Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek.

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 18 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

X w tej miejscowości Wnioskodawczyni wraz z mężem mieszkają, prowadząc gospodarstwo rolne, będąc w związku małżeńskim. Wnioskodawczyni wraz z mężem będąc we wspólności małżeńskiej w dniu… nabyła na własność – całość nieruchomości rolnych wraz z częściami składowymi i inwentarzem żywym opisanym bliżej w Akcie Notarialnym Repertorium A Numer w zamian za dożywocie – od rodziców męża.

Po ponad dwudziestu latach gospodarowania w rodzinnym gospodarstwie rolnym Wnioskodawczyni postanowiła wraz z mężem wydzielić z niego część gruntów celem sprzedaży.

Pozostałe grunty rolne będące w zasobach Wnioskodawczyni i Jej męża rodzinnego gospodarstwa rolnego, są w dalszym ciągu przez Wnioskodawczynię i Jej męża użytkowane zgodnie z przeznaczeniem jako ziemia uprawna.

W chwili obecnej Wnioskodawczyni wraz z mężem podjęła pracę zarobkową na umowach o pracę w pełnym wymiarze.

Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej.

W dniu Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni wystąpili do Wójta Gminy X z wnioskiem o określenie warunków zabudowy dla wskazanych części gruntów z działki 1 położonej we wsi X.

Wójt Gminy X wydał w dniu... Decyzję nr o warunkach zabudowy, a która to Decyzja stała się ostateczna i podlega wykonaniu. W decyzji zostały ustalone warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na części działki nr ewid. 1 położonej we wsi X. Analizując wniosek, oraz ustalenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy X – Wójt stwierdził, że nie zachodzi konieczność dotycząca obowiązku sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru objętego wnioskiem. Jednocześnie Wójt Gminy X dokonał analizy warunków i zasad zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy, w wyniku której ustalono, iż działka spełnia warunek ustawy, a dotyczący kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy występujących na sąsiednich działkach, posiada dostęp do drogi publicznej, istniejące uzbrojenia terenu jest wystarczające dla realizacji planowanej inwestycji, teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych.

Niezależnie od woli i działań Wnioskodawczyni i Jej męża – dowodzi tego decyzja Wójta – w sąsiedztwie na przestrzeni kilkudziesięciu lat nastąpiły zmiany infrastrukturalne, mające wpływ na przygraniczne części gruntów rolnych Wnioskodawczyni i Jej męża. Zmiany, których realizm wykorzystać można w zależności od woli właściciela, nabywcy - decydenta o przeznaczeniu działki gruntu. Grunty te mogą pozostać gruntami rolnymi jeżeli nabywca nie uzyska prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Po otrzymaniu decyzji Wójta ustalającej warunki zabudowy i dokonaniu podziału na działki budowlane Wnioskodawczyni wraz z mężem podjęła sprzedaż gruntu części gospodarstwa w ramach zarządu majątkiem prywatnym w sposób okazjonalny i niezorganizowany.

Dotychczas Wnioskodawczyni wraz z mężem sprzedała osiem działek, które nie były i nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Sprzedane działki oraz planowane do sprzedaży nie były przedmiotem umów najmu dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze i Wnioskodawczyni nie czerpała z tych tytułów pożytków.

Przed sprzedażą działek Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni:

‒nie występowali z wnioskiem o uzyskanie pozwolenia na budowę na gruncie, który został sprzedany.

‒nie przeprowadzili zbrojenia terenu,

‒nie ogłaszali zamiaru sprzedaży w prasie lokalnej czy w środkach masowego przekazu,

‒nie zlecali sprzedaży agencji obrotu nieruchomościami.

Nadmienić należy, że Wnioskodawczyni wraz z mężem prowadzi gospodarstwo rolne na gruncie nabytym do majątku osobistego – ze zwolnieniem z podatku od towarów i usług – i nie objętym planem zagospodarowania przestrzennego.

Powyższy opis stanu dotychczasowego został przedstawiony w złożonym… roku do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek. … Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał Interpretację indywidualną znak: … stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku jest prawidłowe.

Obecnie Wnioskodawczyni wraz z mężem w dalszym ciągu pracuje zarobkowo na umowach o pracę w pełnym wymiarze.

Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej.

W dniu Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni wystąpili do Wójta Gminy X powtórnie z wnioskiem o określenie warunków zabudowy dla wskazanych części gruntów z działki nr ewid. 2 położonej we wsi X.

Wójt Gminy X wydał w dniu Decyzję nr o warunkach zabudowy, a która to Decyzja stała się ostateczna i podlega wykonaniu. W decyzji zostały ustalone warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na działce nr ewid. 2 położonej we wsi X. Analizując wniosek, oraz ustalenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy X – uchwała nr Rady Gminy X z dnia, Wójt stwierdził, że nie zachodzi okoliczność wynikająca z art. 62 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a dotycząca obowiązku sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru objętego wnioskiem.

Dla terenu, na którym położona jest ww. działka Gmina nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W związku z brakiem planu miejscowego na podstawie art. 4 ust. 2 pkt 2 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 741 ze zm.) określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Jednocześnie Wójt Gminy X, zgodnie z art. 53 ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, dokonał analizy warunków i zasad zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy, wynikających z przepisów szczególnych oraz stanu faktycznego i prawnego wnioskowanego terenu, w wyniku której ustalono, iż działka spełnia warunek art. 61 ust. 1 pkt 1-6 ww. ustawy, a dotyczący m.in. kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy występujących na sąsiednich działkach, posiada dostęp do drogi publicznej, istniejące uzbrojenie terenu jest wystarczające dla realizacji planowanej inwestycji, teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych.

Decyzja niniejsza nie rodzi praw do terenu oraz nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich. Wnioskodawcy, który nie uzyskał prawa do terenu, nie przysługuje roszczenie o zwrot nakładów poniesionych w związku z otrzymaną decyzją ustalającą warunki zabudowy. Decyzja może być przeniesiona na rzecz innej osoby, jeżeli przyjmie ona wszystkie warunki zawarte w tej decyzji. Decyzja traci ważność, jeżeli inwestor nie uzyska prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane lub prawa dysponowania nieruchomością na czas prowadzenia robót, bądź też utraci te prawa.

W dniu Wójt Gminy X wydał Decyzję nr zatwierdzającą projekt podziału działki oznaczonej nr 2, o powierzchni ha, położonej w X. Projekt został opracowany zgodnie z przepisami art. 94 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami jak również w oparciu o prawomocną decyzję o warunkach zabudowy, wydaną przez Wójta Gminy X Decyzję nr wydaną Dla dzielonych działek możliwy jest dostęp do drogi publicznej, poprzez działki nr 3 oraz 4 obręb X. Przedmiotowa działka, zgodnie z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, przyjętego uchwałą nr z dnia , położona jest w I strefie funkcjonalno-przestrzennej: wielofunkcyjnej. Według danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków, prowadzonej przez Starost , teren działki stanowią użytki RIVa – 1,9700 ha, RIVb – 1,9900 ha, RV – 2,8622 ha, RVI – 1,7970 ha, LIV – 1,6790 ha, ....ha.

Zgodnie z delegacją art. 94 ust. 1, cytowanej na wstępie ustawy o gospodarce nieruchomościami, podziału nieruchomości, w przypadku braku planu miejscowego – można dokonać, jeżeli jest zgodny z przepisami odrębnymi, a jeżeli przed dniem złożenia wniosku o podział była wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, obowiązująca w dniu złożenia wniosku, jeżeli jest zgodny z warunkami określonymi w tej decyzji. Projekt podziału działki spełnia wymogi prawne i stwarza możliwość prawidłowego zagospodarowania projektowanych działek i nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi. Wobec powyższego należało orzec jak w osnowie decyzji.

Niezależnie od woli i działań Wnioskodawczyni i Jej męża – dowodzi tego decyzja Wójta – w sąsiedztwie na przestrzeni kilkudziesięciu lat nastąpiły zmiany infrastrukturalne, mające wpływ na przygraniczne części gruntów rolnych Wnioskodawczyni i męża Wnioskodawczyni. Zmiany, których realizm wykorzystać można w zależności od woli właściciela, nabywcy – decydenta o przeznaczeniu działki gruntu. Grunty te mogą pozostać gruntami rolnymi jeżeli nabywca nie uzyska prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Po otrzymaniu decyzji Wójta ustalającej warunki zabudowy i dokonaniu podziału na działki budowlane Wnioskodawczyni wraz z mężem podjęła sprzedaż części gruntu gospodarstwa w ramach zarządu majątkiem prywatnym w sposób okazjonalny i niezorganizowany.

Od daty uprawomocnienia się Decyzji nr Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni sprzedali pięć działek, które nie były i nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Sprzedane działki oraz pozostałe działki (30) objęte ww. decyzją nie były i nie są przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze i nie czerpaliśmy z tych tytułów pożytków.

Przed sprzedażą działek: Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni:

‒nie występowali z wnioskiem o uzyskanie pozwolenia na budowę na gruncie, który został sprzedany,

‒nie przeprowadzili zbrojenia terenu,

‒nie ogłaszali zamiaru sprzedaży w prasie lokalnej czy w środkach masowego przekazu,

‒nie zlecali sprzedaży agencji obrotu nieruchomościami.

Nadmienić należy, że Wnioskodawczyni wraz z mężem prowadzi gospodarstwo rolne na gruncie nabytym do majątku osobistego - ze zwolnieniem z podatku od towarów i usług – i nie objętym planem zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z art. 14b § 4 ustawy Ordynacja podatkowa Wnioskodawczyni oświadcza pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego

Wnioskodawczyni jest świadoma tego, że w razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych.

Wnioskodawczyni oświadcza, że nie udzieliła ani nie udzieli pełnomocnictwa osobom trzecim do wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z przedmiotową nieruchomością.

Pytanie

Czy dotychczasowa sprzedaż 5 działek i sprzedaż następnych 30 działek podlegała i podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Jak Wnioskodawczyni przedstawiła w opisie stanu faktycznego wraz z mężem postanowiła dokonać podziału gruntów rolnych Wnioskodawczyni i Jej męża gospodarstwa celem sprzedaży. Dotyczy to tej części gruntu, która na skutek przemian infrastrukturalnych i postępu technicznego dokonujących się w otaczającej je przestrzeni przygranicznej nabrały wartości szerszej niż dotychczas jako grunty rolne. To wskutek rozwoju budownictwa mieszkaniowego, które w swoim rozwoju docierając do granic gospodarstwa rolnego Wnioskodawczyni i Jej męża, podjęli decyzję o podziale i sprzedaży części gruntów.

Mając na uwadze przedmiot czynności Wnioskodawczyni i Jej męża (działki gruntu) w przedstawionej ilości (35 działek), jak i charakter tych czynności oraz sposób ich realizacji Wnioskodawczyni postawiła pytanie czy będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

W przekonaniu Wnioskodawczyni i Jej męża sprzedaż działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, podobnie jak wcześniejsza sprzedaż działek, wydzielonych z części gruntu Wnioskodawczyni i męża Wnioskodawczyni, których dotyczyła interpretacja indywidualna z …, Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej znak jak wyżej …, ponieważ przedmiotowe działki należą do majątku osobistego a wszelkie podjęte czynności związane z tą sprzedażą nie mają charakteru profesjonalnego.

Przedmiotowe grunty Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni nabyli na potrzeby rodzinnego gospodarstwa rolnego, a decyzję o ich sprzedaży podjęli po dwudziestu latach od nabycia.

Przed podjęciem wspomnianej decyzji o wydzieleniu działek gruntu Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni wystąpili do Wójta Gminy X z wnioskiem o określenie warunków zabudowy dla wskazanych części gruntów i to w oparciu o treść tej decyzji dokonali podziału na działki.

Analizując charakter działań - czynności Wnioskodawczyni i męża Wnioskodawczyni dokonane jak i przyszłe nie wyczerpują znamion przepisów określonych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 (w związku z art. 2 pkt 6 oraz art. 5 ust. 1 i art. 7 ust. 1) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle cytowanych przepisów działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Sprzedając działki gruntu Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni nie postępują jak profesjonaliści w sposób ciągły, a raczej incydentalny. Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni nie przeprowadzili aktywnych działań przetwórczych, obróbczych, podwyższenia jakości, zmian wartościowych ani temu służących prac nie zlecali, a także nie angażowali w to obrotowych środków finansowych.

Na charakter sprzedaży działek Wnioskodawczyni i męża Wnioskodawczyni miały wpływ zmiany infrastrukturalne w ich sąsiedztwie - powstały one przy okazji.

W tych okolicznościach realizując sprzedaż działek Wnioskodawczyni i mąż Wnioskodawczyni mieli świadomość, że w działaniu Wnioskodawczyni, nie mają do czynienia ze sprzedażą nieruchomości charakteryzującą przedmiot działalności gospodarczej, lecz ze sprzedażą związaną z czynnościami dotyczącymi zwykłego wykonywania prawa własności.

Wnioskodawczyni uważa, iż jest to sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), że działalność Wnioskodawczyni i Jej męża nie ma charakteru ciągłego a incydentalny co podkreśla to, że nie prowadzi działalności gospodarczej i w konsekwencji nie działa jak profesjonalny handlowiec, zajmujący się obrotem gruntami i nie jest podatnikiem podatku VAT. Gdyż w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług - nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W analizowaniu sytuacji Wnioskodawczyni i przygotowaniu stanowiska co do zaistniałego stanu faktycznego, zdarzenia przyszłego – biorąc głównie pod rozwagę ilość wyzbywanego gruntu z majątku osobistego – Wnioskodawczyni posiłkowała się Wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości z dnia 15 września 2011 r. C-180/10 gdzie Trybunał orzeka, co następuje: Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r., niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Z orzecznictwa wynika w tej mierze, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej (wyrok w sprawie C-155/94). Należy dodać, że sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Wellcome Trust, pkt 37). Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego (podobnie ww. wyrok w sprawie C-155/94 pkt 38).

Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.

Stanowisko Wnioskodawczyni co do zaistniałego stanu faktycznego, zdarzenia przyszłego jest następujące: Powyżej opisana sprzedaż działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ przedmiotowe działki należą do majątku osobistego a wszelkie podjęte czynności związane z tą sprzedażą nie mają charakteru profesjonalnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowej (działki) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Stosownie do art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej: „Dyrektywą 2006/112/WE”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z okoliczności sprawy wynika, że Pani wraz z mężem będąc we wspólności małżeńskiej w dniu… nabyła na własność – całość nieruchomości rolnych wraz z częściami składowymi i inwentarzem żywym od rodziców męża. Po ponad dwudziestu latach gospodarowania na przejętym gospodarstwie rolnym postanowiła Pani wraz z mężem wydzielić z niego część gruntów celem sprzedaży. W dniu… wystąpiła Pani wraz z mężem do Wójta Gminy X z wnioskiem o określenie warunków zabudowy dla wskazanych części gruntów z działki 1 położonej we wsi X. Po otrzymaniu decyzji Wójta ustalającej warunki zabudowy i dokonaniu podziału na działki budowlane podjęła Pani wraz z mężem sprzedaż gruntu części gospodarstwa. Dotychczas sprzedała Pani wraz z mężem osiem działek. W dniu…wystąpiła Pani wraz z mąż wystąpili do Wójta Gminy X powtórnie z wnioskiem o określenie warunków zabudowy dla wskazanych części gruntów z działki nr ewid. 2 położonej we wsi X. Po otrzymaniu decyzji Wójta ustalającej warunki zabudowy i dokonaniu podziału na działki budowlane podjęła Pani i wraz z mężem sprzedaż części gruntu gospodarstwa. Od daty uprawomocnienia się ustalającej warunki zabudowy Pani i Pani mąż sprzedali pięć działek, które nie były i nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Sprzedane działki oraz nie były i nie są przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze i nie czerpaliśmy z tych tytułów pożytków.

Przed sprzedażą działek nie występowała Pani z wnioskiem o uzyskanie pozwolenia na budowę na gruncie, który został sprzedany, nie przeprowadziła Pani zbrojenia terenu, nie ogłaszała Pani zamiaru sprzedaży w prasie lokalnej czy w środkach masowego przekazu oraz nie zlecała Pani sprzedaży agencji obrotu nieruchomościami. Nie udzieliła ani nie udzieli Pani pełnomocnictwa osobom trzecim do wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z przedmiotową nieruchomością. Ponadto, Pani i Pani mąż nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Pani dotyczą kwestii, czy dotychczasowa sprzedaż 5 działek i sprzedaż następnych 30 działek podlega i podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić Pani wątpliwości należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach tej sprawy działa/będzie działać Pani w charakterze podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem, osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że dotychczasowa sprzedaż 5 działek i sprzedaż następnych 30 działek, będących we współwłasności małżeńskiej, nie stanowi/nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia opisanych działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa przez Panią przedmiotowych działek będących we współwłasności małżeńskiej wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Pani – jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy – nie podejmowała/nie będzie podejmować aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Działania podejmowane przez Panią należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Pani sprzedając przedmiotowe działki korzystała / będzie korzystać z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku z planowaną sprzedażą działek będących we współwłasności małżeńskiej, wystąpi Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży 5 działek i sprzedaży następnych 30 działek, będących we współwłasności małżeńskiej objętych wnioskiem, nie będzie Pani działać w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem planowana sprzedaż ww. działek objętych wnioskiem, będących we współwłasności małżeńskiej, nie będzie podlegała przez Panią opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego, Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy wyłącznie skutków podatkowych dla Pani, a nie sytuacji podatkowej Pani męża.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).