Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budowli. - Interpretacja - 0113-KDIPT1-1.4012.948.2021.2.MGO

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 9 marca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.948.2021.2.MGO

Temat interpretacji

Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budowli.

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 20 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budowli. Uzupełnił go Pan – w  odpowiedzi na wezwanie – 1 marca 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz uiszczenia dodatkowej opłaty.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w .... (dalej: Komornik lub Wnioskodawca) prowadzi na wniosek wierzyciela przeciwko małżonkom - Państwu .... (dalej: Dłużnicy), postępowanie egzekucyjne w sprawie .... z majątku dłużników, tj. z będących ich własnością sieci kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej położonych w miejscowości ..., w województwie ...., gminie .....

W ramach prowadzonego postępowania, Wnioskodawca planuje zaspokojenie wierzytelności wierzyciela poprzez sprzedaż wyżej wskazanego majątku Dłużników.

Przedmiotem planowanej sprzedaży, w toku prowadzonego przez Komornika postępowania egzekucyjnego, jest prawo własności budowli stanowiących:

-sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, o długości - 1.041,86 m, zlokalizowaną na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7;

-sieć wodociągową o średnicy 110, o długości - 657,81 m, zlokalizowaną na działkach nr 8, 3, 6, 9, 2, 1, 5;

-sieć wodociągową o średnicy 75, o długości - 692,26 m, zlokalizowaną na działkach nr 1, 10, 11, 12, 13, 4, 2, 14, 15, 16, 17, 5, 3,

z wyłączeniem gruntów, przez które powyższe sieci przebiegają.

Dłużnicy nabyli na podstawie umowy z dnia 31 października 2001 r. zawartej w formie aktu notarialnego od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa nieruchomość gruntową, stanowiącą działkę nr 18.

Wójt Gminy ..., na mocy decyzji z dnia 22 września 2003 r. nr ...., po rozpatrzeniu wniosku Dłużników z dnia 21 lipca 2003 r., zatwierdził projekt podziału nieruchomości, w skład której wchodzi dzielona działka o numerze geodezyjnym 18 oraz powierzchni 4,4217 ha, będąca współwłasnością Dłużników na trzydzieści cztery działki. Z przedmiotowej decyzji wynika, że celem podziału było wydzielenie z działki nr 20 trzydziestu działek przeznaczonych do zbycia pod zabudowę, a także wydzielenie trzech działek przeznaczonych pod budowę dróg dojazdowych do wydzielanych działek pod zabudowę, oraz wydzielenie pasa gruntu przyległego do istniejącej drogi nr 3 przeznaczonego docelowo na poszerzenie tej drogi.

Po powyższym podziale działki nr 20, powstały działki o numerach do 5 do 2.

Z uzasadnienia decyzji nr .... Starosty ... z dnia 7.06.2005 r., na mocy której Organ zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenie na budowę sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej wynika, że w dniu 23.05.2005 r. Pani ... reprezentująca „....” z siedzibą w .... działająca z upoważnienia Dłużników, wystąpiła do Starostwa Powiatowego w ... z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej do dz. nr .... zlokalizowanych w miejscowości .... przeznaczonych pod zabudowę budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi.

Dłużnicy w dniu 22.10.2008 r. złożyli Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w .... zawiadomienie o zakończeniu w dniu 20.10.2008 r. budowy obiektu budowlanego (sieci wody i kanalizacji sanitarnej).

Zgodnie z protokołem z dnia 25.01.2008 r. nastąpił odbiór sieci wodociągowej do działek ..... Protokołem z dnia 29.10.2008 r., nr ... nastąpił odbiór sieci kanalizacyjnych do osiedla w miejscowości .... dr gm. 3, kanalizacja sanitarna PVC o średnicy 200 mm o długości 118 m, natomiast protokołem z dnia 06.11.2008 r., nr... nastąpił odbiór sieci kanalizacyjnych do osiedla w miejscowości .... dr. gm. 3, kanalizacja sanitarna PVC o średnicy 200 mm o długości 946 m.

Z pisma Urzędu Gminy w .... z dnia 20.10.2015 r., nr ...., będącego odpowiedzią na pismo Komornika wynika, że przyłączenie sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej do sieci przedsiębiorstwa przesyłowego (Gminnego Zakładu Usług Komunalnych i Mieszkaniowych) nastąpiło w 2008 roku.

Infrastruktura wodno-kanalizacyjna wybudowana przez Dłużników została nieodpłatnie udostępniona Gminnemu Zakładowi Usług Komunalnych i Mieszkaniowych.

Dnia 28.01.2008 r. .... wystąpił do Urzędu Gminy w .... z wnioskiem o zawarcie umowy na przejęcie przez Gminę .... urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. Gmina do chwili obecnej nie nabyła od Dłużników przedmiotowych sieci.

Przedmiotowe sieci stanowią budowlę w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 3) ustawy Prawo budowlane, przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Przez obiekt liniowy należy rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable zainstalowane w kanalizacji kablowej, kable zainstalowane w kanale technologicznym oraz kable telekomunikacyjne dowieszone do już istniejącej linii kablowej nadziemnej nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego (art. 3 pkt 3a) ustawy Prawo budowlane).

Z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że Dłużnik - Pan .... prowadził w okresie od dnia 13.07.2009 r. do dnia 20.03.2012 r. działalność gospodarczą pod firmą .... (NIP ....). Przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej było „Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych” (PKD 43.22.Z). Przedmiotem wykonywanej działalności gospodarczej było m.in. „Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych” (PKD 43.22.Z), „Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków” (PKD 41.10.Z), „Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych” (PKD 41.20.Z), „Roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej” (PKD 41.91 .Z), „Przygotowanie terenu pod budowę” (43.12.Z), „Wykonywanie instalacji elektrycznych” (43.21.Z), „Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek” (68.10.Z), „Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi” (68.20.Z).

Zgodnie z zaświadczeniem z dnia 20.11.2014 r. nr .... wydanym przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w ..., Dłużnik - Pan .... figurował w ewidencji czynnych podatników podatku od towarów i usług w okresie od dnia 17.07.2009 r. do dnia 20.03.2012 r., natomiast Dłużniczka - Pani ...., zgodnie z zaświadczeniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w .... z dnia 20.11.2014 r. nr .... nie figurowała i nie figuruje w ewidencji czynnych podatników podatku od towarów usług. W dniu 18.10.2021 r. Komornik skierował do Dłużników wezwania do udzielenia informacji dotyczących sieci, w których zadał m.in. poniższe pytania:

-Czy sprzedaż działek, które zostały uzbrojone w sieci, przez dłużników była opodatkowana VAT? Czy dłużnicy wystawiali faktury dokumentujące sprzedaż działek?

-Czy dłużnicy w momencie budowy sieci byli zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi?

-Czy dłużnicy są obecnie zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi?

-Czy dłużnikom przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na wybudowanie sieci? Jeżeli tak, któremu dłużnikowi?

-Czy któryś z dłużników dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na wybudowanie sieci? Jeżeli tak, proszę o wskazanie który z dłużników.

-Czy dłużnicy ponosili wydatki na ulepszenie sieci (chodzi o przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację, modernizację)? Jeżeli tak, to kiedy i czy były one wyższe niż 30% wartości początkowej sieci?

-Jeżeli dłużnicy ponosili wydatki na ulepszenie sieci, czy od tych wydatków dłużnikom przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego? Jeżeli tak, któremu z dłużników?

-Czy dłużnicy prowadzili działalność gospodarczą w okresie trwania budowy sieci? Jeżeli tak, który z dłużników?

-Czy wybudowane sieci służyły dłużnikom wyłącznie do celów działalności zwolnionej z VAT?

Do dnia złożenia niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Dłużnicy nie odpowiedzieli na skierowane do nich wezwania.

W związku z tak przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie naliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego podatku VAT, jako płatnik podatku, z tytułu sprzedaży prawa własności majątku Dłużników oraz w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT planowanej sprzedaży majątku Dłużników w toku prowadzonego i postępowania egzekucyjnego.

W uzupełnieniu wniosku na pytania Organu:

1.Czy dłużnicy Pan... i Pani... są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług?

2.Czy z tytułu wytworzenia ww. budowli, dłużnikom przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny. Odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla każdego z dłużników.

3.Czy poszczególne budowle są trwale związane z gruntem?

4.Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.)? Jeżeli tak, to należy wskazać dokładną datę.

5.Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części ww. budowli, to należy wskazać, w jakiej części?

6.W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 4, należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie każdej budowli lub ich części?

7.Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem przedmiotowych budowli lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

8.Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budowli? Należy wskazać dokładną datę.

9.Należy wskazać, czy ww. budowle, były wykorzystywane przez dłużników w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług? Należy wskazać w jakim okresie.

10.Czy ww. budowle były udostępniane osobom trzecim, np. na podstawie umowy najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze? Jeżeli tak, to należy wskazać, kiedy budowle lub ich części zostały oddane w najem/dzierżawę/użyczenie (należy wskazać odrębnie do każdej budowli dzień, miesiąc i rok) oraz czy udostępnianie to miało charakter odpłatny, czy nieodpłatny?

11.Czy ww. budowle były wykorzystywane przez dłużników wyłącznie do celów działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były budowle, wykonywali dłużnicy – należy podać podstawę prawną zwolnienia?

12.Czy dłużnicy ponosili nakłady na ulepszenie ww. budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

13.W jakim okresie ponosili dłużnicy wydatki na ulepszenie ww. budowli?

14.Jeżeli ponosili dłużnicy wydatki na ulepszenie, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budowli?

15.Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 12 i 14 jest twierdząca, to należy wskazać:

a)Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania ww. budowli po ich ulepszeniu?

b)Czy ulepszenia stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania ww. budowli lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?

c)Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budowli?

d)Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budowli po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)?

e)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budowli po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

f)Czy ulepszone ww. budowle były wykorzystywane przez dłużników wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

16.Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10, 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:

-czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana działań?

-czy działania te zostały udokumentowane?

-czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika?

udzielił Pan następujących odpowiedzi:

1.W prowadzonym przez Ministerstwo Finansów Wykazie podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT Wnioskodawca nie odnalazł dłużników Pana... i Pani.... Wnioskodawca wezwał również dłużników do udzielenia informacji w zakresie tego, czy są obecnie zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi. Dłużnicy mimo skutecznie doręczanych wezwań Komornika, nie odpowiadają na nie i nie udzielają żadnych informacji.

2.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

3.Budowle znajdują się pod ziemią w gruncie, z którym są trwale połączone. Przedmiotem planowanej sprzedaży nie jest grunt, w którym znajdują się sieci. Zgodnie z art. 49 §1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w §1, i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić także przedsiębiorca (art. 49 §2 Kodeksu cywilnego).

4.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

5.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

6.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

7.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

8.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

9.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

10.Ze zgromadzonych przez Wnioskodawcę dowodów wynika, że budowle zostały nieodpłatnie udostępnione przez Dłużników na rzecz ..... Z pisma Urzędu Gminy w ... z dnia 20.10.2015 r., nr ...., będącego odpowiedzią na pismo Komornika wynika, że przyłączenie sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej do sieci przedsiębiorstwa przesyłowego (Gminnego Zakładu Usług Komunalnych i Mieszkaniowych) nastąpiło w 2008 roku. Odbiory sieci również nastąpiły w 2008r.

11.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

12.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

13.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

14.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

15.Wnioskodawca nie posiada informacji w tym zakresie.

16.Pomimo podjętych przez Wnioskodawcę udokumentowanych działań, Wnioskodawcy nie udało się pozyskać od Dłużników żadnych informacji ponad te, które zostały wskazane w treści wniosku oraz powyżej. Wnioskodawca skierował do Dłużników pisemne wezwania, które mimo skutecznego doręczenia, do dnia dzisiejszego pozostały bez odpowiedzi, zatem podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników.

Pytanie

Czy do planowanej, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaży prawa własności budowli Dłużników, zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa własności budowli zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy o VAT, a tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie zostały spełnione?

Pana stanowisko w sprawie

Do planowanej, w trybie postępowania egzekucyjnego, sprzedaży prawa własności budowli Dłużników, zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa własności budowli zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy o VAT, a tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie zostały spełnione.

Na mocy art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) ustawodawca ustanowił komornika płatnikiem podatku VAT od dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z powyższego przepisu ustawy o VAT wynika, że komornik jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez komornika sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem VAT, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby z niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Dla ustalenia kwestii tego, czy planowana sprzedaż majątku Dłużników będzie podlegała przepisom ustawy o VAT, kluczowe jest ustalenie, czy dłużnicy będą występowali w związku z planowaną sprzedażą jako podatnicy VAT, czy też planowaną sprzedaż sieci uznać należy za niepodlegającą opodatkowaniu VAT dostawę majątku prywatnego (osobistego).

Jak wynika z orzecznictwa TSUE, dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Majątek można uznać za prywatny tylko wówczas gdy był on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych.

Potwierdził to TSUE w orzeczeniu w sprawie C-291/92, które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, infrastruktura wodno-kanalizacyjna spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a jej sprzedaż, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

W oparciu o przywołane powyżej przepisy ustawy o VAT, w ocenie Wnioskodawcy, skoro Dłużnicy podjęli szereg działań na nieruchomości zmierzających do jej zbycia, tj. wydzielenie działek przeznaczonych pod zabudowę, wydzielenie działek przeznaczonych pod budowę dróg dojazdowych, wydzielenie pasa gruntu na poszerzenie istniejącej drogi, uzbrojenie terenu w sieć kanalizacji sanitarnej i sieć wodociągową, które miały przyczynić się do uatrakcyjnienia działek przy ich sprzedaży, to zachowanie Dłużników wypełniło definicję działalności gospodarczej, gdyż podejmowane czynności służyły osiągnięciu celów zarobkowych.

Skutkiem powyższego, planowana sprzedaż infrastruktury wodno-kanalizacyjnej będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Dłużnicy wystąpią w charakterze podatków VAT.

Co do zasady, stawka podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie zaś do treści art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż   -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o VAT oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przedmiotem planowanej sprzedaży jest sieć wodociągowa i kanalizacji sanitarnej, które w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane stanowią budowlę, zatem należy dokonać oceny, czy planowana dostawa będzie mogła korzystać ze zwolnienia z VAT określonego w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy o VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata. W przedmiotowej sprawie należałoby więc ustalić moment pierwszego zasiedlenia budowli będących przedmiotem planowanej dostawy wtoku egzekucji komorniczej.

Jednakże, Dłużnicy w toku prowadzonego przez Wnioskodawcę postępowania egzekucyjnego nie złożyli stosownych oświadczeń umożliwiających dokonanie oceny, czy planowana sprzedaż prawa własności budowli będzie mogła korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Wnioskodawca nie jest i nie będzie w posiadaniu informacji o tym, czy oraz kiedy ewentualne pierwsze zasiedlenie budowli miało miejsce, a także czy Dłużnicy ponosili na budowlę wydatki na jej ulepszenie. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy nie można uznać, że spełnione zostały warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, w odniesieniu do planowanej dostawy budowli.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego wniosku, Wnioskodawca wskazał, że nie posiada informacji w zakresie tego, czy Dłużnikom przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na budowlę oraz czy Dłużnicy ponosili wydatki na ulepszenie budowli, w stosunku do których przysługiwało im prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie jest i nie będzie w stanie stwierdzić, czy w przypadku planowanej sprzedaży budowli, spełnione zostały warunki pozwalające na zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, a zatem, w ocenie Wnioskodawcy, planowana dostawa przedmiotowej budowli nie będzie korzystała z powyższego zwolnienia z opodatkowania VAT.

Ustawa o VAT, w art. 43 ust. 1 pkt 2 przewiduje również zwolnienie z opodatkowania towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Powyższe zwolnienie, zdaniem Wnioskodawcy, również nie znajdzie zastosowania dla planowanej dostawy budowli, gdyż Wnioskodawca nie posiada informacji w zakresie tego, czy budowla była bądź miała być wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione.

W niniejszej sprawie, pomimo działań Wnioskodawcy, zmierzających do określenia istotnych dla sprawy faktów, działania te nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania w stosunku do planowanej dostawy budowli zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy o VAT.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przyjąć należy, iż w stosunku do planowanej dostawy budowli zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy budowli zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy o VAT. Tym samym Wnioskodawca powinien przyjąć, że warunki zastosowania powyższych zwolnień od podatku nie są spełnione.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

W świetle art. 30 § 1 Ordynacji podatkowej:

Płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub  przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w  stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od  towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt jak i budowla spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Przez odpłatną dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analiza powyższych przepisów prowadzi do stwierdzenia, że dostawa towarów podlega  opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, należy wskazać, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel danej nieruchomości – jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotem planowanej sprzedaży, w toku prowadzonego przez Komornika postępowania egzekucyjnego, jest prawo własności budowli stanowiących:

-sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, o długości - 1.041,86 m, zlokalizowaną na działkach nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 3, 7;

-sieć wodociągową o średnicy 110, o długości - 657,81 m, zlokalizowaną na działkach nr 8, 3, 6, 9, 2, 1, 5;

-sieć wodociągową o średnicy 75, o długości - 692,26 m, zlokalizowaną na działkach nr 1, 10, 11, 12, 13, 4, 2, 14, 15, 16, 17, 5, 3,

z wyłączeniem gruntów, przez które powyższe sieci przebiegają.

Dłużnicy nabyli na podstawie umowy z dnia 31 października 2001 r. zawartej w formie aktu notarialnego od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa nieruchomość gruntową, stanowiącą działkę nr 20.

Wójt Gminy ..., na mocy decyzji z dnia 22 września 2003 r. nr ...., po rozpatrzeniu wniosku Dłużników, zatwierdził projekt podziału nieruchomości, w skład której wchodzi dzielona działka o numerze geodezyjnym 20 oraz powierzchni 4,4217 ha, będąca współwłasnością Dłużników na trzydzieści cztery działki. Z przedmiotowej decyzji wynika, że celem podziału było wydzielenie z działki nr 20 trzydziestu działek przeznaczonych do zbycia pod zabudowę, a także wydzielenie trzech działek przeznaczonych pod budowę dróg dojazdowych do wydzielanych działek pod zabudowę, oraz wydzielenie pasa gruntu przyległego do istniejącej drogi nr 3 przeznaczonego docelowo na poszerzenie tej drogi.

Po powyższym podziale działki nr 20, powstały działki o numerach do 5 do 2.

Z uzasadnienia decyzji nr .... Starosty ... z dnia 7.06.2005 r., na mocy której Organ zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenie na budowę sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej wynika, że w dniu 23.05.2005 r. Pani ... reprezentująca „...” z siedzibą w .... działająca z upoważnienia Dłużników, wystąpiła do Starostwa Powiatowego w ... z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej do dz. nr .... zlokalizowanych w miejscowości ... przeznaczonych pod zabudowę budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi.

Dłużnicy w dniu 22.10.2008 r. złożyli Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w ... zawiadomienie o zakończeniu w dniu 20.10.2008 r. budowy obiektu budowlanego (sieci wody i kanalizacji sanitarnej).

Przedmiotowe sieci stanowią budowlę w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.).

Zgodnie z zaświadczeniem z dnia 20.11.2014 r. nr ... wydanym przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w ..., Dłużnik - Pan... figurował w ewidencji czynnych podatników podatku od towarów i usług w okresie od dnia 17.07.2009 r. do dnia 20.03.2012 r., natomiast Dłużniczka - Pani..., zgodnie z zaświadczeniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... z dnia 20.11.2014 r. nr ... nie figurowała i nie figuruje w ewidencji czynnych podatników podatku od towarów usług.

W przedmiotowej sprawie, z podjętego przez Dłużników szeregu działań polegających na:

-podziale nieruchomości na trzydzieści cztery działki przeznaczone do zbycia pod zabudowę, a także wydzieleniu działek przeznaczonych pod budowę dróg dojazdowych do wydzielanych działek pod zabudowę i wydzieleniu pasa gruntu na poszerzenie istniejącej drogi oraz

-wystąpieniu do Starostwa Powiatowego z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej do działek nr ....przeznaczonych pod zabudowę budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi, a następnie

-budowie ww. sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej,

wynika, że zostały one podjęte przez Dłużników w ramach działalności gospodarczej. Okoliczności przedstawione w opisie sprawy wskazują, że ww. działania/czynności podjęte przez Dłużników zmierzały do podniesienia wartości przedmiotowych działek oraz do zrealizowania na przedmiotowych działkach inwestycji polegającej na wybudowaniu ww. budowli stanowiących: sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, sieć wodociągową o średnicy 110, sieć wodociągową o średnicy 75 w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem, dla sprzedaży prawa własności ww. budowli Dłużnicy będą występowali w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W związku z tym, sprzedaż w toku prowadzonego przez komornika postępowania egzekucyjnego prawa własności ww. budowli, stanowiących: sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, sieć wodociągową o średnicy 110, sieć wodociągową o średnicy 75 będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W konsekwencji, komornik sądowy dokonujący sprzedaży egzekucyjnej ww. budowli będzie płatnikiem podatku VAT zobowiązanym do rozliczenia podatku z tytułu dostawy ww. budowli stanowiących: sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, sieć wodociągową o średnicy 110, sieć wodociągową o średnicy 75.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:

Stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy:

W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z uregulowania tego wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z przepisu tego wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.

W przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do stwierdzenia, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Bowiem stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie w myśl art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Tym samym, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zastosowania do niej zwolnień od podatku, podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny, były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności ww. budowli stanowiących: sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, sieć wodociągową o średnicy 110, sieć wodociągową o średnicy 75 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Jak wynika z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy, pomimo podjętych przez Pana udokumentowanych działań, nie udało się Panu pozyskać od Dłużników żadnych informacji ponad te, które zostały wskazane w treści wniosku oraz powyżej. Skierował Pan do Dłużników pisemne wezwania, które mimo skutecznego doręczenia, do dnia dzisiejszego pozostały bez odpowiedzi, zatem podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników.

W związku z powyższym, w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy nie będą spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużników, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy ww. budowli, stanowiących: sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, sieć wodociągową o średnicy 110, sieć wodociągową o średnicy 75, zwolnień od podatku.

Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana jako Komornika nie była przedmiotem interpretacji.

Wobec powyższego, sprzedaż w trybie postępowania egzekucyjnego prawa własności budowli stanowiących: sieć kanalizacji sanitarnej o średnicy 200, sieć wodociągową o średnicy 110, sieć wodociągową o średnicy 75 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a, lecz będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy. Zatem Komornik jest zobowiązany, jako płatnik, do pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania ww. dostawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we ….. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).