prowadzenie terapii dostosowanej do osoby.

Prowadzone zajęcia terapeutyczne mają na celu wzmocnienie zdrowia psychicznego (poprawę samopoczucia, wzmocnienie samooceny, nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, by lepiej radzić sobie w życiu, funkcjonować w społeczeństwie). Uczestnikom zostanie udzielone wsparcie psychologiczne w zakresie radzenia sobie z problemami.

Zajęcia terapeutyczne indywidualne umożliwią m.in. nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, umiejętności radzenia sobie z emocjami, nauczenie się rozumienia siebie, swoich reakcji i innych osób. Ponadto, będą miały na celu w szczególności wzmocnienie umiejętności radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, budowanie relacji z innymi, radzenie sobie z uzależnieniami, zachowaniami destrukcyjnymi, wyeliminowanie szkodliwych zachowań, poprawa zdrowia fizycznego (w sytuacji osób borykających się z objawami psychosomatycznymi).

Dotyczy usługi 6) Prowadzenie zajęć terapeutycznych grupowych

Na analogicznych zasadach, jak opisano w uzasadnieniu stanowiska do usługi 5) Prowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych, zwolniona będzie od podatku realizacja usług terapeutycznych określonych w niniejszej części. Zajęcia stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Zgodnie z umową, zajęcia będą obejmowały m.in. treningi radzenia sobie z chorobą, w szczególności dla osób z niepełnosprawnością. Zajęcia terapeutyczne indywidualne będą obejmowały ochronę zdrowia, poprawę kondycji psychicznej i fizycznej, wzmocnienie sił i możliwości normalnego funkcjonowania.

Podobnie jak zajęcia terapeutyczne indywidualne, także zajęcia grupowe pozwolą na nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, umiejętności radzenia sobie z emocjami, nauczenie się rozumienia siebie, swoich reakcji i innych osób. Ponadto, będą miały na celu w szczególności wzmocnienie umiejętności radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, budowanie relacji z innymi, radzenie sobie z uzależnieniami, zachowaniami destrukcyjnymi, wyeliminowanie szkodliwych zachowań, poprawa zdrowia fizycznego (w sytuacji osób borykających się z objawami psychosomatycznymi).

W tym kontekście zajęcia terapeutyczne grupowe pozwalają na wdrożenie działań profilaktycznych w wysokim stopniu.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 1 marca 2019 r.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nie wykonuje czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Działalność prowadzona jest w zakresie kodu PKD 85.59 B działalność przeważająca (Pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane) oraz 86.90 E (Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana).

Wartość sprzedaży dokonanej przed Wnioskodawcę, o której mowa w art. 113 ust. 1 z uwzględnieniem art. 113 ust. 2 ustawy o VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, a także w roku bieżącym do momentu złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wartość sprzedaży również nie przekracza 200 000 zł.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że wykonując usługi wymienione w punktach od 1) do 3), tj.:

Usługa oceny kompetencji społecznych,
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych,
Przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych

korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o podatku VAT.

Jednocześnie Wnioskodawca informuje, że łączny przychód z prowadzonej działalności w 2020 roku nie przekroczy kwoty 200 000 zł.

W opinii Wnioskodawcy opisane usługi nie dotyczą usług wymienionych w art. 113 ust. 13, pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym powyższe usługi podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Pytanie dot. sytuacji nr 1

Czy Wnioskodawca realizując usługi oceny kompetencji społecznych może korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku VAT?

Pytanie dot. sytuacji nr 2

Czy Wnioskodawca realizując usługi polegające na:

przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych,
przeprowadzeniu zajęć psychoedukacyjnych grupowych,
prowadzeniu grupy wsparcia,
przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych indywidualnych,
przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych grupowych

może korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Dotyczy sytuacji nr 1

Celem opisanych usług jest przeprowadzenie przez psychologa weryfikacji (oceny) predyspozycji z wykorzystaniem testu i formularzy oceny. Weryfikacja predyspozycji uczestników nie obejmuje doradzania. Usługa polega tylko na weryfikacji (ocenie) predyspozycji uczestników. W opinii Wnioskodawcy opisane usługi nie dotyczą usług wymienionych w art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym powyższe usługi podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Dotyczy sytuacji nr 2

W odniesieniu do pkt. a i b

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi to zajęcia psychoedukacyjne indywidualne i grupowe, mające charakter edukacyjny (uzupełnienie deficytów) zgodnie z powyższą szczegółową charakterystyką. Celem prowadzonych zajęć jest edukacja nie polegająca na doradztwie. W opinii Wnioskodawcy są to usługi nie wymienione w art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług i podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W odniesieniu do pkt. c, d, e

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług zwolnienie z opodatkowania ma zastosowanie do usług opieki medycznej, świadczonych w ramach wykonywania zawodów medycznych niezależnie od formy organizacyjno-prawnej podatnika świadczącego taką usługę. Wnioskodawca posiada odpowiednie uprawnienia do świadczenia ww. usług (posiada dokumenty potwierdzające prawo do wykonywania zawodu psychologa dyplom psychologa od 2017 r.). Ponadto, aktualnie podnosi swoje kwalifikacje zawodowe i kształci się w szkole psychoterapeutycznej.

W opinii Wnioskodawcy, wymienione w punkcie c, d oraz e usługi można objąć zwolnieniem z opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, bowiem są to usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. W opisanej przez Wnioskodawcę sytuacji mamy do czynienia z poprawą zdrowia psychicznego, a w konsekwencji fizycznego poprzez wsparcie psychologiczne, emocjonalne, działania profilaktyczne i terapeutyczne (zgodnie z charakterystyką poszczególnych usług opisanych powyżej). Uczestnicy projektu to osoby w trudnej sytuacji życiowej, borykające się w problemami zdrowotnymi, w tym osoby z niepełnosprawnościami. Działania mają na celu wzmocnienie kondycji psychicznej, nabycie umiejętności radzenia sobie z chorobą, profilaktyki uzależnień to w konsekwencji przełoży się na większą samodzielność i prawidłowe funkcjonowanie społeczne i zawodowe (wyższy poziom umiejętności i kompetencji społeczno-zawodowych).

Jednakże z uwagi na fakt, iż wartość sprzedaży usług u Wnioskodawcy nie przekracza 200 000 zł, to usługi te podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

W myśl art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
1. transakcji związanych z nieruchomościami,
2. usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
3. usług ubezpieczeniowych
jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę (art. 113 ust. 10 ustawy).

W myśl art. 113 ust. 11 ustawy, podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1. dokonujących dostaw:

towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
terenów budowlanych,
nowych środków transportu,
następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
- preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
- komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
- urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27),
- maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
hurtowych i detalicznych części do:
- pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),
- motocykli (PKWiU 45.4);

2. świadczących usługi:

prawnicze,
w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
jubilerskie,
ściągania długów, w tym factoringu;

3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 1 marca 2019 r. Nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wartość dokonanej sprzedaży o której mowa w art. 113 ust. 1 z uwzględnieniem art. 113 ust. 2 nie przekroczyła 200.000 zł. Łączny przychód z działalności w 2020 r. nadal nie przekroczy ww. kwoty.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca rozpoczął realizację opisanych niżej zleceń:

Sytuacja nr 1

Zlecenie polegające na ocenie kompetencji społecznych uczestników projektu.

Realizacja usługi polega na ocenie kompetencji społecznych uczestników projektu, która podzielona jest na dwie fazy:

faza 1 w ramach rekrutacji uczestnika następuje wstępna ocena kompetencji społecznych w formie weryfikacji wewnętrznej oraz weryfikacji zewnętrznej;
faza 2 będzie miała miejsce na zakończenie udziału w projekcie w 10. miesiącu od przystąpienia osoby do projektu (zgodnie z założeniami projektu). Podczas niej do zadań Wnioskodawcy należeć będzie podsumowująca, końcowa ocena kompetencji społecznych każdego uczestnika projektu, która wykaże w jakim stopniu udział w projekcie (w tym m.in. ukończenie szkoleń, udział w wolontariacie) przyczynił się do rozwinięcia kompetencji społecznych u każdej osoby.

W trakcie spotkań indywidualnych z uczestnikami projektu nie występuje doradztwo edukacyjne, szkoleniowe ani doradztwo innego rodzaju, a jedynie weryfikacja, ocena kompetencji.

Sytuacja nr 2

Zlecenie polegające na realizacji usług psychologa i terapeuty dla uczestników projektu. W ramach zlecenia występują następujące rodzaje usług:

przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych mających na celu uzupełnienie deficytów edukacyjnych, obejmujące działania o charakterze edukacji ogólnej, elementarnej, uzupełnienia wiedzy z zakresu poprawnego wysławiania się, pisania, komunikacji społecznej;
przeprowadzenie zajęć psychoedukacyjnych grupowych;
prowadzenie grupy wsparcia mającej na celu dzielenie się doświadczeniami w pokonywaniu trudności, wsparcie emocjonalne, zwalczanie bezradności, wzmacnianie motywacji oraz aktywności;
przeprowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych mających na celu m.in.: wyrównywanie deficytów osobowościowych, profilaktyki uzależnień;
przeprowadzenie zajęć terapeutycznych grupowych obejmujących m.in.: treningi radzenia sobie z chorobą, w szczególności dla osób z niepełnosprawnościami.

dot. a i b

Zajęcia psychoedukacyjne mają charakter szkoleń, w trakcie których przekazywana jest wiedza nt. zasad/standardów poprawnego pisania, wysławiania się, komunikacji społecznej.

Zajęć psychoedukacyjne indywidualne mają na celu uzupełnienie deficytów edukacyjnych, obejmują działania o charakterze edukacji ogólnej, elementarnej, uzupełnienia wiedzy z zakresu poprawnego wysławiania się, pisania, komunikacji społecznej.

Zajęcia psychoedukacyjne grupowe służą utrwaleniu wiedzy zdobytej na zajęciach indywidualnych i umożliwiają ćwiczenie umiejętności w grupie.

Usługi przeprowadzenia zajęć psychoedukacyjnych indywidualnych i grupowych nie są usługami doradztwa. Mają charakter szkoleń, w trakcie których przekazywana jest wiedza nt. zasad/standardów poprawnego pisania, wysławiania się, komunikacji społecznej. Z uwagi na specyfikę grupy docelowej wiedza w tym zakresie jest przydatna w codziennym funkcjonowaniu, wzmacnia świadomość nt. potrzeby dbania o jakość komunikacji.

dot. c

Prowadzenie grupy wsparcia.

Grupa wsparcia będzie służyła profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia psychicznego uczestników. Uczestnikami grupy wsparcia są osoby w trudnej sytuacji zdrowotnej, osobistej, zawodowej. To osoby w trudnych sytuacjach życiowych (w tym m.in. niepełnosprawni, borykający się z problemami natury psychicznej uzależnieni /współuzależnieni). Zajęcia w ramach grupy wsparcia dostarczą im wsparcia emocjonalnego, będą służyły wzmocnieniu kondycji psychicznej, dostarczą siły w radzeniu sobie z trudnościami. Prowadzona przez psychologa grupa wsparcia będzie służyła wymianie między uczestnikami doświadczeń i umożliwi wspólne poszukiwanie rozwiązań. Tematyka spotkań będzie dotyczyła zdrowia psychicznego, dbania o kondycję psychiczną, w szczególności w trudnych sytuacjach życiowych (m.in. uzależnienia/współuzależnienia, choroby, wykluczenia społecznego, niepełnosprawności). Działania profilaktyczne w ramach grupy będą służyły udzieleniu uczestnikom pomocy we właściwym dostrzeganiu problemów zdrowotnych (psychicznych, fizycznych), wskazaniu efektywnych działań zmierzających do poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego, zwracania uwagi na potrzebę dbania o kondycję psychiczną i konsekwencji zdrowotnych zaniedbań w tym obszarze, podejmowania działań korekcyjnych/leczniczych. Grupa wsparcia stanowi dla uczestników możliwość uzyskania realnej pomocy psychicznej dzięki prowadzeniu spotkania przez psychologa, umiejętnemu monitorowaniu/prowadzeniu procesu grupowego. Umożliwi wzmocnienie/zachowanie zdrowia (kondycji psychicznej, stabilności emocjonalnej), ratowanie i przywracanie/poprawę zdrowia psychicznego u osób w kryzysie.

Czynności te będą wykonywane przez osobę wymienioną w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, tj. Wnioskodawcę - psychologa.

dot. d

Prowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych.

Zajęcia stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Zgodnie z umową, zajęcia będą miały na celu m.in. wyrównywanie deficytów osobowościowych, profilaktykę uzależnień. Zajęcia terapeutyczne indywidualne będą obejmowały ochronę zdrowia, poprawę kondycji psychicznej i fizycznej, wzmocnienie sił i możliwości normalnego funkcjonowania. Prowadzone zajęcia terapeutyczne mają na celu wzmocnienie zdrowia psychicznego (poprawę samopoczucia, wzmocnienie samooceny, nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, by lepiej radzić sobie w życiu, funkcjonować w społeczeństwie). Uczestnikom zostanie udzielone wsparcie psychologiczne w zakresie radzenia sobie z problemami. Zajęcia terapeutyczne indywidualne umożliwią m.in. nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, umiejętności radzenia sobie z emocjami, nauczenie się rozumienia siebie, swoich reakcji i innych osób. Ponadto, będą miały na celu w szczególności wzmocnienie umiejętności radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, budowanie relacji z innymi, radzenie sobie z uzależnieniami, zachowaniami destrukcyjnymi, wyeliminowanie szkodliwych zachowań, poprawa zdrowia fizycznego (w sytuacji osób borykających się z objawami psychosomatycznymi).

Czynności te będą wykonywane przez osobę wymienioną w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, tj. Wnioskodawcę - psychologa.

dot. e

Prowadzenie zajęć terapeutycznych grupowych.

Zajęcia stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Zgodnie z umową, będą obejmowały m.in. treningi radzenia sobie z chorobą, w szczególności dla osób z niepełnosprawnością. Zajęcia terapeutyczne indywidualne będą obejmowały ochronę zdrowia, poprawę kondycji psychicznej i fizycznej, wzmocnienie sił i możliwości normalnego funkcjonowania. Podobnie jak zajęcia terapeutyczne indywidualne, także zajęcia grupowe pozwolą na nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, umiejętności radzenia sobie z emocjami, nauczenie się rozumienia siebie, swoich reakcji i innych osób. Będą miały na celu w szczególności wzmocnienie umiejętności radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, budowanie relacji z innymi, radzenie sobie z uzależnieniami, zachowaniami destrukcyjnymi, wyeliminowanie szkodliwych zachowań, poprawa zdrowia fizycznego (w sytuacji osób borykających się z objawami psychosomatycznymi). W tym kontekście zajęcia terapeutyczne grupowe pozwalają na wdrożenie działań profilaktycznych w wysokim stopniu.

Czynności te będą wykonywane przez osobę wymienioną w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, tj. Wnioskodawcę - psychologa.

Wątpliwości Wnioskodawcy w niniejszej sprawie dotyczą możliwości skorzystania ze zwolnienia o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Jak podał Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nie wykonuje czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Działalność prowadzona jest w zakresie kodu PKD 85.59 B działalność przeważająca (Pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane) oraz 86.90 E (Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana).

Wnioskodawca w opisie sprawy wskazał, że nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a wartość sprzedaży o której mowa w art. 113 ust. 1 z uwzględnieniem art. 113 ust. 2 ustawy nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Podał, że przychód w roku bieżącym nie przekroczy również ww. wartości.

Na wstępie należy przypomnieć uregulowania wynikające z art. 113 ust. 9, 10 oraz 11. Z przepisów tych wynika, że w odniesieniu do podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, zwolnienie od podatku ma zastosowanie o ile wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Jeżeli faktyczna wartość tej sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę 200 000 zł, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Dokonując ustaleń w zakresie przysługującego Wnioskodawcy prawa do zwolnienia od podatku sprzedaży dokonywanej przez podatnika o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy zasadnym jest wskazać, że do wartości sprzedaży zgodnie z ust. 2 pkt 2 ww. artykułu nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku m.in. na podstawie art. 43 ust. 1 za wyjątkiem czynności enumeratywnie wymienionych w art. 113 ust. 2 pkt 2 lit a-c.

Zdaniem Wnioskodawcy prowadzone w ramach realizacji zlecenia usługi polegające na prowadzeniu grupy wsparcia, przeprowadzeniu zajęć terapeutycznych indywidualnych i grupowych można objąć zwolnieniem o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, bowiem są to usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i są wykonywane przez psychologa.

Dla porządku należy zaznaczyć, że w myśl art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, zwalnia się usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

lekarza i lekarza dentysty,
pielęgniarki i położnej,
medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 2190, z późn. zm.),
psychologa.

Analizując powołane regulacje należy zauważyć, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,
przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Nie każde zatem świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń wykonywanych przez lekarza, lekarza dentystę, pielęgniarkę, położną, psychologa lub osobę wykonującą inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, jak wyżej wskazano, jest spełnienie przesłanki o charakterze podmiotowym, tj. usługi te muszą być świadczone w ramach wykonywania zawodów: lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, psychologa oraz przesłanki przedmiotowej dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. muszą to być usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

W kwestii spełnienia przez Wnioskodawcę przesłanki podmiotowej zauważyć należy, że zasady wykonywania niektórych zawodów medycznych zostały uregulowane w odrębnych aktach prawnych, np. zawód lekarza, dentysty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty, felczera, diagnosty laboratoryjnego. Poza wymienionymi istnieje jeszcze spora grupa innych zawodów medycznych, dla których jednak nie zostały określone zasady wykonywania w odrębnych przepisach. Należy zatem przyjąć, iż pojęcie osoba wykonująca zawód medyczny obejmuje osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie wykonywanie zawodu medycznego należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.

Zasady wykonywania zawodu psychologa zostały uregulowane w ustawie z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1026).

Zgodnie z art. 3 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, zawód psychologa może wykonywać osoba, która spełnia wymagania określone niniejszą ustawą.

W myśl natomiast art. 4 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, wykonywanie zawodu psychologa polega na świadczeniu usług psychologicznych, a w szczególności na:

diagnozie psychologicznej,
opiniowaniu,
orzekaniu, o ile przepisy odrębne tak stanowią,
psychoterapii,
udzielaniu pomocy psychologicznej.

Zatem, na podstawie przepisów ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, udzielanie świadczeń zdrowotnych zastrzeżonych dla zawodu psychologa wykonywać mogą jedynie osoby posiadające określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami.

Biorąc pod uwagę powyższe, w kontekście cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku spełniona jest przesłanka podmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu w odniesieniu do świadczonych usług. Zawód psychologa został wprost wymieniony w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy. Psycholog jest bez wątpienia osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych.

Rozpatrując kwestię zwolnienia usług świadczonych przez Wnioskodawczynię pod kątem spełnienia przesłanki przedmiotowej, należy dokonać oceny, czy usługi będące przedmiotem wniosku ze względu na swój cel mogą zostać uznane za usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Powołany bowiem przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy zwalnia od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie obejmuje natomiast wszystkich świadczeń, które mogą być wykonywane przez psychologa, ale tylko te usługi, które służą określonemu celowi. Zauważyć zatem należy, że wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku VAT. Świadczenie usług, dokonywane w ramach wykonywania wymienionych w przepisie zawodów, w tym psychologa, nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, jeśli usługi te nie odpowiadają koncepcji opieki medycznej. A zatem jeśli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale raczej udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących pewne konsekwencje, nie będzie miało zastosowania zwolnienie od podatku. Jeżeli zatem usługa polega np. na wydaniu ekspertyzy lekarskiej, która będzie stanowić podstawę do stwierdzenia predyspozycji osoby badanej do wykonywania określonego zawodu/pracy, to chociaż wyniki tej usługi należą do kompetencji świadczącego usługi medyczne i mogą obejmować działania, które są typowe dla zawodów medycznych, to jednak cel realizacji tej usługi nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Należy podkreślić, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Ponadto, jak również wielokrotnie podkreślał TSUE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Należy zauważyć, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani we wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

W odniesieniu do powołanych wyżej przepisów Dyrektywy ukształtowała się wspólnotowa linia orzecznicza, z której jednoznacznie wynika, że zwolnieniu od podatku nie powinny podlegać takie usługi, których celem nie jest ochrona zdrowia. Dla przykładu, w wyroku w sprawie L.u.P. GmbH, TSUE stwierdził: (...) pojęcia opieki medycznej oraz świadczeń opieki medycznej (...) odnosi się do świadczeń, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia (C-106/05, pkt 27). Również w wyroku w sprawie dAmbrumenil TSUE podkreślał: Jeżeli chodzi o pojęcie świadczenia opieki medycznej (...) pojęcia tego nie można poddać wykładni, która obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych (C-307/01, pkt 57). Ponadto w wyroku tym (pkt 60) TSUE wskazał, że to, czy dana usługa medyczna powinna zostać zwolniona z podatku VAT warunkuje jej cel. Dlatego, jeżeli kontekst, w jakim realizowana jest dana usługa medyczna pozwala określić, że jej podstawowym celem jest ochrona zdrowia, w tym jego utrzymanie lub przywrócenie, lecz raczej udzielenie porady wymaganej przed podjęciem decyzji wiążącej się z konsekwencjami prawnymi zwolnienie (...) nie ma zastosowania do tej usługi.

Analizując przedstawione powyżej regulacje należy zauważyć, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy pojęcie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia odpowiada określeniom używanym przez TSUE postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).

Precyzując czynności, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia, pojęcia te należy interpretować z zastosowaniem wykładni językowej. Profilaktyka to działania mające na celu zapobieganie niekorzystnym zjawiskom, zwłaszcza chorobom (www.sjp.pwn.pl). Zachowywanie rozumiane jest jako dochowanie czegoś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności (www.sjp.pwn.pl). Interpretując słowo ratowanie, należy odwołać się do słów ratować i ratownictwo. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia (www.sjp.pwn.pl). Słowo przywracać oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu lub wprowadzić coś na nowo (www.sjp.pwn.pl). Poprawa to zmiana stanu czegoś na lepsze (www.sjp.pwn.pl). Zatem dokonując ustalenia, czy dana usługa podlega zwolnieniu od podatku VAT, należy ustalić, czy będzie spełniała wyżej określone warunki.

Wskazać należy, że profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, przez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.

Z kolei interpretując termin poprawa zdrowia, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, należy zastosować wykładnię literalną, zgodnie z którą wyrażenie to oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.

Podobnie należy postąpić dokonując wykładni pojęcia przywracanie zdrowia, które oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.

Jak więc wynika z przytoczonej powyżej argumentacji Trybunału Sprawiedliwości UE cel, w jakim świadczone są usługi ma zasadnicze znaczenie dla stwierdzenia, czy usługi te podlegają zwolnieniu od podatku.

Powracając do sytuacji nr 2 wniosku i usług polegających na prowadzeniu grupy wsparcia, zajęć terapeutycznych indywidualnych i grupowych odnosząc się do każdej z usług oddzielnie należy zaznaczyć, że jak wynika z podanych przez Wnioskodawcę informacji:

grupa wsparcia będzie służyła profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia psychicznego uczestników. Zajęcia będą prowadzone przez psychologa, który będzie przekazywał informacje obejmujące zasady dbania o zdrowie psychiczne, monitorowania stanu zdrowia, znaczenia budowania relacji, korzystania z pomocy psychologicznej/psychiatrycznej/lekarskiej w razie trudności zdrowotnych. Spotkania umożliwią monitorowanie stanu zdrowia i reagowanie na pojawiające się trudności (np. pogorszenie stanu zdrowia, kondycji psychicznej, problemów rodzinnych, osobistych). Grupa wsparcia stanowi dla uczestników możliwość uzyskania realnej pomocy psychicznej dzięki prowadzeniu spotkania przez psychologa, umiejętnemu monitorowaniu/prowadzeniu procesu grupowego. Umożliwi wzmocnienie/zachowanie zdrowia (kondycji psychicznej, stabilności emocjonalnej), ratowanie i przywracanie/poprawę zdrowia psychicznego u osób w kryzysie.
zajęcia terapeutyczne indywidualne będą służyły profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia psychicznego uczestników. Będą miały na celu m.in. wyrównywanie deficytów osobowościowych, profilaktykę uzależnień. Zajęcia terapeutyczne indywidualne będą obejmowały ochronę zdrowia, poprawę kondycji psychicznej i fizycznej, wzmocnienie sił i możliwości normalnego funkcjonowania. W praktyce, elementem realizacji usług terapeutycznych będzie zdiagnozowanie problemów natury psychicznej, a w konsekwencji prowadzenie terapii dostosowanej do osoby. Prowadzone zajęcia terapeutyczne mają na celu wzmocnienie zdrowia psychicznego w szczególności wzmocnienie umiejętności radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, budowanie relacji z innymi, radzenie sobie z uzależnieniami, zrachowaniami destrukcyjnymi, wyeliminowanie szkodliwych zachowań, poprawa zdrowia fizycznego (w sytuacji osób borykających się z objawami psychosomatycznymi).
zajęcia terapeutyczne grupowe także stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Zgodnie z umową, zajęcia będą obejmowały m.in. treningi radzenia sobie z chorobą, w szczególności dla osób z niepełnosprawnością. Zajęcia terapeutyczne indywidualne będą obejmowały ochronę zdrowia, poprawę kondycji psychicznej i fizycznej, wzmocnienie sił i możliwości normalnego funkcjonowania. Podobnie jak zajęcia terapeutyczne indywidualne, także zajęcia grupowe pozwolą na nabycie konstruktywnych postaw, zachowań, umiejętności radzenia sobie z emocjami, nauczenie się rozumienia siebie, swoich reakcji i innych osób. Ponadto, będą miały na celu w szczególności wzmocnienie umiejętności radzenia sobie z problemami emocjonalnymi, budowanie relacji z innymi, radzenie sobie z uzależnieniami, zrachowaniami destrukcyjnymi, wyeliminowanie szkodliwych zachowań, poprawa zdrowia fizycznego (w sytuacji osób borykających się z objawami psychosomatycznymi). W tym kontekście zajęcia terapeutyczne grupowe pozwalają na wdrożenie działań profilaktycznych w wysokim stopniu.

Przenosząc zatem powołane przepisy prawa, jak również wnioski płynące z ww. orzeczeń TSUE na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że scharakteryzowane w jej opisie usługi:

prowadzenie grupy wsparcia,
prowadzenie zajęć terapeutycznych indywidualnych,
prowadzenie zajęć terapeutycznych grupowych

spełniają zarówno przesłankę podmiotową, jak i przedmiotową, wobec czego będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d) ustawy.

Analizując okoliczności niniejszej sprawy i mając na względzie powyższe ustalenia, a także fakt wynikający z opisu stanu faktycznego, że Wnioskodawca nie świadczy usług wyłączonych ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 13 pkt 2 należy stwierdzić, że o ile wartość sprzedaży dokonywanej w roku 2019 nie przekroczyła w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej kwoty 200 000 zł, Wnioskodawca może korzystać ze zwolnienia o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT do momentu przekroczenia tej kwoty. Do wartości sprzedaży zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 nie wlicza się odpłatnego świadczenia usług, o których mowa m.in. w art. 43 ust. 1 ustawy.

Zatem reasumując, stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego ma prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, jest prawidłowe.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego (zdarzeniu przyszłym), bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie