Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z poniesionymi kosztami. - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.14.2022.2.JJ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 23 marca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.14.2022.2.JJ

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z poniesionymi kosztami.

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie dotyczącym prawa do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych na przydzielenie grantów dla uczestników projektu (pytanie nr 1).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych na przydzielenie grantów dla uczestników projektu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 lutego 2022 r. (wpływ 7 marca 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto (...) jest jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce. Miasto (...) jako beneficjent otrzymało dofinansowanie na realizację Projektu grantowego pn. „(...)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa XI Wspieranie odbudowy Gospodarki regionu w związku z pandemią COVID-19. Realizatorem powyższego projektu jest Urząd Miasta w (...).

Okres realizacji projektu: styczeń 2022 – czerwiec 2022 r. Przedmiotowa inwestycja realizowana jest na zasadzie powierzania grantów mieszkańcom (Grantobiorcom), czyli osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej. Miasto (...) jako beneficjent projektu nie wnosi wkładu własnego do wykonania instalacji, jedynym kosztem Miasta są koszty inspektora nadzoru. Wymagany wkład finansowy na instalacje w projekcie ponoszony jest wyłącznie przez Grantobiorców, którzy jako osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej nie mają możliwości odzyskania podatku VAT z Urzędu Skarbowego. Faktury na instalacje OZE w projekcie są wystawiane wyłącznie na Grantobiorców, gdyż to oni są nabywcami i ponoszą 100% płatności za wykonane przez wykonawców instalacje. Po wykonaniu instalacji OZE składają do Beneficjenta (Miasto (...)) wnioski o rozliczenie grantów, dzięki czemu otrzymają refundację poniesionych kosztów kwalifikowanych (85%) w projekcie.

Tym samym rola Miasta (...) ogranicza się do przeprowadzenia naboru Grantobiorców, pozyskania dofinansowania oraz przekazania określonej części kwoty tego dofinansowania poszczególnym Grantobiorcom w ramach refundacji poniesionych przez nich kosztów. Celem projektu jest zwiększenie udziału rozproszonej produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Realizacja projektu przyczyni się do zwiększenia udziału energii odnawialnej w produkcji energii ogółem, ale też w zużyciu końcowym energii brutto. Efektem podjętych działań będzie ograniczenie emisji dwutlenku węgla i poprawa stanu środowiska. Całkowita wartość kosztów na realizację przedsięwzięcia: 2 000 000,00 zł. Zgodnie z przeprowadzoną analizą projekt nie jest zaliczany do projektów generujących dochód. Wartość wydatków kwalifikowanych dla projektu 2 000 000,00 zł, dofinasowanie 80% tj. 1 600 000,00 zł. Przedmiotowy projekt jest projektem „grantowym”, na które miasto (...) otrzyma środki w formie dotacji. Grantobiorcy w projekcie zostali wybrani w ramach otwartego naboru skierowanego do mieszkańców Miasta (...), którzy m.in. oświadczyli, że nie prowadzą działalności gospodarczej w miejscu lokalizacji instalacji.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Gmina podpisuje umowy z mieszkańcami biorącymi udział w projekcie. Mieszkaniec sam dokona wyboru wykonawcy na montaż instalacji, podpisze umowę z wykonawcą i dokona zapłaty za wykonaną instalację po odbiorze instalacji przez inspektora i przedstawiciela ze strony Grantodawcy – Miasta (...). Grantobiorca składa do Grantodawcy wniosek o wypłatę grantu. Zgodnie z umową Gmina zrefunduje 85% kosztów z faktury za wykonaną instalację. Rozliczenie, złożenie wniosku o płatność do Instytucji Zarządzającej należy do miasta (...). Grantobiorca musi w okresie trwałości projektu, tj. 5 lat od ostatniej płatności podać ilość wyprodukowanej energii przez instalację. Grantodawca (miasto (...)) składa sprawozdania do (...) przez okres trwałości projektu. Miasto przez ten okres będzie sporządzać sprawozdania z zrealizowanego projektu.

Miasto (...) jako beneficjent projektu nie wnosi wkładu własnego do wykonywanych instalacji. Jedynym kosztem będzie koszt inspektora nadzoru tj. 20%. Wkład w wysokości 20% nie będzie przeniesiony na mieszkańca, będzie poniesiony wyłącznie przez miasto (...). Pozostałe 80% będzie pochodziło z dofinansowania w ramach realizowanego projektu.

Miasto (...) nie będzie wystawiać faktury VAT z tytułu pełnienia funkcji inspektora nadzoru na rzecz mieszkańców i nie będzie obciążać mieszkańców tymi kosztami.

Powstała infrastruktura (panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne) nie będą stanowić własności gminy tylko poszczególnych Grantobiorców – osób fizycznych.

Pytanie

Czy Miasto (...), jako beneficjent, ma prawo odliczenia – odzyskania podatku naliczonego lub do zwrotu podatku VAT wynikającego z wydatków poniesionych na przydzielenie grantów dla uczestników „(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Inwestycja realizowana jest na zasadzie powierzenia grantów mieszkańcom (Grantobiorcom), czyli osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej. Faktury za instalacje OZE w projekcie będą wystawiane wyłącznie na Grantobiorców, gdyż to oni są nabywcami i ponoszą 100% płatności za wykonane przez wykonawców instalacje. Po wykonaniu instalacji OZE składają do Urzędu Miejskiego w (...) wnioski o rozliczenie grantów, dzięki czemu otrzymają refundacje poniesionych kosztów kwalifikowanych (85%) w projekcie. Miasto (...) jako beneficjent projektu nie wnosi własnego wkładu finansowego na wykonanie instalacji. Wymagany wkład finansowy w projekcie ponoszony jest wyłącznie przez Grantobiorców, którzy jako osoby fizyczne, nie prowadzą działalności gospodarczej, zatem nie mają możliwości odzyskania podatku VAT. Miasto (...) na żadnym etapie projektu nie realizuje czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Miastu (...) oraz Grantobiorcom nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nakładami poniesionymi na realizację zadań inwestycyjnych w projekcie zarówno w trakcie realizowania inwestycji jak i po jej zakończeniu. Tym samym Miasto (...) oraz Grantobiorcy nie mają możliwości odzyskania podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi.

Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami VAT w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody;

3) gospodarki wodnej, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce. Otrzymali Państwo dofinansowanie na realizację Projektu grantowego pn. „(...)”.

Przedmiotowa inwestycja realizowana jest na zasadzie powierzania grantów mieszkańcom (Grantobiorcom), czyli osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej. Państwo jako beneficjent projektu nie wnoszą wkładu własnego do wykonania instalacji, jedynym Państwa kosztem są koszty inspektora nadzoru. Nie będą Państwo wystawiać faktury VAT z tytułu pełnienia funkcji inspektora nadzoru na rzecz mieszkańców i nie będą obciążać mieszkańców tymi kosztami.

Wymagany wkład finansowy na instalacje w projekcie ponoszony jest wyłącznie przez Grantobiorców. Faktury na instalacje OZE w projekcie są wystawiane wyłącznie na Grantobiorców, gdyż to oni są nabywcami i ponoszą 100% płatności za wykonane przez wykonawców instalacje. Mieszkaniec sam dokona wyboru wykonawcy na montaż instalacji, podpisze umowę z wykonawcą i dokona zapłaty za wykonana instalację po odbiorze instalacji przez inspektora i przedstawiciela ze strony Państwa. Po wykonaniu instalacji OZE składają do Beneficjenta (Miasto (...)) wnioski o rozliczenie grantów, dzięki czemu otrzymają refundację poniesionych kosztów kwalifikowanych (85%) w projekcie.

Tym samym Państwa rola ogranicza się do przeprowadzenia naboru Grantobiorców, pozyskania dofinansowania oraz przekazania określonej części kwoty tego dofinansowania poszczególnym Grantobiorcom w ramach refundacji poniesionych przez nich kosztów. Państwo jako beneficjent projektu nie wnoszą wkładu własnego do wykonywanych instalacji. Jedynym kosztem będzie koszt inspektora nadzoru tj. 20%. Wkład w wysokości 20% nie będzie przeniesiony na mieszkańca, będzie poniesiony wyłącznie przez Państwo. Pozostałe 80% będzie pochodziło z dofinansowania w ramach realizowanego projektu.

Powstała infrastruktura (panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne) nie będą stanowić Państwa własności tylko poszczególnych Grantobiorców – osób fizycznych.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego lub do zwrotu podatku VAT wynikającego z wydatków poniesionych na przydzielenie grantów dla uczestników projektu „(...)”.

Analiza opisu zdarzenia przyszłego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego prowadzą do wniosku, że w rozpatrywanej sprawie nie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących dokonane w ramach projektu zakupy – związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną.

Jak Państwo wskazują, jedynym Państwa kosztem są koszty inspektora nadzoru. Nie będą Państwo wystawiać faktury VAT z tytułu pełnienia funkcji inspektora nadzoru na rzecz mieszkańców i nie będą obciążać mieszkańców tymi kosztami. Powstała infrastruktura (panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne) nie będą stanowić Państwa własności tylko poszczególnych Grantobiorców – osób fizycznych, na które to osoby są wystawiane faktury na instalacje OZE w projekcie.

Zatem w analizowanym przypadku towary i usługi (nadzór inwestorski) nabywane na potrzeby opisanego we wniosku projektu nie będą wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji nie będą mieć Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Tym samym z tego tytułu nie przysługuje Państwu prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 należy zatem uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga przedstawione zdarzenie przyszłe wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1. W pozostałym zakresie, tj. w zakresie pytania oznaczonego nr 2, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).