Dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją operacji. - Interpretacja - 0114-KDIP1-3.4012.633.2022.1.LK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 17 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.633.2022.1.LK

Temat interpretacji

Dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją operacji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją operacji pn.: „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym płatnikiem podatku od towarów i usług (VAT).

Gmina zgodnie z art. 15 ust. 6 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwaną dalej ustawą o VAT (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), wykonuje nałożone odrębnymi przepisami na nią zadania, dla realizacji których została powołana spoza zakresu VAT, jak również czynności podlegające VAT na podstawie umów cywilnoprawnych, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Planujecie Państwo złożenie wniosku o przyznanie pomocy dla operacji pn. „(…)”, ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Planowana do przebudowy droga stanowi drogę publiczną, umożliwiającą dojazd do przyległych nieruchomości. Prace budowlane mają na celu podniesienie parametrów technicznych istniejącej drogi oraz poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Droga służy do użytku publicznego, korzystanie z nich będzie nieodpłatne. Nie planujecie Państwo przekazania drogi innemu podmiotowi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) wykonujecie Państwo zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, którymi zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy są sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Będziecie Państwo ponosili koszty związane z bieżącym utrzymaniem i konserwacją dróg. Zadanie inwestycyjne nie będzie generowało przychodów, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług. W tej sytuacji nie przysługuje Państwu prawo odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu poniesionych wydatków, a podatek VAT zostanie uznany jako wydatek kwalifikowany w projekcie.

Pytanie

Czy Państwo będąc czynnym podatnikiem VAT, mają prawo odzyskania podatku od towarów i usług, w związku z wydatkami poniesionymi na realizację operacji pn. „(…)”, współfinansowanej ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym, mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114. art. 119 ust. 4, art. 120, ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt. 1 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, wykorzystywane są do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwaną dalej ustawą o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ze względu na fakt, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 ustawy o VAT należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów, oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z praw do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jesteście Państwo jednostką samorządu terytorialnego działającą na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Planujecie Państwo realizację operacji pn. „(…)”. Infrastruktura nie będzie służyła sprzedaży opodatkowanej, w związku z czym nie występują czynności opodatkowane, tym samym nie wystąpi żaden podatek należny. Zrealizowany przez Gminę projekt będzie miał charakter publiczny, ogólnodostępny i nieodpłatny.

Zadania inwestycyjne realizowane będą przez wykonawców wyłonionych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wydatki inwestycyjne będą dokumentowane fakturami VAT wystawionymi przez wykonawcę ze wskazaniem danych Gminy. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z powyższym, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione dwie przesłanki, tj.: odliczenia tego dokonuje podatnik towarów i usług oraz gdy towary/usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. W przypadku nieodpłatnego udostępniania przedmiotowej infrastruktury ogółowi użytkowników, nie będziecie Państwo wykorzystywali infrastruktury do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tym samym w powyższym zakresie nie będziecie Państwo działali jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie warunek ten nie zostanie spełniony, bowiem towary i usługi objęte projektem nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Wobec powyższego nie będziecie mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją projektu. Tym samym korzystacie Państwo z wyłączenia od opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy,

w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl natomiast art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

Z okoliczności sprawy wynika, że Jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym płatnikiem podatku od towarów i usług (VAT).

Planujecie Państwo złożenie wniosku o przyznanie pomocy dla operacji pn. „(…)”, ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Planowana do przebudowy droga stanowi drogę publiczną, umożliwiającą dojazd do przyległych nieruchomości. Prace budowlane mają na celu podniesienie parametrów technicznych istniejącej drogi oraz poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Droga służy do użytku publicznego, korzystanie z niej będzie nieodpłatne. Zadanie inwestycyjne nie będzie generowało przychodów, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Infrastruktura nie będzie służyła sprzedaży opodatkowanej, w związku z czym nie występują czynności opodatkowane, tym samym nie wystąpi żaden podatek należny. Zrealizowany przez Gminę projekt będzie miał charakter publiczny, ogólnodostępny i nieodpłatny. Zadania inwestycyjne realizowane będą przez wykonawców wyłonionych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wydatki inwestycyjne będą dokumentowane fakturami VAT wystawionymi przez wykonawcę ze wskazaniem danych Gminy.

Państwa wątpliwości dotyczą braku prawa do odliczenia podatku VAT w ramach realizacji operacji pn. „(…)”.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc powyższe do okoliczności niniejszej sprawy, należy wskazać, że warunki o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy nie zostaną spełnione. Realizowana inwestycja związana jest z wykonywaniem przez Państwa zadań własnych, a ponoszone z tego tytułu wydatki na towary i usługi nabyte w ramach realizacji operacji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Nie będziecie Państwo wykorzystywali przedmiotu inwestycji do świadczenia czynności opodatkowanych VAT. Droga powstała w ramach powyższej operacji będzie ogólnodostępna i nieodpłatna.

Skoro będziecie Państwo realizować inwestycję w ramach zadań własnych wynikających z ustawy o samorządzie gminnym i nie będziecie ponosić wydatków w związku z prowadzoną w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług działalnością gospodarczą, to nabywając towary i usługi nie będziecie działać w charakterze podatnika VAT.

Zatem w przypadku realizowanej inwestycji brak jest związku nabytych towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi w konsekwencji czego nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz odzyskania (zwrotu) różnicy tego podatku z tytułu realizacji operacji pn. „(…)”.

Dodatkowe informacje

Zauważyć należy, iż pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.   

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).