Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na realizację projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na realizację projektu „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

1 stycznia 2017 r. Gmina podjęła łączne (scentralizowane) rozliczenia VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, jednocześnie dokonała wstecznej centralizacji rozliczeń podatku VAT począwszy od 1 stycznia 2011 r. Oznacza to, że jedynym czynnym podatnikiem VAT jest Gmina, a jej rozliczenia VAT obejmować będą wszystkie transakcje sprzedaży i zakupu realizowane przez wszystkie jednostki organizacyjne Gminy. Jednostki te nie przestały jednak istnieć - zmienił się natomiast ich status na gruncie VAT, gdyż przestały one być traktowane jako odrębni od Gminy podatnicy VAT, lecz z punktu widzenia VAT stały się częścią jednego podatnika - tj. Gminy.

W odpowiedzi na konkurs (…) ogłoszony przez Instytucję Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym (…) na lata 2014-2020, Gmina jako Beneficjent złożyła wniosek o dofinansowanie projektu pn. „(...)”.

18 maja 2021 r. została podpisana umowa o dofinansowanie projektu (…).

Celem projektu jest poprawa zrównoważonej mobilności mieszkańców w Miejskim (…) poprzez zwiększenie ilości łańcuchów komunikacyjnych sieci pieszej i rowerowej.

Przedmiotem projektu były 3 zadania na terenie Gminy:

Zadanie 1

Budowa chodnika wzdłuż ul. (…) (Etap V):

‒   budowa chodnika (L= 102,00 m lewa strona i 80,50 m prawa strona) na tym odcinku chodnika zlokalizowany jest istniejący przystanek autobusowy;

‒   założenie rur osłonowych na sieci teletechniczne;

‒   oznakowanie poziome (płytki typu „STOP”, „kocie oczka”).

Zadanie 2

Budowa łącznika między ul. (…) a (...):

‒   wycinka istniejących drzew w ilości 12 oraz krzewów 9,0 m²;

‒   budowa trasy rowerowej (L= 47,15 m);

‒   wykonanie poręczy wzdłuż projektowanej pochylni;

‒   częściowa rozbiórka ogrodzenia wzdłuż ul. (...);

‒   wykonanie wzdłuż chodnika ogrodzenia oddzielającego od terenu szpitala miejskiego.

Zadanie 3

Etap II i III przebudowy ul. (...) w zakresie budowy ścieżek rowerowych i przebudowy ciągów pieszych chodnika:

‒   rozbiórka istniejącego prawostronnego ciągu pieszego;

‒   regulacja wysokościowa urządzeń infrastruktury uzbrojenia terenu (regulacja pokryw studni kanalizacji deszczowej lub sanitarnej, regulacja pokryw studni telekomunikacyjnych, regulacja zaworów sieci sanitarnych);

‒   wykonanie drogi dla rowerów:

Etap II km 0+180 do km 0+299 (119 m)

Etap III km 0+299 do km 0+492 (197 m)

‒   przebudowa chodników;

‒   przebudowa zjazdów publicznych;

‒   przebudowa zatok postojowych;

‒   zmiana dotychczasowej stałej organizacji ruchu;

‒   uzupełnienie kompozycji zieleni istniejącej nowymi nasadzeniami drzew (3 szt. drzew);

‒   wydatki niekwalifikowalne;

‒   demontaż słupa oświetleniowego wraz z oprawą;

‒   oznakowanie poziome i pionowe oraz balustrady ochronne.

W wyniku powyższych prac powstanie droga dla rowerów, której trasa utworzy spójność istniejących tras rowerowych prowadzących ruch do centrum miasta.

Opis szczegółowy zakresu projektu:

Zadanie 1

Budowa chodnika wzdłuż ul. (...) (Etap V).

Przebudowa infrastruktury pieszej zlokalizowana była w ciągu ulicy (...). Ulica ta stanowi ciąg połączenia drogowego z gminą (…) (przez (...) do (...)). Jest to w zasadzie jedyne w tym obszarze lokalne połączenie drogowe między gminami. Podstawowym celem projektowanej przebudowy infrastruktury pieszej w odniesieniu do przedmiotowego zadania było: poprawa bezpieczeństwa pieszych i innych uczestników ruchu, poprzez odpowiednią separację ruchu, wykonanie nowej nawierzchni chodników oraz elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego: oznakowania poziomego - na przejściu dla pieszych przewidziano zastosowanie od strony krawężnika, rzędu płytek typu „STOP”, a także punktów przy przejściu dla pieszych „kocie oczka”, ponadto w ramach organizacji ruchu ustawiono znak C-13/16.

Zadanie 2

Budowa łącznika między ul. (...) a (...):

Zadanie było elementem trasy rowerowej „(...)” prowadzącej wzdłuż rzeki (...) z os. (...) poprzez os. (...), (...), (...) i (...) aż do granic (...). Zakres obejmuje łącznik pomiędzy ul. (...) a (...). (...) jest najważniejszą trasą pieszo - rowerową na terenie (...).

Podstawowym celem projektowanej przebudowy infrastruktury pieszo - rowerowej w odniesieniu do etapu II - łącznik pomiędzy ul. (...) a (...) było: zapewnienie ciągłości i spójności trasy pieszo - rowerowej, poprawa bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów poprzez wykonanie nowej nawierzchni ciągu, elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego: ogrodzenia od strony szpitala, poręczy ochronnych wzdłuż pochylni.

Zadanie 3

Etap II i III przebudowy ul. (...) w zakresie budowy ścieżek rowerowych i przebudowy ciągów pieszych chodnika:

W ramach inwestycji wykonano budowę drogi dla rowerów i pieszych oraz połączenie tej drogi z ciągiem pieszo - rowerowym w ramach inwestycji budowa komunikacyjnych ścieżek rowerowych w (…) Etap IV trasa rowerowa (…). Podstawowym celem projektowanej budowy i przebudowy była: poprawa bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów poprzez wybudowanie nowego fragmentu drogi dla pieszych i rowerów, przebudowa istniejącego ciągu pieszego po stronie wschodniej oraz zmiana sposobu parkowania dla istniejących zatok postojowych. Ponadto przewidziano wykonanie elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego: oznakowania poziomego i pionowego oraz balustrad celem zabezpieczenia pieszych, jak i rowerzystów.

Podsumowując: przedsięwzięcie dotyczyło rozbudowy infrastruktury rowerowej i pieszej, która przyczynia się do rozwoju łańcuchów ekomobilności w (…). Przyjęty zakres pozytywnie wpłynie na klimat poprzez łagodzenie jego zmian. Działania w kierunku rozwoju transportu zbiorowego w tym przypadku infrastruktura pieszo - rowerowa realizują cele i założenia programu niskoemisyjnego dla (…). Rozbudowa układu ścieżek rowerowych na terenie (…) zwiększyła dostępność kolejnych obszarów dla osób korzystających z tego środka transportu poprzez bezpieczną infrastrukturę odseparowaną od dróg publicznych, ponadto zachęciła kolejne osoby do korzystania z roweru, nie tylko w celach rekreacyjnych, ale również do codziennego funkcjonowania (dojazd do pracy, szkoły, na zakupy itd.). Projekt oddziałuje bezpośrednio na miasto (…) (lokalizacja projektu) oraz wszystkie inne gminy obszaru (…).

W ramach projektu podatek VAT jest wydatkiem kwalifikowanym. Infrastruktura objęta projektem nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług - na zasadach określonych w ustawie o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 t.j.). Tym samym podatek VAT nie może zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe.

Infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu jest udostępniana nieodpłatnie. Faktury za towary i usługi związane z realizacją projektu wystawiane były na Gminę.

Data rozpoczęcia realizacji projektu: 24 lipca 2020 r.

Data rozpoczęcia rzeczowej realizacji projektu: 24 lipca 2020 r.

Data finansowego zakończenia realizacji projektu:  31 grudnia 2022 r.

Wartość projektu: 862 983,64 PLN

Wydatki kwalifikowane: 854 288,53 PLN

Dofinansowanie: (85% kosztów kwalifikowanych) 726 145,25 PLN.

Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014 - 2020, Oś priorytetowa 4 - Efektywność energetyczna, Działanie 4.4 Zrównoważony transport miejski, Poddziałanie 4.4.1 Ekomobilny (…).

Pytanie

Czy Gmina ma prawną możliwość odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(...) nr (...)  ” na zasadach określonych w ustawie z dn. 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r., poz. 931 t.j.)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, przy realizacji zadań związanych z projektem pn. „ (...) nr (…)” Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z faktur zakupu związanych z realizacją ww. zadań inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z ust. 6 tego artykułu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2022 r. poz. 559), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Wskazany do realizacji projekt obejmujący zadania w zakresie rozbudowy infrastruktury rowerowej i pieszej należy do zadań własnych gminy, którego efektem jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności prowadzenie spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy ww. ustawy.

W ramach realizowanej inwestycji, Gmina nie dokonuje zakupów towarów i usług w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nie działa w charakterze podatnika VAT.

Powstała infrastruktura została udostępniona społeczności nieodpłatnie i nie generuje oraz nie będzie generowała dochodów dla Gminy.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jakim jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Gmina nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Reasumując, odliczenia podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, może dokonać zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT pod warunkiem, że nabyte towary i usługi są lub będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), zwanej dalej ustawą o samorządzie gminnym:

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Stosownie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że w opisanej sprawie nie jest spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących dokonane zakupy, tj. związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną. W rozpatrywanej sprawie, infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu jest udostępniana nieodpłatnie. Ponadto, jak wskazano we wniosku, infrastruktura objęta projektem nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, jak również nie mają Państwo prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem „(...)”.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „koszty kwalifikowalne” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne dla Państwa przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).